چکيده :جهت دستيابي به الگوي کاشت و تراکم مناسب ماش در منطقه ورامين پژوهشي در مزرعه اي واقع در روستاي سعيد آباد ورامين به صورت اسپيلت پلات در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در 4 تكرار در سال زراعی 1388 اجرا شد. تيمار هاي آزمايش شامل4 سطح آرایش کاشت (كاشت يک رديف روي پشتههاي 50 سانتيمتري، كاشت دو رديف در روي پشتههاي50 سانتيمتري، كاشت يک رديف روي پشته هاي 60 سانتيمتري، كاشت دو رديف روي پشتههاي 60 سانتيمتري) در کرت هاي اصلي و 4 سطح تراکم (تراکم 166666 بوته در هکتار، تراکم 200000 بوته در هکتار، تراکم 333333 بوته در هکتار و تراکم 400000 بوته در هکتار) در کرت هاي فرعي بود. رقم مورد استفاده در این پژوهش، رقم اصلاح شده پرتو بود. نتايج نشان داد که بيشترين مقدار عملکرد دانه از تيمار آرایش کاشت چهارم و تراکم سوم با 3075 کيلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول با ميانگين 1291 کيلوگرم در هکتار، 58 درصد برتري نشان داد . بالاترين تعداد غلاف در بوته و دانه در غلاف و شاخص برداشت از تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول به ترتیب با 03/32 عدد و 5/10عدد و 42/30 درصد به دست آمد. شاخص سطح برگ با 84/2 از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم چهارم بالاترين ميزان و تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم کاشت اول با 45/1 کمترين ميزان را به خود تخصيص دادند. سرعت رشد محصول نيز تحت تاثير هر دو عامل آزمايش قرار گرفت. بيشترين ميزان از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم چهارم با 32/12 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي حاصل شد. بالاترين ميزان سرعت جذب خالص از تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول با 17/1 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي به دست آمد و کمترين مقدار نيز از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم دوم با 31/4 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي حاصل شد. در نهايت مي توان بيان نمود که استفاده از آرایش کاشت دو رديف بر روي پشته هاي 60 سانتي متري و تراکم 3/33 بوته در متر مربع براي دستيابي به حداکثر محصول ماش در منطقه، مناسب مي باشد. تعداد صفحات 137 word فهرست مطالب عنوان صفحهچکيده1فصل اول : کليات21-1- اهميت و خواص حبوبات31-1-1- تاريخچه پيدايش ماش51-1-2- منشا و پراکندگي جغرافيايي ماش61-1-3- خصوصيات مرفولوژيکي ماش71-1-4- خصوصيات رشد81-1-5- خصوصيات جوانه زني91-1-6- مشخصات اکولوژيکي زراعي ماش91-1-6-1- تامين آب111-1-6-2- نياز کودي121-2- تناوب زراعي121-3- عملکرد131-4- آفات و امراض135-1- عمليات زراعي141-6- داشت141-7- برداشت151-8- اهميت و ارزش غذايي ماش151-8-1- مصرف درماني17فصل دوم : بررسي منابع182-1- تاثير تراکم و آرايش کاشت بر خصوصيات کمي و کيفي ماش19فصل سوم : مواد و روش ها323-1- روش کار333-2- مشخصات خاک محل343-3- آماده سازي زمين و کاشت35 فهرست مطالب عنوان صفحه3-4- عمليات داشت353-5- عمليات برداشت :363-6- يادداشت برداري ها و سنجش ها363-6-1- صفات مرفولوژيکي و فنولوژيکي363-6-2- اندازهگيري صفات فيزيولوژيكي36فصل چهارم : نتايج و بحث384-1- ارتفاع بوته394-2- تعدادغلاف در بوته434-3- تعداد دانه در غلاف474-4- وزن پوسته غلاف524-5- وزن صد دانه554-6- عملکرد دانه584-7- عملکرد بيولوژيک644-8- شاخص برداشت694-9- شاخص سطح برگ734-10- درصد