چکیده: بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه در کشور ما، محل تلاقی عرضه و تقاضای خریداران و فروشندگان سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. در این میان، سهامداران بالفعل و بالقوه برای اخذ تصمیمات منطقی و مطمئن در مورد خرید، فروش و یا نگهداشت سهام مورد نظر خود به معیاری قابل اتکا نیاز دارند تا بتوانند با استفاده از آن به مقایسه و ارزیابی سهام شرکت ها بپردازند.این تحقیق به دنبال این است که با بررسی وجود ارتباط و یا عدم وجود ارتباط بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان با تغییرات بازده سهام شرکت ها، معیاری قابل اتکا برای تصمیم گیری در اختیار سرمایه گذاران بازار سهام قرار دهد.لذا فرضیه اصلی تحقیق به شکل زیر تدوین شده است:بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان با بازده سهام ارتباط معناداری وجود دارد.برای جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای مستقل و وابسته، از سالنامه ها و مجلات منتشره توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران،همچنین گزارشات مجامع عمومی شرکت های پذیرفته در بورس استفاده شده است.دوره زمانی این تحقیق، دوره زمانی حد فاصل سال های 1379 تا 1383 می باشد. همچنین از مجموع 295 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران (جامعه آماری تحقیق) در سال های مذکور، تعداد 55 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است و از اطلاعات صورت سود زیان و بازده سهام آنها جهت آزمون فرضیه تحقیق استفاده شده است.روش مورد استفاده در این تحقیق قیاسی – استقرایی بوده و جهت آزمون فرضیات از مدل رگرسیون دو متغیره و چند متغیره استفاده شده است.بر اساس تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آزمون داده ها، این نتیجه حاصل شد:بین تغییرات صورت سود و زیان با بازده سهام، ارتباط معناداری وجود ندارد.به عبارت دیگر فرضیه اصلی تحقیق رد شد.لذا بر اساس نتایج این تحقیق، نمی توان تغییرات صورت سود و زیان طی سنوات مختلف را به عنوان معیاری قابل اتکا جهت تصمیم گیری سرمایه گذاران پیشنهاد نمود.- فرضيه هاي تحقيق :فرضيه اول:H0 : بين تغييرات فروش و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1 : بين تغييرات فروش و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه دوم:H0: بين تغييرات بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بررسي تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بررسي تهران ارتباطي وجود ندارد.فرضيه سوم:H0: بين تغييرات هزينههاي عملياتي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات هزينه عملياتي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه چهارم:H0: بين تغييرات هزينههاي مالي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات هزينههاي مالي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه پنجم:H0: بين تغييرات ساير هزينه و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات ساير هزينهها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه ششم:H0: بين تغييرات ساير درآمدها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات ساير درآمدها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه هفتم:H0: بين تغييرات سود خالص و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات سود خالص و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.رضيه هشتم:H0: بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان (فروش، بهايتمام شده کالاي فروش رفته، هزينه عملياتي، هزينه مالي، ساير هزينهها ، ساير درآمدها ، سود خالص) و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان (فروش، بهايتمام شده کالاي فروش رفته، هزينه عملياتي، هزينه مالي، ساير هزينهها ، ساير درآمدها ، سود خالص) و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.5- قلمرو تحقيق :قلمرو مكاني تحقيق: قلمرو مكاني تحقيق، شركتهاي سهامي عام پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.قلمرو زماني تحقيق: قلمرو تحقيق زماني از سال 1379 تا پايان سال 1383 را دربرميگيرد.قلمرو موضوعي تحقيق: اين تحقيق به بررسي و آزمون ارتباط بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان و تغييرات بازده سهام در شركتهاي پذيرفته در بورس اوراق بهادار تهران ميپردازد تعداد صفحات 96 word فهرست مطالب عنوان صفحهچکيده ...................................................................................................................... 1فصل اول_ كليات تحقيق :مقدمه......................................................................................................................... 2بيان موضوع................................................................................................................ 3هدف و دلايل انتخاب.................................................................................................. 4اهميت موضوع ........................................................................................................... 5فرضيه تحقيق ............................................................................................................. 6قلمرو تحقيق .............................................................................................................. 8متغيرهاي تحقيق ........................................................................................................ 9جمع آوري اطلاعات ................................................................................................ 11تعاريف و اصطلاحات............................................................................................... 12 فصل دوم _ مباني نظري تحقيق :مقدمه ...................................................................................................................... 14بخش اول _ مفهوم سود و اجزاي صورت سود و زيان .................................................. 18سود حسابداري ......................................................................................................... 18نظريات پيرامون سود ................................................................................................. 19سود تحققي و سود غير تحققي ................................................................................... 21مفهوم سود در گزارشگري مالي ................................................................................. 26اهداف گزارشگري سود ............................................................................................ 28نقاط قوت سود حسابداري ......................................................................................... 28نقاط ضعف سود حسابداري ....................................................................................... 29نقش صورتهاي مالي در تحقق هدفهاي حسابداري ........................................................ 30صورت سود و زيان .................................................................................................. 31ماهيت درآمد ........................................................................................................... 31اندازه گيري درآمد ................................................................................................... 32تحقق درآمد ............................................................................................................ 35مقاطع زماني شناسايي درآمد ...................................................................................... 35ماهيت هزينه ........................................................................................................... 37اندازه گيري هزينه .................................................................................................... 