چکیدهاین پژوهش با هدف ارائه ی یک درس افزار مبتنی بر الگوی دریافت مفهوم و بررسی تأثیر آن بر یادگیری و یادداری واژگان و درک مطلب دانش آموزان سال اول دبیرستان در درس زبان انگلیسی انجام گرفت. این مطالعه از نظر هدف تولیدی کاربردی و از نظر روش اجرا در گروه پژوهش های شبه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل قرار دارد. جامعه ی آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان پاوه در نیمه دوم سال تحصیلی 93-92 و نمونه های آماری تعداد 57 نفر (28 نفر گروه آزمایش و 29 نفر گروه کنترل) بود که به شیوه ی نمونه های در دسترس، انتخاب و به شکل تصادفی در گروه های آزمودنی قرار گرفتند. متغیرهای این مطالعه در دو بخش یادگیری و یادداری واژگان و درک مطلب زبان انگلیسی و ابزار اندازه گیری متغیرهای مورد نظر محقق ساخته بود. بدین منظور در بخش سنجش واژگان آزمونی 40 سؤالی به شکل چهار گزینه ای و در بخش درک مطلب نیز آزمونی 20 سؤالی بر اساس مطالب تدریس شده، تهیه گردید. روایی ابزار به صورت محتوایی و صوری با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آنها به شیوه ی بازآزمایی به اجرا بر روی تعداد 30 نفر از افراد جامعه ی آماری در دو فاصله ی زمانی 15 روزه و محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون تعیین گردید. ضرایب محاسبه شده برای کل آزمون برابر 84/0 و از حد بحرانی 70 درصد بالاتر و مورد تأیید بود. توصیف و تشریح داده ها با استفاده از آمار توصیفی (کمترین نمره، بیشترین نمره، میانگین و انحراف معیار) و بررسی فرضیات در قالب آزمون های آمار استنباطی (آزمون تی مستقل به منظور تعیین میزان همگنی یا غیرهمگنی گروه ها در ابتدای پژوهش و در پیش آزمون و همچنین آزمون تحلیل کوواریانس) صورت گرفت. نتایج نشان داد آموزش با استفاده از نرم افزار مبتنی بر الگوی دریافت مفهوم بر یادگیری واژگان (82/21=F ، 000/0=Sig)، یادگیری درک مطلب (17/8=F ، 006/0=Sig)، یادداری واژگان (93/16=F ، 000/0=Sig)، و یادداری درک مطلب (25/5=F ، 026/0=Sig)، مؤثرتر از شیوه ی سنتی آموزش زبان انگلیسی در مدارس است.واژه های کلیدی: درس افزار، الگوی دریافت مفهوم، زبان انگلیسی، واژگان، درک مطلب. عنوانصفحهفصل اول: کلیات پژوهش1-1 مقدمه..........................................................................................................................................21-2 بیان مسأله...................................................................................................................................41-3 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش...............................................................................................71-4 اهداف پژوهش...........................................................................................................................81-4-1 هدف کلی .............................................................................................................................81-4-2 اهداف ویژه ...........................................................................................................................81-5 فرضیه های پژوهش...................................................................................................................91-6 تعاریف مفاهیم ..........................................................................................................................91-6-1 تعاریف نظری .......................................................................................................................91-6-2 تعاریف عملیاتی ...................................................................................................................10 فصل دوم: ادبیات پژوهش2-1 مقدمه .........................................................................................................................................132-2 مبانی نظری ...............................................................................................................................132-2-1 نقش فناوری در آموزش و یادگیری .....................................................................................132-2-2 آموزش الکترونیکی ...............................................................................................................152-2-3 انواع آموزش الکترونیکی ......................................................................................................162-2-4 تجربه های نوآورانه آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات .......................................................172-2-5 نرم افزار و رایانه به عنوان رسانه آموزش .............................................................................182-2-6 تعریف چند رسانه ای ...........................................................................................................192-2-7 چرایی استفاده از چند رسانه ای ها در آموزش ....................................................................202-2-8 تفاوت آموزش سنتی و آموزش مبتنی بر رایانه .....................................................................212-2-9 طبقه بندی الگوهای تدریس .................................................................................................222-2-10 روش آموزش مبتنی بر مشارکت گروهی ...........................................................................232-2-11 مفهوم یادگیری مشارکتی و ضرورت کاربرد آن ..................................................................242-2-12 انواع تکنیک های یادگیری مشارکتی ..................................................................................252-2-13 الگوی دریافت مفهوم : (تعریف و روش اجرا) ..................................................................262-2-14 مراحل تدریس در الگوی دریافت مفهوم ............................................................................292-2-15 جمع بندی مبانی نظری ......................................................................................................312-3 مبانی تجربی پژوهش ................................................................................................................322-3-1 مطالعات انجام شده در داخل ایران .......................................................................................322-3-2 مطالعات انجام