پروتئين774-11- سرعت رشد محصول804-12- سرعت جذب خالص854-13- سرعت رشد نسبي904-14- نسبت سطح برگ924-15- محاسبه ضرایب همبستگی94فصل پنجم : نتيجه گيری و پيشنهادات101فهرست منابع103چکيده انگليسي111 فهرست جداولعنوانصفحهجدول 3-1- خصوصيات شيميايي خاک مزرعه محل اجراي طرح34جدول 4-1- تجزيه واريانس ارتفاع بوته39جدول4-2- تجزيه واريانس تعداد غلاف در بوته43جدول4-3- تجزيه واريانس تعداد دانه در غلاف47جدول4-4- تجزيه واريانس وزن پوسته غلاف52جدول 4-5- تجزيه واريانس وزن صد دانه55جدول 4-6- تجزيه واريانس عملکرد دانه58جدول 4-7- تجزيه واريانس عملکرد بیولوژیکی64جدول 4-8- تجزيه واريانس شاخص برداشت69جدول 4-9- تجزيه واريانس شاخص سطح برگ73جدول4-10- تجزيه واريانس درصد پروتئین77جدول 4-11- تجزيه واريانس سرعت رشد محصول80جدول 4-12- تجزيه واريانس سرعت جذب خالص85جدول 4-13- ضرایب همبستگی بین صفات مورد بررسی95جدول 4-14: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم کاشت بر ارتفاع بوته ،تعداد غلاف در بوته ،تعداد دانه در غلاف،وزن پوسته،وزن صد دانه96جدول 4-15: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم های مختلف کاشت بر عملکرد دانه ،عملکرد بیولوژیک ،شاخص برداشت و درصد پروتئین96 فهرست جداولعنوانصفحهجدول 4-16: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم های مختلف کاشت بر شاخص سطح برگ ،سرعت رشد محصول ،سرعت جذب خالصجدول 4-17- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش ها و تراکم هاي مختلف کاشت بر ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن پوسته، وزن صد دانه جدول 4-18- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش کاشت و تراکم هاي مختلف کاشت بر عملکرد دانه ،عملکرد بيولوژيک ،شاخص برداشت و درصد پروتئينجدول 4-19- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش کاشت و تراکم هاي مختلف کاشت بر شاخص سطح برگ ،سرعت رشد محصول ،سرعت جذب خالص97 98 99 10 عنوان فهرست نمودارهاصفحه نمودار 3-1- نقشه اجراي طرح (يک تکرار)34نمودار 4-1-تاثير آرايش هاي کاشت بر ارتفاع بوته در ماش40نمودار 4-2- تاثير تراکم کاشت بر ارتفاع بوته در ماش40نمودار 4-3- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر ارتفاع بوته در ماش41نمودار 4-4-تاثير آرايش هاي کاشت بر تعداد غلاف در بوته در ماش44نمودار 4-5- تاثير تراکم کاشت بر تعداد غلاف در بوته در ماش44نمودار 4-6- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر تعداد غلاف در بوته در ماش46نمودار 4-7-تاثير آرايش هاي کاشت بر تعداد دانه در غلاف در ماش48نمودار 4-8- تاثير تراکم کاشت برتعداد دانه در غلاف در ماش48نمودار 4-9- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر تعداد دانه در غلاف در ماش49نمودار 4-10-تاثير آرايش هاي کاشت بر وزن پوسته غلاف در ماش53نمودار 4-11- تاثير تراکم کاشت بر وزن پوسته غلاف در ماش53نمودار4-12- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر وزن پوسته غلاف در ماش54نمودار 4-13-تاثير آرايش هاي کاشت بر وزن صد دانه در ماش55نمودار 4-14- تاثير تراکم کاشت بر وزن صد دانه در ماش56نمودار 4-15- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر وزن صد دانه در ماش56نمودار 4-16-تاثير آرايش هاي کاشت بر عملکرد دانه در ماش59نمودار 4-17- تاثير تراکم کاشت بر عملکرد دانه در ماش59نمودار 4-18- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد دانه در ماش60نمودار 