فهرست مطالب مقدمه. 1آشنايي با مکان کار آموزي.. 3دسته بندي رنگهاي روغني.. 4تستهای ترکيبي.. 5تست درصد جامد. 5تست درصد پيگمنت.. 5انعطاف پذيري.. 6آزمايشگاه رنگ... 6مراحل توليد رنگ... 7تاريخچه رنگ... 9تاريخچه رنگ در جهان و ايران. 10انواع رنگ... 12اجزاي سازنده رنگ... 13روغنها14روغن در رنگ روغن.. 15نکاتي در رابطه با مصرف رنگ روغن.. 15رنگ دانه. 16نگاه کلي.. 16تاريخچه. 16تعريف... 17انواع رنگدانه ها18رنگدانههای طبيعي و سنتزي.. 18رنگدانههای آلي.. 18عمده ترين رنگدانههای معدني.. 19جدول مقايسه خواص رنگدانههای آلي و معدني.. 20رنگدانههای واقعي.. 20رنگدانههای حفاظتي.. 21رنگدانهها با اثر خاص... 21رنگدانههای فلزي.. 21رنگينههای شفاف.. 25اکسيدهاي شفاف آهن.. 25اکسيد آهن زرد شفاف.. 26اکسيد آهن قرمز شفاف.. 27اکسيد آهن قهوهاي شفاف.. 27رنگينه آبي آهن شفاف.. 28آبي کبالتي شفاف.. 28سبز کبالتي شفاف.. 28دي اکسيد تيتان شفاف.. 29اکسيد روي شفاف.. 30ويژگيهای رنگدانه ها30قدرت رنگ کنندگي.. 31ثبات نوري.. 31رنگ پس دهي.. 32قدرت پوشانندگي.. 32ضريب شکست.. 33اندازه و شکل ذرات.. 33چگالي.. 35واکنش پذيري شيميايي.. 35پايداري گرمايي.. 36انتخاب رنگدانه. 36پراکنش رنگدانه. 37نتيجه گيري.. 38خواص پيگمنتها39شکل ذرات پيگمنت.. 41کاربرد عمده پيگمانها43حلالها43طبقه بندي حلالها45افزودنيهای ديگر رنگ... 46غلظت دهندهها46رئولوژي و گرانروي.. 46جريان (flow)47منحنيهای گرانروي (viscosity curves)471-رفتار جريان نيوتني (Newtonian flow behaviour)482-رفتار جريان پلاستيکي و شبه پلاستيک (pseudoplasicity and plasticity)48الف- سامانههای بينگهام (bimgham systems)49ب- رابطه کاسن (the casson relation)493-رفتار جريان تيکسوتروپي (thixotropy)494-اتساع dilatancy. 50اندازه گيري گرانروي.. 501-غلظت دهندههای غير آلي (معدني)51خاکهای رس (organoclays)512-غلظت دهندههاي آلي.. 52غلظت دهندههاي آلي براي رنگهاي پايه آبي.. 52غلظت دهندههاي فاز آبي.. 52غلظت دهنده پلي اورتان. 54ترکيبات شيميايي.. 54مکانيسم تغليظ.. 55غلظت دهندههاي هيدروژنه. 56غلظت دهنده آلي مورد مصرف در پوششهاي پايه حلالي.. 58روي.. 58آسترها و رنگهاي غني از روي.. 58نقش فلز روي.. 59انواع پوششهاي غني از روي.. 60پوششهاي آلي غني از روي.. 61مزاياي پوششهاي آلي غني از روي.. 62معايب پوششهاي آلي غني از روي.. 62پوششهاي غير آلي غني از روي.. 63پوشش آلومينوم سيليکون. 64انواع پوششهاي معدني غني از روي.. 65الف) پايه آبي.. 65ب- پايه حلالي.. 66مزاياي پوششهاي معدني فلز روي.. 66بهبود خواص پوشش دهي.. 68آزمون. 70افزايش تعداد آزمونها71آزمون براقيت.. 72تاثير نوع رزين.. 73نتيجه گيري.. 75مقدمهاي بر فرايند رنگ آميزي در صنعت.. 76پايه و اساسترکيبات رنگ... 77خشک شدن رنگ... 78مقاومت الکتريکي رنگ... 79پاشش الکترواستاتيک... 81اتمايزر شدن به وسيله شارژ الکتريکي.. 81هدايت و جريان الکتريسيته. 82مزاياي پاشش الکترواستاتيک... 82شارژ داخلي و شارژ خارجي.. 83مزاياي شارژ داخلي.. 84مزاياي شارژ خارجي.. 84هدايت الکتريکي قطعات آويزي.. 85مقدمهاي بر پوششهاي پودري.. 86تاريخچه پوششهاي پودري.. 86رزينهاي جايگزين در پوششهاي پودري.. 87مواد اوليه پوششهاي پودري.. 88پودرهاي سخت شونده با پرتو UV. 89مزاياي پوششهاي پودري.. 90معايب و محاسن رنگ... 91عيوب رنگ... 91پوست پرتقالي شدن Orange Peel91راههای جلوگيري از پوست پرتقالي شدن. 93تاول زدگي.. 93لک شدن. 95افت براقيت.. 97فرايند اصلاح. 99دانستنيهايي درباره رنگهاي طبيعي.. 99روناس (کراپ) با هزاران سال قدمت (Krapp)99تاريخچه. 100بخش آزمايشگاهي.. 105تست ويسکوزيته. 106تعيين گرانروي با استفاده از کاپ.. 106تعيين گرانروي با استفاده از دستگاه کربس استورمر. 107وزن مخصوص... 108تعيين ميزان نرمي ذرات.. 108ساختمان دستگاه108تيغه دستگاه109قدرت پوشش قشرتر رنگ... 109روشي جهت آزمون قدرت پوششي.. 110استفاده از گرانديوپک... 110لوازم و وسايل آزمايشگاهي مربوط به رنگ... 1111-آتون حرارتي با جريان هوا................................................................................................. 1112-فيلم کش قابل تنظيم. 1113-ويسکومتر ديجيتالي در واحد کربس 1124- گريندومتر بسيار دقيق يک شياره1125- دستگاه تست سايش، فرسايش، شستشو. 1136-ويسکومتر نوع کاپ.. 1137-براقيت سنج.. 1148- کريپتومر سياه و سفيد. 114روش کار. 115دستگاه ديجيتالي سنجش ويسکوزيته کربس... 115محصولات کارخانه. 117 مقدمهرنگ کردن درخشندگي هنر است که به وسيله لبخند فقر را پنهان کرده و دورنماي لم يزرعي را خوشايند جلوه میدهد و علاوه بر آن ضمن به اوج رسانيدن علاقه، طلسم زيبايي را دو چندان مینماياند.از هنگامي بياد نياوردني، بشر رنگ آبي شفاف اوج آسمان، سرخيها و نارنجيهای تابان و سوزان هنگام غروب رنگهای ملايم و متغير رنگين کمان که مظهر اميدهاي بهشتي است، نور ضعيف و غير ثابتي که از پر و بال طاووسها میدرخشند، جامههای پر از رنگ گل ها، قهوه ايها و قرمزهاي طلايي برگهای خزان که تبايني بسيار با رنگهای سبز بهار پيشين دارند، قرمز درخشان و تمديد آميز فوران خون، سوسوي زرد شعله ي پيه آب کرده که سايههای پيکره هايي بي تاب را بر روي ديوارهاي اعماق خلوت غارها نقاشي میکردند را میبايست با شفگتي،شعف و حيرتي بسيار مشاهده کرده باشد ليکن تمام اين رنگها نتهای مجردي از کل نتهای به اهتزاز در آوردنده ي سمفوني تحريک آميز رنگ در زندگي بشر میباشند.