38زمان وقوع هزينه ...................................................................................................... 39بخش دوم - مفهوم بازده سهام و انواع بازده سهامبازده سرمايه گذاري ................................................................................................. 41عوامل مؤثر بر بازدهي ............................................................................................... 43بازارهاي اوراق بهادار ............................................................................................... 45كارايي بازار ............................................................................................................. 45سطوح كارايي بازار ................................................................................................... 46استفاده كنندگان از صورتهاي مالي ............................................................................ 48بخش سوم - تغييرات اجزاي صورت سود و زيان با بازده سهامسود بعنوان وسيله اي براي پيش بيني ......................................................................... 49بخش چهارم - مروري بر تحقيقات قبلي .................................................................... 54فصل سوم – روش تحقيقمقدمه ...................................................................................................................... 63اهداف تحقيق ........................................................................................................... 63روش تحقيق ............................................................................................................ 64فرضيه تحقيق ........................................................................................................... 66جامعه آماري ............................................................................................................ 69نمونه آماري ............................................................................................................ 69متغيرهاي تحقيق ...................................................................................................... 72روش جمع آوري اطلاعات ....................................................................................... 72روش آزمون فرضيات ............................................................................................... 73محدوديتهاي تحقيق .................................................................................................. 75فصل چهارم - تجزيه و تحليل داده هامقدمه ...................................................................................................................... 76روش تجزيه و تحليل داده ها...................................................................................... 76فرضيه هاي تحقيق .................................................................................................... 77نتايج آزمون فرضيه ................................................................................................... 79فصل پنجم - نتيجه گيري و پيشنهادات ..................................................................... 93مقدمه ...................................................................................................................... 93پيشنهادات تحقيق ..................................................................................................... 94ساير پيشنهادات ....................................................................................................... 96
چکیده: بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه در کشور ما، محل تلاقی عرضه و تقاضای خریداران و فروشندگان سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. در این میان، سهامداران بالفعل و بالقوه برای اخذ تصمیمات منطقی و مطمئن در مورد خرید، فروش و یا نگهداشت سهام مورد نظر خود به معیاری قابل اتکا نیاز دارند تا بتوانند با استفاده از آن به مقایسه و ارزیابی سهام شرکت ها بپردازند.این تحقیق به دنبال این است که با بررسی وجود ارتباط و یا عدم وجود ارتباط بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان با تغییرات بازده سهام شرکت ها، معیاری قابل اتکا برای تصمیم گیری در اختیار سرمایه گذاران بازار سهام قرار دهد.لذا فرضیه اصلی تحقیق به شکل زیر تدوین شده است:بین تغییرات اقلام صورت سود و زیان با بازده سهام ارتباط معناداری وجود دارد.برای جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای مستقل و وابسته، از سالنامه ها و مجلات منتشره توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران،همچنین گزارشات مجامع عمومی شرکت های پذیرفته در بورس استفاده شده است.دوره زمانی این تحقیق، دوره زمانی حد فاصل سال های 1379 تا 1383 می باشد. همچنین از مجموع 295 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران (جامعه آماری تحقیق) در سال های مذکور، تعداد 55 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است و از اطلاعات صورت سود زیان و بازده سهام آنها جهت آزمون فرضیه تحقیق استفاده شده است.روش مورد استفاده در این تحقیق قیاسی – استقرایی بوده و جهت آزمون فرضیات از مدل رگرسیون دو متغیره و چند متغیره استفاده شده است.بر اساس تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آزمون داده ها، این نتیجه حاصل شد:بین تغییرات صورت سود و زیان با بازده سهام، ارتباط معناداری وجود ندارد.به عبارت دیگر فرضیه اصلی تحقیق رد شد.لذا بر اساس نتایج این تحقیق، نمی توان تغییرات صورت سود و زیان طی سنوات مختلف را به عنوان معیاری قابل اتکا جهت تصمیم گیری سرمایه گذاران پیشنهاد نمود.- فرضيه هاي تحقيق :فرضيه اول:H0 : بين تغييرات فروش و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1 : بين تغييرات فروش و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه دوم:H0: بين تغييرات بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بررسي تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات بهاي تمام شده كالاي فروش رفته و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بررسي تهران ارتباطي وجود ندارد.فرضيه سوم:H0: بين تغييرات هزينههاي عملياتي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات هزينه عملياتي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه چهارم:H0: بين تغييرات هزينههاي مالي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات هزينههاي مالي و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه پنجم:H0: بين تغييرات ساير هزينه و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات ساير هزينهها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه ششم:H0: بين تغييرات ساير درآمدها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات ساير درآمدها و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.فرضيه هفتم:H0: بين تغييرات سود خالص و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات سود خالص و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.رضيه هشتم:H0: بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان (فروش، بهايتمام شده کالاي فروش رفته، هزينه عملياتي، هزينه مالي، ساير هزينهها ، ساير درآمدها ، سود خالص) و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود ندارد.H1: بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان (فروش، بهايتمام شده کالاي فروش رفته، هزينه عملياتي، هزينه مالي، ساير هزينهها ، ساير درآمدها ، سود خالص) و تغييرات بازده سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس تهران ارتباطي وجود دارد.5- قلمرو تحقيق :قلمرو مكاني تحقيق: قلمرو مكاني تحقيق، شركتهاي سهامي عام پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.