فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده. 1مقدمه. 1تعریف انگیزش... 2اهميت و ضرورت انگيزش... 2نقش انگیزش در یادگیری.. 3انگيزش عمومي و انگيزش اختصاصي براي يادگيري.. 4نظریههای انگیزش در یادگیری.. 5رویکرد رفتارینگر به انگیزش... 5نظریه انسانینگر به انگیزش... 6انگیزش به صورت سلسه مراتبی از نیازها6رویکرد شناختی به انگیزش... 7نظریه برانگیختگی.. 7نظریه نسبتدادن.. 7نظریه انگیزش پیشرفت... 10ارتباط انگيزه پيشرفت با ساير جنبه هاي زندگي.. 10رویکرد اجتماعی – فرهنگی.. 13راهکارهای مقابله با مشکل کمبود انگیزش یادگیری.. 14نتایج پژوهشهای مربوط به رابطه بین انگیزش و یادگیری.. 14عوامل بنیادی مؤثر بر انگیزه. 15یادگیرنده. 18ویژگی دانشآموزان با انگیزه. 18جوّ کلاسی.. 18متغیرهای آموزشی.. 19تمرکز مقدماتی.. 20الفشخصی کردن.. 20توجه به اصل انگیزش در سیرة معصومان(ع). 20آگاهیبخشیدن درباره جهل.. 21تشویق به علمآموزی.. 21تشویق و ترغیب دانشپژوهان.. 22راهکارهای ایجاد انگیزش در دانشآموزان.. 22نتيجه گيري.. 24منابع. 25انگیزش ، یادگیری و آموزش چکیده«انگیزش» عاملی است که رفتار مشخصی را تحریک و هدایت می‌کند و پاسخی است به این سؤال که اساس یادگیری علم چیست؟ روانشناسان برای انگیزش اهمیت بیشتری نسبت به هوش قائل میشوند. آنان انگیزش را حاصل عواملی مانند مشوّق‌ها، نیازهای درونی،کنجکاوی، برانگیختگی و علتهایی میدانند که فرد برای رویدادها و نتایج اعمال می‌کند.در این مقاله، به عوامل بنیادین مؤثر بر انگیزه از قبیل فرهنگ، خانواده، معلم، ویژگیهای یادگیرنده، جوّ کلاس و متغیّرهای آموزشی اشاره و به دنبال آن، به اصل انگیزش در سیرة معصومان(ع)، پرداخته میشود. در پایان، برخی راهکارهای ایجاد انگیزش در دانش آموزان بیان میگردد.کلید واژهها:انگیزش،یادگیری، مشوق، معلم، خانواده، فرهنگ، سلسله مراتب نیازها. مقدمهچه عاملی دانشآموز را وادار به یادگیری می‌کند؟ چرا دانشآموزان با توانایی و استعداد یادگیری بسیار شبیه به هم، پیشرفت تحصیلی بسیار متفاوتی دارند؟چرا بسیاری از دانشآموزان با وجود توانایی و ظرفیت یادگیری، ترک تحصیل میکنند؟ چرا برخی از معلمان پس از مدتی از حرفه خود احساس نارضایی میکنند؟دربارة یادگیری شرایط بسیاری مطرح شده است.برخی از آنها، که بیشتر مورد توجه هستند، عبارتند از: شخصیت و تواناییهای دانشآموز، آمادگی، انگیزه، تجارب گذشته، موقعیت و محیط یادگیری، روش تدریس معلم، رفتارهای آموزگار، تأثیر تمرین و تکرار، خصوصیات تکالیف خاص یادگیری، مشوقها و... انگیزش میان همة عوامل مؤثر بر یادگیری، اهمیت بیشتری دارد تا آنجا که گفته شده است، سه عامل مهم در یادگیری عبارتند از: 1. انگیزش؛ 2. انگیزش؛ 3. انگیزش. تعریف انگیزش«انگیزش» اسم مصدر از «انگیزیدن» بوده و در لغت به معنای «تحریک»، «ترغیب»، «تحریض» و «هیجان» آمده است. در تعریف انگیزش آمده است:واژه انگیزش در انگلیسی از کلمه لاتین Mover گرفته شده است. این اصطلاح همان گونه که از معنای رایج آن برمیآید، به علت و چرایی رفتار اشاره دارد.انگیزش را میتوان عامل نیرو دهنده، هدایت کننده و نگهدارنده رفتار تعریف کرد. به زبان ساده، انگیزش چیزی است که فرد را به پیش رفتن وا میدارد؛ در حال پیش رفتن نگه میدارد و تعیین می‌کند که به کجا باید رفت.