شناخت جوغن ها در گنج یابی بسیار مهم است چون:يکي از بيشترين علايمي که در ايران عزيز وجود داره سنگ کاسه و جوغنها هستند کاسه ها به طور معمول نشانه قبر هستند اما بعضي مواقع تفسير ديگري نيز دارند براي يافتن مقبره بايد بسته به نوع منطقه شکل قرارگيري کاسه ها و نشانه هاي کنار آنها و جهت هاي جغرافيايي دقت نمود هر چه کاسه خوش تراشتر و عميق تر باشه به همان اندازه بزرگي و ثروت فرد متوفي رو مي رسونه معمولا فاصله کاسه تا قبر از ۱۰ متر تجاوز نمي کنه اما درمواقعي استثناهايي نيز وجود داره.در کل کاسه ها و جوغنها اينگونه تقسيم مي شوند.از نظر عمق و اندازه : از لحاظ وضعيت :نکته مهم : دوستان کاسه به سنگی گفته می شود که فقط یک سر آن سوراخ باشد و از درونش زمین زیر آن معلوم نباشه اما جوغن به سنگی گفته میشه که دارای دو سوراخ از سر تا ته آن باشه و از ته آن زمین معلوم باشه.این کاسه های کنده شده که به شکلهای مختلف کنده کاری شده اند(مربع و گرد و مستطیل) نماد قبر هستند.در گذشته اعتقاد داشته اند که از آبی که در آن کاسه جمع میشود توسط مرده داخل قبر نوشیده میشود.یعنی در اطراف سنگی که کاسه کنده کاری شده قبری وجود دارد.همه این علامت ها بار ندارند.سنگهایی که قابل حرکت هستند و از جای دیگری به انجا آورده شده دارای بار هستند.بدین صورت که فقط یه زرع زیر سنگی که کاسه روی آن کنده کاری شده را بکاوید.بار ان عموما یک خمره کوچک است.پس سراغ کاسه هایی که روی یک سنگ ریشه دار هستند نروید.در این فایل ، تمام جوغن ها با تصویر مشخص و تعریف شده اند و در کار باستان شناسی و گنج یابی و دفینه ها بسیار کارآمد بوده و حاصل سالها مطالعه و تحقیق می باشد.در این کتاب سعی شده تا اصولی ترین و متداول ترین روش استفاده از جوغن ها بیان بشه اما در دوره های مختلف و حتی در مناطق مختلف اصول بکارگیری جوغن با هم فرق میکرده گاهی اوقات ,دارم سعی میکنم همه مطالب رو با استفاده از عکس برای دوستان به اشتراک بزارم که یه مقدار زمان میبره این نکته رو هم بگم که به حدی پیچیدگی کار تو این زمینه زیاده که گاهی اوقات خودم هم به بن بست میرسم و نکته آخر اینکه اصول بکارگیری تک جوغن ها با چند جوغنی ها با هم متفاوته که سعی میشه تو مباحث آینده به اون پرداخته بشه فعلا بنا به درخواست دوستان تو چند مرحله گوشه ای از تحقیقاتمو براتون میذارم 1-جوغنی که قطروعمق ان باهم مساوی وبالاتراز 12سانتی مترباشد محاسبه=قطر جوغن *2*3/ 3 2-جوغنی که به لبه ان یک دایره کوجک وصل باشد محاسبه=نشان از یک تپه درهمان نزدیکی میدهد که جوغنی دیگر در انجا میباشد و محاسبات دیگر ازان جوغن اغاز میشود 3-جوغنی که دردیواره ان یک گردی ویاسوراخ داشته باشد محاسبه=روبروی همان سوراخ یا دایره 6متر حرکت شود 4-جوغنی که عمقش بزرگترازقطرش باشد محاسبه=عمق*3/3به طرف جنوب غربی 5-جوغنی که یک شیار ازان خارج میشود محاسبه=دارای اهمیت میباشد وجهتهای ان غالبا بطرف شمال غربی وجنوب غربی میباشد طول شیار*3/3وبه طرف مسیر شیار حرکت شود 6-جوغنی که دهانه ان 3تا7سانتیمتر وعمق ان کمتر 2سانتیمتر باشد محاسبه=قطر عمق تقسیم بر7 *3/3بطرف علامت مشخصه 7-جوغنی که بشکل کاسه وارونه میباشد محاسبه=قطر- عمق*3/3بطرف علامت مشخصه ********************************** محاسبات واسرارجوغنها 1-جوغنی که قطروعمق ان باهم مساوی وبالاتراز 12سانتی مترباشد محاسبه=قطر جوغن *2*3/ 3 2-جوغنی که به لبه ان یک دایره کوجک وصل باشد محاسبه=نشان از یک تپه درهمان نزدیکی