عنوان پایان نامه: نقش دولت در توسعه ي آموزش رايگانفرمت فایل: wordتعداد صفحات:186شرح مختصر:امروزه در ميان تمامي جوامع، بهره‌گيري از آموزش و پرورش عمومي و آموزش عالي از اهميت خاصي برخوردار است. علت اصلي اين اهميت را بايد در نقشي كه آموزش به عنوان ابزاري براي ايجاد يا حفظ وحدت ملي و ارتقاي سطح زندگي مردم ايفا مي‌كند، جستجو كرد. در دهه‌هاي اخير جهان شاهد گسترش سريع آموزش عمومي و عالي در كشورهاي مختلف بوده است.يكي از پديده‌هاي مشخص قرن حاضر گرايش عمومي به آموزش و پرورش رسمي و بهره‌گيري از آموزش عالي براي ارتقاي سطح معلومات است. اين توجه در مرحله‌ي اول از دگرگوني نظام طبقاتي جامعه ناشي شده است. در دنياي امروز خانواده به اين واقعيت پي برده است كه همه امكانات رشد، خاص يك طبقه‌ي معين نيست و از طريق مدرسه مي‌توان آنچه را كه در گذشته به طبقات ممتاز جامعه تعلق داشت براي فرزند خويش نيز تأمين كند. در جامعه‌ي امروز مهارت و تخصص از وسايل مؤثر تأمين زندگي بهتر و رفاه بيشتر است و برداشت عمومي، مهارت و تخصص را در تحصيلات رسمي جستجو مي‌كند.امروزه نگرش به آموزش از نگاه حق مدارانه ريشه مي‌گيرد و در بحث «حقوق ملت» سخن از انسان است، انساني كه حق دارد از اساسي‌ترين لازمه‌ي زندگي خويش يعني حق آموزش و پرورش بهره‌مند گردد.توجه‌ي دولت‌ها به آموزش همگاني و تأكيد قانوني جامعه بر وجوب اشتغال به تحصيل گروه واجب التعليم از ديگر شاخص‌هاي توسعه‌ي آموزش است. انديشه‌ي اين كه دولت بايد مسايل آموزش و پرورش را به دست گيرد، از خواست‌هاي همگان بوده و امر بديهي است، زيرا عدالت و دموكراسي اجتماعي با گسترش آموزش و پرورش پيوند تنگاتنگ دارد. اگر مفهوم دموكراسي و عدالت اجتماعي دربردارنده‌ي انديشه‌ي برابري بخت و امكان موفقيت شهروندان در يك جامعه‌ي ملي در همه‌ي زمينه‌هاست، آموزش و پرورش نخستين عامل گسترش برابري و دموكراسي اجتماعي است. چون اگر دولت فرايند توسعه‌ي آموزش را به دست نگيرد و اجرا و انجام اين كار فقط تحت كنترل بخش خصوصي قرار گيرد، خواه ناخواه ثروتمندان مي‌توانند از آموزش بهره گيرند و مستمندان از آن به دور مي‌مانند، دير يا زود اختلاف و ناهماهنگي‌هاي اجتماعي در سطح جامعه بروز مي‌يابد.قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، بعنوان مبين نهادهاي فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي جامعه ايران براساس اصول و ضوابط اسلامي، در اصول خود بهره‌مندي مردم از آموزش رايگان را در سطوح آموزش عمومي و عالي به صراحت بيان داشته است. اما در جامعه چه در سطح آموزش عمومي و آموزش عالي، به خاطر افزايش رشد جمعيت و محدوديت منابع، امكانات دولتي به اندازه نيازهاي جامعه نبوده و اين امر موجب بي‌توجهي به حقوق مردم شده است.بنابراين در جامعه‌اي مبتني بر انديشه‌هاي اسلامي، رفتارهاي غيرعادلانه روح و روان هر انسان آزاده‌اي را جريحه‌دار مي‌سازد.آنچه موجب شد تا موضوع «نقش دولت در توسعه‌ي حق آموزش رايگان» بعنوان كار تحقيقي يا پايان‌نامه بدان پرداخته شود، اشتغال در كسوت دبيري آموزش و پرورش و تعامل با اقشار مختلف مردم و ملاحظه‌ي تعارضات موجود در سطح مراكز آموزشي در زمينه‌ي تصريح آموزش رايگان در اصول قانون اساسي و رويه‌اي خلاف قوانين و مقررات در جامعه مي‌باشد. يكي ديگر از دغدغه‌هاي اصلي مردم رشد فزاينده‌ي جوانان متقاضي آموزش عالي و توسعه‌ي مراكز آموزش عالي غيردولتي با اخذ شهريه‌هاي كلان است كه به نوعي نقش دولت را نسبت به گسترش آموزش رايگان تحت شعاع قرار مي‌دهد.در اين كار تحقيقي در پي پاسخ به اين پرسش‌ها كه؛دولت در نظام جمهوري اسلامي ايران در جهت توسعه‌ي حق آموزش رايگان چه وظايفي دارد؟آيا اخذ وجه در سطح مدارس آموزش و پرورش به عناوين مختلف خلاف مقررات است؟ راهكار مقابله با اين معضل چيست؟آيا گسترش موسسات خصوصي آموزشي چه در سطح آموزش عمومي و آموزش عالي خلاف قوانين و مقررات اساسي كشور است؟آيا دولت بر تكليف خويش در قبال اصل 30 قانون اساسي عمل كرده است؟چالش‌هاي فراروي آموزش رايگان چيست؟ آيا هنوز مي‌توان از رايگان بودن آموزش و پرورش و آموزش عالي براي همه، سخن گفت؟بنابراين تحقيق فوق در دو فصل؛ 1) حق آموزش و دولت2) تحليل نظام آموزشي ايران و آموزش رايگان، تقسيم شده است.در فصل اول به مفهوم حق و حوزه‌ي حق آموزش و ديدگاه اسلام و اسناد حقوق بشر در قبال آموزش، همچنين مفهوم كاركردي توسعه‌ي آموزش و ماهيت دولت و كاركرد آن در تحقق حق آموزش پرداخته شده است.