شده در خارج ایران ......................................................................................33 فصل سوم: روش شناسی پژوهش3-1 مقدمه .........................................................................................................................................363-2 نوع و روش پژوهش .................................................................................................................363-3 متغیرهای پژوهش ......................................................................................................................363-3-1 مدل مفهومی متغیرهای مورد بررسی ....................................................................................373-4 ابزارهای اندازه گیری و شیوه اندازه گیری متغیرها ....................................................................383-5 روایی و پایایی ابزار ...................................................................................................................383-6 طرح پژوهش یا شیوه ی اجرا ...................................................................................................393-7 جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری ........................................................................403-8 روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها ......................................................................................40 4 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافتهها4-1 مقدمه .........................................................................................................................................424-2 توصیف افراد نمونه های آماری ................................................................................................424-3 تجزیه و تحلیل توصیفی داده های پژوهش ...............................................................................434-4 تجزیه و تحلیل استنباطی داده های پژوهش ..............................................................................464-4-1 بررسی استنباطی فرضیه ها ...................................................................................................47 فصل پنجم: تفسیر یافتهها5-1 مقدمه .........................................................................................................................................565-2 خلاصه ی پژوهش ....................................................................................................................565-3 بحث و نتیجه گیری ..................................................................................................................575-4 پیشنهادهای پژوهش ..................................................................................................................595-4-1 پیشنهادهای کاربردی ............................................................................................................595-4-2 پیشنهادهایی پژوهشی ...........................................................................................................605-6 محدودیت های پژوهش ............................................................................................................605-6-1 محدودیتهای در اختیار پژوهشگر.......................................................................................605-6-2 محدودیتهای خارج از اختیار پژوهشگر .............................................................................60منابع و مآخذمنابع فارسی........................................................................................................................................62منابع انگلیسی......................................................................................................................................65پیوستهاسؤالات آزمون واژگان .......................................................................................................................67سؤالات آزمون درک مطلب ...............................................................................................................68 فهرست جداولجدول 1-2: مراحل تدریس در الگوی دریافت مفهوم ........................................................................30جدول 2-2: خلاصه ی نتایج مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش ......................................................34جدول 1-3: طرح شبه آزمایشی پژوهش ............................................................................................37جدول 1-4: فراوانی و درصد افراد مورد مطالعه بر اساس گروه .........................................................42جدول 2-4: شاخص های توصیفی متغیرهای مورد بررسی ................................................................43جدول 3-4: شاخص های توصیفی متغیرهای مورد بررسی در گروه کنترل .......................................45جدول 4-4: تی محاسبه شده برای مقایسه میانگین پیش آزمون واژگان و درک مطلب دو گروه .......47جدول 5-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و پس آزمون واژگان ............48جدول 6-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و پس آزمون واژگان ......49جدول 7-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب ....50جدول 8-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب50جدول 9-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و آزمون یادداری واژگان .....51جدول 10-4: خلاصه تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و آزمون یادداری واژگان .......52جدول 11-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و آزمون یادداری درک ......53جدول 12-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و آزمون یادداری درک .53فهرست نمودارها:نمودار 1-4: میانگین نمرات گروه آزمایش در واژگان و درک مطلب .................................................44نمودار 2-4: میانگین نمرات گروه کنترل در واژگان و درک مطلب ....................................................46فهرست شکل ها:شکل 1-2: آثار مستقیم و غیر مستقیم الگوی دریافت مفهوم .................................................................27
