عنوان تحقیق: پیش تغلیظ داروی رالوکسیفن به روش میکرواستخراج فاز مایع با استفاده از فیبر توخالی و اندازه گیری دارو به روش HPLC در مقادیر Traceفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 97شرح مختصر:رالوکسیفن برای درمان سرطان پستان و نازایی وابسته بهاولیگومنوره یا آمنوره ثانویه مصرف میشود. رالوكسیفن درمان جدیدی است كه اخیراً برای پیشگیری از پوكی استخوان ستون فقرات در دسترس قرار گرفته است. این دارو به صورت روزی یك قرص مصرف میگردد. از بعضی جهات این دارو شبیه استروژن عمل میكند، اما برخلاف آن باعث خونریزی از مهبل یا افزایش خطر ابتلاء به سرطان پستان نمیشود.در واقع شواهدی وجود دارد كه این دارو خانمها را از ابتلاء به سرطان پستان در حداقل سه سال اول شروع درمان محافظت میكند. رالوكسیفن در برطرف كردن مشكلات یائسگی خانمها مثل برافروختگی، احساس داغ شدن و عرق ریزش شبانه كمكی نمیكند.مكانيسم اثر: رالوکسیفن از گروه داروهای SERM(تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن) می باشد. این داروها در برخی بافت ها اثرات مشابه استروژن ( آگونیستی)، و در سایر بافت ها دارای اثرات مشابه نسبی و یا جلوگیری از اثر استروژن (آنتاگونیستی) دارند. رالوکسیفن در درمان سرطان های پاسخ دهنده به هورمون تجویز می شود و در این بافت به عنوان آنتاگونیست از فعال شدن گیرنده توسط استروژن های آندوژن جلوگیری می کند.عوارض جانبی: گر گرفتگی، خونریزی واژن، توقف قاعدگی، خارش فرج، اختلالات گوارشی، التهاب تومور، کاهش تعداد پلاکتها، احتباس مایعات، طاسی، فیبروم رحم، اختلالات بینایی (تغییرات قرنیه، آب مروارید و رتینوپاتی) کاهش پلاکتها یا گلبولهای سفید خون، بهندرت کاهش نوتروفیلها و تغییرات آنزیمهایکبدی از عوارض جانبی دارو هستند.در اين مطالعه يك روش ميكرواستخراج فاز مايع با استفاده از فيبر توخالي به همراه كروماتوگرافي مايع با عملكرد بالا (HPLC) و دتکتور UV جهت پيش تغليظ و شناسايي رالوکسیفن در پلاسما به كار برده شد. رالوکسیفن از 15 ميليليتر محلول بازی نمـونـه بـا 11=pHبـه داخـل يـك حـلال آلـي(اکتانول) كه در منافذ ديواره فيبر قرار داشت استخراج شد. به دنبال آن اين دارو از حلال آلي به داخل فاز گيرنده آب با ماهيت اسيدي با 5/2pH=كه در داخل فيبر قرار داشت وارد شد. در ادامه فاكتورهاي موثر در ميكرواستخراج كه شامل pH فاز دهنده و فاز گيرنده، نوع حلال آلي، قدرت يوني فاز دهنده، زمان استخراج سرعت همزدن بررسي و بهينه شد. پس از استخراج دارو با شرايط بهينه فاكتور پيش تغليظ 108درصد بازیابی 81 درصد حد تشخيص 3/0 نانوگرم بر میلی ليتر، محدود خطی بودنng/ mL 100-1با99/0R2=و %35/3RSD =حاصل شد.کلید واژه: میکرواستخراج، هالوفایبر، پیش تغلیظ، فیبر توخالی، رالوکسیفن.فهرست مطالبخلاصه فارسي .......................1مقدمه .........................3فصل اول: کليات1-1. بيان مساله. 61-2. اهداف.. 6فصل دوم: بررسي متون و مطالعات ديگران در اين زمينه2-1. مروري بر روشهاي استخراج مايع- مايع و ميكرواستخراج مايع- مايع. 82-1-1. ميكرواستخراج فاز مايع. 92-1-1-1. ميكرواستخراج فاز مايع با تك قطره92-1-1-2. ميكرواستخراج فاز مايع با فيبر توخالي (HF-LPME)112-1-1-2-1. اصول استخراج و سيستمهاي مختلف در استفاده از HF-LPME..122-1-1-2-2. جنبههاي عملي و پيكربنديهاي مختلف HF-LPME. 152-1-1-2-3. ميكرواستخراج فاز مايع از فضاي فوقاني با فيبر توخالي. 