عنوان تحقیق: نمادشناسی حیوانات کلیله و دمنه بر مبنای اساطیر هند و ایرانفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 208شرح مختصر:حضور مؤثر حیوانات در حیات آدمی باعث شده که این موجودات ابتدا در حیات اساطیری و سپس به شکل نمادین در خدمت اندیشههای انسان قرار گیرد. قابل توجه است که حیوانات علاوه بر حضور در اساطیر و حماسهها، بعدها در داستانهای عرفانی، تعلیمی و حکایات پندآموز نیز نقشآفرینی میکنند.یکی از آثاری که حیوانات در آن ایفای نقش میکنند «کلیله و دمنه» است که اصل آن به نام «پنجاتنترا» از سرزمین هند و جایگاه رواج و شهرت آن در سرزمین ایران بوده است و در میان هر دو ملت ایران و هند جایگاه و اهمیت ویژهای دارد. با تأمل در نقش و کنش حیوانات این اثر مشاهده میشود حیوانات نقشآفرین آن، روزگاری کهن دارای نقش و جایگاه مهمی در اساطیر بودهاند. برخی حیوانات آن همچنان پشتوانهی اساطیری و نمادین خود را حفظ کردهاند و کنشهای آنها نیز مطابق جنبهی نمادینشان در اساطیر است.نگارنده در پژوهش حاضر به نمادشناسی حیوانات کلیله و دمنه بر مبنای اساطیر هند و ایران و مقایسهی پشتوانهی اساطیری آنها در دو سرزمین و همچنین به بررسی کنشهای این حیوانات در حکایتهای کلیله و دمنه، پرداخته است. ساختار پژوهش در نگاهی گذرا چنین است: فصل اول شامل «كليات» است و فصل دوم به نمادشناسي حيوانات «كليله و دمنه» بر مبناي اساطير هند و ايران اختصاص دارد. در فصل سوم، كنشهاي حيوانات در «كليله و دمنه» و ساختار چند حكايت، مورد مقايسه و بررسي قرار ميگيرد. فصل چهارم، شامل نگاهي هر چند گذرا، به جايگاه «كليله و دمنه» در چند اثر عرفاني است. در فصل پنجم نتيجهي مباحث اين پژوهش بيان خواهد شد.فهرست مطالبفصل اول: کلیات1- مقدمه21-1: نماد21-2: نماد و اسطوره41-3:جایگاه حیوانات در اساطیر62- ضرورت تحقیق93- اهداف تحقیق104- روش تحقیق105- پیشینه تحقیق13فصل دوم: نمادشناسیا- حکایت «مرد در چاه»بخش اول: خلاصه حکایت15بخش دوم: نمادشناسی 171- زنبور172- شتر173- مار184- موش195- درخت216- چاه21بخش سوم: تحلیل حکایت 242- حکایت «شیر و گاو»بخش اول: خلاصه حکایت26بخش دوم: نمادشناسی 271- گاو271-1:گاو در اساطیر ایران281-1-1: قربانی گاو در آیین میترایی281-1-2:قربانی گاو در آیین زرتشتی291-1-3:جمشید و قربانی گاو301-1-4: فریدون و گاو «برمایه311-2: گاو در اساطیر هند321-2-1: ایندرا و گاو321-2-2: شیوا و ورزاو331- 3: فلسفهی قربانی گاو341-4 : ارتباط گاو و زن با باران و حیات351-5 :بنمایهی مرگ و زندگی371-6 : نمادشناسی گاو382- شیر392-1: شیر در اساطیر ایران392-2: شیر در اساطیر هند412-2-1: ویشنو422-2-2: دوی422-2-3: گانشه422-2-4 : شیوا 432- 3: نمادشناسی شیر433- شغال443-1: شغال در ایران443-2: شغال در هند453-3 : نمادشناسی شغال45بخش سوم: تحلیل حکایت453- حکایت «مرغ باران»بخش اول: خلاصه حکایت47بخش دوم: نمادشناسی 48 1- طیطوی482- گرودا493- سیمرغ503-1: سیمرغ در اوستا503-2:سیمرغ در شاهنامه 51بخش سوم:تحلیل حکایت524- حکایت «ملک پیلان و خرگوش»بخش اول: خلاصه حکایت56بخش دوم: نمادشناسی561- خرگوش 561-1: خرگوش در ایران571-2: خرگوش در هند571-3: نمادشناسی خرگوش582- فیل592-1: فیل در ایران592-2: فیل در هند602- 3: نمادشناسی فیل61بخش سوم: تحلیل حکایت 611- ماه در ایران 622- ماه در هند633- ماه و زن644- ارتباط آب و ماه در ایران655- ارتباط آب و ماه در هند656- ارتباط ماه و مرگ675- حکایت «بوف و زاغ»بخش اول: خلاصه حکایت68بخش دوم: نمادشناسی70 1- زاغ(کلاغ701-1: زاغ(کلاغ) در ایران701-2: زاغ(کلاغ) در هند711-3 : نمادشناسی زاغ(کلاغ712- جغد722-1: جغد در ایران722-2: جغد در هند722-3 : نمادشناسی جغد73بخش سوم: تحلیل حکایت731- خویشکاری زاغ در باب «بوف و زاغ731-1:چارهجویی زاغ با آتش742- خویشکاری جغد در باب «بوف و زاغ752-1: غار764- تقابل نمادین زاغ و جغد786- حکایت «سیاح و زرگر»بخش اول: خلاصه حکایت79بخش دوم: نمادشناسی801- مار801-1: مار در ایران801-2: مار در هند811- 3: نمادشناسی مار822- ببر842-1: ببر در ایران842-2: ببر در هند852-3: نمادشناسی ببر863- بوزینه(میمون863-1: بوزینه در ایران87 3-2: بوزینه در هند 873-3: نمادشناسی بوزینه88بخش سوم: تحلیل حکایت887- دیگر حیوانات «کلیله و دمنه»1-آهو892- باخه903- بط914- پلنگ925- خر926- خرچنگ937- راسو938- روباه949- غوک9410- کبوتر9511- گربه9612- گرگ9613- ماهی97فصل سوم: بررسی کنشهای حیوانات و تحلیل ساختاری چند حکایتبخش اول: بررسی کنشها1001- آهو1002- باخه1003- ببر1014- بط1015- بوزینه1016- پلنگ1017- جغد1018- خر101 9- خرچنگ10210- خرگوش10211- راسو 10212- روباه10213- زاغ10314- شتر10315- شغال10316- شیر10417- غوک 10618- فیل 10719- کبک10720- کبوتر10721- گاو10722- گربه10723- گرگ10824- مار10825- ماهی10826- مرغ ماهیخوار10827- موش108بخش دوم: تحلیل ساختاری چند حکایت1091- حکایت «شیر و خرگوش» 1091-1: بررسی ساختار کلی دو حکایت1111-2:تحلیل تشابهات1131-2-1: خصوصیات قهرمان در حکایت شیر و خرگوش1131-2-2:خصوصیات قهرمان در حکایت بهیم سین و باکه1141-3: خصوصیات ضد قهرمان1151-3-1: در حکایت شیر و خرگوش115 1-3-2: در حکایت بهیم سین و باکه1151-4: چاره جوییها1161-5:همانندیهای داستان ضحاک در شاهنامه با حکایت شیر و خرگوش و بهیما و باکه1181-5-1: خصوصیات قهرمان در داستان ضحاک1181-5-2:خصوصیات ضدقهرمان در داستان ضحاک1181-5-3: چاره جویی در داستان ضحاک1192- حکایت »شیر و گاو1213-بررسی تطبیقی ساختار داستان بوف و زاغ با داستان پادشاه جهود و نصرانیان1224- داستان پادشاه و برهمنان در کلیله و دمنه1274-1 بررسی ساختاری داستان پادشاه و برهمنان در کلیله و دمنه با داستان بهرام