چكيده توانمند سازي نيروي انساني بخش دولت ، افزايش كارآمدي واثربخشي فعاليت ها وتوسعه مهارتها وگسترش دانش شغلي كاركنان متناسب با نيازهاي جديد وروبه رشد زماني محقق مي شود كه هــرسازمان نيازهاي توسعه اي را در سطح فرد وشغل وسازمان شناخته وبا تنظيم برنامه آموزش وبهسازي آنها را بسوي پيشرفت و ترقي سوق دهد . امروزه مديران سازمانها ، آموزش و توسعـه منابع انساني را از حياتي ترين وظايف خود در بهسازي سازمان تلقي مي كنند بطوريكه بسياري از سازمانها صرف نظر از نوع وميــزان تحصيلات رسمي كاركنان خود و با توجه به پيشرفتهاي حاصله در علم و همچنين نيازمنديهاي شغلي ، دوره هاي آموزشي متنوع ومداومي را براي آنها در كوتاه مدت تدارك مي بينند و با آمـوزش ، دانش ، مهارت و بينش كاركنان خود را ارتقا مي بخشند وعملكرد شغلي آنها را با اهداف مورد نظر پيش مي برند. در اين ميان وزارت آمـــوزش و پرورش كه بعنوان نهادي بنيادين و نقش آفرين در توسعه و رشد و تكامل افراد و جامعه دارد از دير باز از اين امر مستثني نبوده وتلاش نمــــــوده است كه توانمندي هاي حرفه اي وتخصصي منابع انساني خود را در همه سطوح ارتقا بخشيده و آنها را متناسب با نيازها و در زمانهاي مختلف هماهنگ نمايد . از آنجا كه آموزشهاي قبل از خدمت به دلايل متعددي از قبيل توسعه و گسترش سريع علم وتكنولوژي ، فاصله طولاني بين زمان يادگيري وياددهي و بسياري مسائل ديگر ، آنچنان كه بايد كارآيي ندارد و آموزش از طـــــريق تجارب شخصي نيزبا محدوديت هايي همراه است ، لذا آموزش ضمن خدمت يكي از روشهاي متداول و قابل قبول توسعه دانش وتخصص مديران و كاركنان و معلمان در آموزش و پرورش تلقي مي شود چرا كه در اثر آموزش ، بينش و دانش و مهارت معلم دچار تحول و دگرگوني شده و با افقهاي جديدي كارش را ادامه خواهد داد .واقعيت اين است كه در جهان امروز آنچه بيش از همه داراي اهميت است ، نيروي انساني است . كليدواژه برنامه ريزي ، آموزشي ، اجرايي ، آموزش و پرورش مقدمه آموزشهاي ضمن خدمت كوتاه مـــدت در آموزش و پرورش از ديــــر باز از حساسيت و اهميت فوق العاده اي برخوردار بوده ودر مقايسه با سايرآموزشها جايگاه ويژه اي از حيث بهبود ارتقا سطح كيفي وتوسعه آگاهي وتوانمند سازي معلمان داشته است . تغيير ساختار اجرايي نظام آموزشي در آموزش و پرورش وايجاد عــــــــوامل انگيزشي از يك طرف ، ونياز به هماهنگي وهم سطحي با دنياي علم وتكنولوژي وبه روز نمودن دانش و اطلاعات تخصصي و عمومي از طرف ديگر ، اهميت وضرورت برگزاري آمـوزشهاي ضمن خدمت كوتاه مدت رادو چندان كـــرده ومسئولين را بر آن داشته كه همه ســـاله با در نظر گرفتن تمامي نيازمنديهاي معلمان و بمنظور ايفاي مطلوب وظايف شغلي آنها مجموعه برنامه هاي آموزشي ضمن خدمت كوتاه مدت را تدوين نموده وبه مرحله اجرا درآورد . نگاهي گذرا و اجمالي به روند برگــزاري دوره هاي آموزش ضمن خدمت كوتاه مدت در گذشته وبررسي كيفيت و كميت دوره ها نشان مي دهد كه امروزه ميزان علاقمندي معلمان براي شركت در اين دوره ها رشد قابل توجه و چشمگيري داشته است كه البته از عوامل اين جهش امتيازات و مزايايي است كه براي دوره هاي كوتاه مدت در نظر گرفته شده است . در مجموعه حاضر با توجه به اهميت موضوع وسوالات بيشماري كه براي معلمان پيش مي آيد ، سعــي شده كه همه بتوانند به نوعي با روند اجرايي دوره هاي آموزش ضمن خدمت كوتاه مدت آشنا شوند مطمئنا اين امر باعث خواهد شــــد كه معلمان با بينش و آگاهي كاملتري در دوره هاي مربوط به رشته شغلي خود شركت كرده و بيشتر بهره مند شوند . تعاريف آموزش ضمن خدمت : به آموزشهايي كه كاركنان در مسير شغلي خود به منظور متناسب ساختن دانش ، مهارت وبينش خــود با نيازهاي شغل مــورد تصدي طي مي نمايند آموزش ضمن خدمت گفته مي شود . فصل اول اهميت برنامه‌ريزي آموزش و پرورش تعريف برنامه‌ريزي: برنامه‌ريزي فراگردي است مداوم، حساب‌شده و منطقي، جهت‌دار و دورنگر، به منظور ارشاد و هدايت فعاليت‌هاي جمعي براي رسيده به هدف مطلوب. آموزش و پرورش: فعاليتي است مداوم، جامع، و براي همه، براي رشد تكامل انسان، غناي فرهنگ و تعالي جامعه. مداوم ! يعني محدوده زماني ندارد. جامع! به همه ابعاد مانند پرورش ارزش‌ها، بينش‌ها، منش‌ها و دانش‌ها مي‌پردازد. براي همه !حقي است مسلم براي تمام افراد. ابعاد چهارگانه آموزش و پرورش: نيازهاي فردي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي. برنامه‌ريزي آموزش و پرورش و توسعه اقتصادي: به يكديگر وابسته‌اند. رشد و توسعه اقتصادي به منابع نيروي انساني نيازمند است و درنتيجه به رشد و توسعه آموزش و پرورش متكي است. هرچه بنيه اقتصادي غني‌تر شود، فرصت تخصيص منابع و اعتبارات براي آموزش و پرورش فراهم گردد و متقابلاً توسعه اقتصادي به توسعه نيروي انساني بستگي دارد. آموزش و پرورش و روابط اجتماعي: آموزش و پرورش جزء حقوق افراد محسوب مي‌شود و فرصت استفاده بهره‌مند شدن از تحصيل بايد براي همه ممكن باشد. كساني كه از آموزش كافي بهره‌مند نشده‌اند از فرصت ارتقاء و تحرك اجتماعي كمتري برخوردارند. نظرهاي مخالف برنامه‌ريزي: عوامل ايدئولوژيك: بعضي از متفكران با شكل دادن، در قيد كردن و به‌طور كلي انحصاري كردن آموزش و پرورش مخالف هستند. عوامل اداري و فني: 1- نقص مدل‌هاي برنامه‌ريزي. 2- كمبود و نقص اطلاعات و آمار. 3- مشكلات پيش‌بيني آينده. 4- تغييرات عوامل محيطي 5- اشتباه‌هاي برنامه‌ريز نظرهاي موافق برنامه‌ريزي: عوامل ايدئولوژيك: آموزش و پرورش براي افزايش كارايي و بهره‌برداري افراد، براي غناي فرهنگي و اعتلاي كيفيت زندگي ضروري است. بقاء رشد و كمال انساني و اجتماعي به آموزش و پرورش متكي است.