جيزي نپاييد که بشر کوشيد تا خود را با اين سمفوني مرموز و اسرار آميز که رنگ نام دارد، وفق دهد. استخوان هايي کشف شده اند –شايد مربطو به 150000 تا 200000 سال قبل- که بشر در درون آنها از قرمز و زرد خاکهای اخرا (ocheclays) مواد نقاشي چرب تهيه میکرده و براي تزيين و آرايش بدن خود مورد استفاده قرار میداده است. با توجه با اين امر که در جزر و مد زندگي آن روزگار خونهای بسياري ريخته میشود.بشر اوليه طبعا براي خود دليل آورد که مواد قرمز رنگ زندگي بخش میباشند. بنابراين بشرهاي آخرين عصر يخ (100000 سال پيش) در گذشتگان خود را زير خاکهای قرمز فام اخرا به خاک میسپردند و يا به استخوانهای آنها رنگ قرمز میماليدند و بدين وسيله هستي را در اروپا آغاز کردند که هزاران سال پاي بر جاي ماند و حتي به آفريقا و آسيا نيز گسترش يافت.منشأ پيدايش علم رنگ در انفجار و شيوع بصيرت حيرت انگيز آدمي که 24 قرن پيش در يونان به وقوع پيوست نهفته است. اين علم در اواسط جنگهای پر فراز و نشيب پلوپونزيها جنگ بين آتن و اسپارتا (از 431 تا 404 سال قب لاز ميلاد مسيح که منتج به پيروزي اسپارتا شد) متولد شده و در آسودگي دوران قبل از پرداخت غرامت اين جنگ خانمان سوز که بالاخره تحميل شد به اوج خود رسيد.فلسفه ي يونان باستان چنان وسيع بود که شامل در نظر گرفتن رنگ نيز میشد و علاوه بر آن به اندازهاي عميق بود که پيش بيني و پيش گويي مهمترين نتايج مدرن امروزه را نيز در برداشت.رنگ در طي قرون و اعصار به زندگي بشر جذابيت میبخشد. با کمک رنگ هنرمندان قادر بودن که تواناييها و احساساتي را که انسان دارا است بازگو کنند. همگان نيز از زيبايي منتج از رنگ، چه در طبيعت و چه در آثار هنر لذت میبرند. با اين حال میتوان گفت که در اوايل قرن هجدهم بود که علم فيزيک رنگ توسط نيوتن پايه گذاري شد و علاوه در اواست قرن نوزده، اولين ماده رنگرزي سنتز شده توسط پرکين به بازار عرضه گرديد. در قرن بيستم نيز تئوريهای رواني و فرايندهای رواني –واقعي بينايي رنگ توسط محققين مختلف بنيانگذاري گرديد وئ بدين ترتيب علوم مربوط به رنگ رو به تکامل رفت. با تلفيق اين علوم و تحولاتي که در زمينه ي تکنولوژي به وجود آمده است و با توجه به مسائل اقتصادي و نيازهايي که باعث به وجود آمدن سيستمهای اتوماتيک در توليدات عمده گرديده است امروزه، علوم و تکنولوژي رنگ بخش عمدهاي از صنايع کشورهاي صنعتي را تشکيل میدهد. به طوري که ميزان توليد و مصرف مواد رنگزا در صنايع مدرن امروزي رشد قابل توجهي دارد و به علاوه رسانههای گروهي نيز به خاطر واقع بينانه تر جلوه دادن حقايق، رنگ را مورد استفاده قرار میدهد. آشنايي با مکان کار آموزي اجزاي سازنده رنگرندگانه ها، افزودني ها، روغن ها، رزين ها، خشک کنندهها که هر کدام در جايگاه خود شرح داده شده است. از معايب رنگ میتوان به گچي شدن، ترکهای ريز، شکافت، ترکهای درشت سطحي، ترکهای درشت عمقي، چين و چروک اشاره کرد.از معايب ناشي از ميکروارگانيسم میتوان به تغيير رنگ، حالت برتري اشاره کرد. و از معايب ناشي از کاربرد رنگ میتوان به تاول زدن، پوسته شدن، گسيختگي بين پوششي، ته نشيني و غيره اشاره کرد.دسته بندي رنگهاي روغنيرنگهای روغني به سه دسته مات و براق و آستري (ضد رنگ) تقسيم میشوند:رنگهای مات و براق تفاوت زيادي با هم ندارند، تنها تفاوتشان در نوع مصرفشان میباشد. به رنگهای مات و مواد مات کننده زده میشود تا مات شوند مثل سولفات باريم. وقتي يک کيسه پودر (مات کننده) يک ظرف رنگ (پاتيل رنگ) ريخته شود تا مات شود. اين پودرها به دليل سنگين بودنشان ته قوطي ته نشين میشوند و رسوب میکنند و بايد به دليل رفع چنين عيبي ضد رسوب اضافه کنيم. بنابراين يکي از افزودنيها ضد رسوب میباشد. آستري يا ضد زنگ دو نوع داريم: قرمز و طوسي.روي ضد زنگ قرمز ديگر خمير نمي زنيم زيرا پيگمنتش به صورت پودر است و در آن خمير تيتان اضافه میکنند و با کمي رنگ مشکي تينت میکنند تا طوسي شود. تستهای ترکيبياين تستها مثل تست در صد جامد، در صد پر کن، در صد پيگمنت اغلب انجام نمي شوند، زيرا معمولا يا اين تست هست يا نه و معمولا اين تستها در محصولات صحيح هستند زيرا مربوط به فرمول و ماده اوليه رنگ است و فقط توليدات را تست میکنند و با استانداردها میسنجد ولي بقيه را تست نمي کنند.تست درصد جامدبه کليه مواد جامد به غير از حلال میگويند. رنگ را در آون میگذارند، مواد آن فرار میکنندو حلال باقي میماند. اين وزن را از وزن اوليه کم میکنند و وزن جامدها به دست میآيد.تست درصد پيگمنتمقداري ثابت از رنگ را به وسيله ترازوي 4 رقمي وزن میکنند. سپس به آن تولوئن، زايلن يا استون اضافه میکنند تا شل شود و آلکيد حل شود، سپس اين مواد را درون لوله آزمايش ريخته و در دستگاه سانتريفيوژ قرار داده تا جدا شوند. بعد از سانتريفيوژ لوله را خارج کرده، قسمت بالايي لوله رزين با تولوئن يا زايلن يا استون قرار دارد و قسمت پاييني لوله مواد پر کننده قرار دارد. مايع رويي را درون شيشه ساعت ريخته و وزن آن را اندازه گرفته و زير هود قرار داده شود. سپس در هود را بسته و هنگامي که تمام حلالها کاملا فرار کرده دوباره آنها را وزن میکنيم، اين وزن را از وزن وزن قبلي کم میکنيم که وزن رزين به دست میآيد و وزن رزين را بر وزن اوليه تقسيم میکنيم و در 100 ضرب میکنيم، درصد پيگمنت به دست میآيد.