فهرست مطالبعنوان صفحهمقدمه. 1 فصل اول: آشنايي كلي با مكان كارآموزي1. انبار مواد اوليه:42. آزمايشگاهها:53. واحد توليد:64. بستهبندي:65. انبار:6 فصل دوم:ارزيابي بخشهاي مرتبط با رشتهي عمي كارآموزبخش اول: مباني رنگ.... 8دستهبندي.. 9خواص اساسي و اختصاصي رنگها10خواص ويژه. 10بخش دوم: اكستندرها13اكستندرها131. اكستندر كربنات كلسيم يا گل سفيد CaCo3. 142. اكستندر سولفات باريم- باريت- بلانك فيكس BaSo4. 143. اكستندر سيليكات منيزيم يا تالك2MgO.4SIO2.H2O... 164. سيليكات آلومينيوم يا خاك چيني، كلي و يا كائولين.. 175. سيليكات مضاعف آلومينيوم و پتاسيم يا ميكا K2O.3Al2O3.6SiO2.2H2O... 196. اكستندرهاي سيليس يا سيليكا (SiO2)207. پنبهنسوزها (آزبست)228. استئارات آلومينيوم. 229. آلومينيوم سفيد. 2210. سيليكات كلسيم (CaO, SiO2, nH2O)23بخش سوم: پيگمانهاي رنگي.. 23الفA. پيگمانهاي پوششي.. 23B. پيگمانهاي غيرپوششي (اكستندرها)25C. پيگمانهاي فلورسنتي.. 252-A1. پيگمانهاي رنگي معدني (طبيعي و مصنوعي)261. اكسيد طبيعي قرمزآهن.. 262. اكسيد طبيعي زرد آهن (اخرا و سيناي خام)273. اكسيد طبيعي سياه آهن (Fe3O4)284. اكسيد طبيعي قهوهاي آهن (آمبرخام، سوخته و سيناي سوخته)295. اكسيدهاي مصنوعي آهن.. 296. پيگمانهاي كرومي.. 327. كروم سبز PbCrO4.PbSO4Fe(NH4)2Fe(CN)6. 348. اكسيد كروم سبز Cr2O3. 359. اكسيدكروم سبز ئيدراته (آبدار) Cr2O3.2H2O... 3610. موليبدات نارنجي.. 3611. آهن آبي Fe(NH4)2.Fe(CN)6. 3812. آلترامارين آبي.. 3913. سرب قرمز يا سرنجPb3O4. 4014. فسفات روي.. 4215. كرومات روي و تتروكسي كرومات روي.. 4216. پيگمانهاي كادميمي و يا كادميمهاي رنگي.. 4317. ديگر پيگمانهاي معدني مصنوعي رنگي.. 4618. اكسيدمس (CuO)463- A1. پيگمانهاي متاليك.... 47A2. پيگمانهاي آلي.. 493-A2. پيگمانهاي آلي رنگي.. 503-A2. پيگمانهاي آلي رنگي.. 531. آزوهاي نامحلول:532. آزوهاي اسيدي.. 563. آنتراكوئينونها584. ايندوگويدها595. فتالوسيانينها (سبز و آبي)59ب بخش چهارم: حلالها مصرفي در صنايع رنگسازي.. 61خواص فيزيكي حلالها61حلالهاي نفتي.. 63حلالهاي آروماتيك.... 65الكلها، استرها و كتونها66بخش پنجم: رزينها67تعريف... 67انواع رزينهاي مصرفي در صنايع رنگسازي.. 67بخش ششم: مواد كمكي اضافه شونده به رنگ در هنگام ساخت... 69بخش هفتم: خشككنها74استفاده از خشككنها در رنگهاي محتوي آب به عنوان حلال. 74طريقه محاسبه مقادير خشككنهاي مورد نياز در فرمول يك رنگ.... 75بخش هشتم: روغنها و اسيدهاي چرب مورد استفاده در صنعت رنگسازي.. 75بخش نهم: اصول فرمولنويسي در رنگ.... 76وهيكل.. 76تهيهي چسب... 80بتونه. 81بتونههاي مورد مصرف در صنايع چوب... 81تينت يا رنگ جوركني.. 83ساخت رنگهاي ضدخزه. 85ساخت رنگ مقاوم در مقابل سايش.... 85رنگهاي مقاوم در مقابل مواد شيميايي.. 86انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل اسيدها86انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل بازها87انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل آب... 88 فصل سوم: آزمون آموختهها، نتايج، پيشنهاداتبخش اول: آزمونهاي رنگ.... 90گرانروي.. 90تعيين گرانروي با استفاده از كاپ... 91جتعيين گرانروي با استفاده از دستگاه كربس استورمر. 