خواب و استراحت یکی از نیازهای اساسی بشر بوده و در سلسله نیازهای مازلو در ردیف نیازهای فیزیولوژیک قرار دارند. ( معماریان، 1380 ) وقتی که چرخه خواب و بیداری مختل شود، ممکن است سایر عملکردهای فیزیولوژیک بدن نیز تغییر کند و ممکن است اختلال در خواب، کاهش اشتها و کاهش وزن را نیز تجربه کند. ( جبرئیلی، 1383 )این خواب و استراحت به عنوان یک مسأله مهم برای کلیه افراد جامعه، اعم از شاغلین و غیر شاغلین است و از آنجائی که نیروی انسانی ماهر و علاقه مند، پربهاترین و ارزنده ترین ثروت و دارایی هر کشور است و بسیاری از جوامع با وجود برخورداری از منابع طبیعی سرشار،به دلیل فقدان نیروی انسانی شایسته توان استفاده از این مواهب الهی را ندارند و به سختی و مشقت، روزگار می گذرانند و دیگر ملت ها به رغم کمبود منابع طبیعی، در نتیجه داشتن نیروی انسانی کار آزموده ومناسب به آسایش و رفاه رسیده اند و با گام های بلند و استوار مسیر پیشرفت و ترقی را طی می کنند.(کورمن، 1376: 7) بنابراین باید زمینه آسایش و راحتی و بالا بردن انگیزه در شاغلین به عنوان یک اصل در هر کشوری شناخته شده است. و پرستاران که به عنوان يکي ازارائه دهندگان مراقبتهاي بهداشتي ملزم هستند تا نياز بيماران را برآورده کنند. ( مدیده، 2003 ) کم خوابی و بامدادگرایی بی رویه و اضافی مي تواند اثرات منفي زیادی بر عملکرد شغلي، کيفيتخواب، سلامت فيزيکي، سلامت رواني، زندگي اجتماعي، مصرف بي رويه داروهاي مختلف و كاهشسطح تحمل تنشهاي شغلي داشته باشد. ( براون، 1998 ) از آنجائی که بهره گیری بهینه از توانمندی کارکنان، از اهداف اولیه هر سازمان می باشد که جهت تحقق آن، ایجاد رضایت و انگیزه در کارکنان ، می تواند دارای نقش اساسی باشد . بالا بردن انگیزه کارکنان و به خصوص کارکنانی که بیشتر زمان خود را در محیط های کاری می گذرانند، در مباحث منابع انسانی حائز اهمیت فراوانی است و توجه به آن در کارایی سازمان تأثیر غیر قابل انکاری دارد (ادریس و همکار، 1383 ).1-2- بیان مسألهخواب يكي از مهم ترين چرخه هاي شبانه روزي و يك الگوي پيچيده زيست شناختي است. (ویلیامز، 1383) چرخه خواب و بيداري يكي از چرخه هاي بيولوژيك است كه توسط عملكرد فيزيولوژيك، در روشنايي و تاريكي، برنامه هاي كاري، مراقبت و ساير فعاليت ها تحت تأثير قرار مي گيرد و ساعت بيولوژيك انسان نقش مهمي را در این چرخه بازی می کند. ( باقری و همکاران، 1385 )سلامت انسان با كميت و كيفيت خواب او در ارتباط است. این موضوع برای کارکنان و کارمندانی که تلاش دارند تا به این وسیله بتوانند به نوعی خود را با محیط کاری آشناتر ساخته و رضایت بیشتری از محیط شغلی داشته باشند، اثرات بالایی دارد. با انجام يك پژوهش، مشخص گرديدبيخوابي شبانه مي تواند كيفيت خواب و زندگي را تحت تاثير قرار دهد، به گونه اي كه احتمالابتلاي به افسردگي و اضطراب افزايش يافته و توانايي مقابله با استرس هاي روزمره كم شود. ( بلانس و همکاران، 1386 )از جمله مشاغلي كه درگير نوبت كاري و اختلال خواب ناشي از آن هستند، گروه پرستاران وپزشكان مي باشد كه در اين ميان شغل پرستاري در آميخته با وضعيت نوبت كاري و اختلال