انعطاف پذيريانعطاف پذيري اندازه ايست براي اين که بدانيم تا چه حد يک لايه رنگ میتواند همزمان با زمينهاي که لايه روي آن قرار دارد در اثر خم شدن منبسط شود، بدون اين که ترک بخورد. اين خاصيتي است پيچيده که در آن چسبندگي و کشش پذيري لايه هر دو نقش دارند. خاصيت کشساني يک قسمت ضروري از انعطاف پذيري نمي باشد. دو آزمون متداول براي انعطاف پذيري وجود دارد که يکي مشتمل بر سرعت آهسته تر انبساط لايه و ديگري يک ضربه يا انبساط لايه و ديگري يک ضربه يا انبساط لايه با سرعت تقريبا فوري است.آزمايشگاه رنگيک آزمايشگاه رنگ از سه قسمت اصلي تشکيل شده است که عبارتند از:الف) قسمت کنترل کيفيت (QC) که عبارتند از:- کنترل کيفيت مواد اوليه- کنترل کيفيت مواد توليدي- کنترل کيفيت مواد اوليه ارسالي به کارخانه و مطابقت آن با استاندارد و کنترل خواص فيزيکي مواد توليدي از قبيل گرند گيري، ويسکوزيته، وزن مخصوص، پوشش، قدرت رنگ دهندگي، سختي، محکمي، انعطاف پذيري، شفافيت، چسبندگي و زمان خشک شدن از عمده آزمايش هايي است که در اين بخش انجام میگيرد.ب) قسمت تحقيق و توسعه (R and D)ارايه فرمول و ساخت نمونههای بر مبنا سفارش مشتري به عنوان استاندارد و تحويل آن به قسمت کنترل کيفيت از جمله کارهاي اساسي اين بخش است.از ديگر کارهاي اين قسمت توسعه و ارايه تکنيک، فرمول و سيستم جديد است به طوري که سيستم کارخانه را متعادل با پيشرفت تکنولوژي روز نمايد و از اين رو است که میبايستي گروهي در شعبه مخصوصي فقط و فقط به کار توسعه بپردازند.مراحل توليد رنگمراحل تولدي رنگ در نظر اول بسيار ساده است، يک عمل اختلاط و يک عمل آسياب ولي دقت نظر در روش توليد و رعايت ترتيب و توالي مراحل توليد و توجه به اصول توليد هر نوع رنگ موجب افزايش کيفيت رنگ توليد شده خواهد بود.ساخت رنگ معمولا در دو مرحله انجام میگيرد.در مرحله اول مقدار کمي رزين و کمي حلال دير فرار به ميکسر افزوده میشو و در حين چرخش ميکسر، مواد پودري به آهستگي به آن افزوده میشوند.برخي مواد افزودني خاص که موجب پخش بهتر رنگدانه و باز شدن رنگدانه در زرين خواهد شد در اين مرحله افزوده میشود.مواد با هم در دستگاه ميکسر مخلوط شده و خمير اوليه را تشکيل میدهند.سپس براي پخش بهتر مواد در رزين اين خمير از دستگاه آسياب پرل ميل و سپس از آسياب رولر ميل عبور داده میشود.در انتهاي خمير مواد افزودني لازم و مقدار باقي مانده رزين افزوده شده و به کمک حلال ويسکوزيته رنگ در حد مطلوب کنترل میشود. در ساخت رنگهای ساختماني با استفاده از رزينهای امولسيوني، افزايش دماي مواد بر اثر اختلاط با ميکسر بر روي کيفيت رزين اثر نامطلوب خواهد داشت لذا بهتر است در توليد اين نوع رنگ ها، پودر و مواد افزودني ابتدا به آب افزوده شده و رزين در آخرين مرحله مخلوط گردد. بايد توجه گردد که در فرمولاسيون پوششهای رنگي به جاي بخشي از تيتان يا همه تيتان موجود، از رنگدانههای رنگي کليه محصولات اپوکسي از قبيل رنگ حلالي، رنگ بدون حلال، روکش اپوکسي و خمير درزگير از دو جز پايه و هاردنر تشکيل شده و در دو ظرف جداگانه بسته بندي میشوند. جز پايه شامل رزين، پودرها و مواد افزودني جز دوم شامل هاردنر و بعضي مواد افزودني است.در ساخت آستري اتيل سيليکات به هنگام کاربرد 70 تا 80% وزني از پودر روي درون يک همزن با سرعت بالا به 20 الي 30 قسمت زني مايع اتيل سيليکات افزوده میشود لذا در فرمول هايي که در صفحات بعد مشاهده میکنيد فقط مايع اتيل سيليکات فرموله شده است.پخش رنگ دانهها و پر کنندهها در رزين، مهم ترين عامل مؤثر در کيفيت رنگهای سيليکوني است. استفاده از ميکسر با پايين ترين دور چرخش در ساخت رزينهای سيليکوني آلومينيومي بهترين ابزار است زيرا دور تند پروانه موجب شده اکسيژن هوا با خمير آلومينيوم واکنش داده و رنگ آن متمايل به سياه گردد. ابتداي کار 50 الي 75% رزين موفي در پاتيل ريخته میشود. پس از پخش کامل رنگ دانه ها، پر کننده و مواد افزودني و مابقي مقدار رزين در فرمول به پاتيل افزوده میشود.در توليد تمامي رنگهای آلومينيومي بايد دقت شود که خمير آلومينيوم در معرض اکسيژن هوا و يا در حضور يون آهن تغيير رنگ داده و سياه خواهد شد و جلاي خود را از دست خواهد داد. اين نوع رنگها به پرل ميل احتياج ندارند. سازگاري و هماهنگي مواد مصرفي به ويژه مواد افزودني بايستي به دقت مورد توجه قرار گيرد براي مثال ترکيبات ضد قره ايزو تيازولون با بسياري از رزينهای مورد مصرف در پوششهای دريايي از جمله رزين وينيل –رزين، کلرو کائوچو و اکريليک –روزين، آلکيد –روزين و کوپليمرهاي صيقلي شونده سازگار خوبي دارند. تاريخچه رنگبه کار بردن رنگ به عنوان يک سمبل ممکن است در حدود هزار سال پيش در آفريقا شروع شده باشد. مطالعه آثار کشف شده از منطقهاي در جنوب زامبيا در قاره آفريقا، فرضيه آغاز به کار بردن رنگ در ارتباطات ميان انسانها در اين منطقه را به وجود آورده است.لارنس بارهام پژوهشگر دانشگاه ليورپول با مطالعه ابزارها و اشياي به جا مانده از يکي از نخستين تمدنهای بشري در زامبيا میگويد در ميان يافتههای باستان شناسي در اين منطقه ترکيبي از رنگهای مايع يا جامد بدست آمده که احتمالا براي نقاشي يا نشانه گذاري روي بدن به کار میرفته است.تا کنون گفته می شد نخستين نمونه مشابه کاربرد رنگ به صدهزار سال پيش بر میگردد. در تاريخ تکامل بشر همواره زمان آغاز به کاربردن نشانه ها، زبان نمادين براي برقراري ارتباط، يکي از موضوعات مورد بحث باستان شناسان بوده است.تا پيش از اين، نقاشيهای روي صدف در منطقهاي در خاورميانه به عنوان قديمي ترين سند به کارگيري رنگ توسط بشر شناخته میشد. دکتر بارهام میگويد انسانهاي اوليه با استفاده از گل اخري رنگ توليد میکردند.