خواندن اساسیترین ابزار یادگیری دانش آموزان است. نارساخوانی بیشترین درصد دانش آموزان ناتوان یادگیری را به خود اختصاص میدهد که با عدم موفقیت در زمینه مهارتهای زبانی مثل خواندن، نوشتن و هجیکردن تعریف میشود. ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه حافظه فعال نیز یکی از عوامل مهم در امر یادگیری است که این دانش آموزان در آن ضعف شدید دارند. از این رو این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش نرمافزار انبکبر حافظه فعال دانش آموزان نارساخوان انجام شد. بدین منظور از بین دانش آموزان پسر دومتا پنجم ابتدایی شهر رشت، ابتدا ۱۸ نفر از آنهایی که با آزمون غربال نارساخوانی نما تشخیص اختلال خواندن را دریافت کرده بودند، انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه ۹ نفره آزمایش و کنترل جایدهی شدند. آزمودنیهای گروه آزمایش به صورت انفرادی و در ۳۰ جلسه ۲۰ دقیقهای با نرمافزار انبک آموزش دیدند.به منظور جمعآوری دادهها از آزمون خواندن و نارساخوانی نما، نرمافزار سنجش حافظهکاری دانیمن و کارپنتر و نرمافزار انبک استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس حاکی از تاثیر مثبت آموزش نرمافزار انبک بر بهبود حافظه فعال و مولفههای آن در آزمودنیهای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که نرمافزار انبک این مزیت را دارا است که میتوان از آن در بهبود حافظه فعال کودکان نارساخوان و در نتیجه در حل مشکلات تحصیلی آنها بهره گرفت.کلمات کلیدی: آموزش نرمافزار انبک، حافطه فعال، دانش آموزان نارساخوان فهرست ..................................................................................................................صفحهچکیده.........................................1فصل اول: کلیات پژوهش......................................... 2پیشدرآمد.................................................. 3مقدمه.............................................. 3بیان مساله........................................ 5اهمیت و ضرورت پژوهش...................................... 9هدفهای پژوهش........................................... 12هدف کلی............................................ 12هدفهای جزیی................................... 12فرضیهها.......................................12معرفی متغیرهای پژوهش....................................... 12تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها.......................................12متغیرهای کنترل................................... 13فصل دوم: پیشینه پژوهش........................................... 14پیشدرآمد.................................... 15بخش اول: گستره نظری ناتواناییهای یادگیری...................................... 15سببشناسی ناتواناییهای یادگیری.. ................................................16عوامل درونی.. ..................................17یادگیری و سیستم عصبی.. .........................................17ژنتیک............................................................. 17عوامل بیرونی........................................... 18طبقهبندی ناتواناییهای یادگیری........................................ 19بخش دوم: گستره نظری نارساخوانی..........................................20تاریخچه نارساخوانی............................................. 20تعریف و توصیف نارساخوانی.. ..............................................24طبقهبندی اختلالهای خواندن................................................................ 26مراحل رشد خواندن. ............................................27فرایند یادگیری خواندن. ..........................................29شیوع نارساخوانی................................................ 29رویکردهای تبیینی اختلال نارساخوانی.................................................... 31تقارن نیمکرههای مغز. ...............................................31عوامل دیداری................................................ 31عوامل شناختی و پردازشی........................................... 32فراشناخت........................................................ 32عوامل وراثتی...................................................... 33خودکاری.............................................. 34عوامل عصبشناختی................................. 34عوامل مبتنی بر مغز............................................. 35مخچه و نارساخوانی........................................ 35تحلیل نقش سایر بخشهای مغز در نارساخوانی........................................... 36تفاوتهای عملکرد افراد عادی و بیمار......................................... 37عوامل توام با نارساخوانی...................................... 38ویژگیهای اختلال نارساخوانی............................................. 40بخش سوم: گستره نظری حافظه............................................................ 42الگوهای سنتی حافظه....................................... 42سه مرحله حافظه...................................... 45تکالیف مورد استفاده برای اندازهگیری حافظه. ............................................45زیست شناسی یادگیری و حافظه.............................................. 46حافظه فعال......................................... 47تکالیف اندازهگیری حافظه فعال.............................................. 50نظریههای حافظه فعال................................................... 50مدل پردازش اطلاعات........................................... 50یادگیری و حافظه فعال............................................. 53نارساخوانی و حافظه فعال....................................... 54گستره پژوهشی............................................................... 55جمعبندی........................................... 64فصل سوم: روششناسی.............................................. 65پیشدرآمد....................................... 66روش پژوهش............................................. 66جامعه آماری................................................ 66نمونه و روش نمونهگیری...................................... 66معیارهای ورود پژوهش.................................................. 66معرفی ابزارهای پژوهش............................................. 