پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای هویت وسبکهای مقابله ای وسیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری در معتادان وافراد بهنجار انجام شد.روش مورد استفاده ،علی- مقایسه ای وابزار تحقیق، شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی ،راهبردهای مقابله ای با استرس(CISS)اندلروپارکر،مقیاس BAS/BIS بود.نمونه آماری تحقیق ،شامل 75 نفراز معتادان بستر ی در مراکز اقامتی چهار گانه ترک اعتیاد شهر اردبیل(آزادی ،تولد دوباره سبلان ،همیاران سلامت پاک،آرمان سبز) و تعداد 75 نفرافرادبهنجار که به روش تصادفی،انتخابشد که بوسیله ابزار های پژوهش سنجش شدندو برای حلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای تحلیل فرضیات از تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد کهتفاوت معناداری بین سبک های هویت، سبک های مقابلهای و سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری در معتادان و افراد بهنجار میباشد در نتیجه می توان چنین گفت که سبکهای ، هویت سردرگم و سبك مقابله اي هيجان مدار از جمله متغیرهای روانشناختی منفی هستند که می تواند تاثیر زیادی بر مصرف مواد داشته باشند، بنابراین نیازمند برنامه ریزی مناسب و جامع جهت تعدیل و اصلاح این متغیرها می باشد.کلید واژه:سبک های هویت ،سبکهای مقابله ای ،سیستم های فعال سازی/ باز داری رفتاری،سومصرف مواد فهرست مطالبچکیده :1فصل اولکلیات پژوهش... 21-1مقدمه :31-2 بیان مسئله:51-3 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 91-4 اهداف تحقيق:111-4-1 هدف کلی تحقیق.. 111-4-2اهداف ویژه تحقیق.. 111-4-3اهدف کاربردی تحقیق.. 111-5 فرضیه ها121-6تعریف متغییر ها121-6-1هویت:121-6-2سبک های هویت:131-6-3سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری:161-6-4 سبک های مقابله ای:171-6-5 راهبردهای مقابله با استرس... 171-6-6سومصرف مواد. 181-7 تعاریف عملیاتی:181-7-1سبک های هویت:181-7-2سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری:181-7-3سبک های مقابله ای.. 18فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق.. 19مقدمه. 202-1اعتياد. 202-1-1تاریخچه مواد. 212-1-2طبقه بندي مواد. 222-1-3 وابستگي.. 252-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد. 262-1-4 سوء مصرف مواد. 272-1-4-1ملاك های تشخيصي براي سوء مصرف مواد به شرح زير مي باشد:272-1-5 قطع مصرف يا ترك مواد. 282-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد:282-1-6همه گير شناسي.. 292-2مصرف مواد در ایران.. 302-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد. 302-3-1علل فردی.. 302-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی.. 322-3-3 مشکلات هیجانی.. 342-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی.. 362-3-5 سیستم پاداشمغزی.. 372-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد. 392-5مبنای نظری وابستگی به مواد. 402-5-1نظریات روان پویشی.. 402-5-2نظریات روان تحلیلی.. 402-5-3 روانشناختی خود. 412-5-4 نظریات رفتاری - شناختی.. 422-5-4-1نظریات شناختی.. 432-5-5 نظریه های یادگیری.. 432-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی.. 432-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی.. 442-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی.. 442 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی.. 442-5-6-2الگوی تحقیر خود. 452-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای.. 452-5-7نظریه تعامل خانواده. 462-5-8نظریه های یکپارچه نگر. 462-5-8-1نظریه رفتار مشکل.. 462-5-8-2نظریه گروه همسالان:472-5-8-3 الگوی آسیب پذیری.. 472-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی.. 472-5-9نظریه های زیستی – روانی.. 482-5-9-1 نظریه وابستگی جسمانی اعتیاد. 482-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد. 482-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی.. 492-5-10-1نظریه بی هنجاری.. 492-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون.. 492-5-10-3نظریه برچسب زنی.. 492-5-11نظریات فیزیولوژیک... 502-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی.. 502-6 اهداف درمان وابستگی به مواد. 512-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد. 522-6-2 درمان اعتیاد. 522-6-2-1درمان دارویی.. 532-6-2-2درمان های غیر دارویی.. 542-7 سبک های مقابله اي.. 582-7-1تعريف سبک های و مهارتهاي مقابله اي.. 582-7-2 مهارتهای مقابله ای :582-7-3 انواع سبک های مقابله. 