اما دکتر بارهام میگويد چه بسا بشر زودتر از آنچه يافتههای باستان شناسي نشان میدهد، به اين قابليت دست يافته باشد، او میگويد: «به عنوان يک باستان شناس، مشتاقم که دريابم چه وقت استفاده از رنگ به عنوان نماد آغاز شد زيرا نمادگرايي رنگ با به کار بردن زبان همراه بوده است.»دکتر بارهام در جشنواره انجمن علوم بريتانيا گفت: «استفاده از رنگ به عنوان نماد سر آغاز بر برقراري ارتباط کلامي بوده است، بنابراين ما در حال مطالعه براي کشف نشانه هايي از پيدايش زبان هستيم.»دکتر بارهام در طول ده سال گذشته در منطقهاي در جنوب زامبيا که «توين ريورز» (Twin Rivers) خوانده میشود و يک مجموعه غار قديمي در آنجا وجود دارد، کارکرده است. گفته میشود بشر در حدود صد و هفتاد تا سيصد هزار سال پيش در اين ناحيه سکني گزيده است. ولي با اين همه اينکه چه نوعي از انسان در آن منطقه زندگي میکرده اند هنوز نامعلوم است. در قسمت هايي از اين منطقه استخوانهايي کشف شده است که میتواند به انسانهای دلبرگي (جد انسان نئاندرتال) متعلق باشد اين نوع انسان نياي بشر امروزي خوانده میشود و مانند انسان امروزي، مغزي بزرگ داشته است. گفته میشود انسانهای دلبرگي در اين منطقه سکونت داشتند.دکتر بارهام میگويد: انسان ساکن در اين منطقه (زامبيا) از گل اخري براي به دست آوردن رنگ استفاده میکرده و با استفاده از اين فن آوري، رنگهای مختلف میساخته است. در اين منطقه گل اخري به رنگهاي قرمز، زرد، قهوه اي، صورتي، سياه و حتي ارغواني وجود داشته است. به اين ترتيب آنها میتوانسته اند با ترکيب آن با چربي حيوانات رنگ به دست آورند.با اين همه باستان شناسان میگويند هنوز به نشانههای بيشتري براي پذيرش اينکه که کاربرد رنگ از اين منظقه آغاز شده است يا نه، نياز دارند.تاريخچه رنگ در جهان و ايراناز تاريخ پيدايش رنگ صنعتي و پديد آورندگان آن اطلاعي در دست نيست اما يکي از روايات پيرامون اين موضوع حاکي از آن است که شخصي امريکايي به نام دوپونت Dupount که در زمينه ساخت ساچمه و باروت فعاليت داشته روزي پس از شکار و به قصد رفع خستگي قنداق تفنگ خود را زير سر گذاشته و میخوابد پس از بيداري با ديدن قنداق تفنگ که در اثر برخورد با سبزهها به رنگ سبز در آمده فکر توليد رنگ در ذهن او جرقه میزند. فکري که با آتش گرفتن انبار باروت او، و انصراف از ادامه شغل قبلي به مرحله عمل در آمده و به اين ترتيب نام دوپونت به عنوان اولين توليد کننده رنگ صنعتي در جهان به ثبت میرسد.تاريخچه و سابقه صنعت رنگ کشور ايران به سالهاي 1300 باز میگردد که هنوز رنگ در داخل کشور توليد نمي شد و استاد کاران نقاش، رنگ مورد نياز براي رنگ آمزيز کاخها و ابنيه دولتي را با استفاده از مواد گياهي و معدني در پاي کار، به صورت دستي و با فرمولهاي سنتي توليد میکردند.در سال 1318، اولين واحد رنگسازي امروزي به نام شرکت رنگ سازي ايران توسط مرحوم احمد صانحي اقدام به توليد و عرضه رنگ روغني کارخانهاي نمود و پس از آن شرکتهاي رنگ سرو و رنگ شمس فعاليت رنگسازي خود را آغاز نمودند. در آن سالها هنوز رنگ روغني کارخانهاي با استفاده از روغنهای گياهي و پودرهاي معدني توليد میشد و اين امر تا سال 1341 که اولين محصول رنگ روغني با استفاده از رزين الکيد توسط شرکت پلاسکار به بازار عرضه گرديد، ادامه داشت.رنگ پلاستيک بر پايه پلي وينيل استات براي مصارف ساختماني نيز براي اولين بار در سال 1338 توسط شرکت پلاسکار توليد و عرضه شد و پس از آن شرکتهاي هاويلوکس، رنگين، ديروپ، سوپر رنگ از سال 1341 تا 1347 به تدريج، رنگ پلاستيک خود را به بازار عرضه نمودند.در واقع میتوان گفت که در سال 1344 صنعت رنگسازي در ايران شکل تازهاي يافت و واحدهای متعددي فعاليت خود را آغاز نمودند. شرکتهای تاباشيمي، ديروپ ايران، رنگين، سوپر رنگ و پارس پامچال از جمله شرکت هايي هستند که در اين سال پا به عرضه صنعت رنگ کشور گذاشته و محصولات جديدي مانند لاکهای روي چوب، رنگهاي هوا خشک و کورهاي صنعتي و رنگهاي تعميري خودرو را به بازار عرضه نمودند.از اواخر دهه 50 تعداد واحدهاي توليد کننده رنگ افزايش يافت و امروز صنعت رنگ کشور با بيش از 350 واحد صنعتي مجاز با مجموع ظرفيت 900 هزار تن در سال توليد انواع رنگهای ساختماني و صنعتي و همچنين صدها واحد غير مجاز مشغول به فعاليت میباشد.صنعت توليد رزينهای مورد مصرف در رنگ سازي نيز در کشور سابقهاي طولاني دارد. براي بررسي تاريخچه اين صنعت به سال 1344 باز میگرديم که براي اولين بار رزين الکيد بوسيله رنگسازي ايران و رزين پلي وينيل استات نيز توسط پلاسکار توليد گرديد و پس از آن شرکتهای پارس سادولين، ديروپ ايران اقدام به توليد رزين الکيد و هوخست ايران به توليد رزين پلي وينيل استات همت گماردند.و امورز صنعت رزين کشور با بيش از 120 واحد صنعتي و مجموع ظرفيت 750 هزار تن در سال قادر است انواع رزينهای پلي وينيل استات و کوپليمرهای آن، انواع رزينهای الکيد و اصلاح شده آن، آمينو رزين ها، انواع پلي استر غير اشباع، رزينهای اکريليک و رين فنوليک را توليد نمايد.انواع رنگرنگ لغتي است که تنوع کاملي از مواد نظير: لعابها، لاکها، جلاها، پوششهاي زيرين، آستريهاي اول و دوم، سيلرها، پر کننده هات، مسدود کنندهها (آب بندها) و تعدادي ديگر از اين نوع را در بر میگيرد. اينها و ديگر محصولات خيلي کم وابسته مانند: پلاسترها، بتن، قيرها و چسبها، همگي روي اصول کاملا مشابهي فرموله میشوند و داراي برخي يا همه اجزاء ترکيبي اساسي میباشند.