قلمرو زماني تحقيق: قلمرو تحقيق زماني از سال 1379 تا پايان سال 1383 را دربرميگيرد.قلمرو موضوعي تحقيق: اين تحقيق به بررسي و آزمون ارتباط بين تغييرات اقلام صورت سود و زيان و تغييرات بازده سهام در شركتهاي پذيرفته در بورس اوراق بهادار تهران ميپردازد تعداد صفحات 96 word فهرست مطالب عنوان صفحهچکيده ...................................................................................................................... 1فصل اول_ كليات تحقيق :مقدمه......................................................................................................................... 2بيان موضوع................................................................................................................ 3هدف و دلايل انتخاب.................................................................................................. 4اهميت موضوع ........................................................................................................... 5فرضيه تحقيق ............................................................................................................. 6قلمرو تحقيق .............................................................................................................. 8متغيرهاي تحقيق ........................................................................................................ 9جمع آوري اطلاعات ................................................................................................ 11تعاريف و اصطلاحات............................................................................................... 12 فصل دوم _ مباني نظري تحقيق :مقدمه ...................................................................................................................... 14بخش اول _ مفهوم سود و اجزاي صورت سود و زيان .................................................. 18سود حسابداري ......................................................................................................... 18نظريات پيرامون سود ................................................................................................. 19سود تحققي و سود غير تحققي ................................................................................... 21مفهوم سود در گزارشگري مالي ................................................................................. 26اهداف گزارشگري سود ............................................................................................ 28نقاط قوت سود حسابداري ......................................................................................... 28نقاط ضعف سود حسابداري ....................................................................................... 29نقش صورتهاي مالي در تحقق هدفهاي حسابداري ........................................................ 30صورت سود و زيان .................................................................................................. 31ماهيت درآمد ........................................................................................................... 31اندازه گيري درآمد ................................................................................................... 32تحقق درآمد ............................................................................................................ 35مقاطع زماني شناسايي درآمد ...................................................................................... 35ماهيت هزينه ........................................................................................................... 37اندازه گيري هزينه .................................................................................................... 38زمان وقوع هزينه ...................................................................................................... 39بخش دوم - مفهوم بازده سهام و انواع بازده سهامبازده سرمايه گذاري ................................................................................................. 41عوامل مؤثر بر بازدهي ............................................................................................... 43بازارهاي اوراق بهادار ............................................................................................... 45كارايي بازار ............................................................................................................. 45سطوح كارايي بازار ................................................................................................... 46استفاده كنندگان از صورتهاي مالي ............................................................................ 48بخش سوم - تغييرات اجزاي صورت سود و زيان با بازده سهامسود بعنوان وسيله اي براي پيش بيني ......................................................................... 49بخش چهارم - مروري بر تحقيقات قبلي .................................................................... 54فصل سوم – روش تحقيقمقدمه ...................................................................................................................... 63اهداف تحقيق ........................................................................................................... 63روش تحقيق ............................................................................................................ 64فرضيه تحقيق ........................................................................................................... 66جامعه آماري ............................................................................................................ 69نمونه آماري ............................................................................................................ 69متغيرهاي تحقيق ...................................................................................................... 72روش جمع آوري اطلاعات ....................................................................................... 72روش آزمون فرضيات ............................................................................................... 73محدوديتهاي تحقيق .................................................................................................. 75فصل چهارم - تجزيه و تحليل داده هامقدمه ...................................................................................................................... 76روش تجزيه و تحليل داده ها...................................................................................... 76فرضيه هاي تحقيق .................................................................................................... 77نتايج آزمون فرضيه ................................................................................................... 79فصل پنجم - نتيجه گيري و پيشنهادات ..................................................................... 93مقدمه ...................................................................................................................... 93پيشنهادات تحقيق ..................................................................................................... 94ساير پيشنهادات ....................................................................................................... 96