مقدمه:هنرمندانی که قالی مشرق زمین را خلق کرده اند در سایه فن رنگرزی و رنگ آمیزی که حاصل یک قرن تجربه است همیشه سعی دارند نسیمی از زندگی را با تصاویری که غالباً قراردادی و سنتی است به بیننده انتقال و هنر اوج رنگ ها و رنگ آمیزی را می توان در قالی های زیبای خلق شده در رنسانس عصر صفوی(1736- 1502 میلادی) قالی های قاهره(قالی های دربار ترک های قرن شانزدهم تا قرن هیجدهم میلادی) ویژگی های تمام این قالی های سلسله ای از زندگی رنگ های بسیار گسترده است که تعداد آن به 20 رنگ می رسد و غالباً با تلالؤ کاملا زنده ای از نخ های گرانبهای طلایی و نقره ای است و تا زمان متداول شدن رنگ کننده های شیمیایی رنگ آمیزی پشم های قالی منحصراً مبتنی بر استفاده از مواد رنگ کننده طبیعی بود که با استثنای اکسید آهن(ماده معدنی) و حشره قرمز دانه هندی یا مکزیکی که تمام این موارد منشأ گیاهی داشته اند که استفاده از این مواد مبتنی بر به کار بردن سه رنگ اصلی(قرمز، آبی، زرد) بوده که با آن رنگ های ترکیبی و مایه های میانی آنها به دست آمده که متداول ترین مادۀ تند و ثابت کننده زاج بوده است و همچنین در ایران و ترکیه ترجیح می دهند برای بدست آوردن رنگ قرمز از ریشۀ روناس استفاده که گیاه ای است بوته ای که ریشه آن را پوست کنده و تبدیل به گرد می کنند که برای بدست آوردن یک رنگ کاملاً مقاوم و پایدار می بایست پشم رنگ شده را یک روز کامل در آب جاری قرار دهند و سپس خشک کنند رنگهای بسیار زیبایی در مایه های سرخ و قرمز بدست می آورند که آن را دوغی می نامند قرمز دانه یک رنگ قرمز(لاکی) را به وجود آورده. که این ماده از هنر می آورند و در خود هند و در ایران و جنوب شرقی از کرمان، یزد، خراسان مصرف می شود. که در قالی های قدیمی ارمنی می توان رنگ قرمز ارمنی را یافت رنگ آبی را از نیل، زرد را از برگ مو یا زعفران و پشم سیاه که معمولاً از پشم شته است و غیره.....رنگ کننده های شیمیایی که از سال 1870 وارد ایران و ترکیه شدند و به سرعت مقبولیت عام یافتند زیرا که به هیچ وجه گران بنودند و دارای ویژگی های چون:1- رنگ ها غیر ثابت و در کمترین تماس با آب رنگ می دواندند، 2- مایه های خام و زننده و تیره، 3- یکنواختی حالتهای رنگی آنها، 4- فساد و خرابی آنها تحت تاثیر نور، اینها معایبی است که در رنگ کننده های مصنوعی در کارهای صنایع دستی شهرها دیده شده است.
مقدمه:هنرمندانی که قالی مشرق زمین را خلق کرده اند در سایه فن رنگرزی و رنگ آمیزی که حاصل یک قرن تجربه است همیشه سعی دارند نسیمی از زندگی را با تصاویری که غالباً قراردادی و سنتی است به بیننده انتقال و هنر اوج رنگ ها و رنگ آمیزی را می توان در قالی های زیبای خلق شده در رنسانس عصر صفوی(1736- 1502 میلادی) قالی های قاهره(قالی های دربار ترک های قرن شانزدهم تا قرن هیجدهم میلادی) ویژگی های تمام این قالی های سلسله ای از زندگی رنگ های بسیار گسترده است که تعداد آن به 20 رنگ می رسد و غالباً با تلالؤ کاملا زنده ای از نخ های گرانبهای طلایی و نقره ای است و تا زمان متداول شدن رنگ کننده های شیمیایی رنگ آمیزی پشم های قالی منحصراً مبتنی بر استفاده از مواد رنگ کننده طبیعی بود که با استثنای اکسید آهن(ماده معدنی) و حشره قرمز دانه هندی یا مکزیکی که تمام این موارد منشأ گیاهی داشته اند که استفاده از این مواد مبتنی بر به کار بردن سه رنگ اصلی(قرمز، آبی، زرد) بوده که با آن رنگ های ترکیبی و مایه های میانی آنها به دست آمده که متداول ترین مادۀ تند و ثابت کننده زاج بوده است و همچنین در ایران و ترکیه ترجیح می دهند برای بدست آوردن رنگ قرمز از ریشۀ روناس استفاده که گیاه ای است بوته ای که ریشه آن را پوست کنده و تبدیل به گرد می کنند که برای بدست آوردن یک رنگ کاملاً مقاوم و پایدار می بایست پشم رنگ شده را یک روز کامل در آب جاری قرار دهند و سپس خشک کنند رنگهای بسیار زیبایی در مایه های سرخ و قرمز بدست می آورند که آن را دوغی می نامند قرمز دانه یک رنگ قرمز(لاکی) را به وجود آورده. که این ماده از هنر می آورند و در خود هند و در ایران و جنوب شرقی از کرمان، یزد، خراسان مصرف می شود. که در قالی های قدیمی ارمنی می توان رنگ قرمز ارمنی را یافت رنگ آبی را از نیل، زرد را از برگ مو یا زعفران و پشم سیاه که معمولاً از پشم شته است و غیره.....رنگ کننده های شیمیایی که از سال 1870 وارد ایران و ترکیه شدند و به سرعت مقبولیت عام یافتند زیرا که به هیچ وجه گران بنودند و دارای ویژگی های چون:1- رنگ ها غیر ثابت و در کمترین تماس با آب رنگ می دواندند، 2- مایه های خام و زننده و تیره، 3- یکنواختی حالتهای رنگی آنها، 4- فساد و خرابی آنها تحت تاثیر نور، اینها معایبی است که در رنگ کننده های مصنوعی در کارهای صنایع دستی شهرها دیده شده است.