مقدمه:رنگرزی کالای پشمی با رنگزاهای طبیعی در روش معمول با استفاده از پیش دندانه ها و رنگزا انجام می شود. با توجه به شرایط رنگرزی که در دمای جوش انجام می گیرد استفاده از برخی مواد که سبب کاهش دمای رنگرزی می شوند، می تواند مناسب باشد. در این پروژه استفاده از لیپوزوم جهت کاهش دمای رنگرزی مورد بررسی قرار گرفته است.لیپوزوم های چند جداره از لستین سویا با 75% فسفاتیدیل کولین به روش آبپوشانی تهیه شده و رفتار لیپوزوم ها در حمام رنگرزی کالای پشمی در دما، زمان و غلظت های متفاوت بررسی شده است. نمونه های پیش دندانه شده با سولفات آلومینیوم، با غلظت های مختلف 1%، 2%، 3% (owf%) لیپوزوم در دماهای 75 درجه سانتی گراد، 85 درجه سانتی گراد، 95 درجه سانتی گراد در مدت زمان 30 دقیقه عمل شده و در انتها رنگرزی با رنگزاهای طبیعی روناس و اسپرک در دماهای 75 درجه سانتی گراد، 85 درجه سانتی گراد و 95 درجه سانتی گراد در زمان های 30، 45 و 60 دقیقه انجام شده است.نتایج نشان می دهد که در رنگرزی با رنگزای طبیعی روناس نمونه عمل شده با 2% لیپوزوم و سپس رنگرزی آن در 75 درجه سانتی گراد و به مدت 60 دقیقه K/S را بهتر می کند ولی در رنگزای اسپرک شدت رنگی در دمای 75 درجه سانتی گراد و زمان 60 دقیقه با غلظت (1%) بهینه شده است.مدل مرکب مرکزی (CCD) برای طرح تجربی با سه متغیر دما، زمان و غلظت لیپوزوم در نتایج شدت رنگی به کار برده شده است و آنالیز آماری شرایط بهینه بدست آمده در نتایج تجربی را تایید می کند.همچنین ثبات شستشویی، نوری و مالشی تر و خشک نمونه های رنگرزی شده با روناس و همچنین اسپرک آغشته به لیپوزوم تغییرات عمده ندارد.نتایج جذب قطره نشان داده که آبگریزی نمونه های رنگرزی شده آغشته به لیپوزوم به دلیل پوشش سطح الیاف توسط فسفولیپدهای متلاشی شده از لیپوزوم ها بیشتر شده است.SEM از منظر اثرات لیپوزوم و دندانه بر سطح پشمی مورد استفاده قرار گرفته است. نمونه های عمل شده با سولفات آلومینیوم به عنوان دندانه و عمل شده با لیپوزوم و در انتها رنگرزی شده با رنگزاهای طبیعی روناس و اسپرک از سطحی نایکنواخت تر نسبت به نمونه های خام برخوردارند.
مقدمه:رنگرزی کالای پشمی با رنگزاهای طبیعی در روش معمول با استفاده از پیش دندانه ها و رنگزا انجام می شود. با توجه به شرایط رنگرزی که در دمای جوش انجام می گیرد استفاده از برخی مواد که سبب کاهش دمای رنگرزی می شوند، می تواند مناسب باشد. در این پروژه استفاده از لیپوزوم جهت کاهش دمای رنگرزی مورد بررسی قرار گرفته است.لیپوزوم های چند جداره از لستین سویا با 75% فسفاتیدیل کولین به روش آبپوشانی تهیه شده و رفتار لیپوزوم ها در حمام رنگرزی کالای پشمی در دما، زمان و غلظت های متفاوت بررسی شده است. نمونه های پیش دندانه شده با سولفات آلومینیوم، با غلظت های مختلف 1%، 2%، 3% (owf%) لیپوزوم در دماهای 75 درجه سانتی گراد، 85 درجه سانتی گراد، 95 درجه سانتی گراد در مدت زمان 30 دقیقه عمل شده و در انتها رنگرزی با رنگزاهای طبیعی روناس و اسپرک در دماهای 75 درجه سانتی گراد، 85 درجه سانتی گراد و 95 درجه سانتی گراد در زمان های 30، 45 و 60 دقیقه انجام شده است.نتایج نشان می دهد که در رنگرزی با رنگزای طبیعی روناس نمونه عمل شده با 2% لیپوزوم و سپس رنگرزی آن در 75 درجه سانتی گراد و به مدت 60 دقیقه K/S را بهتر می کند ولی در رنگزای اسپرک شدت رنگی در دمای 75 درجه سانتی گراد و زمان 60 دقیقه با غلظت (1%) بهینه شده است.مدل مرکب مرکزی (CCD) برای طرح تجربی با سه متغیر دما، زمان و غلظت لیپوزوم در نتایج شدت رنگی به کار برده شده است و آنالیز آماری شرایط بهینه بدست آمده در نتایج تجربی را تایید می کند.همچنین ثبات شستشویی، نوری و مالشی تر و خشک نمونه های رنگرزی شده با روناس و همچنین اسپرک آغشته به لیپوزوم تغییرات عمده ندارد.نتایج جذب قطره نشان داده که آبگریزی نمونه های رنگرزی شده آغشته به لیپوزوم به دلیل پوشش سطح الیاف توسط فسفولیپدهای متلاشی شده از لیپوزوم ها بیشتر شده است.SEM از منظر اثرات لیپوزوم و دندانه بر سطح پشمی مورد استفاده قرار گرفته است. نمونه های عمل شده با سولفات آلومینیوم به عنوان دندانه و عمل شده با لیپوزوم و در انتها رنگرزی شده با رنگزاهای طبیعی روناس و اسپرک از سطحی نایکنواخت تر نسبت به نمونه های خام برخوردارند.