182-1-1-3. ميكرواستخراج فاز مايع با استفاده از انجماد حلال استخراج كننده212-1-1-4. ميكرواستخراج فاز مايع- مايع پخشي (DLPME)212-1-2. استخراج فاز جامد. 222-2. كروماتوگرافي. 222-2-1. دستهبندي روشهاي كروماتوگرافي. 232-2-1-1. كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC)232-2-1-2. دستگاههاي كروماتوگرافي مايع. 252-2-1-2-1. مخزن فاز متحرك.. 262-2-1-2-2. سيستمهاي پمپ كننده262-2-1-2-3. سيستمهاي تزريق نمونه. 272-2-1-2-4. ستونهاي كروماتوگرافي مايع. 282-2-1-2-5. دماي پيستون. 292-2-1-2-6. آشكارسازها292-3. بررسي مطالعات HF-LPME. 332-4. بررسي داروي مورد مطالعه. 352-4-1. فارماكوكينتيك دارو352-4-2. مكانيسم اثر دارو352-4-3. موارد مصرف دارو362-4-4. منع مصرف و احتياط. 362-4-5. عوارض جانبي. 362-4-6. تداخلات.. 362-4-7- دوز مصرفی. 362-5. اهميت اندازهگيري رالوکسیفن. 37فصل سوم: مواد و روش ها3-1. مواد شيميايي و تجهيزات دستگاهي. 393-1-1. مواد شيميايي، استانداردها و نمونههاي حقيقي. 393-1-2. تجهيزات دستگاهي. 393-2. روش استخراج. 403-2-1. استخراج به اختصار طي مراحل زير انجام گرفت:413-2-2. مراحل بهينهسازي. 423-2-2-1. بهينهسازي شرايط جداسازي. 423-2-2-2. بهينهسازي شرايط استخراج. 423-2-2-2-1. نوع حلال آلي. 433-2-2-2-2. اثر pH فاز دهنده433-2-2-2-3. اثر pH فاز گيرنده433-2-2-2-4. اثر قدرت يوني فاز دهنده433-2-2-2-5. اثر همزدن محلول آناليت.. 433-2-2-2-6. اثر زمان استخراج. 433-2-2-2-7. اثر دما بر استخراج. 433-2-3. ارزيابي كارايي روش استخراج. 443-2-3-1. منحني درجهبندي. 443-2-3-2. تعيين فاكتور پيش تغليظ (PF)443-2-3-3. تعيين تكرارپذيري (RSD)453-2-4. آناليز نمونه حقيقي. 45فصل چهارم: نتایج4-1. ميكرواستخراج سه فازي بر پايه استفاده از فيبر توخالي متخلخل. 474-1-1. اصول تئوري. 474-2. مراحل بهينهسازي. 504-2-1. بهينهسازي شرايط جداسازي. 504-2-2. بهينهسازي شرايط استخراج. 514-2-2-1. نوع حلال آلي. 514-2-2-2. اثر pH فاز گيرنده و فاز دهنده534-2-2-3. اثر سرعت همزدن محلول آناليت.. 554-2-2-4. اثر قدرت يوني فاز دهنده574-2-2-5. اثر زمان استخراج. 584-2-2-6. اثر دمای استخراج. 594-3. تعيين پارامترهاي تجزيهاي روش استخراج. 604-3-1. تهيه منحني درجهبندي. 614-3-2. فاكتور پيش تغليظ (PF) و درصد بازيابي (R%)614-3-3. تعيين حد تشخيص (LOD)634-3-4. تكرارپذيري روش (RSD)634-4- آناليز نمونه حقيقی. 64فصل پنجم: بحث و نتيجهگيري5-1. مقايسه روش استخراجي با روشهاي گزارش شدهي ديگر مراجع. 665-2. نتيجهگيري. 69منابع.............70خلاصه انگلیسی...........................83ضمائم...................................84فهرست جداولجدول 1-2: کاربردهای کروماتوگرافی تقسیمی .........23جدول 2-2: کاربردهای اخیر HF-LPME در استخراج ...........33جدول 4-1: خلاصه نتایج بهینه سازی فرآیند استخراج ...........59جدول 4-2: ارقام شایستگی HF-LPME داروی رالوکسیفن ......63جدول 4-3: نتایج اندازه گیری رالوکسیفن در پلاسما ....65جدول 5-1: کارهای انجام شده بر روی رالوکسیفن ......67فهرست نمودارهانمودار 4-1: بررسی نوع حلال آلی پرکننده منافذ فیبر توخالی ........53نمودار 4-2: بررسی تغییرات pH فاز دهنده درفرآیند استخراج ....54نمودار 4-3: بررسی تغییرات