گور و کنیزک در هفتپیکر نظامی 129فصل چهارم: بیان دو عامل دیگر ماندگاری «کلیله و دمنه»بخش اول: بررسی چند اندیشهی بارز دینی1341-1: زن در کلیله و دمنه1341-2: زهد و ریاضت 1381-3 : دوستی و ایثار و حفظ پیمان1391-4 : حفظ جانوران و محیط زیست140بخش دوم: کلیله و دمنه و تأویلهای رمزی143فصل پنجم: نتیجهگیری153پینوشت167تصاویر182چکیده انگلیسی(abstract193فهرست منابع 194 نمودارها:نمودار شماره(1156نمودار شماره(2157نمودار شماره(3158 جداول:جدول شماره(1)نمادها161جدول شماره(2)کنشها163جدول شماره(3)تطبیق ساختاری چند حکایت از کلیله و دمنه با داستانهای در ادبیات فارسی 166 فهرست تصاویر:تصوير 1: ميترا در حال قرباني گاو(موزه واتیکان).(برگرفته از کتاب «آیین مهر»:50).تصوير2:دورگا،تجسم نیروی خلاقهی شیوا(آیین مهر:61).تصوير3 :خدای خورشيد و كلاغ(آیین مهر:52).تصوير4 : شيوا و خانوادهي او. شيوا در حال به رشته كشيدن جمجمه مردگان است. نقاشي كانگرا1790، موزهي ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:49).تصوير5 :دورگا، يكي از جنبههاي زنانهي ايزد بزرگ، شيوا، كه زاده شد تا نابودگر ديوها باشد(دانشنامه اساطير جهان:444).تصوير6 : گرودا، شهريار پرندگان و مركوب و ناقل ويشنو(شناخت اساطير هند:49).تصوير7 : جتايو، تجسم گرودا، در حال حمله به «راونا» است؛ در اين نبرد جتايو زخمي شد اما چندان زنده ماند كه «راما» را از ربوده شدن سيتا آگاه كند.نقاش مغول مربوط به سدهي هفتم(شناخت اساطير هند:106).تصوير8 : دستبند برنجين مربوط به دورهي هخامنشي، مكشوفه از گنجينه جيحون(درآمدي بر اسطورهها و نمادهاي ايران و هند:157).تصوير9 : در آتش شدن سيتا براي اثبات پاكدامني خود. نقاش مغولي سده هفدهم ميلادي(شناخت اساطير هند:111).تصوير10 : كوزهي مربوط به زمان اشكانيان(درآمدي بر اسطورهها و نمادهاي ايران و هند در عصر باستان:130).تصوير11 : تنديس سرسوتي، ايزدبانوي آب، شعر و موسيقي در هند(شناخت اساطير هند:159).تصوير12 : ماه ـ زن(آیین مهر:52).تصوير 13: تنديس ديانا، ايزدبانوي ماه در روم باستان(دانشنامه اساطير جهان:384).تصوير14 : كامه خداي عشق سوار بر فيلي نمادين و به هم برشده از زناني كه در جستجوي محبت اويند. نقاشي تريچلي نوپولي، موزهي ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:178).تصوير15: كريشنا در حال رام كردن و رقصيدن بر تن اژدرمار اهريمن به نام كاليا، كاليا مقيم رود جمنا بود و كريشنا با رام كردن او به هنگام نوجواني، مردمان ساحل رود را از وحشت رهانيد. تنديس مفرغي از كهولا سده 16 ميلادي، موزه ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:101).تصوير16: تنديس آسكلهپيوس، ايزد درمان در روم باستان(دانشنامه اساطير جهان:384).تصوير17: تنديس «مانجوسري«(manjusri)، تجسم بودايي خرد(دانشنامه اساطير جهان؛76).