كارآموزي کارخانه رنگ 2
فهرست مطالب مقدمه. 1آشنايي با مکان کار آموزي.. 3دسته بندي رنگهاي روغني.. 4تستهای ترکيبي.. 5تست درصد جامد. 5تست درصد پيگمنت.. 5انعطاف پذيري.. 6آزمايشگاه رنگ... 6مراحل توليد رنگ... 7تاريخچه رنگ... 9تاريخچه رنگ در جهان و ايران. 10انواع رنگ... 12اجزاي سازنده رنگ... 13روغنها14روغن در رنگ روغن.. 15نکاتي در رابطه با مصرف رنگ روغن.. 15رنگ دانه. 16نگاه کلي.. 16تاريخچه. 16تعريف... 17انواع رنگدانه ها18رنگدانههای طبيعي و سنتزي.. 18رنگدانههای آلي.. 18عمده ترين رنگدانههای معدني.. 19جدول مقايسه خواص رنگدانههای آلي و معدني.. 20رنگدانههای واقعي.. 20رنگدانههای حفاظتي.. 21رنگدانهها با اثر خاص... 21رنگدانههای فلزي.. 21رنگينههای شفاف.. 25اکسيدهاي شفاف آهن.. 25اکسيد آهن زرد شفاف.. 26اکسيد آهن قرمز شفاف.. 27اکسيد آهن قهوهاي شفاف.. 27رنگينه آبي آهن شفاف.. 28آبي کبالتي شفاف.. 28سبز کبالتي شفاف.. 28دي اکسيد تيتان شفاف.. 29اکسيد روي شفاف.. 30ويژگيهای رنگدانه ها30قدرت رنگ کنندگي.. 31ثبات نوري.. 31رنگ پس دهي.. 32قدرت پوشانندگي.. 32ضريب شکست.. 33اندازه و شکل ذرات.. 33چگالي.. 35واکنش پذيري شيميايي.. 35پايداري گرمايي.. 36انتخاب رنگدانه. 36پراکنش رنگدانه. 37نتيجه گيري.. 38خواص پيگمنتها39شکل ذرات پيگمنت.. 41کاربرد عمده پيگمانها43حلالها43طبقه بندي حلالها45افزودنيهای ديگر رنگ... 46غلظت دهندهها46رئولوژي و گرانروي.. 46جريان (flow)47منحنيهای گرانروي (viscosity curves)471-رفتار جريان نيوتني (Newtonian flow behaviour)482-رفتار جريان پلاستيکي و شبه پلاستيک (pseudoplasicity and plasticity)48الف- سامانههای بينگهام (bimgham systems)49ب- رابطه کاسن (the casson relation)493-رفتار جريان تيکسوتروپي (thixotropy)494-اتساع dilatancy. 50اندازه گيري گرانروي.. 501-غلظت دهندههای غير آلي (معدني)51خاکهای رس (organoclays)512-غلظت دهندههاي آلي.. 52غلظت دهندههاي آلي براي رنگهاي پايه آبي.. 52غلظت دهندههاي فاز آبي.. 52غلظت دهنده پلي اورتان. 54ترکيبات شيميايي.. 54مکانيسم تغليظ.. 55غلظت دهندههاي هيدروژنه. 56غلظت دهنده آلي مورد مصرف در پوششهاي پايه حلالي.. 58روي.. 58آسترها و رنگهاي غني از روي.. 58نقش فلز روي.. 59انواع پوششهاي غني از روي.. 60پوششهاي آلي غني از روي.. 61مزاياي پوششهاي آلي غني از روي.. 62معايب پوششهاي آلي غني از روي.. 62پوششهاي غير آلي غني از روي.. 63پوشش آلومينوم سيليکون. 64انواع پوششهاي معدني غني از روي.. 65الف) پايه آبي.. 65ب- پايه حلالي.. 66مزاياي پوششهاي معدني فلز روي.. 66بهبود خواص پوشش دهي.. 68آزمون. 70افزايش تعداد آزمونها71آزمون براقيت.. 72تاثير نوع رزين.. 73نتيجه گيري.. 75مقدمهاي بر فرايند رنگ آميزي در صنعت.. 76پايه و اساسترکيبات رنگ... 77خشک شدن رنگ... 78مقاومت الکتريکي رنگ... 79پاشش الکترواستاتيک... 81اتمايزر شدن به وسيله شارژ الکتريکي.. 81هدايت و جريان الکتريسيته. 82مزاياي پاشش الکترواستاتيک... 82شارژ داخلي و شارژ خارجي.. 83مزاياي شارژ داخلي.. 84مزاياي شارژ خارجي.. 84هدايت الکتريکي قطعات آويزي.. 85مقدمهاي بر پوششهاي پودري.. 86تاريخچه پوششهاي پودري.. 86رزينهاي جايگزين در پوششهاي پودري.. 87مواد اوليه پوششهاي پودري.. 88پودرهاي سخت شونده با پرتو UV. 89مزاياي پوششهاي پودري.. 90معايب و محاسن رنگ... 91عيوب رنگ... 91پوست پرتقالي شدن Orange Peel91راههای جلوگيري از پوست پرتقالي شدن. 93تاول زدگي.. 93لک شدن. 95افت براقيت.. 97فرايند اصلاح. 99دانستنيهايي درباره رنگهاي طبيعي.. 99روناس (کراپ) با هزاران سال قدمت (Krapp)99تاريخچه. 100بخش آزمايشگاهي.. 105تست ويسکوزيته. 106تعيين گرانروي با استفاده از کاپ.. 106تعيين گرانروي با استفاده از دستگاه کربس استورمر. 107وزن مخصوص... 108تعيين ميزان نرمي ذرات.. 108ساختمان دستگاه108تيغه دستگاه109قدرت پوشش قشرتر رنگ... 109روشي جهت آزمون قدرت پوششي.. 110استفاده از گرانديوپک... 110لوازم و وسايل آزمايشگاهي مربوط به رنگ... 1111-آتون حرارتي با جريان هوا................................................................................................. 1112-فيلم کش قابل تنظيم. 1113-ويسکومتر ديجيتالي در واحد کربس 1124- گريندومتر بسيار دقيق يک شياره1125- دستگاه تست سايش، فرسايش، شستشو. 1136-ويسکومتر نوع کاپ.. 1137-براقيت سنج.. 1148- کريپتومر سياه و سفيد. 114روش کار. 115دستگاه ديجيتالي سنجش ويسکوزيته کربس... 115محصولات کارخانه. 117 مقدمهرنگ کردن درخشندگي هنر است که به وسيله لبخند فقر را پنهان کرده و دورنماي لم يزرعي را خوشايند جلوه میدهد و علاوه بر آن ضمن به اوج رسانيدن علاقه، طلسم زيبايي را دو چندان مینماياند.از هنگامي بياد نياوردني، بشر رنگ آبي شفاف اوج آسمان، سرخيها و نارنجيهای تابان و سوزان هنگام غروب رنگهای ملايم و متغير رنگين کمان که مظهر اميدهاي بهشتي است، نور ضعيف و غير ثابتي که از پر و بال طاووسها میدرخشند، جامههای پر از رنگ گل ها، قهوه ايها و قرمزهاي طلايي برگهای خزان که تبايني بسيار با رنگهای سبز بهار پيشين دارند، قرمز درخشان و تمديد آميز فوران خون، سوسوي زرد شعله ي پيه آب کرده که سايههای پيکره هايي بي تاب را بر روي ديوارهاي اعماق خلوت غارها نقاشي میکردند را میبايست با شفگتي،شعف و حيرتي بسيار مشاهده کرده باشد ليکن تمام اين رنگها نتهای مجردي از کل نتهای به اهتزاز در آوردنده ي سمفوني تحريک آميز رنگ در زندگي بشر میباشند.