ارائه درس افزار مبتنی بر الگوی دریافت مفهوم و تأثیر آن بر میزان یادگیری و یادداری درس زبان انگلیسی
چکیدهاین پژوهش با هدف ارائه ی یک درس افزار مبتنی بر الگوی دریافت مفهوم و بررسی تأثیر آن بر یادگیری و یادداری واژگان و درک مطلب دانش آموزان سال اول دبیرستان در درس زبان انگلیسی انجام گرفت. این مطالعه از نظر هدف تولیدی کاربردی و از نظر روش اجرا در گروه پژوهش های شبه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل قرار دارد. جامعه ی آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان پاوه در نیمه دوم سال تحصیلی 93-92 و نمونه های آماری تعداد 57 نفر (28 نفر گروه آزمایش و 29 نفر گروه کنترل) بود که به شیوه ی نمونه های در دسترس، انتخاب و به شکل تصادفی در گروه های آزمودنی قرار گرفتند. متغیرهای این مطالعه در دو بخش یادگیری و یادداری واژگان و درک مطلب زبان انگلیسی و ابزار اندازه گیری متغیرهای مورد نظر محقق ساخته بود. بدین منظور در بخش سنجش واژگان آزمونی 40 سؤالی به شکل چهار گزینه ای و در بخش درک مطلب نیز آزمونی 20 سؤالی بر اساس مطالب تدریس شده، تهیه گردید. روایی ابزار به صورت محتوایی و صوری با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آنها به شیوه ی بازآزمایی به اجرا بر روی تعداد 30 نفر از افراد جامعه ی آماری در دو فاصله ی زمانی 15 روزه و محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون تعیین گردید. ضرایب محاسبه شده برای کل آزمون برابر 84/0 و از حد بحرانی 70 درصد بالاتر و مورد تأیید بود. توصیف و تشریح داده ها با استفاده از آمار توصیفی (کمترین نمره، بیشترین نمره، میانگین و انحراف معیار) و بررسی فرضیات در قالب آزمون های آمار استنباطی (آزمون تی مستقل به منظور تعیین میزان همگنی یا غیرهمگنی گروه ها در ابتدای پژوهش و در پیش آزمون و همچنین آزمون تحلیل کوواریانس) صورت گرفت. نتایج نشان داد آموزش با استفاده از نرم افزار مبتنی بر الگوی دریافت مفهوم بر یادگیری واژگان (82/21=F ، 000/0=Sig)، یادگیری درک مطلب (17/8=F ، 006/0=Sig)، یادداری واژگان (93/16=F ، 000/0=Sig)، و یادداری درک مطلب (25/5=F ، 026/0=Sig)، مؤثرتر از شیوه ی سنتی آموزش زبان انگلیسی در مدارس است.واژه های کلیدی: درس افزار، الگوی دریافت مفهوم، زبان انگلیسی، واژگان، درک مطلب. عنوانصفحهفصل اول: کلیات پژوهش1-1 مقدمه..........................................................................................................................................21-2 بیان مسأله...................................................................................................................................41-3 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش...............................................................................................71-4 اهداف پژوهش...........................................................................................................................81-4-1 هدف کلی .............................................................................................................................81-4-2 اهداف ویژه ...........................................................................................................................81-5 فرضیه های پژوهش...................................................................................................................91-6 تعاریف مفاهیم ..........................................................................................................................91-6-1 تعاریف نظری .......................................................................................................................91-6-2 تعاریف عملیاتی ...................................................................................................................10 فصل دوم: ادبیات پژوهش2-1 مقدمه .........................................................................................................................................132-2 مبانی نظری ...............................................................................................................................132-2-1 نقش فناوری در آموزش و یادگیری .....................................................................................132-2-2 آموزش الکترونیکی ...............................................................................................................152-2-3 انواع آموزش الکترونیکی ......................................................................................................162-2-4 تجربه های نوآورانه آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات .......................................................172-2-5 نرم افزار و رایانه به عنوان رسانه آموزش .............................................................................182-2-6 تعریف چند رسانه ای ...........................................................................................................192-2-7 چرایی استفاده از چند رسانه ای ها در آموزش ....................................................................202-2-8 تفاوت آموزش سنتی و آموزش مبتنی بر رایانه .....................................................................212-2-9 طبقه بندی الگوهای تدریس .................................................................................................222-2-10 روش آموزش مبتنی بر مشارکت گروهی ...........................................................................232-2-11 مفهوم یادگیری مشارکتی و ضرورت کاربرد آن ..................................................................242-2-12 انواع تکنیک های یادگیری مشارکتی ..................................................................................252-2-13 الگوی دریافت مفهوم : (تعریف و روش اجرا) ..................................................................262-2-14 مراحل تدریس در الگوی دریافت مفهوم ............................................................................292-2-15 جمع بندی مبانی نظری ......................................................................................................312-3 مبانی تجربی پژوهش ................................................................................................................322-3-1 مطالعات انجام شده در داخل ایران .......................................................................................322-3-2 