602-7-4انواع مقابلهي كارآمد.. 612-7-4-1مقابلهي متمركز بر مسأله. 612-7-4-2مقابلهي متمركز بر هيجان.. 622-7-5مقابلهي ناكارآمد و غير مفيد.. 632-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهاي مقابلهای.. 652-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله652-7-6-2عوامل مربوط به ارزيابيهاي موقعيتي.. 662-7-7 اهميت آموزش مهارتهاي سبک های مقابلهاي.. 672-7-8عملکرد اصلي مهارت هاي مقابله اي.. 682-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری.. 682-8-1 نظریه شخصیتی گری.. 692-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS)702-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS)712-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS)732-8-5 توصیف سیستمهای مغزی - رفتاری:742-8-5-1 بعد رفتاری:742-8-5-2سطح شناختی.. 752-8-5-3بعد عصب شناختی.. 752-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 762-10سبکهای هویت... 762-10-1 نظریه های هویت... 782-10-2 انواع سبک های هویت... 802-10-3 تعهد :.822-10-4 شکل گیری هویت در نوجوانی.. 822-10-4-1 مدل های شکل گیری هویت... 842-10-5 چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا852-10-6 تغییر هویت در نوجوانی.. 912-10-6-1 مکانیسم های تغییر هویت... 922-10-7پیشینه پژوهش... 932-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش... 932-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش... 972-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش... 100فصل سوم:روش پژوهش... 1023-1روش پژوهش... 1033-2جامعه آماري.. 1033-3روش نمونهگيري و حجم نمونه:1033-4روش گردآوري دادهها:1043-5ابزارگردآوری اطلاعات:1043-5-1 مقیاس سيستمهايمغزي / رفتاري (BIS، BAS):1043-5-2 پرسشنامهيسبك هایمقابلهبااسترس:1053-5-3 پرسشنامهسبکهایهویت:(ISI-6G)1063-6 روشها و ابزار تجزيه و تحليل دادهها:106فصل چهارم:يافته هاي پژوهش وتجزيه و تحليل دادهها1074-1 ويژگي هاي جمعيت شناختي.. 1084-2 يافته هاي توصيفي.. 1094-3 يافته هاي استنباطي.. 112فصل پنجم:تفسیرونتیجهگیری و جمعبندی.. 1205-1مقدمه. 1215-2 بحث و نتیجهگیری:1215-3نتیجه گیری کلی.. 1255-4محدوديتهای پژوهش... 1265-5پیشنهادات... 1265-6پیشنهاد کاربردی پژوهش... 127منابع:128منابع فارسی.. 128منابع انگلیسی.. 133ضمائم. 129 فهرست جداولشکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد. 39نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ايجاد اختلال. 73جدول 2-1 پایگاههای هویت مارسیا بر اساس دو معیار تعهد وکاوش (به نقل از رومانو،2004)86جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنی ها براساس متغیرشغل.. 108جدول 4-2: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تاهل.. 108جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تحصیلات.. 109جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر سن.. 109جدول 4-5: ميانگين و انحراف معيار سيستم فعال سازي/ بازداري در گروه هاي مورد مطالعه 109جدول 4-6: ميانگين و انحراف معيار سبك هاي مقابله اي در گروه هاي مورد مطالعه. 110جدول 4-7: ميانگين و انحراف معيار سبك هاي هويت در گروه هاي مورد مطالعه. 111جدول 4-8: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي هويت... 112جدول 4-9: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك هاي هويت و تعهد. 112جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك هاي هويت و تعهد 113جدول 4-11: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سيستم فعال سازي/بازداري.. 114جدول 4-12: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سيستم فعال سازي/بازداري.. 114جدول 4-13: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (آنوا) بر روی سيستم فعال سازي/بازداري 115جدول 4-14: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي مقابله اي.. 116جدول 4-15: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك هاي مقابله اي.. 116جدول 4-16: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك هاي مقابله اي.. 117جدول 4-17: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي مقابله اي.. 118جدول 4-18: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مولفه هاي سبك اجتنابي.. 118جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی مولفه هاي سبك اجتنابي 119جدول سوالات مقیاس های سبک هویت... 132
