درس جغرافياي رياضي يكي در دروس اصلي رشتة جغرافيا مي باشد و موضوع آن نيز بررسي شكل هندسي زمين و به ويژه حركات آن درفضا مي باشد، مطالعه وضعيت اجرام آسماني ازقبيل سيارات، ستارگان، سحابيها و كهكشانها را نيز در بر مي گيرد. با فراگيري اين دانش مي توان ديد وسيعي نسبت به جهان آفرينش از نظر جغرافيا را به دست آورد.همبستگي جغرافياي رياضي با دانش نجوم بسيار نزديك و قابل بحث است و در واقع با كمك علم نجوم مي توان دانش جغرافياي را فرا گرفت. اين نكته قابل بررسي است كه هدف از دانش جغرافياي رياضي وارد شدن به جزئيات اجرام سماوي، خواص آنها به ويژه فراگيري نجوم محض نمي باشد، بلكه از تركيب علم جغرافيا و نجوم مي توان حوادث موجود در جهان مثل پديده هاي خسوف و كسوف، جذر و مد و غيره را به راحي توجيه كرد.امروزه بشر با بهره جويي از كاوشهاي فضاي و انتفاع از كشفيات علمي بسيار، توانسته است گام كوچكي در پهنة اقيانوس بي كران جهان بردارد تا شايد بتواند به بخش مختصري از مجهولات فراوان خويش و موجودات حيرت انگيز جهان آفرينش نايل شود، به همين منظور درصد برآمد با كمك جغرافيا با آسمانها و مواد آن آشنا و به وسيلة اين آشنايي و علاقه با توجه به اهميت ويژه اي كه براي آن قايل است تا حدي به پيشرفتهاي علمي دست يابد.هنگامي كه بشر براي اولين بار آسمان بالاي سر خود را...سيارات و ساير اعضاي منظومة شمسي5-1. مقدمهستاره شناسان نخستين، توجهشان را به پنج «ستاره» مخصوص جلب كرده بودند كه آرام آرام در ميان صورتهاي فلكي حركت مي كردند. اين « ستارگان» به عنوان « ستاره هاي سرگردان» يا سيارات شناخته شدند. سيارات با نور پيوسته اي مي تابند، اما ستارگان واقعي اغلب چشمك مي زنند سيارات به هيچ وجه شبيه ستارگان نيستند، خورشيد ما نمونة يك ستاره است. خورشيد از خود گرما و نور مي تاباند، اما سيارات فقط بر اثر نوري كه از خورشيد منعكس مي كنند، مي درخشند. بيشتر ستارگان بسيار بزرگتر از سيارات هستند. خورشيد ما هزار بار از سياره غول پيكر مشتري بزرگتر است. ستارگان چشمك زن خورشيدهاي ديگري هستند كه از هر سياره اي به ما دورترند. همة سياراتي كه در آسمان شب قابل رويت اند، اعضاي خانوادة خورشيد يا منظومة شمسي مي باشند. پنج سياره اي را كه بدون تلسكوپ مي توان ديد عبارت از : عطارد، زهره، مريخ، مشتري و زحل. عطارد از همه به خورشيد نزديكتر است. بهترين موقع ديدن سياره نوراني زهره سپيده دم يا هنگام غروب است و به اين سبب اغلب آن را « ستارة صبح» يا « ستارة غروب» مي نامند. مريخ را رنگش « سياره سرخ» ناميده...د- ساير اعضاي منظومة شمسي1. سياركها : در سال 1772 م. « يوهان بد» يك بازي عددي را كه چند سال پيش براي اولين بار آن را كشف كرده بود، منتشر ساخت. اين بازي عددي به اين شكل است: با نوشتن اعداد صفر و 3 شروع كنيد و سپس با دو برابر كردن عدد قبلي، به سلسله اعداد بيفزاييد. اين عمل فهرستي از اعداد صفر، 3، 6، 12، 48، 96، 192، 384 را به دست مي دهد. حال عدد 4 را به هر يك از اعداد مذكور اضافه كرده و به جاي مجموعة قبلي، مجموعه اي از اعداد 4، 7، 10، 16، 52، 100، 196، 388 را تهيه كنيد. اكنون اين جدول مسألة واقعاً قابل ملاحظه اي را نشان مي دهد : اگر عدد 10 را به عنوان نمايشگر فاصله زمين از خورشيد در نظر بگيريم، آنگاه اين بازي عددي، بيشتر فواصل ديگر را به درستي پيش بيني مي كند. اما در زمان «بد» بين مريخ در شماره 16 و مشتري در شماره 52 فاصله اي وجود داشت. اين جاي خالي در شماره 28 گواه متقاعد كننده اي بود بر اين موضوع كه در جايي بين مريخ و مشتري، سياره ناشناخته اي پنهان مانده اتس. در سال 1180/1801م در فاصلة بين مريخ و مشتري يكي ديگر از اجرام آسماني كه به آن سيارك يا...- شهابواره ها Meteoroid : اجرام جامد و كوچكي هستند كه در فضاي بين سياره اي و عمدتاً در مدار ستارگان دنباله دار در حركت مي باشند. مطالعه مواضع آنها نشان مي دهد كه شهابواره ها از بقاياي ستارگان دنباله داري هستند كه ضمن عبور از كنار خورشيد بخش بزرگي از جرم خود را از دست مي دهند و در اثر برخورد با جو زمين به دليل سرعت زياد تا درجة سفيد شدگي گرم شده، مولكولهاي گازي را يونيزه كرده و باعث تابش نور مي شوند و اغلب قبل از رسيدن به زمين تحليل مي روند. بعضي مواقع، يك شهابوارة بزرگ و بسيار روشن در حين حركت منفجر مي شود كه در اين حالت به آن كرة آتشي« FirdballZ» مي گويند. شهابواره ها بر حسب مدار گردش آنها به دور خورشيد به دو دسته شهابواره هاي تكي و رگبارهاي شهابي طبقه بندي كرده اند. شهابواره هاي تكي جهت حركت خصي ندارند، در حالي كه رگبارهاي شهابي به صورت مجموعه اي از ذرات در فضا گسترده اند و زمين از ميان آنها عبور مي كند. رگبارهاي شهابي بقاياي دنباله دارهايي هستند كه متلاشي شده اند و يخ موجود در آنها تبخير شده و پس از رها سازي ذرات جامد، منظرة جالبي را به وجود مي آورند. اين مورد معمولاً در ماههاي مرداد و آذر رخ...