4-19- تاثير آرايش هاي کاشت بر عملکرد بيولوژيک در ماش65نمودار 4-20- تاثير تراکم کاشت بر عملکرد بيولوژيک در ماش65نمودار 4-21- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد بيولوژيک در ماش66نمودار 4-22- تاثير آرايش هاي کاشت بر شاخص برداشت در ماش70نمودار 4-23- تاثير تراکم کاشت بر شاخص برداشت در ماش70نمودار4_24_ تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر شاخص برداشت در ماش70 فهرست نمودارهاعنوانصفحهنمودار 4-25-تاثير آرايش هاي کاشت بر شاخص سطح برگ در ماش74نمودار 4-26- تاثير تراکم کاشت برشاخص سطح برگ در ماش74نمودار 4-27- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته برشاخص سطح برگ در ماش75نمودار 4-28- تاثير آرايش هاي کاشت بر درصد پروتئين دانه در ماش77نمودار 4-29-تاثير تراکم کاشت بر درصد پروتئين دانه در ماش78نمودار 4-30- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته درصد پروتئين دانه در ماش78نمودار 4-31- تاثير آرايش هاي کاشت بر سرعت رشد محصول در ماش81نمودار 4-32- تاثير تراکم کاشت بر سرعت رشد محصول در ماش82نمودار 4-33- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر سرعت رشد محصول در ماش83نمودار 4-34- تاثير آرايش هاي کاشت برسرعت جذب خالص در ماش86نمودار 4-35- تاثير تراکم کاشت بر سرعت جذب خالص در ماش87نمودار 4-36- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر سرعت جذب خالص در ماش88نمودار 4-37 : تغييرات سرعت رشد نسبي در آرايش هاي مختلف کاشت90نمودار 4-38 :تغييرات سرعت رشد نسبي در تراکم هاي مختلف کاشت91نمودار 4-39 : تغييرات نسبت سطح برگ در آرايش هاي مختلف کاشت92نمودار 4-40 : تغييرات نسبت سطح برگ در آرايش هاي مختلف کاشت
تاثیرآرایش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و شاخص های فیزیولوژیکی ماش
چکيده :جهت دستيابي به الگوي کاشت و تراکم مناسب ماش در منطقه ورامين پژوهشي در مزرعه اي واقع در روستاي سعيد آباد ورامين به صورت اسپيلت پلات در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در 4 تكرار در سال زراعی 1388 اجرا شد. تيمار هاي آزمايش شامل4 سطح آرایش کاشت (كاشت يک رديف روي پشتههاي 50 سانتيمتري، كاشت دو رديف در روي پشتههاي50 سانتيمتري، كاشت يک رديف روي پشته هاي 60 سانتيمتري، كاشت دو رديف روي پشتههاي 60 سانتيمتري) در کرت هاي اصلي و 4 سطح تراکم (تراکم 166666 بوته در هکتار، تراکم 200000 بوته در هکتار، تراکم 333333 بوته در هکتار و تراکم 400000 بوته در هکتار) در کرت هاي فرعي بود. رقم مورد استفاده در این پژوهش، رقم اصلاح شده پرتو بود. نتايج نشان داد که بيشترين مقدار عملکرد دانه از تيمار آرایش کاشت چهارم و تراکم سوم با 3075 کيلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول با ميانگين 1291 کيلوگرم در هکتار، 58 درصد برتري نشان داد . بالاترين تعداد غلاف در بوته و دانه در غلاف و شاخص برداشت از تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول به ترتیب با 03/32 عدد و 5/10عدد و 42/30 درصد به دست آمد. شاخص سطح برگ با 84/2 از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم چهارم بالاترين ميزان و تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم کاشت اول با 45/1 کمترين ميزان را به خود تخصيص دادند. سرعت رشد محصول نيز تحت تاثير هر دو عامل آزمايش قرار گرفت. بيشترين ميزان از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم چهارم