مقایسه سبکهای هویت وسیستمهای فعال سازی /بازداری رفتاری وسبکهای مقابله ای در معتادان وافراد بهنجار
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای هویت وسبکهای مقابله ای وسیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری در معتادان وافراد بهنجار انجام شد.روش مورد استفاده ،علی- مقایسه ای وابزار تحقیق، شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی ،راهبردهای مقابله ای با استرس(CISS)اندلروپارکر،مقیاس BAS/BIS بود.نمونه آماری تحقیق ،شامل 75 نفراز معتادان بستر ی در مراکز اقامتی چهار گانه ترک اعتیاد شهر اردبیل(آزادی ،تولد دوباره سبلان ،همیاران سلامت پاک،آرمان سبز) و تعداد 75 نفرافرادبهنجار که به روش تصادفی،انتخابشد که بوسیله ابزار های پژوهش سنجش شدندو برای حلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای تحلیل فرضیات از تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد کهتفاوت معناداری بین سبک های هویت، سبک های مقابلهای و سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری در معتادان و افراد بهنجار میباشد در نتیجه می توان چنین گفت که سبکهای ، هویت سردرگم و سبك مقابله اي هيجان مدار از جمله متغیرهای روانشناختی منفی هستند که می تواند تاثیر زیادی بر مصرف مواد داشته باشند، بنابراین نیازمند برنامه ریزی مناسب و جامع جهت تعدیل و اصلاح این متغیرها می باشد.کلید واژه:سبک های هویت ،سبکهای مقابله ای ،سیستم های فعال سازی/ باز داری رفتاری،سومصرف مواد فهرست مطالبچکیده :1فصل اولکلیات پژوهش... 21-1مقدمه :31-2 بیان مسئله:51-3 اهمیت و ضرورت تحقیق.. 91-4 اهداف تحقيق:111-4-1 هدف کلی تحقیق.. 111-4-2اهداف ویژه تحقیق.. 111-4-3اهدف کاربردی تحقیق.. 111-5 فرضیه ها121-6تعریف متغییر ها121-6-1هویت:121-6-2سبک های هویت:131-6-3سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری:161-6-4 سبک های مقابله ای:171-6-5 راهبردهای مقابله با استرس... 171-6-6سومصرف مواد. 181-7 تعاریف عملیاتی:181-7-1سبک های هویت:181-7-2سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری:181-7-3سبک های مقابله ای.. 18فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق.. 19مقدمه. 202-1اعتياد. 202-1-1تاریخچه مواد. 212-1-2طبقه بندي مواد. 222-1-3 وابستگي.. 252-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد. 262-1-4 سوء مصرف مواد. 272-1-4-1ملاك های تشخيصي براي سوء مصرف مواد به شرح زير مي باشد:272-1-5 قطع مصرف يا ترك مواد. 282-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد:282-1-6همه گير شناسي.. 292-2مصرف مواد در ایران.. 302-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد. 302-3-1علل فردی.. 302-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی.. 322-3-3 مشکلات هیجانی.. 342-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی.. 362-3-5 سیستم پاداشمغزی.. 372-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد. 392-5مبنای نظری وابستگی به مواد. 402-5-1نظریات روان پویشی.. 402-5-2نظریات روان تحلیلی.. 402-5-3 روانشناختی خود. 412-5-4 نظریات رفتاری - شناختی.. 422-5-4-1نظریات شناختی.. 432-5-5 نظریه های یادگیری.. 432-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی.. 432-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی.. 442-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی.. 442 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی.. 442-5-6-2الگوی تحقیر خود. 452-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای.. 452-5-7نظریه تعامل خانواده. 462-5-8نظریه های یکپارچه نگر. 462-5-8-1نظریه رفتار مشکل.. 462-5-8-2نظریه گروه همسالان:472-5-8-3 الگوی آسیب پذیری.. 472-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی.. 472-5-9نظریه های زیستی – روانی.. 482-5-9-1 نظریه وابستگی جسمانی اعتیاد. 482-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد. 482-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی.. 492-5-10-1نظریه بی هنجاری.. 492-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون.. 492-5-10-3نظریه برچسب زنی.. 492-5-11نظریات فیزیولوژیک... 502-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی.. 502-6 اهداف درمان وابستگی به مواد. 512-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد. 522-6-2 درمان اعتیاد. 522-6-2-1درمان دارویی.. 532-6-2-2درمان های غیر دارویی.. 