pH فاز گیرنده درفرآیند استخراج .......55نمودار 4-4: اثر سرعت همزدن بر فرآیند استخراج .......56نمودار 4-5: تاثیر قدرت یونی فاز دهنده بر فرآیند استخراج ....57نمودار 4-6: تاثیر زمان برفرآیند استخراج ............58نمودار 4-7: تاثیر دما برفرآیند استخراج .................59نمودار 4-8: منحنی درجه بندی نمونه در محیط آبی ..........60نمودار 4-9: منحنی درجه بندی نمونه در تزریق مستقیم ......62فهرست اشکالشکل 1-1: روش های مختلف استخراج و میکرو استخراج ..........4شکل 2-1: نمای جانبی از سیستم میکرواستخراج با حلال با استفاده از میله تفلنی .....9شکل 2-2: نمایی از سیستم میکرو استخراج با تک قطره ............11شکل 2-3: اصول استخراج HF-LPME ..............13شکل 2-4: سیستم HF-LPME براساس پیکربندی U شکل و میله ای .......16شکل 2-5: طرح شماتیک از سیستم HF-LPME .........................17شکل 2-6: شمایی از سیستم HF-LPME و سیستم نیمه خودکار .............17شکل 2-7: طرح شماتیک میکرواستخراج فاز مایع .................20شکل 2-8: شمایی از دستگاه HPLC ........................25شکل 2-9: یک حلقه نمونه برداری کروماتوگرافی مایع .........27شکل 2-10: نسلول آشکارساز فرابنفش برای HPLC .......................31شکل 2-11: ساختار شیمیایی مولکول رالوکسیفن .......................35شکل 3-1: تصویر سیستم استخراج استفاده شده در آزمایشگاه .................42شکل 4-1: کروماتوگرام تزریق محلول آبی رالوکسیفن در شرایط بهینه استخراج ...51شکل 4-2: کروماتوگرام های نمونه پلاسما ...................64
پیش تغلیظ داروی رالوکسیفن به روش میکرواستخراج فاز مایع با استفاده از فیبر توخالی و اندازه گیری دارو به روش HPLC در مقادیر Trace
عنوان تحقیق: پیش تغلیظ داروی رالوکسیفن به روش میکرواستخراج فاز مایع با استفاده از فیبر توخالی و اندازه گیری دارو به روش HPLC در مقادیر Traceفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 97شرح مختصر:رالوکسیفن برای درمان سرطان پستان و نازایی وابسته بهاولیگومنوره یا آمنوره ثانویه مصرف میشود. رالوكسیفن درمان جدیدی است كه اخیراً برای پیشگیری از پوكی استخوان ستون فقرات در دسترس قرار گرفته است. این دارو به صورت روزی یك قرص مصرف میگردد. از بعضی جهات این دارو شبیه استروژن عمل میكند، اما برخلاف آن باعث خونریزی از مهبل یا افزایش خطر ابتلاء به سرطان پستان نمیشود.در واقع شواهدی وجود دارد كه این دارو خانمها را از ابتلاء به سرطان پستان در حداقل سه سال اول شروع درمان محافظت میكند. رالوكسیفن در برطرف كردن مشكلات یائسگی خانمها مثل برافروختگی، احساس داغ شدن و عرق ریزش شبانه كمكی نمیكند.مكانيسم اثر: رالوکسیفن از گروه داروهای SERM(تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن) می باشد. این داروها در برخی بافت ها اثرات مشابه استروژن ( آگونیستی)، و در سایر بافت ها دارای اثرات مشابه نسبی و یا جلوگیری از اثر استروژن (آنتاگونیستی) دارند. رالوکسیفن در درمان سرطان های پاسخ دهنده به هورمون تجویز می شود و در این بافت به عنوان آنتاگونیست از فعال شدن گیرنده توسط استروژن های آندوژن جلوگیری می کند.