92تعيين ميزان نرمي ذرات... 94قدرت پوشش قشر تر رنگ.... 96قابليت خمش قشر خشك رنگ.... 97قابليت پوشش رنگ.... 98بخش دوم: آزمون آموختهها100تعيين دانسيته و پوشش رنگها100تعيين ويسكوزيتهي رنگ.... 101اندازهگيري دانهبندي.. 103رنگهاي پلاستيك و نيمهپلاستيك.... 104كار با فيلم.. 105تستهاي آزمايشگاهي Laboratory Tests. 106 مقدمهكارخانهي رنگ بارك با مساحت5000 متر و 100 آمپر برق در سال59 شروع به كار نموده است در حال حاضر داراي28 كارگر به صورت يك شيفت و12 كادر اداري ميباشد.اين كارخانه قبلاً بصورت يك واحد مستقل بوده ولي هم اكنون به صورت دو واحد جداگانه كه يكي در شهرك شكوهيه با نام تجاري تاراشيمي و ديگري هم در 5 كيلومتري جاده قديم اصفهان مشغول به كار است.كه البته دوره كارآموزي ما در واحد اول يعني 5 كيلومتري جاده اصفهان است ميباشد و جزوهاي كه پيش روست شرح مختصري از فعاليت ما در دوره كارآموزي در اين واحد است.از جمله توليدات اين كارخانه انواع ضدزنگ، تينرهاي روغني، چسبچوب، چسب فوري، بتونه، رنگهاي آستري، رنگهاي پلاستيك و رنگهاي نيمه پلاستيك ميباشد.البته لازم به ذكر است كه تا اوايل قرن بيستم85 درصد نيازهاي جهاني مواد رنگزا در آلمان توليد ميگرديد و كشورهاي اروپايي ديگر (سوئيس، انگلستان و فرانسه) 10درصد ديگر نياز جهان را برآورده ميساختند.و با گذشت هفتاد سال اين صنعت تغييرات چشمگيري داشته و جاي آن ميدانيم كه از تمام كساني كه در اين صنعت گام برداشته و نيازهاي كشور ايران را برطرف ميسازند تشكر نماييم از جمله از مسئول كارخانه رنگ بارك جناب آقاي مهندس صادقي و از همكاري صميمانه مسئولان آزمايشگاه سركار خانمها مهندس نادريفرد، اسدگل و جابري كمال تشكر را داريم.و در پايان از راهنماييهاي جناب آقاي دكتر نجفي به عنوان استاد راهنما در طول دورهي كارآموزي قدرداني مينماييم و توفيق روزافزون ايشان را از خداوند مسئلت داريم.اميد است در سايه تفكر و تدبر به ايمان به خداوند در سايه ارزشهاي اسلامي و انساني همه با هم در ساختن ايران آباد و آزاد گام برداريم.و از ايزدمنان خواستاريم كه تمام خدمتگزاران به ايران عزيز را در سايه لطف الهي، منصور و موفق سازد. آمين فصل اول:آشنايي كلي با مكان كارآموزي كارخانهي رنگ بارك در 5 كيلومتري جاده قديم اصفهان واقع شده است.اين كارخانه توليد كنندهي انواع:قسمتها و واحدهاي مختلف اين كارخانه شامل:1. انبار مواد اوليه:فهرستي از مواد اوليه كه در اين كارخانه مورد استفاده قرار ميگيرند.الف)رنگدانهها كه شامل سفيد، متاليك، رنگ، محلول نيترو سلولز رنگ، نيمه پوششي ميباشند.ب) حلالها كه شامل هيدروكربنهاي زنجيري، هيدروكربنهاي حلقوي، الكلها، استرها، كتونها، اتر- الكلها، نيتروپارافينها، حلالهاي كلردار ميباشند.ج) اضافهشوندهها كه شامل ضد پوستهي رنگي، ضد تهنشيني، ضد شوره، ضد كف، ضد قارچ، كپكزدگي، ضد خزه، ضخيم كنندهها، مرطوب كنندهها، الكتروستاتيك، كاتاليستد) صابونهاي فلزي اسيدهاي چرب كه شامل سرب، منگنز، كبالت، كلسيم، آهن، روي، باريم، زيركنيم ميباشند.