مطالعات انجام شده در خارج ایران ......................................................................................33 فصل سوم: روش شناسی پژوهش3-1 مقدمه .........................................................................................................................................363-2 نوع و روش پژوهش .................................................................................................................363-3 متغیرهای پژوهش ......................................................................................................................363-3-1 مدل مفهومی متغیرهای مورد بررسی ....................................................................................373-4 ابزارهای اندازه گیری و شیوه اندازه گیری متغیرها ....................................................................383-5 روایی و پایایی ابزار ...................................................................................................................383-6 طرح پژوهش یا شیوه ی اجرا ...................................................................................................393-7 جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری ........................................................................403-8 روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها ......................................................................................40 4 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافتهها4-1 مقدمه .........................................................................................................................................424-2 توصیف افراد نمونه های آماری ................................................................................................424-3 تجزیه و تحلیل توصیفی داده های پژوهش ...............................................................................434-4 تجزیه و تحلیل استنباطی داده های پژوهش ..............................................................................464-4-1 بررسی استنباطی فرضیه ها ...................................................................................................47 فصل پنجم: تفسیر یافتهها5-1 مقدمه .........................................................................................................................................565-2 خلاصه ی پژوهش ....................................................................................................................565-3 بحث و نتیجه گیری ..................................................................................................................575-4 پیشنهادهای پژوهش ..................................................................................................................595-4-1 پیشنهادهای کاربردی ............................................................................................................595-4-2 پیشنهادهایی پژوهشی ...........................................................................................................605-6 محدودیت های پژوهش ............................................................................................................605-6-1 محدودیتهای در اختیار پژوهشگر.......................................................................................605-6-2 محدودیتهای خارج از اختیار پژوهشگر .............................................................................60منابع و مآخذمنابع فارسی........................................................................................................................................62منابع انگلیسی......................................................................................................................................65پیوستهاسؤالات آزمون واژگان .......................................................................................................................67سؤالات آزمون درک مطلب ...............................................................................................................68 فهرست جداولجدول 1-2: مراحل تدریس در الگوی دریافت مفهوم ........................................................................30جدول 2-2: خلاصه ی نتایج مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش ......................................................34جدول 1-3: طرح شبه آزمایشی پژوهش ............................................................................................37جدول 1-4: فراوانی و درصد افراد مورد مطالعه بر اساس گروه .........................................................42جدول 2-4: شاخص های توصیفی متغیرهای مورد بررسی ................................................................43جدول 3-4: شاخص های توصیفی متغیرهای مورد بررسی در گروه کنترل .......................................45جدول 4-4: تی محاسبه شده برای مقایسه میانگین پیش آزمون واژگان و درک مطلب دو گروه .......47جدول 5-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و پس آزمون واژگان ............48جدول 6-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و پس آزمون واژگان ......49جدول 7-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب ....50جدول 8-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب50جدول 9-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و آزمون یادداری واژگان .....51جدول 10-4: خلاصه تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و آزمون یادداری واژگان .......52جدول 11-4: خلاصه نتایج بررسی همگنی شیب نمره های پیش آزمون و آزمون یادداری درک ......53جدول 12-4: خلاصه نتایج تحلیل واریانس و کوواریانس نمره پیش آزمون و آزمون یادداری درک .53فهرست نمودارها:نمودار 1-4: میانگین نمرات گروه آزمایش در واژگان و درک مطلب .................................................44نمودار 2-4: میانگین نمرات گروه کنترل در واژگان و درک مطلب ....................................................46فهرست شکل ها:شکل 1-2: آثار مستقیم و غیر مستقیم الگوی دریافت مفهوم .................................................................27