جيزي نپاييد که بشر کوشيد تا خود را با اين سمفوني مرموز و اسرار آميز که رنگ نام دارد، وفق دهد. استخوان هايي کشف شده اند –شايد مربطو به 150000 تا 200000 سال قبل- که بشر در درون آنها از قرمز و زرد خاکهای اخرا (ocheclays) مواد نقاشي چرب تهيه میکرده و براي تزيين و آرايش بدن خود مورد استفاده قرار میداده است. با توجه با اين امر که در جزر و مد زندگي آن روزگار خونهای بسياري ريخته میشود.بشر اوليه طبعا براي خود دليل آورد که مواد قرمز رنگ زندگي بخش میباشند. بنابراين بشرهاي آخرين عصر يخ (100000 سال پيش) در گذشتگان خود را زير خاکهای قرمز فام اخرا به خاک میسپردند و يا به استخوانهای آنها رنگ قرمز میماليدند و بدين وسيله هستي را در اروپا آغاز کردند که هزاران سال پاي بر جاي ماند و حتي به آفريقا و آسيا نيز گسترش يافت.منشأ پيدايش علم رنگ در انفجار و شيوع بصيرت حيرت انگيز آدمي که 24 قرن پيش در يونان به وقوع پيوست نهفته است. اين علم در اواسط جنگهای پر فراز و نشيب پلوپونزيها جنگ بين آتن و اسپارتا (از 431 تا 404 سال قب لاز ميلاد مسيح که منتج به پيروزي اسپارتا شد) متولد شده و در آسودگي دوران قبل از پرداخت غرامت اين جنگ خانمان سوز که بالاخره تحميل شد به اوج خود رسيد.فلسفه ي يونان باستان چنان وسيع بود که شامل در نظر گرفتن رنگ نيز میشد و علاوه بر آن به اندازهاي عميق بود که پيش بيني و پيش گويي مهمترين نتايج مدرن امروزه را نيز در برداشت.رنگ در طي قرون و اعصار به زندگي بشر جذابيت میبخشد. با کمک رنگ هنرمندان قادر بودن که تواناييها و احساساتي را که انسان دارا است بازگو کنند. همگان نيز از زيبايي منتج از رنگ، چه در طبيعت و چه در آثار هنر لذت میبرند. با اين حال میتوان گفت که در اوايل قرن هجدهم بود که علم فيزيک رنگ توسط نيوتن پايه گذاري شد و علاوه در اواست قرن نوزده، اولين ماده رنگرزي سنتز شده توسط پرکين به بازار عرضه گرديد. در قرن بيستم نيز تئوريهای رواني و فرايندهای رواني –واقعي بينايي رنگ توسط محققين مختلف بنيانگذاري گرديد وئ بدين ترتيب علوم مربوط به رنگ رو به تکامل رفت. با تلفيق اين علوم و تحولاتي که در زمينه ي تکنولوژي به وجود آمده است و با توجه به مسائل اقتصادي و نيازهايي که باعث به وجود آمدن سيستمهای اتوماتيک در توليدات عمده گرديده است امروزه، علوم و تکنولوژي رنگ بخش عمدهاي از صنايع کشورهاي صنعتي را تشکيل میدهد. به طوري که ميزان توليد و مصرف مواد رنگزا در صنايع مدرن امروزي رشد قابل توجهي دارد و به علاوه رسانههای گروهي نيز به خاطر واقع بينانه تر جلوه دادن حقايق، رنگ را مورد استفاده قرار میدهد. آشنايي با مکان کار آموزي اجزاي سازنده رنگرندگانه ها، افزودني ها، روغن ها، رزين ها، خشک کنندهها که هر کدام در جايگاه خود شرح داده شده است. از معايب رنگ میتوان به گچي شدن، ترکهای ريز، شکافت، ترکهای درشت سطحي، ترکهای درشت عمقي، چين و چروک اشاره کرد.از معايب ناشي از ميکروارگانيسم میتوان به تغيير رنگ، حالت برتري اشاره کرد. و از معايب ناشي از کاربرد رنگ میتوان به تاول زدن، پوسته شدن، گسيختگي بين پوششي، ته نشيني و غيره اشاره کرد.دسته بندي رنگهاي روغنيرنگهای روغني به سه دسته مات و براق و آستري (ضد رنگ) تقسيم میشوند:رنگهای مات و براق تفاوت زيادي با هم ندارند، تنها تفاوتشان در نوع مصرفشان میباشد. به رنگهای مات و مواد مات کننده زده میشود تا مات شوند مثل سولفات باريم. وقتي يک کيسه پودر (مات کننده) يک ظرف رنگ (پاتيل رنگ) ريخته شود تا مات شود. اين پودرها به دليل سنگين بودنشان ته قوطي ته نشين میشوند و رسوب میکنند و بايد به دليل رفع چنين عيبي ضد رسوب اضافه کنيم. بنابراين يکي از افزودنيها ضد رسوب میباشد. آستري يا ضد زنگ دو نوع داريم: قرمز و طوسي.روي ضد زنگ قرمز ديگر خمير نمي زنيم زيرا پيگمنتش به صورت پودر است و در آن خمير تيتان اضافه میکنند و با کمي رنگ مشکي تينت میکنند تا طوسي شود. تستهای ترکيبياين تستها مثل تست در صد جامد، در صد پر کن، در صد پيگمنت اغلب انجام نمي شوند، زيرا معمولا يا اين تست هست يا نه و معمولا اين تستها در محصولات صحيح هستند زيرا مربوط به فرمول و ماده اوليه رنگ است و فقط توليدات را تست میکنند و با استانداردها میسنجد ولي بقيه را تست نمي کنند.تست درصد جامدبه کليه مواد جامد به غير از حلال میگويند. رنگ را در آون میگذارند، مواد آن فرار میکنندو حلال باقي میماند. اين وزن را از وزن اوليه کم میکنند و وزن جامدها به دست میآيد.تست درصد پيگمنتمقداري ثابت از رنگ را به وسيله ترازوي 4 رقمي وزن میکنند. سپس به آن تولوئن، زايلن يا استون اضافه میکنند تا شل شود و آلکيد حل شود، سپس اين مواد را درون لوله آزمايش ريخته و در دستگاه سانتريفيوژ قرار داده تا جدا شوند. بعد از سانتريفيوژ لوله را خارج کرده، قسمت بالايي لوله رزين با تولوئن يا زايلن يا استون قرار دارد و قسمت پاييني لوله مواد پر کننده قرار دارد. مايع رويي را درون شيشه ساعت ريخته و وزن آن را اندازه گرفته و زير هود قرار داده شود. سپس در هود را بسته و هنگامي که تمام حلالها کاملا فرار کرده دوباره آنها را وزن میکنيم، اين وزن را از وزن وزن قبلي کم میکنيم که وزن رزين به دست میآيد و وزن رزين را بر وزن اوليه تقسيم میکنيم و در 100 ضرب میکنيم، درصد پيگمنت به دست میآيد.