كه البته يكسري از پليمرهاي مصرفي در اين كارخانه جديداً از شركت تاراشيمي واحد دوم اين كارخانه كه واقع در شكوهيه ميباشد تأمين ميشوند.2. آزمايشگاهها:يك آزمايشگاه رنگ از دو قسمت اصلي تشكيل شده است:الف) قسمت كنترل كيفيت QC كه عبارتند از:ب) قسمت تحقيق و توسعه Rand Dارائه فرمول و ساخت نمونه بر مبناي سفارش مشتري به عنوان استاندارد و تحويل آن به قسمت كنترل كيفيت از جمله كارهاي اساسي اين بخش است. 3. واحد توليد:در واحد توليد آن پاتيلهاي بزرگي قرار دارند كه موادي كه قرار است توليد رنگ و ساير محصولات كارخانه را نماييد از قسمت فوقاني اين واحد كه در واقع بخش انبار مواد اوليه ميباشد. با مقياسهاي مشخص به داخل پاتيلها افزوده ميشود و با همزنهاي برقي بسيار بزرگي كه مخصوص اين پاتيلهاست همزده ميشود كه در هر دوره نوبت يك رنگ يا محصولات كارخانه است كه در پاتيل ساخته ميشود (البته بنابر سفارش) كه پس از آن پاتيلها شسته ميشوند و مجدداً مورد استفاده براي ساخت و توليد قرار ميگيرند.4. بستهبندي:محصولات توليدي از داخل پاتيلها به درون ظروفهاي موردنظر كه براي آنها در نظر گرفته شده است ريخته ميشوند براي رنگهاي پلاستيك و نيمه پلاستيك ظروف شيشهاي و پلاستيكي در نظر گرفته شده است و براي عدهاي ديگر از محصولات ظروف فلزي تعبيه شده است كه پس از آن در ظروف پرس شده ليبل مخصوص كارخانه به آن زده شده و درون Packهاي بزرگتري قرار ميگيرند.5. انبار:در قسمت انبار كه در محوطهي بيروني تعبيه شده اين محصولات بستهبندي شده بنابر سفارش و ميزان تقاضا طبقهبندي ميشوند.البته در قسمت انبار يكسري محصولات كه تاريخ انقضاي آن گذشته يا اينكه خراب شده است از آن جايي كه كارخانه نسبت به محصولات خود تعهد دارد اين محصولات را پس گرفته و در اين واحد آنها نيز انبار ميشوند.
کارآموزی کارخانه رنگ
فهرست مطالبعنوان صفحهمقدمه. 1 فصل اول: آشنايي كلي با مكان كارآموزي1. انبار مواد اوليه:42. آزمايشگاهها:53. واحد توليد:64. بستهبندي:65. انبار:6 فصل دوم:ارزيابي بخشهاي مرتبط با رشتهي عمي كارآموزبخش اول: مباني رنگ.... 8دستهبندي.. 9خواص اساسي و اختصاصي رنگها10خواص ويژه. 10بخش دوم: اكستندرها13اكستندرها131. اكستندر كربنات كلسيم يا گل سفيد CaCo3. 142. اكستندر سولفات باريم- باريت- بلانك فيكس BaSo4. 143. اكستندر سيليكات منيزيم يا تالك2MgO.4SIO2.H2O... 164. سيليكات آلومينيوم يا خاك چيني، كلي و يا كائولين.. 175. سيليكات مضاعف آلومينيوم و پتاسيم يا ميكا K2O.3Al2O3.6SiO2.2H2O... 196. اكستندرهاي سيليس يا سيليكا (SiO2)207. پنبهنسوزها (آزبست)228. استئارات آلومينيوم. 229. آلومينيوم سفيد. 2210. سيليكات كلسيم (CaO, SiO2, nH2O)23بخش سوم: پيگمانهاي رنگي.. 23الفA. پيگمانهاي پوششي.. 23B. پيگمانهاي غيرپوششي (اكستندرها)25C. پيگمانهاي فلورسنتي.. 252-A1. پيگمانهاي رنگي معدني (طبيعي و مصنوعي)261. اكسيد طبيعي قرمزآهن.. 262. اكسيد طبيعي زرد آهن (اخرا و سيناي خام)273. اكسيد طبيعي سياه آهن (Fe3O4)284. اكسيد طبيعي قهوهاي آهن (آمبرخام، سوخته و سيناي سوخته)295. اكسيدهاي مصنوعي آهن.. 296. پيگمانهاي كرومي.. 327. كروم سبز PbCrO4.PbSO4Fe(NH4)2Fe(CN)6. 348. اكسيد كروم سبز Cr2O3. 359. اكسيدكروم سبز ئيدراته (آبدار) Cr2O3.2H2O... 3610. موليبدات نارنجي.. 3611. آهن آبي Fe(NH4)2.Fe(CN)6. 3812. آلترامارين آبي.. 3913. سرب قرمز يا سرنجPb3O4. 