در فصل دوم چالش‌هاي فراروي آموزش رايگان و تحليل حقوقي نظام آموزش رايگان در جمهوري اسلامي ايران ارائه گرديده است.اميد است با بيان موارد نقض قوانين و مقررات و ارائه راهكار صحيح، حقوق ملت در چارچوب ضوابط و مقررات حاكم بر جامعه رعايت گردد.فهرست مطالبعنوان .................................................................................... صفحهمقدمه: ................................................................................................. 1فصل اول: حق آموزش و تئوري دولت ............................................. 4بخش اول : مفهوم حق و حوزه ي حق آموزش ................................. 5مبحث اول: تحليل هوفلد از مفهوم حق ............................................... 7بند اول: چهار قلمرو مفهوم حق ......................................................... 81- حق - ادعا (مطالبه) (Claim-Right) .............................................. 82- حق - آزادي/اختيار (Liberty/Privilage-Right) ............................ 93- حق - قدرت (Power-Right) ..................................................... 104- حق - مصونيت (Immunity-Right) ............................................ 10بند دوم: آثار حقوقي مفهوم حق (تحليل مفهوم وظيفه يا تعهد) ........ 121. تعهد به وسيله و تعهد به نتيجه .................................................... 132. ماهيت تعهدات دولت در قبال حق آموزش .................................. 14مبحث: حق آموزش از ديدگاه اسناد بين المللي حقوق بشر و اسلام 15بند اول: حق آموزش از نگاه اسناد بين المللي حقوق بشر ............... 151. اعلاميه ي جهاني حقوق بشر........................................................ 162. ميثاق حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي .................................. 163. ساير اسناد بين المللي حقوق بشر ................................................ 18بند دوم: ديدگاه اسلام نسبت به حق آموزش ................................... 181. قرآن و تعليم و تربيت .................................................................. 192. سيره ي معصوم و آموزش ........................................................ 21بخش دوم: توسعه‌ي آموزش و تئوري دولت .................................. 23مبحث اول: توسعه‌ي آموزش گامي در جهت توسعه‌ي انساني ........ 24بند اول: سرمايه گذاري آموزشي شاخصي از فرايند توسعه .......... 26بند دوم: ضرورت توسعه‌ي آموزش ............................................... 29بند سوم: رويكرد دولت‌ها در توسعه‌ي آموزش .............................. 32بند چهارم: عدم تعادل توسعه‌ي آموزشي در ايران .......................... 36مبحث دوم: ماهيت دولت و كاركرد آن در تحقق حق آموزش ......... 39بند اول: دولت محدود يا مشروطه ................................................... 40الف) ويژگي دولت مشروطه ............................................................. 41ب) كاركرد دولت مشروطه در توسعه ي حق آموزش .................... 42بند دوم: دولت رفاه .......................................................................... 44الف) بررسي ابعاد اقتصادي و اجتماعي دولت رفاه ......................... 45ب) دولت رفاه و حق آموزش ........................................................... 46بند سوم: دولت طبقاتي ..................................................................... 47الف) ويژگي دولت طبقاتي ................................................................. 47ب) رويكرد دولت طبقاتي و حق آموزش رايگان .............................. 49بند چهارم: مفاهيم دولت در نظام جمهوري اسلامي ايران .............. 51الف) مفهوم دولت اسلامي ................................................................ 521- تئوري دولت اسلامي .................................................................. 522- بينش دولت اسلامي در زمينه‌ي حق آموزش ............................. 53ب) مفاهيم حقوقي دولت در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و حقآموزش ............................................................................................. 541- دولت در مفهوم حاكميت ............................................................ 552- دولت در مقام تصدي ................................................................. 