انعطاف پذيريانعطاف پذيري اندازه ايست براي اين که بدانيم تا چه حد يک لايه رنگ میتواند همزمان با زمينهاي که لايه روي آن قرار دارد در اثر خم شدن منبسط شود، بدون اين که ترک بخورد. اين خاصيتي است پيچيده که در آن چسبندگي و کشش پذيري لايه هر دو نقش دارند. خاصيت کشساني يک قسمت ضروري از انعطاف پذيري نمي باشد. دو آزمون متداول براي انعطاف پذيري وجود دارد که يکي مشتمل بر سرعت آهسته تر انبساط لايه و ديگري يک ضربه يا انبساط لايه و ديگري يک ضربه يا انبساط لايه با سرعت تقريبا فوري است.آزمايشگاه رنگيک آزمايشگاه رنگ از سه قسمت اصلي تشکيل شده است که عبارتند از:الف) قسمت کنترل کيفيت (QC) که عبارتند از:- کنترل کيفيت مواد اوليه- کنترل کيفيت مواد توليدي- کنترل کيفيت مواد اوليه ارسالي به کارخانه و مطابقت آن با استاندارد و کنترل خواص فيزيکي مواد توليدي از قبيل گرند گيري، ويسکوزيته، وزن مخصوص، پوشش، قدرت رنگ دهندگي، سختي، محکمي، انعطاف پذيري، شفافيت، چسبندگي و زمان خشک شدن از عمده آزمايش هايي است که در اين بخش انجام میگيرد.ب) قسمت تحقيق و توسعه (R and D)ارايه فرمول و ساخت نمونههای بر مبنا سفارش مشتري به عنوان استاندارد و تحويل آن به قسمت کنترل کيفيت از جمله کارهاي اساسي اين بخش است.از ديگر کارهاي اين قسمت توسعه و ارايه تکنيک، فرمول و سيستم جديد است به طوري که سيستم کارخانه را متعادل با پيشرفت تکنولوژي روز نمايد و از اين رو است که میبايستي گروهي در شعبه مخصوصي فقط و فقط به کار توسعه بپردازند.مراحل توليد رنگمراحل تولدي رنگ در نظر اول بسيار ساده است، يک عمل اختلاط و يک عمل آسياب ولي دقت نظر در روش توليد و رعايت ترتيب و توالي مراحل توليد و توجه به اصول توليد هر نوع رنگ موجب افزايش کيفيت رنگ توليد شده خواهد بود.ساخت رنگ معمولا در دو مرحله انجام میگيرد.در مرحله اول مقدار کمي رزين و کمي حلال دير فرار به ميکسر افزوده میشو و در حين چرخش ميکسر، مواد پودري به آهستگي به آن افزوده میشوند.برخي مواد افزودني خاص که موجب پخش بهتر رنگدانه و باز شدن رنگدانه در زرين خواهد شد در اين مرحله افزوده میشود.مواد با هم در دستگاه ميکسر مخلوط شده و خمير اوليه را تشکيل میدهند.سپس براي پخش بهتر مواد در رزين اين خمير از دستگاه آسياب پرل ميل و سپس از آسياب رولر ميل عبور داده میشود.در انتهاي خمير مواد افزودني لازم و مقدار باقي مانده رزين افزوده شده و به کمک حلال ويسکوزيته رنگ در حد مطلوب کنترل میشود. در ساخت رنگهای ساختماني با استفاده از رزينهای امولسيوني، افزايش دماي مواد بر اثر اختلاط با ميکسر بر روي کيفيت رزين اثر نامطلوب خواهد داشت لذا بهتر است در توليد اين نوع رنگ ها، پودر و مواد افزودني ابتدا به آب افزوده شده و رزين در آخرين مرحله مخلوط گردد. بايد توجه گردد که در فرمولاسيون پوششهای رنگي به جاي بخشي از تيتان يا همه تيتان موجود، از رنگدانههای رنگي کليه محصولات اپوکسي از قبيل رنگ حلالي، رنگ بدون حلال، روکش اپوکسي و خمير درزگير از دو جز پايه و هاردنر تشکيل شده و در دو ظرف جداگانه بسته بندي میشوند. جز پايه شامل رزين، پودرها و مواد افزودني جز دوم شامل هاردنر و بعضي مواد افزودني است.در ساخت آستري اتيل سيليکات به هنگام کاربرد 70 تا 80% وزني از پودر روي درون يک همزن با سرعت بالا به 20 الي 30 قسمت زني مايع اتيل سيليکات افزوده میشود لذا در فرمول هايي که در صفحات بعد مشاهده میکنيد فقط مايع اتيل سيليکات فرموله شده است.پخش رنگ دانهها و پر کنندهها در رزين، مهم ترين عامل مؤثر در کيفيت رنگهای سيليکوني است. استفاده از ميکسر با پايين ترين دور چرخش در ساخت رزينهای سيليکوني آلومينيومي بهترين ابزار است زيرا دور تند پروانه موجب شده اکسيژن هوا با خمير آلومينيوم واکنش داده و رنگ آن متمايل به سياه گردد. ابتداي کار 50 الي 75% رزين موفي در پاتيل ريخته میشود. پس از پخش کامل رنگ دانه ها، پر کننده و مواد افزودني و مابقي مقدار رزين در فرمول به پاتيل افزوده میشود.در توليد تمامي رنگهای آلومينيومي بايد دقت شود که خمير آلومينيوم در معرض اکسيژن هوا و يا در حضور يون آهن تغيير رنگ داده و سياه خواهد شد و جلاي خود را از دست خواهد داد. اين نوع رنگها به پرل ميل احتياج ندارند. سازگاري و هماهنگي مواد مصرفي به ويژه مواد افزودني بايستي به دقت مورد توجه قرار گيرد براي مثال ترکيبات ضد قره ايزو تيازولون با بسياري از رزينهای مورد مصرف در پوششهای دريايي از جمله رزين وينيل –رزين، کلرو کائوچو و اکريليک –روزين، آلکيد –روزين و کوپليمرهاي صيقلي شونده سازگار خوبي دارند. تاريخچه رنگبه کار بردن رنگ به عنوان يک سمبل ممکن است در حدود هزار سال پيش در آفريقا شروع شده باشد. مطالعه آثار کشف شده از منطقهاي در جنوب زامبيا در قاره آفريقا، فرضيه آغاز به کار بردن رنگ در ارتباطات ميان انسانها در اين منطقه را به وجود آورده است.لارنس بارهام پژوهشگر دانشگاه ليورپول با مطالعه ابزارها و اشياي به جا مانده از يکي از نخستين تمدنهای بشري در زامبيا میگويد در ميان يافتههای باستان شناسي در اين منطقه ترکيبي از رنگهای مايع يا جامد بدست آمده که احتمالا براي نقاشي يا نشانه گذاري روي بدن به کار میرفته است.تا کنون گفته می شد نخستين نمونه مشابه کاربرد رنگ به صدهزار سال پيش بر میگردد. در تاريخ تکامل بشر همواره زمان آغاز به کاربردن نشانه ها، زبان نمادين براي برقراري ارتباط، يکي از موضوعات مورد بحث باستان شناسان بوده است.تا پيش از اين، نقاشيهای روي صدف در منطقهاي در خاورميانه به عنوان قديمي ترين سند به کارگيري رنگ توسط بشر شناخته میشد. دکتر بارهام میگويد انسانهاي اوليه با استفاده از گل اخري رنگ توليد میکردند.