میدهد که جوغنی دیگر در انجا میباشد و محاسبات دیگر ازان جوغن اغاز میشود 3-جوغنی که دردیواره ان یک گردی ویاسوراخ داشته باشد محاسبه=روبروی همان سوراخ یا دایره 6متر حرکت شود 4-جوغنی که عمقش بزرگترازقطرش باشد محاسبه=عمق*3/3به طرف جنوب غربی 5-جوغنی که یک شیار ازان خارج میشود محاسبه=دارای اهمیت میباشد وجهتهای ان غالبا بطرف شمال غربی وجنوب غربی میباشد طول شیار*3/3وبه طرف مسیر شیار حرکت شود 6-جوغنی که دهانه ان 3تا7سانتیمتر وعمق ان کمتر 2سانتیمتر باشد محاسبه=قطر+عمق تقسیم بر7 *3/3بطرف علامت مشخصه 7-جوغنی که بشکل کاسه وارونه میباشد محاسبه=قطر- عمق*3/3بطرف علامت مشخصه 8-جوغنی که قطر20وعمقش20ودارای شیار باشد محاسبه=طول شیار*3/3 9-جوغن مربعی که متساوی الاضلاع وهمجنین در عمق باشد محاسبه=طول ظلع *3/3بطرف علامت مشخصه واگر علامتی برای مسیر نداشت ان را پر اب کرده ومحل سر ریز شدن اب مسیر را نشان میدهدواگر بازبوسیله اب مسیر مشخص نشد یعنی اب از جند جهت یاازهمه طرف سر ریزشده هدف در زیر علامت میباشد 10-جوغنی که عمق وقطرش مساوی وکمتر از 12سانتی متر باشد محاسبه=قطر*عمق*5/2بطرف علامت مشخصه 11-جوغن بصورت مایل ومقداری افقی محاسبه=اشاره به تپه ای درنزدیکی دارد که علامتی دیگر درانجامیباشد 12-جوغن بصورت فنجان قهوه محاسبه=4قدم به طرف علامت مشخصه 13جوغن مربعی که در کنار یا دیواره یک سوراخ یا دایره دارد محاسبه=6متر بطرف دایره حرکت شود 14-جوغنی کوجک درون جوغنی بزرگ وقطرجوغن کوجک کمتر از11سانتی مترودارای شیارباشد محاسبه=قطرجوغن کوجک * طول شیاروبطرف علامت مشخصه 15-جوغنی کوجک درون جوغنی بزرگ وقطر جوغن کوجک بالاتراز11سانتی مترودارای شیارباشد محاسبه=طول شیار رااندازه گرفته ومعمولامسیر وجهت به طرف شمال غربی وتوابع میباشدواگر شیار به طرف زمین وپایین میرود هدف در همان جاوزیرمیباشد 15-اگرجوغنی مساوی در قطر وعمق بصورت کاملا دقیق باشد یکی از جوغنهای بسیار معروف میباشد که هدف در زیر همان جوغن میباشد 16-جوغن بصورت حلزونی که شیاری بلندازان خارج شده باشد محاسبه= قبر در انتهای شیار میباشد 17-جوغنی که بصورت عمودی در دیواره سنگ یا سخره اما بصورتی که دهانه ان مایل ورو به زمین باشد محاسبه =هدف در روبروی دهانه وودر خاک میباشدکه بافاصله 2مترویا تاکمتراز 3متر میباشد 17-جوغنی که قطر وقاعده یا ته ان باهم مساوی باشد =دلالت وتاکید بر مال دارد وهدف معمولا درون صخره میباشد 19-جوغنی که شیار بسته داردیعنی دوسره شیار به خوده جوغن ختم میشود=اشاره به یک قبر مهم در همان نزدیکی ودرون سخره دارد 20-جوغنی که در کنار کانال اب باشد=اشاره وتاکید بردفینه درون یک جاه دارد 21-اگر جوغنی بصورت افقی وکمی مایل رو به بالا باشد=اشاره به درب سرداب یا درب اتاقک در روبروی دهانه جوغن دارد 22-جوغنی که بصورت فنجان قهوه باشدوقطر ان 1تا2سانتیمتر باش وعمق ان نیز کم باشد اشاره وتاکید بر دفینه وهمجنین اشاره به مسیر حرکت داردکه معمولا همرا ودر کنار یک علامت دیگر ویا در بعضی مواقع هم بصورت تکی دیده میشود 23-جوغنی که به شکل فنجان قهوه باشد وقطر ان از3تا 5سانتی متر باشد اشاره به ثابت بودن همین نماد دارد ودر اصطلاح اخرین نمادهستش ولازم نیست به دنبال نماددیگری باشید که معمولا همراه ودر کنار یک علامت دیگر ویا در بعضی مواقع هم بصورت تکی دیده میشود 24-جوغنی که در دهانه وعمق و ته ان باهم مساوی باشنداشاره برمهم بودن وتاکید بردارابودن مال دارد که معمولا هدف درون سخره میباشد