56فصل دوم: تحليل نظام آموزشي جمهوري اسلامي ايران و آموزش رايگان 58بخش اول: چالش‌هاي فراروي آموزش رايگان ................................ 59مبحث اول: فرايند خصوصي‌سازي آموزش .................................... 60بند اول: اهداف و مزاياي خصوصي سازي آموزشي ...................... 61الف) اهداف خصوصي‌سازي: .......................................................... 61ب) مزاياي خصوصي سازي محور استدلال مدافعان ...................... 65ج) پاسخ به دلايل موافقان خصوصي سازي .................................... 68بند دوم: شكل‌هاي خصوصي سازي ............................................... 73بند سوم: خصوصي‌سازي آموزشي در ايران ................................. 78الف) خصوصي سازي در آموزش و پرورش ................................. 78ب) خصوصي‌سازي در آموزش عالي ............................................. 80مبحث دوم: تأمين هزينه‌هاي آموزش .............................................. 85بند اول: چه كساني بايد هزينه‌هاي آموزشي را بپردازند؟ ............... 85بند دوم: تأمين منابع مالي آموزش و پرورش ................................. 91بند سوم: آموزش عالي و تأمين منابع مالي ................................... 102الف) وضعيت آموزش عالي از لحاظ كميت .................................... 103ب) راه‌هاي تدارك منابع مالي جديد آموزش عالي ......................... 104بخش دوم: تحليل حقوقي نظام آموزش رايگان در جمهوري اسلامي ايران 109مبحث اول: آموزش رايگان در قانون اساسي ................................ 109بند اول: بررسي صورت مشروح مذاكرات مجلس بررسي نهايي قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران 110بند دوم: اصول قانون اساسي و آموزش رايگان .......................... 113 مبحث دوم: نظام حقوقي آموزش و پرورش (عمومي) و آموزش رايگان......................................................................................................... 115بند اول: آموزش و پرورش دولتي و آموزش رايگان .................... 116الف) آيا سرانه‌ي دانش‌آموزي كفاف آموزش رايگان را مي‌دهد؟ . 116ب) آئين نامه‌ها و مصوبات اداره‌ي مدارس دولتي در رابطه با كمك‌هاي مردمي 118ج) تحليل حقوقي آئين نامه‌ها و تصويب نامه‌هاي مطروحه ............ 120بند دوم: ماده 88 قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت وخودگرداني آموزش و پرورش ...................................................... 123الف) ماده 88 و آئين نامه و تصويبنامه مربوط به آن ................... 123ب) بررسي حقوقي ماده 88 و آيين‌نامه‌هاي مربوط به آن ............ 125بند سوم: مدارس غيردولتي (غيرانتفاعي) ...................................... 129الف) قوانين، مقررات و دستورالعمل‌هاي مدارس غيرانتفاعي ........ 131ب) آموزش رايگان و مدارس غيرانتفاعي ...................................... 134بند چهارم: آموزش و پرورش خاص (مدارس دولتي با شرايط خاص)......................................................................................................... 135الف) آموزشگاههاي علمي آزاد ...................................................... 136ب) مدارس دولتي با شرايط خاص ................................................ 138مبحث سوم: بررسي حقوقي نظام آموزش عالي در جمهوري اسلامي ايران و آموزش رايگان 140بند اول: قوانين برنامه پنجساله توسعه و آموزش عالي ................ 141الف) مواد قانوني برنامه‌هاي پنج ساله توسعه و توسعه‌ي آموزش رايگان 141ب) نقد قانون برنامه پنج ساله‌ي توسعه در زمينه‌ي آموزش عالي 145بند دوم: دوره‌ها و مؤسسات آموزش عالي زيرنظر وزارت علوم، تحقيقات و فناوري 148الف) دوره‌هاي نوبت دوم (شبانه) .................................................. 150ب) دانشگاهها و مؤسسات غيردولتي زير نظر وزارت علوم تحقيقات و فن‌آوري 1541- دانشگاه پيام نور ...................................................................... 1552- موسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي ......................... 156بند سوم: دانشگاه آزاد اسلامي ...................................................... 158نتيجه‌گيري: ..................................................................................... 163فهرست منابع 170