67معرفی برنامه مداخلهای.................................................... 69شیوه اجرای پژوهش.......................................... 70روشهای تجزیه و تحلیل دادهها..........................................71فصل چهارم: یافتهها......................................................72پیشدرآمد............................................ 73شاخصهای توصیفی.............................................. 73یافتههای استنباطی................................................... 75فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری........................................... 79پیشدرآمد.................................................... 80بحث و نتیجهگیری.......................................... 80محدودیتهای پژوهش.................................................. 85پیشنهادها...................................86پیشنهادهای پژوهشی...................................... 86پیشنهادهای کاربردی......................................... 86منابع.................................. 88منابع فارسی.......................................... 88منابع لاتین................................... 89 فهرست جدولها........................................................................................................................صفحهجدول 4-1: آمارههای توصیفی مولفههای حافظه فعال (18=n)................................................................................................................................73جدول 4-2: آماره توصیفی مولفههای توانایی خواندن (18=n).................................................................................................................................74جدول 4-3: بررسی مفروضه همگنی شیب رگرسیون پیشآزمون و پسآزمون حافظه فعال در گروه آزمایش و کنترل.............................................75جدول ۴-۴: نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه تفاوت گروه آزمایش و کنترل در حافظه فعال..................................................................................75جدول 4-5: میانگینهای برآورد شده نهایی حافظه فعال در گروهها.........................................................................................................................76جدول 4-6: بررسی مفروض همگنی شیب رگرسیون پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن در گروه آزمایش و کنترل.......................................77جدول 4-7: نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه تفاوت گروه آزمایش و کنترل در توانایی خواندن............................................................................77جدول 4-۸: نتایج آزمون تی جهت بررسی تفاوت گروه آزمایش و کنترل در پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن............................................78جدول 4-۹: نتایج آزمون t نمونههای جفتشده برای بررسی تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن.........78
اثربخشی آموزش نرمافزار انبک بر بهبود حافظه فعال دانش آموزان نارساخوان
خواندن اساسیترین ابزار یادگیری دانش آموزان است. نارساخوانی بیشترین درصد دانش آموزان ناتوان یادگیری را به خود اختصاص میدهد که با عدم موفقیت در زمینه مهارتهای زبانی مثل خواندن، نوشتن و هجیکردن تعریف میشود. ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻪ وﻳﮋه حافظه فعال نیز یکی از عوامل مهم در امر یادگیری است که این دانش آموزان در آن ضعف شدید دارند. از این رو این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش نرمافزار انبکبر حافظه فعال دانش آموزان نارساخوان انجام شد. بدین منظور از بین دانش آموزان پسر دومتا پنجم ابتدایی شهر رشت، ابتدا ۱۸ نفر از آنهایی که با آزمون غربال نارساخوانی نما تشخیص اختلال خواندن را دریافت کرده بودند، انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه ۹ نفره آزمایش و کنترل جایدهی شدند. آزمودنیهای گروه آزمایش به صورت انفرادی و در ۳۰ جلسه ۲۰ دقیقهای با نرمافزار انبک آموزش دیدند.به منظور جمعآوری دادهها از آزمون خواندن و نارساخوانی نما، نرمافزار سنجش حافظهکاری دانیمن و کارپنتر و نرمافزار انبک استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس حاکی از تاثیر مثبت آموزش نرمافزار انبک بر بهبود حافظه فعال و مولفههای آن در آزمودنیهای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که نرمافزار انبک این مزیت را دارا است که میتوان از آن در بهبود حافظه فعال کودکان نارساخوان و در نتیجه در حل مشکلات تحصیلی آنها بهره گرفت.کلمات کلیدی: آموزش نرمافزار انبک، حافطه فعال، دانش آموزان نارساخوان فهرست ..................................................................................................................صفحهچکیده.........................................1فصل اول: کلیات پژوهش......................................... 2پیشدرآمد.................................................. 3مقدمه.............................................. 3بیان مساله........................................ 5اهمیت و ضرورت پژوهش...................................... 9هدفهای پژوهش........................................... 12هدف کلی............................................ 12هدفهای جزیی................................... 12فرضیهها.......................................12معرفی متغیرهای پژوهش....................................... 12تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها.......................................12متغیرهای کنترل................................... 13فصل دوم: پیشینه پژوهش........................................... 14پیشدرآمد.................................... 15بخش اول: گستره نظری ناتواناییهای یادگیری...................................... 15سببشناسی ناتواناییهای یادگیری.. ................................................16عوامل درونی.. ..................................17یادگیری و سیستم عصبی.. .........................................17ژنتیک............................................................. 17عوامل بیرونی........................................... 18طبقهبندی ناتواناییهای یادگیری........................................ 