نمادشناسی حیوانات کلیله و دمنه بر مبنای اساطیر هند و ایران
عنوان تحقیق: نمادشناسی حیوانات کلیله و دمنه بر مبنای اساطیر هند و ایرانفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 208شرح مختصر:حضور مؤثر حیوانات در حیات آدمی باعث شده که این موجودات ابتدا در حیات اساطیری و سپس به شکل نمادین در خدمت اندیشههای انسان قرار گیرد. قابل توجه است که حیوانات علاوه بر حضور در اساطیر و حماسهها، بعدها در داستانهای عرفانی، تعلیمی و حکایات پندآموز نیز نقشآفرینی میکنند.یکی از آثاری که حیوانات در آن ایفای نقش میکنند «کلیله و دمنه» است که اصل آن به نام «پنجاتنترا» از سرزمین هند و جایگاه رواج و شهرت آن در سرزمین ایران بوده است و در میان هر دو ملت ایران و هند جایگاه و اهمیت ویژهای دارد. با تأمل در نقش و کنش حیوانات این اثر مشاهده میشود حیوانات نقشآفرین آن، روزگاری کهن دارای نقش و جایگاه مهمی در اساطیر بودهاند. برخی حیوانات آن همچنان پشتوانهی اساطیری و نمادین خود را حفظ کردهاند و کنشهای آنها نیز مطابق جنبهی نمادینشان در اساطیر است.نگارنده در پژوهش حاضر به نمادشناسی حیوانات کلیله و دمنه بر مبنای اساطیر هند و ایران و مقایسهی پشتوانهی اساطیری آنها در دو سرزمین و همچنین به بررسی کنشهای این حیوانات در حکایتهای کلیله و دمنه، پرداخته است. ساختار پژوهش در نگاهی گذرا چنین است: فصل اول شامل «كليات» است و فصل دوم به نمادشناسي حيوانات «كليله و دمنه» بر مبناي اساطير هند و ايران اختصاص دارد. در فصل سوم، كنشهاي حيوانات در «كليله و دمنه» و ساختار چند حكايت، مورد مقايسه و بررسي قرار ميگيرد. فصل چهارم، شامل نگاهي هر چند گذرا، به جايگاه «كليله و دمنه» در چند اثر عرفاني است. در فصل پنجم نتيجهي مباحث اين پژوهش بيان خواهد شد.فهرست مطالبفصل اول: کلیات1- مقدمه21-1: نماد21-2: نماد و اسطوره41-3:جایگاه حیوانات در اساطیر62- ضرورت تحقیق93- اهداف تحقیق104- روش تحقیق105- پیشینه تحقیق13فصل دوم: نمادشناسیا- حکایت «مرد در چاه»بخش اول: خلاصه حکایت15بخش دوم: نمادشناسی 171- زنبور172- شتر173- مار184- موش195- درخت216- چاه21بخش سوم: تحلیل حکایت 242- حکایت «شیر و گاو»بخش اول: خلاصه حکایت26بخش دوم: نمادشناسی 271- گاو271-1:گاو در اساطیر ایران281-1-1: قربانی گاو در آیین میترایی281-1-2:قربانی گاو در آیین زرتشتی291-1-3:جمشید و قربانی گاو301-1-4: فریدون و گاو «برمایه311-2: گاو در اساطیر هند321-2-1: ایندرا و گاو321-2-2: شیوا و ورزاو331- 3: فلسفهی قربانی گاو341-4 : ارتباط گاو و زن با باران و حیات351-5 :بنمایهی مرگ و زندگی371-6 : نمادشناسی گاو382- شیر392-1: شیر در اساطیر ایران392-2: شیر در اساطیر هند412-2-1: ویشنو422-2-2: دوی422-2-3: گانشه422-2-4 : شیوا 432- 3: نمادشناسی شیر433- شغال443-1: شغال در ایران443-2: شغال در هند453-3 : نمادشناسی