خیمه شب بازي و پیشینه ي آن ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز...خیمه شب بازي که در سال هاي اخیر با نام نمایش عروسکی شناخته شده و بیشتر براي کودکان بکار می رود، در زمان قدیم اعتبار ویژه اي داشت و در اصل نمایشی کمدي وانتقاد آمیز بود که در خانه هاي اعیان واشراف و آن هم در برنامه هاي مخصوصی از قبیل عروسی ها، مولودي ها و جشن هایی از این دست برگزار می شد. البته در آن زمان بازيهاي دیگري هم به نام هاي پرده بازي (=خیال بازي )و همچنین فانوس خیال معمول بودکه آنها در اساس با خیمه شب بازي متفاوت بودند، هرچند که در بعضی از نوشتار ها وفرهنگ ها همه ي آنها یکی دانسته شده وحتا درحکایتی هم که از ابوسعید ابوالخیر ( 357440 ) آمده وظاهراًً قدیمی ترین شاهد این مدعاست، لعبت بازان همان خیال بازان –معرفی شده اند و چنین است آن حکایت :مى کردند « خیال بازى » ، گویند یک روز، شیخ ابوسعید، مى گذشت و جماعتى لعبت بازان »و دف مى زدند. شیخ خادم را بگفت: بگوى تا امشب به خانقاه آیند. به شب به خانقاهرا بدرون مى آوردند. خبازان « خیل » آمدند و پرده دربستند و سماع آغاز کردند. یک یکو قصابان و آهنگران و دانشمندان و مقریان و صوفیان... و هر قومى را جداگانه بیتى نهاده(1)«... بودند، درمى خواستند و با قوالان مى گفتند٢باید گفت که این بازي اصلا بازي جداگانه اي با ابزار متفاوت « فانوس خیال » در مورداست. چنانکه دهخدا هم در لغت نامه ي خود آن را بدینگونه معرفی می کند:فانوسی باشد که در آن صورت ها کشند و آن صورت ها به هواي آتش ،« فانوس خیال »به گردش درآید. شاهد شعري دهخدا از خیام است که می گوید :
خیمه شب بازي و پیشینه ي آن ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز...خیمه شب بازي که در سال هاي اخیر با نام نمایش عروسکی شناخته شده و بیشتر براي کودکان بکار می رود، در زمان قدیم اعتبار ویژه اي داشت و در اصل نمایشی کمدي وانتقاد آمیز بود که در خانه هاي اعیان واشراف و آن هم در برنامه هاي مخصوصی از قبیل عروسی ها، مولودي ها و جشن هایی از این دست برگزار می شد. البته در آن زمان بازيهاي دیگري هم به نام هاي پرده بازي (=خیال بازي )و همچنین فانوس خیال معمول بودکه آنها در اساس با خیمه شب بازي متفاوت بودند، هرچند که در بعضی از نوشتار ها وفرهنگ ها همه ي آنها یکی دانسته شده وحتا درحکایتی هم که از ابوسعید ابوالخیر ( 357440 ) آمده وظاهراًً قدیمی ترین شاهد این مدعاست، لعبت بازان همان خیال بازان –معرفی شده اند و چنین است آن حکایت :مى کردند « خیال بازى » ، گویند یک روز، شیخ ابوسعید، مى گذشت و جماعتى لعبت بازان »و دف مى زدند. شیخ خادم را بگفت: بگوى تا امشب به خانقاه آیند. به شب به خانقاهرا بدرون مى آوردند. خبازان « خیل » آمدند و پرده دربستند و سماع آغاز کردند. یک یکو قصابان و آهنگران و دانشمندان و مقریان و صوفیان... و هر قومى را جداگانه بیتى نهاده(1)«... بودند، درمى خواستند و با قوالان مى گفتند٢باید گفت که این بازي اصلا بازي جداگانه اي با ابزار متفاوت « فانوس خیال » در مورداست. چنانکه دهخدا هم در لغت نامه ي خود آن را بدینگونه معرفی می کند:فانوسی باشد که در آن صورت ها کشند و آن صورت ها به هواي آتش ،« فانوس خیال »به گردش درآید. شاهد شعري دهخدا از خیام است که می گوید :