اما دکتر بارهام میگويد چه بسا بشر زودتر از آنچه يافتههای باستان شناسي نشان میدهد، به اين قابليت دست يافته باشد، او میگويد: «به عنوان يک باستان شناس، مشتاقم که دريابم چه وقت استفاده از رنگ به عنوان نماد آغاز شد زيرا نمادگرايي رنگ با به کار بردن زبان همراه بوده است.»دکتر بارهام در جشنواره انجمن علوم بريتانيا گفت: «استفاده از رنگ به عنوان نماد سر آغاز بر برقراري ارتباط کلامي بوده است، بنابراين ما در حال مطالعه براي کشف نشانه هايي از پيدايش زبان هستيم.»دکتر بارهام در طول ده سال گذشته در منطقهاي در جنوب زامبيا که «توين ريورز» (Twin Rivers) خوانده میشود و يک مجموعه غار قديمي در آنجا وجود دارد، کارکرده است. گفته میشود بشر در حدود صد و هفتاد تا سيصد هزار سال پيش در اين ناحيه سکني گزيده است. ولي با اين همه اينکه چه نوعي از انسان در آن منطقه زندگي میکرده اند هنوز نامعلوم است. در قسمت هايي از اين منطقه استخوانهايي کشف شده است که میتواند به انسانهای دلبرگي (جد انسان نئاندرتال) متعلق باشد اين نوع انسان نياي بشر امروزي خوانده میشود و مانند انسان امروزي، مغزي بزرگ داشته است. گفته میشود انسانهای دلبرگي در اين منطقه سکونت داشتند.دکتر بارهام میگويد: انسان ساکن در اين منطقه (زامبيا) از گل اخري براي به دست آوردن رنگ استفاده میکرده و با استفاده از اين فن آوري، رنگهای مختلف میساخته است. در اين منطقه گل اخري به رنگهاي قرمز، زرد، قهوه اي، صورتي، سياه و حتي ارغواني وجود داشته است. به اين ترتيب آنها میتوانسته اند با ترکيب آن با چربي حيوانات رنگ به دست آورند.با اين همه باستان شناسان میگويند هنوز به نشانههای بيشتري براي پذيرش اينکه که کاربرد رنگ از اين منظقه آغاز شده است يا نه، نياز دارند.تاريخچه رنگ در جهان و ايراناز تاريخ پيدايش رنگ صنعتي و پديد آورندگان آن اطلاعي در دست نيست اما يکي از روايات پيرامون اين موضوع حاکي از آن است که شخصي امريکايي به نام دوپونت Dupount که در زمينه ساخت ساچمه و باروت فعاليت داشته روزي پس از شکار و به قصد رفع خستگي قنداق تفنگ خود را زير سر گذاشته و میخوابد پس از بيداري با ديدن قنداق تفنگ که در اثر برخورد با سبزهها به رنگ سبز در آمده فکر توليد رنگ در ذهن او جرقه میزند. فکري که با آتش گرفتن انبار باروت او، و انصراف از ادامه شغل قبلي به مرحله عمل در آمده و به اين ترتيب نام دوپونت به عنوان اولين توليد کننده رنگ صنعتي در جهان به ثبت میرسد.تاريخچه و سابقه صنعت رنگ کشور ايران به سالهاي 1300 باز میگردد که هنوز رنگ در داخل کشور توليد نمي شد و استاد کاران نقاش، رنگ مورد نياز براي رنگ آمزيز کاخها و ابنيه دولتي را با استفاده از مواد گياهي و معدني در پاي کار، به صورت دستي و با فرمولهاي سنتي توليد میکردند.در سال 1318، اولين واحد رنگسازي امروزي به نام شرکت رنگ سازي ايران توسط مرحوم احمد صانحي اقدام به توليد و عرضه رنگ روغني کارخانهاي نمود و پس از آن شرکتهاي رنگ سرو و رنگ شمس فعاليت رنگسازي خود را آغاز نمودند. در آن سالها هنوز رنگ روغني کارخانهاي با استفاده از روغنهای گياهي و پودرهاي معدني توليد میشد و اين امر تا سال 1341 که اولين محصول رنگ روغني با استفاده از رزين الکيد توسط شرکت پلاسکار به بازار عرضه گرديد، ادامه داشت.رنگ پلاستيک بر پايه پلي وينيل استات براي مصارف ساختماني نيز براي اولين بار در سال 1338 توسط شرکت پلاسکار توليد و عرضه شد و پس از آن شرکتهاي هاويلوکس، رنگين، ديروپ، سوپر رنگ از سال 1341 تا 1347 به تدريج، رنگ پلاستيک خود را به بازار عرضه نمودند.در واقع میتوان گفت که در سال 1344 صنعت رنگسازي در ايران شکل تازهاي يافت و واحدهای متعددي فعاليت خود را آغاز نمودند. شرکتهای تاباشيمي، ديروپ ايران، رنگين، سوپر رنگ و پارس پامچال از جمله شرکت هايي هستند که در اين سال پا به عرضه صنعت رنگ کشور گذاشته و محصولات جديدي مانند لاکهای روي چوب، رنگهاي هوا خشک و کورهاي صنعتي و رنگهاي تعميري خودرو را به بازار عرضه نمودند.از اواخر دهه 50 تعداد واحدهاي توليد کننده رنگ افزايش يافت و امروز صنعت رنگ کشور با بيش از 350 واحد صنعتي مجاز با مجموع ظرفيت 900 هزار تن در سال توليد انواع رنگهای ساختماني و صنعتي و همچنين صدها واحد غير مجاز مشغول به فعاليت میباشد.صنعت توليد رزينهای مورد مصرف در رنگ سازي نيز در کشور سابقهاي طولاني دارد. براي بررسي تاريخچه اين صنعت به سال 1344 باز میگرديم که براي اولين بار رزين الکيد بوسيله رنگسازي ايران و رزين پلي وينيل استات نيز توسط پلاسکار توليد گرديد و پس از آن شرکتهای پارس سادولين، ديروپ ايران اقدام به توليد رزين الکيد و هوخست ايران به توليد رزين پلي وينيل استات همت گماردند.و امورز صنعت رزين کشور با بيش از 120 واحد صنعتي و مجموع ظرفيت 750 هزار تن در سال قادر است انواع رزينهای پلي وينيل استات و کوپليمرهای آن، انواع رزينهای الکيد و اصلاح شده آن، آمينو رزين ها، انواع پلي استر غير اشباع، رزينهای اکريليک و رين فنوليک را توليد نمايد.انواع رنگرنگ لغتي است که تنوع کاملي از مواد نظير: لعابها، لاکها، جلاها، پوششهاي زيرين، آستريهاي اول و دوم، سيلرها، پر کننده هات، مسدود کنندهها (آب بندها) و تعدادي ديگر از اين نوع را در بر میگيرد. اينها و ديگر محصولات خيلي کم وابسته مانند: پلاسترها، بتن، قيرها و چسبها، همگي روي اصول کاملا مشابهي فرموله میشوند و داراي برخي يا همه اجزاء ترکيبي اساسي میباشند.