4014. فسفات روي.. 4215. كرومات روي و تتروكسي كرومات روي.. 4216. پيگمانهاي كادميمي و يا كادميمهاي رنگي.. 4317. ديگر پيگمانهاي معدني مصنوعي رنگي.. 4618. اكسيدمس (CuO)463- A1. پيگمانهاي متاليك.... 47A2. پيگمانهاي آلي.. 493-A2. پيگمانهاي آلي رنگي.. 503-A2. پيگمانهاي آلي رنگي.. 531. آزوهاي نامحلول:532. آزوهاي اسيدي.. 563. آنتراكوئينونها584. ايندوگويدها595. فتالوسيانينها (سبز و آبي)59ب بخش چهارم: حلالها مصرفي در صنايع رنگسازي.. 61خواص فيزيكي حلالها61حلالهاي نفتي.. 63حلالهاي آروماتيك.... 65الكلها، استرها و كتونها66بخش پنجم: رزينها67تعريف... 67انواع رزينهاي مصرفي در صنايع رنگسازي.. 67بخش ششم: مواد كمكي اضافه شونده به رنگ در هنگام ساخت... 69بخش هفتم: خشككنها74استفاده از خشككنها در رنگهاي محتوي آب به عنوان حلال. 74طريقه محاسبه مقادير خشككنهاي مورد نياز در فرمول يك رنگ.... 75بخش هشتم: روغنها و اسيدهاي چرب مورد استفاده در صنعت رنگسازي.. 75بخش نهم: اصول فرمولنويسي در رنگ.... 76وهيكل.. 76تهيهي چسب... 80بتونه. 81بتونههاي مورد مصرف در صنايع چوب... 81تينت يا رنگ جوركني.. 83ساخت رنگهاي ضدخزه. 85ساخت رنگ مقاوم در مقابل سايش.... 85رنگهاي مقاوم در مقابل مواد شيميايي.. 86انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل اسيدها86انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل بازها87انتخاب رنگهاي مقاوم در مقابل آب... 88 فصل سوم: آزمون آموختهها، نتايج، پيشنهاداتبخش اول: آزمونهاي رنگ.... 90گرانروي.. 90تعيين گرانروي با استفاده از كاپ... 91جتعيين گرانروي با استفاده از دستگاه كربس استورمر. 92تعيين ميزان نرمي ذرات... 94قدرت پوشش قشر تر رنگ.... 96قابليت خمش قشر خشك رنگ.... 97قابليت پوشش رنگ.... 98بخش دوم: آزمون آموختهها100تعيين دانسيته و پوشش رنگها100تعيين ويسكوزيتهي رنگ.... 101اندازهگيري دانهبندي.. 103رنگهاي پلاستيك و نيمهپلاستيك.... 104كار با فيلم.. 105تستهاي آزمايشگاهي Laboratory Tests. 106 مقدمهكارخانهي رنگ بارك با مساحت5000 متر و 100 آمپر برق در سال59 شروع به كار نموده است در حال حاضر داراي28 كارگر به صورت يك شيفت و12 كادر اداري ميباشد.اين كارخانه قبلاً بصورت يك واحد مستقل بوده ولي هم اكنون به صورت دو واحد جداگانه كه يكي در شهرك شكوهيه با نام تجاري تاراشيمي و ديگري هم در 5 كيلومتري جاده قديم اصفهان مشغول به كار است.كه البته دوره كارآموزي ما در واحد اول يعني 5 كيلومتري جاده اصفهان است ميباشد و جزوهاي كه پيش روست شرح مختصري از فعاليت ما در دوره كارآموزي در اين واحد است.از جمله توليدات اين كارخانه انواع ضدزنگ، تينرهاي روغني، چسبچوب، چسب فوري، بتونه، رنگهاي آستري، رنگهاي پلاستيك و رنگهاي نيمه پلاستيك ميباشد.البته لازم به ذكر است كه تا اوايل قرن بيستم85 درصد نيازهاي جهاني مواد رنگزا در آلمان توليد ميگرديد و كشورهاي اروپايي ديگر (سوئيس، انگلستان و فرانسه) 10درصد ديگر نياز جهان را برآورده ميساختند.و با گذشت هفتاد سال اين صنعت تغييرات چشمگيري داشته و جاي آن ميدانيم كه از تمام كساني كه در اين صنعت گام برداشته و نيازهاي كشور ايران را برطرف ميسازند تشكر نماييم از جمله از مسئول كارخانه رنگ بارك جناب آقاي مهندس صادقي و از همكاري صميمانه مسئولان آزمايشگاه سركار خانمها مهندس نادريفرد، اسدگل و جابري كمال تشكر را داريم.