روانشناسان، انگیزش را عامل درونی میدانند که رفتار شخص را تحریک می‌کند و در جهت معیّن سوق میدهد و آن را هماهنگ میسازد. این نکته نیز مورد اتفاق است که انگیزه، سازهای است که به طور مستقیم قابل مشاهده و اندازه‌گیری نیست، ولی وجود آن از رفتار شخص استنباط میشود.اصطلاح انگیزه، اغلب با انگیزش مترادف به کار میرود. با این حال، میتوان انگیزه را حالت مشخصی که سبب ایجاد رفتاری معیّن میشود، تعریف کرد. به دیگر سخن، انگیزه اصطلاحی دقیقتر از انگیزش است. انگیزش عمل کلی مولد رفتار به شمار میرود، اما انگیزه حالت اختصاصی رفتار خاص است. اهميت و ضرورت انگيزشانگيزش مهمترين شرط يادگيري است .علاقه به يادگيري محصول عواملي است كه به شخصيت و توانايي دانش آموز ،ويژگيهاي تكاليف ،مشوقها و ساير عوامل محيطي مربوط مي شود.چه عواملي باعث مي شود كه برانگيختگي دانش آموزان (به دليل آثار بلند مدت آن در يادگيري و خود باروري در دانش ْآموزان )براي والدين و معلمان با ارزش باشد.دانش آموزان با انگيزه به راحتي شناخته مي شوند.آنها به يادگيري اشتياق داشته ،علاقمند، كنجكاو،سختكوش و جدي هستند. اين دانش آموزان به راحتي موانع و مشكلات را از پيش پاي خود بر مي دارند ،زمان بيشتري براي مطالعه و انجام تكاليف مدرسه صرف مي كنند ،مطالب بيشتري مي آموزند و پس از پايان دوره دبيرستان به تحصيلات ادامه مي دهند(0اسكينر و بلمونت،1993). انگيزش را مي توان به عنوان يك فرايند مداخله كننده با يك حالت دروني جاندار دانست كه او را وادار يا ترغيب به عمل مي كند به عبارتي ديگر مي توان گفت انگيزش نيرويي است كه به رفتار نيرو مي دهد و آن را هدايت مي كند .همانگونه كه يك نيرو اشياء را به حركت در مي آورد ، انگيزش نيز شخص را به حركت در آورد . نقش انگیزش در یادگیریبسیاری از معلمان ویژگیهای دانشآموزان خوب را در خصوصیاتی نظیر سختکوشی، همکاری و علاقهمندی میدانند و بعضی از آنان این ویژگیها را به داشتن انگیزش دانشآموز منحصر میکنند. بسیاری از معلمان از دانشآموزان سختکوشی صحبت میکنند که ترم تحصیلی را آهسته، ولی پیوسته به پایان میرسانند.پژوهشها نیز نشان داده است که، انگیزش دانشآموزان در یادگیری اهمیت مطلوبتری در مقایسه با هوش دارد. همچنین دربارة تأثیر انگیزش بر یادگیری، پژوهشها نشان میدهد که انگیزش قوی به یادگیری استوار، و انگیزش کم به یادگیری کم میانجامد. در واقع انگیزش، موتور محرک تلاش و فعالیت برای یادگیری است و میزان یادگیری دانشآموزان را به حداکثر میرساند.دانشآموز بیانگیزه نه تنها رغبتی به درس خواندن و یادگیری نشان نمیدهد، بلکه با بیتفاوتی و بیتوجهی خود چه بسا برای کارکردن دانشآموزان دیگر در کلاس نیز مزاحمت ایجاد می‌کند. در این مورد، ضرب‌المثلی انگلیسی وجود دارد که میگوید: شما میتوانید اسبی را که تشنه است تا کنار آب بکشانید، اما نمیتوانید به نوشیدن آب وادارش کنید. مسئله انگیزش در دانشآموزان نیز همین گونه است؛یعنی ما باید دانشآموز را تشنه یادگیری کنیم؛ زیرا با این کار خود او به دنبال یادگیری خواهد رفت.به این نکته باید توجه داشت که هرچند انگیزه در امر آموزش نقش مهمی دارد، این گونه نیست که بدون انگیزه نتوان در فرد یادگیری ایجاد کرد.در این زمینه آزوبل مینویسد: بین انگیزش و یادگیری رابطة دوسویه است، نه یک سویه؛ لزومی ندارد که فعالیتهای یادگیری را به تعویق اندازیم تا اینکه علایق و انگیزهها رشد یابند.