با 32/12 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي حاصل شد. بالاترين ميزان سرعت جذب خالص از تيمار آرایش کاشت سوم و تراکم اول با 17/1 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي به دست آمد و کمترين مقدار نيز از تيمار آرایش کاشت دوم و تراکم دوم با 31/4 گرم بر متر مربع در روز در آغاز دانه دهي حاصل شد. در نهايت مي توان بيان نمود که استفاده از آرایش کاشت دو رديف بر روي پشته هاي 60 سانتي متري و تراکم 3/33 بوته در متر مربع براي دستيابي به حداکثر محصول ماش در منطقه، مناسب مي باشد. تعداد صفحات 137 word فهرست مطالب عنوان صفحهچکيده1فصل اول : کليات21-1- اهميت و خواص حبوبات31-1-1- تاريخچه پيدايش ماش51-1-2- منشا و پراکندگي جغرافيايي ماش61-1-3- خصوصيات مرفولوژيکي ماش71-1-4- خصوصيات رشد81-1-5- خصوصيات جوانه زني91-1-6- مشخصات اکولوژيکي زراعي ماش91-1-6-1- تامين آب111-1-6-2- نياز کودي121-2- تناوب زراعي121-3- عملکرد131-4- آفات و امراض135-1- عمليات زراعي141-6- داشت141-7- برداشت151-8- اهميت و ارزش غذايي ماش151-8-1- مصرف درماني17فصل دوم : بررسي منابع182-1- تاثير تراکم و آرايش کاشت بر خصوصيات کمي و کيفي ماش19فصل سوم : مواد و روش ها323-1- روش کار333-2- مشخصات خاک محل343-3- آماده سازي زمين و کاشت35 فهرست مطالب عنوان صفحه3-4- عمليات داشت353-5- عمليات برداشت :363-6- يادداشت برداري ها و سنجش ها363-6-1- صفات مرفولوژيکي و فنولوژيکي363-6-2- اندازهگيري صفات فيزيولوژيكي36فصل چهارم : نتايج و بحث384-1- ارتفاع بوته394-2- تعدادغلاف در بوته434-3- تعداد دانه در غلاف474-4- وزن پوسته غلاف524-5- وزن صد دانه554-6- عملکرد دانه584-7- عملکرد بيولوژيک644-8- شاخص برداشت694-9- شاخص سطح برگ734-10- درصد پروتئين774-11- سرعت رشد محصول804-12- سرعت جذب خالص854-13- سرعت رشد نسبي904-14- نسبت سطح برگ924-15- محاسبه ضرایب همبستگی94فصل پنجم : نتيجه گيری و پيشنهادات101فهرست منابع103چکيده انگليسي111 فهرست جداولعنوانصفحهجدول 3-1- خصوصيات شيميايي خاک مزرعه محل اجراي طرح34جدول 4-1- تجزيه واريانس ارتفاع بوته39جدول4-2- تجزيه واريانس تعداد غلاف در بوته43جدول4-3- تجزيه واريانس تعداد دانه در غلاف47جدول4-4- تجزيه واريانس وزن پوسته غلاف52جدول 4-5- تجزيه واريانس وزن صد دانه55جدول 4-6- تجزيه واريانس عملکرد دانه58جدول 4-7- تجزيه واريانس عملکرد بیولوژیکی64جدول 4-8- تجزيه واريانس شاخص برداشت69جدول 4-9- تجزيه واريانس شاخص سطح برگ73جدول4-10- تجزيه واريانس درصد پروتئین77جدول 4-11- تجزيه واريانس سرعت رشد محصول80جدول 4-12- تجزيه واريانس سرعت جذب خالص85جدول 4-13- ضرایب همبستگی بین صفات مورد بررسی95جدول 4-14: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم کاشت بر ارتفاع بوته ،تعداد غلاف در بوته ،تعداد دانه در غلاف،وزن پوسته،وزن صد دانه96جدول 4-15: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم های مختلف کاشت بر عملکرد دانه ،عملکرد بیولوژیک ،شاخص برداشت و درصد پروتئین96 فهرست جداولعنوانصفحهجدول 4-16: مقایسه میانگین اثرات ساده آرایش کاشت و تراکم های مختلف کاشت بر شاخص سطح برگ ،سرعت رشد محصول ،سرعت جذب خالصجدول 4-17- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش ها و تراکم هاي مختلف کاشت بر ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن پوسته، وزن صد دانه جدول 4-18- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش کاشت و تراکم