و در پايان از راهنماييهاي جناب آقاي دكتر نجفي به عنوان استاد راهنما در طول دورهي كارآموزي قدرداني مينماييم و توفيق روزافزون ايشان را از خداوند مسئلت داريم.اميد است در سايه تفكر و تدبر به ايمان به خداوند در سايه ارزشهاي اسلامي و انساني همه با هم در ساختن ايران آباد و آزاد گام برداريم.و از ايزدمنان خواستاريم كه تمام خدمتگزاران به ايران عزيز را در سايه لطف الهي، منصور و موفق سازد. آمين فصل اول:آشنايي كلي با مكان كارآموزي كارخانهي رنگ بارك در 5 كيلومتري جاده قديم اصفهان واقع شده است.اين كارخانه توليد كنندهي انواع:قسمتها و واحدهاي مختلف اين كارخانه شامل:1. انبار مواد اوليه:فهرستي از مواد اوليه كه در اين كارخانه مورد استفاده قرار ميگيرند.الف)رنگدانهها كه شامل سفيد، متاليك، رنگ، محلول نيترو سلولز رنگ، نيمه پوششي ميباشند.ب) حلالها كه شامل هيدروكربنهاي زنجيري، هيدروكربنهاي حلقوي، الكلها، استرها، كتونها، اتر- الكلها، نيتروپارافينها، حلالهاي كلردار ميباشند.ج) اضافهشوندهها كه شامل ضد پوستهي رنگي، ضد تهنشيني، ضد شوره، ضد كف، ضد قارچ، كپكزدگي، ضد خزه، ضخيم كنندهها، مرطوب كنندهها، الكتروستاتيك، كاتاليستد) صابونهاي فلزي اسيدهاي چرب كه شامل سرب، منگنز، كبالت، كلسيم، آهن، روي، باريم، زيركنيم ميباشند.كه البته يكسري از پليمرهاي مصرفي در اين كارخانه جديداً از شركت تاراشيمي واحد دوم اين كارخانه كه واقع در شكوهيه ميباشد تأمين ميشوند.2. آزمايشگاهها:يك آزمايشگاه رنگ از دو قسمت اصلي تشكيل شده است:الف) قسمت كنترل كيفيت QC كه عبارتند از:ب) قسمت تحقيق و توسعه Rand Dارائه فرمول و ساخت نمونه بر مبناي سفارش مشتري به عنوان استاندارد و تحويل آن به قسمت كنترل كيفيت از جمله كارهاي اساسي اين بخش است. 3. واحد توليد:در واحد توليد آن پاتيلهاي بزرگي قرار دارند كه موادي كه قرار است توليد رنگ و ساير محصولات كارخانه را نماييد از قسمت فوقاني اين واحد كه در واقع بخش انبار مواد اوليه ميباشد. با مقياسهاي مشخص به داخل پاتيلها افزوده ميشود و با همزنهاي برقي بسيار بزرگي كه مخصوص اين پاتيلهاست همزده ميشود كه در هر دوره نوبت يك رنگ يا محصولات كارخانه است كه در پاتيل ساخته ميشود (البته بنابر سفارش) كه پس از آن پاتيلها شسته ميشوند و مجدداً مورد استفاده براي ساخت و توليد قرار ميگيرند.4. بستهبندي:محصولات توليدي از داخل پاتيلها به درون ظروفهاي موردنظر كه براي آنها در نظر گرفته شده است ريخته ميشوند براي رنگهاي پلاستيك و نيمه پلاستيك ظروف شيشهاي و پلاستيكي در نظر گرفته شده است و براي عدهاي ديگر از محصولات ظروف فلزي تعبيه شده است كه پس از آن در ظروف پرس شده ليبل مخصوص كارخانه به آن زده شده و درون Packهاي بزرگتري قرار ميگيرند.5. انبار:در قسمت انبار كه در محوطهي بيروني تعبيه شده اين محصولات بستهبندي شده بنابر سفارش و ميزان تقاضا طبقهبندي ميشوند.البته در قسمت انبار يكسري محصولات كه تاريخ انقضاي آن گذشته يا اينكه خراب شده است از آن جايي كه كارخانه نسبت به محصولات خود تعهد دارد اين محصولات را پس گرفته و در اين واحد آنها نيز انبار ميشوند.