عوارض جانبی: گر گرفتگی، خونریزی واژن، توقف قاعدگی، خارش فرج، اختلالات گوارشی، التهاب تومور، کاهش تعداد پلاکتها، احتباس مایعات، طاسی، فیبروم رحم، اختلالات بینایی (تغییرات قرنیه، آب مروارید و رتینوپاتی) کاهش پلاکتها یا گلبولهای سفید خون، بهندرت کاهش نوتروفیلها و تغییرات آنزیمهایکبدی از عوارض جانبی دارو هستند.در اين مطالعه يك روش ميكرواستخراج فاز مايع با استفاده از فيبر توخالي به همراه كروماتوگرافي مايع با عملكرد بالا (HPLC) و دتکتور UV جهت پيش تغليظ و شناسايي رالوکسیفن در پلاسما به كار برده شد. رالوکسیفن از 15 ميليليتر محلول بازی نمـونـه بـا 11=pHبـه داخـل يـك حـلال آلـي(اکتانول) كه در منافذ ديواره فيبر قرار داشت استخراج شد. به دنبال آن اين دارو از حلال آلي به داخل فاز گيرنده آب با ماهيت اسيدي با 5/2pH=كه در داخل فيبر قرار داشت وارد شد. در ادامه فاكتورهاي موثر در ميكرواستخراج كه شامل pH فاز دهنده و فاز گيرنده، نوع حلال آلي، قدرت يوني فاز دهنده، زمان استخراج سرعت همزدن بررسي و بهينه شد. پس از استخراج دارو با شرايط بهينه فاكتور پيش تغليظ 108درصد بازیابی 81 درصد حد تشخيص 3/0 نانوگرم بر میلی ليتر، محدود خطی بودنng/ mL 100-1با99/0R2=و %35/3RSD =حاصل شد.کلید واژه: میکرواستخراج، هالوفایبر، پیش تغلیظ، فیبر توخالی، رالوکسیفن.فهرست مطالبخلاصه فارسي .......................1مقدمه .........................3فصل اول: کليات1-1. بيان مساله. 61-2. اهداف.. 6فصل دوم: بررسي متون و مطالعات ديگران در اين زمينه2-1. مروري بر روشهاي استخراج مايع- مايع و ميكرواستخراج مايع- مايع. 82-1-1. ميكرواستخراج فاز مايع. 92-1-1-1. ميكرواستخراج فاز مايع با تك قطره92-1-1-2. ميكرواستخراج فاز مايع با فيبر توخالي (HF-LPME)112-1-1-2-1. اصول استخراج و سيستمهاي مختلف در استفاده از HF-LPME..122-1-1-2-2. جنبههاي عملي و پيكربنديهاي مختلف HF-LPME. 152-1-1-2-3. ميكرواستخراج فاز مايع از فضاي فوقاني با فيبر توخالي. 182-1-1-3. ميكرواستخراج فاز مايع با استفاده از انجماد حلال استخراج كننده212-1-1-4. ميكرواستخراج فاز مايع- مايع پخشي (DLPME)212-1-2. استخراج فاز جامد. 222-2. كروماتوگرافي. 222-2-1. دستهبندي روشهاي كروماتوگرافي. 232-2-1-1. كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC)232-2-1-2. دستگاههاي كروماتوگرافي مايع. 252-2-1-2-1. مخزن فاز متحرك.. 262-2-1-2-2. سيستمهاي پمپ كننده262-2-1-2-3. سيستمهاي تزريق نمونه. 272-2-1-2-4. ستونهاي كروماتوگرافي مايع. 282-2-1-2-5. دماي پيستون. 292-2-1-2-6. آشكارسازها292-3. بررسي مطالعات HF-LPME. 332-4. بررسي داروي مورد مطالعه. 352-4-1. فارماكوكينتيك دارو352-4-2. مكانيسم اثر دارو352-4-3. موارد مصرف دارو362-4-4. منع مصرف و احتياط. 362-4-5. عوارض جانبي. 362-4-6. تداخلات.. 362-4-7- دوز مصرفی. 362-5. اهميت اندازهگيري رالوکسیفن. 37فصل سوم: مواد و روش ها3-1. مواد شيميايي و تجهيزات دستگاهي. 393-1-1. مواد شيميايي، استانداردها و نمونههاي حقيقي. 393-1-2. تجهيزات دستگاهي. 393-2. روش استخراج. 403-2-1. استخراج به اختصار طي مراحل زير انجام گرفت:413-2-2. مراحل بهينهسازي. 423-2-2-1. بهينهسازي شرايط جداسازي. 423-2-2-2. بهينهسازي شرايط استخراج. 423-2-2-2-1. نوع حلال آلي. 433-2-2-2-2. اثر pH فاز دهنده433-2-2-2-3. اثر pH فاز گيرنده433-2-2-2-4. اثر قدرت يوني فاز دهنده433-2-2-2-5. اثر همزدن محلول آناليت.. 433-2-2-2-6. اثر زمان استخراج. 433-2-2-2-7. اثر دما بر استخراج. 