خواببرخاسته از آن بوده و اين مسأله موجب از هم گسيختگي بنياد جسمي و رواني فرد و بروزمشكلاتي نظير اختلالات گوارشي، مشكلات قلبي، خستگي هاي عصبي، عدم تمركز حواس، رفتارنامناسب، توهم ، ناسازگاري عاطفي و پرخاشگري مي شو د. از سوي ديگر اختلال خواب مي توانددر محيط كار بر پيكره ارايه وظايف محوله شغلي صدمه بزند و باعث تخريب كيفيت و كميت آن وهمچنين اُفت شديد عملكرد حرفه اي كه اساساً پاسخي بر نيازهاي بيماران است، بشود. اختلالخواب همچنين مي تواند باعث بروز معضلاتي مانندخطاهاي حرفه اي )اشتباه در دارو دادن، عدم توانايي در تصميم گيري در موارد حاد و بحراني،عدم ارتباط مناسب با مددجويان، ترك خدمت، عدم رضايت شخصي، كاهش عملكرد شناختي،اختلال حافظه و كاهش آمادگي و توجه افراد و صدمات غير حرفه اي، تصادفات رانندگي، استفادهبي رويه از داروهاي خواب آور، صدمات بدني هنگام خواب آلودگي و ... گردد. در نهايت اختلال دركيفيت ارايه خدمات پرستاري، علاوه بر به تعويق افتادن سير بهبودي بيماران و بهره مند نشدن آنان از ارايه مراقبت هاي صحيح و به موقع، موجب كاهش بهره وري در عملكرد مديريت پرستارينيز مي شود.پرستاران به دليل ماهيت شغلي خويش با انواع تنيدگي ها در محيط كار روبرو هستند و به دليلاينكه در شيفت هاي كاري صبح، عصر و شب، به طور نامنظم فعاليت مي کنند از جمله افراديهستند که در معرض بي خوابي قرار دارند و الگوي نامنظم خواب و بيداري در آن ها باعث کاهشکيفيت خواب، كم شدن طول مدت خواب و كاهش عملکرد شغلي مي شود. بنابراين توجه بهمشکلات خواب در ميان پرستاران مهم مي باشد. ( جبرئیلی، 1383 ) پرستاراني که شيفت آن هابه صورت چرخشي مي باشد و اکثرًا در شيفت شب کار مي کنند، ساعات خواب آ نها به ناچار درروز خواهد بود. در اغلب موارد، فعاليتهاي ديگران آ نها را براي دست يافتن به خواب کافي دچارمشکل مي سازد. این عدم خواب کافی، بر کیفیت خواب اثرات زیادی خواهد گذاشت و باعث می گردد تا بامدادگرایی، جای خود را به بی خوابی داده و اصلا مقوله ای با عنوان بامدادگرایی اتفاق نیفتد و کیفیتی که لزوما می تواند در خواب و برای پرستاران اتفاق بیفتد، جای خود را به بی خوابی های شدید بدهد. حال با توجه به وضعیت و نوع شغلی که پرستاران دارند، این مسئله مورد بحث قرار گرفته شده است که اصولا بامدادگرایی و کیفیت خواب تا چه اندازه برای پرستاران مفید است؟ و این موضوع در افزایش انگیزه شغلی چه اندازه اثرگذار می باشد؟1-3- اهمیت و ضرورت تحقیقاهمیت نیروی انسانی در سازمان تا به اندازه ای است که آنها را مشتریان داخلی می نامند و می توان گفت تا زمانی که این مشتریان از فعالیت خود خشنود نباشند، جلب رضایت مشتریان بیرونی بسیار سخت و شاید غیر ممکن باشد. بدیهی است کلیه نرم افزارها و سخت افزارها و تکنولوژی های پیشرفته ابزاری هستند که شرط اصلی استفاده کارآمد از آنها داشتن نیروی انسانی آموزش دیده، علاقه مند و متعهد است و موفقیت سازمان وابسته به کار و تلاش این نیروهاست ( ادریس و همکار،1383) یکی از سازمان هایی که بسیار زیاد به نیروی انسانی و شاغلین خود بسیار محتاج می باشد، بیمارستان ها و مراکز درمانی است که دارای