542-7 سبک های مقابله اي.. 582-7-1تعريف سبک های و مهارتهاي مقابله اي.. 582-7-2 مهارتهای مقابله ای :582-7-3 انواع سبک های مقابله. 602-7-4انواع مقابلهي كارآمد.. 612-7-4-1مقابلهي متمركز بر مسأله. 612-7-4-2مقابلهي متمركز بر هيجان.. 622-7-5مقابلهي ناكارآمد و غير مفيد.. 632-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهاي مقابلهای.. 652-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله652-7-6-2عوامل مربوط به ارزيابيهاي موقعيتي.. 662-7-7 اهميت آموزش مهارتهاي سبک های مقابلهاي.. 672-7-8عملکرد اصلي مهارت هاي مقابله اي.. 682-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری.. 682-8-1 نظریه شخصیتی گری.. 692-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS)702-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS)712-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS)732-8-5 توصیف سیستمهای مغزی - رفتاری:742-8-5-1 بعد رفتاری:742-8-5-2سطح شناختی.. 752-8-5-3بعد عصب شناختی.. 752-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 762-10سبکهای هویت... 762-10-1 نظریه های هویت... 782-10-2 انواع سبک های هویت... 802-10-3 تعهد :.822-10-4 شکل گیری هویت در نوجوانی.. 822-10-4-1 مدل های شکل گیری هویت... 842-10-5 چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا852-10-6 تغییر هویت در نوجوانی.. 912-10-6-1 مکانیسم های تغییر هویت... 922-10-7پیشینه پژوهش... 932-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش... 932-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش... 972-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش... 100فصل سوم:روش پژوهش... 1023-1روش پژوهش... 1033-2جامعه آماري.. 1033-3روش نمونهگيري و حجم نمونه:1033-4روش گردآوري دادهها:1043-5ابزارگردآوری اطلاعات:1043-5-1 مقیاس سيستمهايمغزي / رفتاري (BIS، BAS):1043-5-2 پرسشنامهيسبك هایمقابلهبااسترس:1053-5-3 پرسشنامهسبکهایهویت:(ISI-6G)1063-6 روشها و ابزار تجزيه و تحليل دادهها:106فصل چهارم:يافته هاي پژوهش وتجزيه و تحليل دادهها1074-1 ويژگي هاي جمعيت شناختي.. 1084-2 يافته هاي توصيفي.. 1094-3 يافته هاي استنباطي.. 112فصل پنجم:تفسیرونتیجهگیری و جمعبندی.. 1205-1مقدمه. 1215-2 بحث و نتیجهگیری:1215-3نتیجه گیری کلی.. 1255-4محدوديتهای پژوهش... 1265-5پیشنهادات... 1265-6پیشنهاد کاربردی پژوهش... 127منابع:128منابع فارسی.. 128منابع انگلیسی.. 133ضمائم. 129 فهرست جداولشکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد. 39نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ايجاد اختلال. 73جدول 2-1 پایگاههای هویت مارسیا بر اساس دو معیار تعهد وکاوش (به نقل از رومانو،2004)86جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنی ها براساس متغیرشغل.. 108جدول 4-2: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تاهل.. 108جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تحصیلات.. 109جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر سن.. 109جدول 4-5: ميانگين و انحراف معيار سيستم فعال سازي/ بازداري در گروه هاي مورد مطالعه 109جدول 4-6: ميانگين و انحراف معيار سبك هاي مقابله اي در گروه هاي مورد مطالعه. 110جدول 4-7: ميانگين و انحراف معيار سبك هاي هويت در گروه هاي مورد مطالعه. 111جدول 4-8: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي هويت... 112جدول 4-9: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك هاي هويت و تعهد. 112جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك هاي هويت و تعهد 113جدول 4-11: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سيستم فعال سازي/بازداري.. 114جدول 4-12: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سيستم فعال سازي/بازداري.. 114جدول 4-13: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (آنوا) بر روی سيستم فعال سازي/بازداري 115جدول 4-14: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي مقابله اي.. 116جدول 4-15: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك هاي مقابله اي.. 116جدول 4-16: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك هاي مقابله اي.. 117جدول 4-17: نتایج آزمون لوین براي مولفه هاي سبك هاي مقابله اي.. 118جدول 4-18: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مولفه هاي سبك اجتنابي.. 118جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی مولفه هاي سبك اجتنابي 119جدول سوالات مقیاس های سبک هویت... 132