19بخش دوم: گستره نظری نارساخوانی..........................................20تاریخچه نارساخوانی............................................. 20تعریف و توصیف نارساخوانی.. ..............................................24طبقهبندی اختلالهای خواندن................................................................ 26مراحل رشد خواندن. ............................................27فرایند یادگیری خواندن. ..........................................29شیوع نارساخوانی................................................ 29رویکردهای تبیینی اختلال نارساخوانی.................................................... 31تقارن نیمکرههای مغز. ...............................................31عوامل دیداری................................................ 31عوامل شناختی و پردازشی........................................... 32فراشناخت........................................................ 32عوامل وراثتی...................................................... 33خودکاری.............................................. 34عوامل عصبشناختی................................. 34عوامل مبتنی بر مغز............................................. 35مخچه و نارساخوانی........................................ 35تحلیل نقش سایر بخشهای مغز در نارساخوانی........................................... 36تفاوتهای عملکرد افراد عادی و بیمار......................................... 37عوامل توام با نارساخوانی...................................... 38ویژگیهای اختلال نارساخوانی............................................. 40بخش سوم: گستره نظری حافظه............................................................ 42الگوهای سنتی حافظه....................................... 42سه مرحله حافظه...................................... 45تکالیف مورد استفاده برای اندازهگیری حافظه. ............................................45زیست شناسی یادگیری و حافظه.............................................. 46حافظه فعال......................................... 47تکالیف اندازهگیری حافظه فعال.............................................. 50نظریههای حافظه فعال................................................... 50مدل پردازش اطلاعات........................................... 50یادگیری و حافظه فعال............................................. 53نارساخوانی و حافظه فعال....................................... 54گستره پژوهشی............................................................... 55جمعبندی........................................... 64فصل سوم: روششناسی.............................................. 65پیشدرآمد....................................... 66روش پژوهش............................................. 66جامعه آماری................................................ 66نمونه و روش نمونهگیری...................................... 66معیارهای ورود پژوهش.................................................. 66معرفی ابزارهای پژوهش............................................. 67معرفی برنامه مداخلهای.................................................... 69شیوه اجرای پژوهش.......................................... 70روشهای تجزیه و تحلیل دادهها..........................................71فصل چهارم: یافتهها......................................................72پیشدرآمد............................................ 73شاخصهای توصیفی.............................................. 73یافتههای استنباطی................................................... 75فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری........................................... 79پیشدرآمد.................................................... 80بحث و نتیجهگیری.......................................... 80محدودیتهای پژوهش.................................................. 85پیشنهادها...................................86پیشنهادهای پژوهشی...................................... 86پیشنهادهای کاربردی......................................... 86منابع.................................. 88منابع فارسی.......................................... 88منابع لاتین................................... 89 فهرست جدولها........................................................................................................................صفحهجدول 4-1: آمارههای توصیفی مولفههای حافظه فعال (18=n)................................................................................................................................73جدول 4-2: آماره توصیفی مولفههای توانایی خواندن (18=n).................................................................................................................................74جدول 4-3: بررسی مفروضه همگنی شیب رگرسیون پیشآزمون و پسآزمون حافظه فعال در گروه آزمایش و کنترل.............................................75جدول ۴-۴: نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه تفاوت گروه آزمایش و کنترل در حافظه فعال..................................................................................75جدول 4-5: میانگینهای برآورد شده نهایی حافظه فعال در گروهها.........................................................................................................................76جدول 4-6: بررسی مفروض همگنی شیب رگرسیون پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن در گروه آزمایش و کنترل.......................................77جدول 4-7: نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه تفاوت گروه آزمایش و کنترل در توانایی خواندن............................................................................77جدول 4-۸: نتایج آزمون تی جهت بررسی تفاوت گروه آزمایش و کنترل در پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن............................................78جدول 4-۹: نتایج آزمون t نمونههای جفتشده برای بررسی تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در پیشآزمون و پسآزمون توانایی خواندن.........78