چكيده :نوسانات توليد متأثر از عوامل مختلفي از قبيل تغييرات اقليمي ، آفات و بيماريها ، علفهاي هرز و ... مي باشد .درميان اين عوامل ، نماتد چغندر قند علاوه بر دامنه گسترش بالا بعنوان يكي از مهمترين عوامل محدود كننده كاهش عملكرد در منطقه چناران مي باشد .متأسفانه تكنيكهايكنترل كه تا به حال مورد استفاده قرار گرفته اند، سازگاري و پايداري كافي در كاهش اثرات سوء نماتد چغندر در شرايط و فرهنگ كشاورزي منطقه به همراه نداشته اند.يافتن ارقام مقاوم يكي از راههايي است كه هر چند توليد آن نياز به زمان طولاني دارد ، ليكن دانشمندان اصلاح نبات مصمم به يافتن آن مي باشند. دراين راستا شركت سوئدي نوارتيس نويد توليد رقم مقاوم به نماتد به نام نماكيل (Nemakill) را داد.با هدف بررسي مقاومت رقم نماكيل به نماتد آزمايش در ده مزرعه كه داراي آلودگي بالايي بودند ، اجرا گرديد . رقم ايراني BR1 نيز به عنوان شاهد در قطعات داراي آلودگي بالا در مجاورت آن كشت گرديد.ميانگين آلودگي اوليه در مزارعي كه رقم نماكيل كشت گرديد 2326 تخم و لارو در يكصد گرم خاك بود. متوسط آلودگي اوليه مزارعي كه رقم BR1 كشت شده بودند نيز 1591 تخم و لارو در يكصد گرم خاك بود.نتايج بررسيها حاكي از وجود نكات جالب توجه و اميد بخش در مبارزه با نماتد چغندر است . جمعيت نهايي آلودگي در رقم نماكيل به 960 عدد تخم و لارو در يكصد گرم خاك كاهش يافت . در حاليكه جمعيت نهايي در رقم BR1 به 3953 تخم و لارو در يكصد گرم خاك افزايش يافته است .يعني در رقم BR1 جمعيت تقريباً 48/2 برابر شده است . متوسط عملكرد ريشه در رقم BR1 بابر 58/15 تن در هكتار و متوسط عيار آن 99/16 درصد بود.متوسط عملكرد ريشه رقم نماكيل 08/19 تن در هكتار با متوسط عيار 76/17 بود. تجزيه كيفي خمير ارقام چغندر نيز انجام گرديد.مقدار پتاسيم رقم نماكيل 8/5 و رقم BR1 برابر 97/4 ميلي اكي والانت بود. مقدار سديم رقم نماكيل 64/2 و رقم BR1 برابر 62/2 ميلي اكي والانت گزارش شد.مقدار ازت رقم نماكيل 69/3 و رقم BR1 معادل 16/4 ميلي اكي والانت بود. راندمان شكر قابص استحصال (YIELD) در رقم BR1 برابر 41/8 درصد و در رقم نماكيل 94/82 درصد بود.همچنين مقدار قند تلف شده در ملاس رقم نماكيل 03/3 و در رقم BR1 برابر 67/2 درصد بود. با توجه به اينكه متوسط آلودگي اوليه مزارع رقم نماكيل 19/46 درصد بيش از رقم BR1 بود، با اين وجود عملكرد ريشه آن 46/22 درصد بيشتر از رقم BR1 بود. قند ناخالص آن 92/27 درصد بيش از رقم BR1 و در نهايت از نظر قند خالص توليدي 26 درصد عملكرد بيتشري نسبت به رقم ايراني BR1 توليد نمود.در عين حال دلايل پائين بودن عملكرد در مزارع در ذيل آمده است :
چكيده :نوسانات توليد متأثر از عوامل مختلفي از قبيل تغييرات اقليمي ، آفات و بيماريها ، علفهاي هرز و ... مي باشد .درميان اين عوامل ، نماتد چغندر قند علاوه بر دامنه گسترش بالا بعنوان يكي از مهمترين عوامل محدود كننده كاهش عملكرد در منطقه چناران مي باشد .متأسفانه تكنيكهايكنترل كه تا به حال مورد استفاده قرار گرفته اند، سازگاري و پايداري كافي در كاهش اثرات سوء نماتد چغندر در شرايط و فرهنگ كشاورزي منطقه به همراه نداشته اند.يافتن ارقام مقاوم يكي از راههايي است كه هر چند توليد آن نياز به زمان طولاني دارد ، ليكن دانشمندان اصلاح نبات مصمم به يافتن آن مي باشند. دراين راستا شركت سوئدي نوارتيس نويد توليد رقم مقاوم به نماتد به نام نماكيل (Nemakill) را داد.با هدف بررسي مقاومت رقم نماكيل به نماتد آزمايش در ده مزرعه كه داراي آلودگي بالايي بودند ، اجرا گرديد . رقم ايراني BR1 نيز به عنوان شاهد در قطعات داراي آلودگي بالا در مجاورت آن كشت گرديد.ميانگين آلودگي اوليه در مزارعي كه رقم نماكيل كشت گرديد 2326 تخم و لارو در يكصد گرم خاك بود. متوسط آلودگي اوليه مزارعي كه رقم BR1 كشت شده بودند نيز 1591 تخم و لارو در يكصد گرم خاك بود.نتايج بررسيها حاكي از وجود نكات جالب توجه و اميد بخش در مبارزه با نماتد چغندر است . جمعيت نهايي آلودگي در رقم نماكيل به 960 عدد تخم و لارو در يكصد گرم خاك كاهش يافت . در حاليكه جمعيت نهايي در رقم BR1 به 3953 تخم و لارو در يكصد گرم خاك افزايش يافته است .يعني در رقم BR1 جمعيت تقريباً 48/2 برابر شده است . متوسط عملكرد ريشه در رقم BR1 بابر 58/15 تن در هكتار و متوسط عيار آن 99/16 درصد بود.متوسط عملكرد ريشه رقم نماكيل 08/19 تن در هكتار با متوسط عيار 76/17 بود. تجزيه كيفي خمير ارقام چغندر نيز انجام گرديد.مقدار پتاسيم رقم نماكيل 8/5 و رقم BR1 برابر 97/4 ميلي اكي والانت بود. مقدار سديم رقم نماكيل 64/2 و رقم BR1 برابر 62/2 ميلي اكي والانت گزارش شد.مقدار ازت رقم نماكيل 69/3 و رقم BR1 معادل 16/4 ميلي اكي والانت بود. راندمان شكر قابص استحصال (YIELD) در رقم BR1 برابر 41/8 درصد و در رقم نماكيل 94/82 درصد بود.همچنين مقدار قند تلف شده در ملاس رقم نماكيل 03/3 و در رقم BR1 برابر 67/2 درصد بود. با توجه به اينكه متوسط آلودگي اوليه مزارع رقم نماكيل 19/46 درصد بيش از رقم BR1 بود، با اين وجود عملكرد ريشه آن 46/22 درصد بيشتر از رقم BR1 بود. قند ناخالص آن 92/27 درصد بيش از رقم BR1 و در نهايت از نظر قند خالص توليدي 26 درصد عملكرد بيتشري نسبت به رقم ايراني BR1 توليد نمود.در عين حال دلايل پائين بودن عملكرد در مزارع در ذيل آمده است :