433-2-3. ارزيابي كارايي روش استخراج. 443-2-3-1. منحني درجهبندي. 443-2-3-2. تعيين فاكتور پيش تغليظ (PF)443-2-3-3. تعيين تكرارپذيري (RSD)453-2-4. آناليز نمونه حقيقي. 45فصل چهارم: نتایج4-1. ميكرواستخراج سه فازي بر پايه استفاده از فيبر توخالي متخلخل. 474-1-1. اصول تئوري. 474-2. مراحل بهينهسازي. 504-2-1. بهينهسازي شرايط جداسازي. 504-2-2. بهينهسازي شرايط استخراج. 514-2-2-1. نوع حلال آلي. 514-2-2-2. اثر pH فاز گيرنده و فاز دهنده534-2-2-3. اثر سرعت همزدن محلول آناليت.. 554-2-2-4. اثر قدرت يوني فاز دهنده574-2-2-5. اثر زمان استخراج. 584-2-2-6. اثر دمای استخراج. 594-3. تعيين پارامترهاي تجزيهاي روش استخراج. 604-3-1. تهيه منحني درجهبندي. 614-3-2. فاكتور پيش تغليظ (PF) و درصد بازيابي (R%)614-3-3. تعيين حد تشخيص (LOD)634-3-4. تكرارپذيري روش (RSD)634-4- آناليز نمونه حقيقی. 64فصل پنجم: بحث و نتيجهگيري5-1. مقايسه روش استخراجي با روشهاي گزارش شدهي ديگر مراجع. 665-2. نتيجهگيري. 69منابع.............70خلاصه انگلیسی...........................83ضمائم...................................84فهرست جداولجدول 1-2: کاربردهای کروماتوگرافی تقسیمی .........23جدول 2-2: کاربردهای اخیر HF-LPME در استخراج ...........33جدول 4-1: خلاصه نتایج بهینه سازی فرآیند استخراج ...........59جدول 4-2: ارقام شایستگی HF-LPME داروی رالوکسیفن ......63جدول 4-3: نتایج اندازه گیری رالوکسیفن در پلاسما ....65جدول 5-1: کارهای انجام شده بر روی رالوکسیفن ......67فهرست نمودارهانمودار 4-1: بررسی نوع حلال آلی پرکننده منافذ فیبر توخالی ........53نمودار 4-2: بررسی تغییرات pH فاز دهنده درفرآیند استخراج ....54نمودار 4-3: بررسی تغییرات pH فاز گیرنده درفرآیند استخراج .......55نمودار 4-4: اثر سرعت همزدن بر فرآیند استخراج .......56نمودار 4-5: تاثیر قدرت یونی فاز دهنده بر فرآیند استخراج ....57نمودار 4-6: تاثیر زمان برفرآیند استخراج ............58نمودار 4-7: تاثیر دما برفرآیند استخراج .................59نمودار 4-8: منحنی درجه بندی نمونه در محیط آبی ..........60نمودار 4-9: منحنی درجه بندی نمونه در تزریق مستقیم ......62فهرست اشکالشکل 1-1: روش های مختلف استخراج و میکرو استخراج ..........4شکل 2-1: نمای جانبی از سیستم میکرواستخراج با حلال با استفاده از میله تفلنی .....9شکل 2-2: نمایی از سیستم میکرو استخراج با تک قطره ............11شکل 2-3: اصول استخراج HF-LPME ..............13شکل 2-4: سیستم HF-LPME براساس پیکربندی U شکل و میله ای .......16شکل 2-5: طرح شماتیک از سیستم HF-LPME .........................17شکل 2-6: شمایی از سیستم HF-LPME و سیستم نیمه خودکار .............17شکل 2-7: طرح شماتیک میکرواستخراج فاز مایع .................20شکل 2-8: شمایی از دستگاه HPLC ........................25شکل 2-9: یک حلقه نمونه برداری کروماتوگرافی مایع .........27شکل 2-10: نسلول آشکارساز فرابنفش برای HPLC .......................31شکل 2-11: ساختار شیمیایی مولکول رالوکسیفن .......................35شکل 3-1: تصویر سیستم استخراج استفاده شده در آزمایشگاه .................42شکل 4-1: کروماتوگرام تزریق محلول آبی رالوکسیفن در شرایط بهینه استخراج ...51شکل 4-2: کروماتوگرام های نمونه پلاسما ...................64