شغال45بخش سوم: تحلیل حکایت453- حکایت «مرغ باران»بخش اول: خلاصه حکایت47بخش دوم: نمادشناسی 48 1- طیطوی482- گرودا493- سیمرغ503-1: سیمرغ در اوستا503-2:سیمرغ در شاهنامه 51بخش سوم:تحلیل حکایت524- حکایت «ملک پیلان و خرگوش»بخش اول: خلاصه حکایت56بخش دوم: نمادشناسی561- خرگوش 561-1: خرگوش در ایران571-2: خرگوش در هند571-3: نمادشناسی خرگوش582- فیل592-1: فیل در ایران592-2: فیل در هند602- 3: نمادشناسی فیل61بخش سوم: تحلیل حکایت 611- ماه در ایران 622- ماه در هند633- ماه و زن644- ارتباط آب و ماه در ایران655- ارتباط آب و ماه در هند656- ارتباط ماه و مرگ675- حکایت «بوف و زاغ»بخش اول: خلاصه حکایت68بخش دوم: نمادشناسی70 1- زاغ(کلاغ701-1: زاغ(کلاغ) در ایران701-2: زاغ(کلاغ) در هند711-3 : نمادشناسی زاغ(کلاغ712- جغد722-1: جغد در ایران722-2: جغد در هند722-3 : نمادشناسی جغد73بخش سوم: تحلیل حکایت731- خویشکاری زاغ در باب «بوف و زاغ731-1:چارهجویی زاغ با آتش742- خویشکاری جغد در باب «بوف و زاغ752-1: غار764- تقابل نمادین زاغ و جغد786- حکایت «سیاح و زرگر»بخش اول: خلاصه حکایت79بخش دوم: نمادشناسی801- مار801-1: مار در ایران801-2: مار در هند811- 3: نمادشناسی مار822- ببر842-1: ببر در ایران842-2: ببر در هند852-3: نمادشناسی ببر863- بوزینه(میمون863-1: بوزینه در ایران87 3-2: بوزینه در هند 873-3: نمادشناسی بوزینه88بخش سوم: تحلیل حکایت887- دیگر حیوانات «کلیله و دمنه»1-آهو892- باخه903- بط914- پلنگ925- خر926- خرچنگ937- راسو938- روباه949- غوک9410- کبوتر9511- گربه9612- گرگ9613- ماهی97فصل سوم: بررسی کنشهای حیوانات و تحلیل ساختاری چند حکایتبخش اول: بررسی کنشها1001- آهو1002- باخه1003- ببر1014- بط1015- بوزینه1016- پلنگ1017- جغد1018- خر101 9- خرچنگ10210- خرگوش10211- راسو 10212- روباه10213- زاغ10314- شتر10315- شغال10316- شیر10417- غوک 10618- فیل 10719- کبک10720- کبوتر10721- گاو10722- گربه10723- گرگ10824- مار10825- ماهی10826- مرغ ماهیخوار10827- موش108بخش دوم: تحلیل ساختاری چند حکایت1091- حکایت «شیر و خرگوش» 1091-1: بررسی ساختار کلی دو حکایت1111-2:تحلیل تشابهات1131-2-1: خصوصیات قهرمان در حکایت شیر و خرگوش1131-2-2:خصوصیات قهرمان در حکایت بهیم سین و باکه1141-3: خصوصیات ضد قهرمان1151-3-1: در حکایت شیر و خرگوش115 1-3-2: در حکایت بهیم سین و باکه1151-4: چاره جوییها1161-5:همانندیهای داستان ضحاک در شاهنامه با حکایت شیر و خرگوش و بهیما و باکه1181-5-1: خصوصیات قهرمان در داستان ضحاک1181-5-2:خصوصیات ضدقهرمان در داستان ضحاک1181-5-3: چاره جویی در داستان ضحاک1192- حکایت »شیر و گاو1213-بررسی تطبیقی ساختار داستان بوف و زاغ با داستان پادشاه جهود و نصرانیان1224- داستان پادشاه و برهمنان در کلیله و دمنه1274-1 بررسی ساختاری داستان پادشاه و