تعداد زیادی پرستار و دکتر شاغل دارد و لذا توجه به روحیات و مسائل آنان، کمک زیادی به ایجاد انگیزه و رقابت در آنان می نماید. یکی از مسائل مهم در این رابطه، توجه به خواب، کیفیت خواب و بامدادگرایی این گروه است که نتیجه مستقیم در رفتار خود آنان و در رفتار آنان با بیمارانی دارد که چشم امیدشان به پرستاران است و این می تواند عملکرد پرستاران را تحت تأثیر قرار داده و باعث بروز اشتباهات حرفه ای ( مثل اشتباهات دارویی ) و اشتباهات غیر حرفه ای ( حوادث رانندگی) در آن ها شود. همین موضوع اهمیت خواب و کیفیت آن را در پرستاران بیش از پیش نشان می دهد.1-4- اهداف تحقیق1-4-1- هدف کلیبررسی نقش کیفیت خواب و بامدادگرایی با انگیزش شغلی پرستاران.1-4-2- اهداف جزئی- رابطه زندگی خانوادگی و زندگی شغلی پرستاران.- بررسی رابطه بین شرایط کاری و انگیزه شغلی.- بررسی زمان کاری در کیفیت خواب پرستاران.- بررسی نقش مهارت در ایجاد انگیزه شغلی.- بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و کیفیت خواب.1-5- تعاریف عملیاتی1-5-1- تعریف نظریانگیزش شغلی: انگیزش از پر اهمیت ترین پیش نیازهای آموزش، یادگیری و ارتقای شغلی است. ارتقا و افزایش انگیزه، مستلزم صرف وقت، کار، تلاش، پشتکار و سرمایه گذاری توانایی جسمانی و روانی یاد گیرنده است. مجموعه ای از عوامل یا سازه های درونی و بیرونی در برانگیختگی فرد به یادگیری و مشارکت فعال او در فرایند آموزش دخیل هستند. از غریزه، سائق، نیاز و شوق گرفته تا علاقه، کنجکاوی، سبک اسناد، باور کنترل، توانمندی، انتظار، تلاش جهت پیشرفت و تا فشار والدین، فشار همسان همگی می توانند در تعامل پذیری بر نظام انگیزش کار ساز افتند و رفتار پیشرفت فرد را شکل دهند. (والبرگ، 1987).کیفیت خواب: چرخه خواب و بيداري يكي از چرخه هاي بيولوژيك است كه توسط عملكرد فيزيولوژيك، در روشنايي و تاريكي، برنامه هاي كاري، مراقبت و ساير فعاليت ها تحت تأثير قرار مي گيرد و ساعت بيولوژيك انسان نقش مهمي را در اين چرخه بازي مي كند. تحقيقات نشان دادهاست كه محروميت از خواب باعث كاهش سيستم ايمني و كاهش عملكرد هيپوتالاموس، هيپوفيزو آدرنال در طي روزهاي بعدي، كاهش تحمل گلوكز، افزايش فشارخون و افزايش خطر حوادثقلبي و عروقي به طور غير وابسته، كاهش توانايي حداكثري سطح فعاليت افراد و همچنيناستعداد فردي و قدرت غيرهوازي افراد مي گردد. ( لیما و همکاران، 1390 )َبامدادگرایی: بامدادگرایی یکی از بازدارنده های مهم در تطابق با نوبت کاری به شمار می رود و برخی بیماری ها در شرایط نوبت کاری تشدید می شوند. ( چوبینه و همکار، 1379 )1-5-2- تعریف عملیانگیزش شغلی: منظور از انگیزش شغلی، میانگین نمره ای است که پاسخگویان از پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع مندرج در پیوست تحقیق به دست آورده اند.کیفیت خواب: منظور از کیفیت خواب در تحقیق، میانگین نمره ای است که آزمودنی ها از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبرگ به دست آورده اند.بامدادگرایی: منظور از بامدادگرایی در تحقیق، میانگین نمره ای است که آزمودنی ها از مقیاس ترکیبی بامدادگرایی به دست آورده اند.