هاي مختلف کاشت بر عملکرد دانه ،عملکرد بيولوژيک ،شاخص برداشت و درصد پروتئينجدول 4-19- مقايسه ميانگين اثر متقابل آرایش کاشت و تراکم هاي مختلف کاشت بر شاخص سطح برگ ،سرعت رشد محصول ،سرعت جذب خالص97 98 99 10 عنوان فهرست نمودارهاصفحه نمودار 3-1- نقشه اجراي طرح (يک تکرار)34نمودار 4-1-تاثير آرايش هاي کاشت بر ارتفاع بوته در ماش40نمودار 4-2- تاثير تراکم کاشت بر ارتفاع بوته در ماش40نمودار 4-3- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر ارتفاع بوته در ماش41نمودار 4-4-تاثير آرايش هاي کاشت بر تعداد غلاف در بوته در ماش44نمودار 4-5- تاثير تراکم کاشت بر تعداد غلاف در بوته در ماش44نمودار 4-6- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر تعداد غلاف در بوته در ماش46نمودار 4-7-تاثير آرايش هاي کاشت بر تعداد دانه در غلاف در ماش48نمودار 4-8- تاثير تراکم کاشت برتعداد دانه در غلاف در ماش48نمودار 4-9- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر تعداد دانه در غلاف در ماش49نمودار 4-10-تاثير آرايش هاي کاشت بر وزن پوسته غلاف در ماش53نمودار 4-11- تاثير تراکم کاشت بر وزن پوسته غلاف در ماش53نمودار4-12- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر وزن پوسته غلاف در ماش54نمودار 4-13-تاثير آرايش هاي کاشت بر وزن صد دانه در ماش55نمودار 4-14- تاثير تراکم کاشت بر وزن صد دانه در ماش56نمودار 4-15- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر وزن صد دانه در ماش56نمودار 4-16-تاثير آرايش هاي کاشت بر عملکرد دانه در ماش59نمودار 4-17- تاثير تراکم کاشت بر عملکرد دانه در ماش59نمودار 4-18- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد دانه در ماش60نمودار 4-19- تاثير آرايش هاي کاشت بر عملکرد بيولوژيک در ماش65نمودار 4-20- تاثير تراکم کاشت بر عملکرد بيولوژيک در ماش65نمودار 4-21- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد بيولوژيک در ماش66نمودار 4-22- تاثير آرايش هاي کاشت بر شاخص برداشت در ماش70نمودار 4-23- تاثير تراکم کاشت بر شاخص برداشت در ماش70نمودار4_24_ تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر شاخص برداشت در ماش70 فهرست نمودارهاعنوانصفحهنمودار 4-25-تاثير آرايش هاي کاشت بر شاخص سطح برگ در ماش74نمودار 4-26- تاثير تراکم کاشت برشاخص سطح برگ در ماش74نمودار 4-27- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته برشاخص سطح برگ در ماش75نمودار 4-28- تاثير آرايش هاي کاشت بر درصد پروتئين دانه در ماش77نمودار 4-29-تاثير تراکم کاشت بر درصد پروتئين دانه در ماش78نمودار 4-30- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته درصد پروتئين دانه در ماش78نمودار 4-31- تاثير آرايش هاي کاشت بر سرعت رشد محصول در ماش81نمودار 4-32- تاثير تراکم کاشت بر سرعت رشد محصول در ماش82نمودار 4-33- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر سرعت رشد محصول در ماش83نمودار 4-34- تاثير آرايش هاي کاشت برسرعت جذب خالص در ماش86نمودار 4-35- تاثير تراکم کاشت بر سرعت جذب خالص در ماش87نمودار 4-36- تاثير متقابل آرايش کاشت و تراکم بوته بر سرعت جذب خالص در ماش88نمودار 4-37 : تغييرات سرعت رشد نسبي در آرايش هاي مختلف کاشت90نمودار 4-38 :تغييرات سرعت رشد نسبي در تراکم هاي مختلف کاشت91نمودار 4-39 : تغييرات نسبت سطح برگ در آرايش هاي مختلف کاشت92نمودار 4-40 : تغييرات نسبت سطح برگ در آرايش هاي مختلف کاشت