برهمنان در کلیله و دمنه با داستان بهرام گور و کنیزک در هفتپیکر نظامی 129فصل چهارم: بیان دو عامل دیگر ماندگاری «کلیله و دمنه»بخش اول: بررسی چند اندیشهی بارز دینی1341-1: زن در کلیله و دمنه1341-2: زهد و ریاضت 1381-3 : دوستی و ایثار و حفظ پیمان1391-4 : حفظ جانوران و محیط زیست140بخش دوم: کلیله و دمنه و تأویلهای رمزی143فصل پنجم: نتیجهگیری153پینوشت167تصاویر182چکیده انگلیسی(abstract193فهرست منابع 194 نمودارها:نمودار شماره(1156نمودار شماره(2157نمودار شماره(3158 جداول:جدول شماره(1)نمادها161جدول شماره(2)کنشها163جدول شماره(3)تطبیق ساختاری چند حکایت از کلیله و دمنه با داستانهای در ادبیات فارسی 166 فهرست تصاویر:تصوير 1: ميترا در حال قرباني گاو(موزه واتیکان).(برگرفته از کتاب «آیین مهر»:50).تصوير2:دورگا،تجسم نیروی خلاقهی شیوا(آیین مهر:61).تصوير3 :خدای خورشيد و كلاغ(آیین مهر:52).تصوير4 : شيوا و خانوادهي او. شيوا در حال به رشته كشيدن جمجمه مردگان است. نقاشي كانگرا1790، موزهي ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:49).تصوير5 :دورگا، يكي از جنبههاي زنانهي ايزد بزرگ، شيوا، كه زاده شد تا نابودگر ديوها باشد(دانشنامه اساطير جهان:444).تصوير6 : گرودا، شهريار پرندگان و مركوب و ناقل ويشنو(شناخت اساطير هند:49).تصوير7 : جتايو، تجسم گرودا، در حال حمله به «راونا» است؛ در اين نبرد جتايو زخمي شد اما چندان زنده ماند كه «راما» را از ربوده شدن سيتا آگاه كند.نقاش مغول مربوط به سدهي هفتم(شناخت اساطير هند:106).تصوير8 : دستبند برنجين مربوط به دورهي هخامنشي، مكشوفه از گنجينه جيحون(درآمدي بر اسطورهها و نمادهاي ايران و هند:157).تصوير9 : در آتش شدن سيتا براي اثبات پاكدامني خود. نقاش مغولي سده هفدهم ميلادي(شناخت اساطير هند:111).تصوير10 : كوزهي مربوط به زمان اشكانيان(درآمدي بر اسطورهها و نمادهاي ايران و هند در عصر باستان:130).تصوير11 : تنديس سرسوتي، ايزدبانوي آب، شعر و موسيقي در هند(شناخت اساطير هند:159).تصوير12 : ماه ـ زن(آیین مهر:52).تصوير 13: تنديس ديانا، ايزدبانوي ماه در روم باستان(دانشنامه اساطير جهان:384).تصوير14 : كامه خداي عشق سوار بر فيلي نمادين و به هم برشده از زناني كه در جستجوي محبت اويند. نقاشي تريچلي نوپولي، موزهي ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:178).تصوير15: كريشنا در حال رام كردن و رقصيدن بر تن اژدرمار اهريمن به نام كاليا، كاليا مقيم رود جمنا بود و كريشنا با رام كردن او به هنگام نوجواني، مردمان ساحل رود را از وحشت رهانيد. تنديس مفرغي از كهولا سده 16 ميلادي، موزه ويكتوريا و آلبرت(شناخت اساطير هند:101).تصوير16: تنديس آسكلهپيوس، ايزد درمان در روم باستان(دانشنامه اساطير جهان:384).تصوير17: تنديس «مانجوسري«(manjusri)، تجسم بودايي خرد(دانشنامه اساطير جهان؛76).