عنوان تحقیق: بررسي تنش هاي پسماند، در نمونه هاي تنش زدایی شده به روش حرارتی و آلتراسونیکفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 103شرح مختصر:یکی از مباحث مهم در زمینه جوشکاری در سازه های مهندسی بحث کاهش تنشهای پسماند در خطوط جوش و بهبود کیفی جوش است. تنشهای پسماند باعث کاهش حد تحمل بار، عمر اتصالات جوشی و تغییر فرم هایی در سازه های جوشکاری شده می گردند. هدف از این تحقیق بررسی تنشهای پسماند، در نمونه های تنش زدایی شده به دو روش حرارتی و آلتراسونیک میباشد. دراین تحقیق ابتدا دو ورق از جنس کربن استیل پس از آماده سازی و جوشکاری به سه قسمت مساوی تقسیم شده است. نمونه Aبه روش حرارتی و نمونه B با استفاده از ضربات آلتراسونیک تنش زدایی گردید. در مرحله بعد و پس از تنش زدایی دو نمونه A و Bاز روش سوراخ مرکزی جهت تعیین تنش پسماند هر یک از نمونه ها استفاده شد. نمونه C نیز نمونه دیگری است که برروی آن هیچ گونه عملیات تنش زدایی صورت نگرفته و مقدار تنش پسماند آن نیز با روش مذکور تعیین می گردد. پس از آن و در جهت اعتبار بخشی نتایج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی، نمونه ها به روش پراش پرتو ایکس مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش زدایی با استفاده از ضربات آلتراسونیک نسبت به تنش زدایی به روش حرارتی نتایج مطلوب تر و تنش های باقیمانده در نمونهB نیز کمتر می باشد.واژه های کلیدی : تنشزدایی با ضربات آلتراسونیک، تنشزدایی حرارتی، روش سوراخ مرکزی، استاندارد پراش اشعه ایکس.فهرست مطالبچکیده 1 فصل اول: کلیات تحقیق1-1- مقدمه31-2- فصل بندی مطالب41-3- نحوه تشكيل تنش هاي پسماند51-3-1- تشريح تنش پسماند در جوش61-3-2- روش هاي بهبود استحكام خستگي91-4- روش هاي تنش زدايي و طبقه بندي آنها101-4-1- تنش زدایی طبیعی121-4-2- تنش زدایی حرارتی121-4-3- تنش زدایی ارتعاشي161-4-4- روش اضافه باري171-4-5- روش ساچمه كاري171-4-6- تنش زدایی جوش با ضربات آلتراسونيك (UIT181-5- روش هاي اندازه گيري تنش هاي پسماند191-5-1- روش سوراخ مركزي241-5-2- روش پراش پرتو X241-5-3- روش انحنا ولايه برداري311-5-4- روش تفرق الكترون311-5-5- روش تفرق نوترون321-5-6- روش رهاسازي ترك321-5-7- روش مغناطيسي331-5-8- روش ماورا صوتي33 فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده2-1- مقدمه362-2- مطالعات انجام شده در زمينه تنش زدايي و تنش هاي پسماند 36 فصل سوم: روش تحقیق3-1-مقدمه 42 3-2- آماده سازي نمونه ها جهت جوشكاري423-3- فرآيند جوشكاري نمونه ها به روش TIG433-4- آماده سازي نمونه ها جهت تنش زدايي453-5- عمليات تنش زدايي حرارتي بر روي نمونه A463-6- عمليات تنش زدايي با ضربات آلتراسونيك483-6-1- مكانيزم رفتار دستگاه UIT بر روي جوش493-6-2- معرفي دستگاهUP-500523-6-3- مشخصات دستگاهUP-500553-6-4- عمليات تنش زدايي با ضربات آلتراسونيك برروي نمونهB553-7- نمونه بدون تنش زدايي (نمونه C563-8- اندازه گيري تنش پسماند به روش سوراخ مركزي563-8-1- مشخصات STRAIN GAUGE مورد استفاده573-8-2- مراحل نصب STRAIN GAUGE برروي نمونه و ارتباط آن با دستگاه 583-8-3- ثبت داده ها توسط دستگاه HOLE DRILLING623-9- اندازه گيري تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس 633-9-1- آماده سازی نمونه ها جهت نصب در دستگاهXRD633-9-2- معرفی دستگاه اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس643-9-3- ثبت داده ها توسط دستگاهXRD66 فصل چهارم : نتایج4-1- مقدمه 694-2- نتايج به دست آمده از روش HOLE DRILLING 704-3- بررسي و تحليل نتايج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی 714-4- نتايج به دست آمده از روش استاندارد پراش اشعه ایکس 724-5- بررسي و تحليل نتايج به دست آمده از روش استاندارد پراش اشعه ایکس744-6- اعتبار بخشی نتايج به دست آمده از روش سوراخ مرکزی با استفاده از روش استاندارد پراش اشعه ایکس75 فصل پنجم: جمع بندی و پیشنهادات5-1- مقدمه 775-2- جمع بندي مطالب 775-3- پيشنهادات 79فهرست جدول هاجدول 3-1- مقایسه ZONE های تعریف شده پس از عملیاتUP64جدول 3-2- مشخصات دستگاه XRD79جدول 4-1- نتایج حاصل و مقدار تنش موجود در نمونه هایA ، B و C84 فهرست شکلهاشکل 1-1- طبقه بندی انواع روشهای جوشکاری و تنشزدایی 10شکل 1-2- طبقه بندی انواع روشهای تنشزدایی11شکل 1-3- مراحل عملیات حرارتی بر حسب دما،زمان13شکل 1-4- انجام عملیات حرارتی برروی لوله14شکل 1-5- امتداد ترکهایريزازسطحقطعهبهسمتمرکزقطعه15شکل 1-6- تغییر شکل یا اعوجاجدراثرتغييرحجمحاصلهاز دگرگونیفازها15شکل 1-7- فرآیند ساچمه زنی و تاثیر آن بر روی قطعه18شکل 1-8- نحوه نصب کرنشسنج برروی نمونه و شرایط آن قبل از سوراخ شدن20شکل 1-9- وضعیت تنش در قطعه پس از ایجاد سوراخ کامل21شکل 1-10- ترتیب قرار گرفتن گیج ها برای اندازه گیری تنش پسماند22شکل 1-11- نمونه اي از دستگاه HOLE DRILLING24شکل 1-12- روش لاوه در شبکه وارون25شکل 1-13- روش لاوه در حالت انعکاسی 25شکل 1-14- روش لاوه در حالت عبوری26شکل 1-15- روش کریستال چرخان 26شکل 1-16- پیکربندی XRD در حالت پودری27شکل 1-17- محور‌های دوران پویش ω وΦ28شکل 1-18- تاثیر تنش پسماند بر شکل منحنی پراش 29شکل 1-19- تاثیر وجود تنش پسماند در جابجایی قله منحنی پراش30شکل 1-20- شرایط تنش صفحه ای و نمایش زوایای مختلف در پراش اشعهX30شکل 1-21- گونه های متفاوت اعمال شده درروش پرتو شدید X32شکل 3-1- شمای کلی فرآیند جوشکاری به روش TIG44شکل 3-2- نمونه جوشکاری شده با استفاده از جوش آرگن 45شکل 3-3- نحوه قرارگیری المنتهای دستگاه تنش زدایی47شکل 3-4- مكانيزم و رفتار دستگاه تنش زدايي آلتراسونيك50شکل 3-5- بهبود خواص مکانیکی پس از استفاده از فرایند UP51شکل 3-6- ژنراتور دستگاه آلتراسونيك53شکل 3-7- ابزار انتقال دهنده در دستگاه تنش زدايي آلتراسونيك54شکل 3-8- سر هاي مربوط به دستگاه تنش زدايي آلتراسونيك54شکل 3-9- نمونه تنش زدایی شده با استفاده از ضربات آلتراسونیک56شکل 3-10- شماتیک کرنش سنجمورد استفاده58شکل 3-11- کرنش سنج نصب شده بر روی نمونه جوشکاری شده59شکل 3-12- اتصال سه کرنش سنج نصب شده بر روی نمونه60شکل 3-13- نمای کلی از دستگاهHOLE DRILLING61شکل 3-14-نمونه سوراخ شده در محلSTRAIN GAUGE پس از انجام عملیات62شکل 3-15- نمونهA وBجهت اندازهگیری تنش پسماند به روش پراش اشعه X64شکل 3-16- دستگاه مورد استفاده جهت اندازه گیری تنش پسماند65شکل 4-1- شرایط براگ در زاویه 95/136درجه برای نمونه تنش زدایی شده به روش حرارتی74مراجع 80