چکیدهپژوهش حاضر با تبیین بررسی رابطه ابعاد کمال گرایی مثبت و منفی با باورهای معرفت شناختی انجام شد. جامعه آماری در این پژوهش، دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهرستان بهبهان و تعداد نمونه 346 دانش آموز بودکه به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه کمال گرایی مثبت و منفی 40 سؤالی تری شورت و پرسشنامه 63 سؤالی باورهای معرفت شناختی شومر بود. پایایی و روایی ابزارها با استفاده از ضریب پایایی آلفای کرونباخ و تحلیل عوامل احراز گردید و پایایی و روایی مطلوب بود. نتایج حاصل از محاسبه همبستگی و تحلیل رگرسیون خطی با تکنیک ورود همزمان متغیرها نشان داد، ابعاد کمال گرایی با مؤلفه ساده بودن دانش رابطه آماری معنی داری ندارد و با مؤلفه های منبع دانش، توانایی ذاتی در یادگیری رابطه آماری معنی دار ضعیف و با مؤلفه های قطعیت دانش و یادگیری سریع رابطه معنی دار دارد. همچنین بعد کمال گرایی مثبت توان پیش بینی کنندگی مؤلفه قطعیت دانش را بصورت مستقیم و مؤلفه های توانایی ذاتی در یادگیری و یادگیری سریع بصورت معکوس دارد و بعد کمال گرایی منفی توان پیش بینی کنندگی منبع دانش را بصورت مستقیم دارد.کلیدواژهها:ابعاد کمال گرایی مثبت و منفی، باورهای معرفت شناختی. فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده.................................1فصل اول :کلیات1– 1. مقدمه........................................ 31 -2. بیان مسئله................................... 61-3. اهمیت و ضرورت پژوهش............................... 101–4. هدف پژوهش........................................... 121-5. سؤال کلی تحقیق........................... 121-6. متغیرهای پژوهش..................................... 121-6-1. تعریف متغیرها (مفهومی، عملیاتی)............................131-6-1-1. تعریف مفهومی........................................ 131-6-1-2. تعریف عملیاتی........................... 14 فصل دوم : پیشینه تحقیق2–1. زمینه نظری موضوع پژوهش............................................... 162–1-1. رویکرد فلسفی به معرفت شناسی و باورهای معرفت شناختی................................... 162-1-1-1. امکان معرفت......................................... 172-1-1-2. چیستی معرفت.................................... 172-1-2. انگیزه معرفت شناسی................................ 182 –1-3. تاریخچه معرفت شناسی.............................. 182-1-3-1. در دوره یونان باستان........................................ 182-1-3-2. دوره قرون وسطی................................... 192-1-3-3. دوره جدید.................................... 202-1-3-4. دوره معاصر..................................... 212-1- 3-5. فلسفه اسلامی....................................... 222-1- 3-5-1. سیر معرفت شناسی در اسلام....................................... 222-1- 3-5-2. مبانی معرفت شناسی از نظر استاد شهید مطهری............................... 232-1-4. انواع معرفت شناسی.......................................... 242-1-4-1. معرفت شناسی مطلق و مقید.................................... 242-1-4-2. معرفت شناسی پیشینی و پسینی................................... 252-1-5. ساختار معرفت، انسجام گروی، مبنا گروی............................... 262-1-5-1. انسجام گروی.. ...............................................262-1-5-2. مبنا گروی...................................... 272-1-6. رویکردهای روانشناسی................................... 282-1-7. رویکرد شناختی.......................................... 292-1-7-1. پیاژه..........................................292-1-7-1-1. منابع الهام بخش معرفت شناسی تکوینی از نظر پیاژه.......................................................292-1-7- 1-2. اصول معرفت شناسی تکوینی.................................... 312-1-7-1-3.معرفت شناسی به منزله علم.......................................... 312-1-7-2. طرح پری...................................... 322-1-7-3. ریان............................................ 342-1-7-4. بکستر................................. 352–1-7-5. کینگ و کیچنر..................................... 352-1-7-6 .شومر. .....................................372-1-8. رایج ترین مدل های نظری مطرح شده........................................382-1- 9. مدل های موجود در خصوص سنجش باورهای معرفت شناختی................................................................ 402-1-10. حوزه کلی مربوط به ساختار اصلی باورهای افراد دربارۀ یادگیری و آموزش....................................... 402–1-1. مفهوم کمال گرایی.................................. 432-1-2. رویکردهای کمال گرایی................................... 442-1-2-1. نظریه زیگموند فروید(1939-1856).......................................442-1-2-2. نظریه کارن هورنای(1952-1885)......................................452-1-2-3. نظریه آلفرد آدلر( 01937 -1870)...........................................462-1-2-4. نظریه کارل راجرز(1987-1902)............................................482-1-2-5. نظریهاریک اریکسون)1990-1902)................................................492-1-2-6. نظریه آلبرت بندورا(1925).....................................492-1-2-7. نظریه گوردون آلپورت(1967-1897).....................................502-1-2-8. نظریه عقلانی عاطفی الیس(1913)..................................512-1-2-9. نظریه فریتزپرلز(1970-1893).......................................522-1-2-10. نظریه آبراهام مزلو.......................................................... 532-1-2-10-1. ویژگی افراد خود شکوفا.....................................542-1-2-10-2. کمال گرایی از دیدگاه اسلام.................................................... 552–1-3. رویکردهای درمانی................................... 552–1-3-1. رویکرد شناخت درمانی................................... 552–1-3-1 -1. تغییر دادن طرحواره ناسازگار 582–1-3-2. رویکرد درمانی روانکاوی.. 592–1-3-3 رویکرد درمانی انسان گرا................................602–1-3-4. رویکرد گشتالت درمانی................................. 612–1-3-5. رویکرد رفتار درمانی عقلانی عاطفی....................................... 622–1-3-6. دیدگاه بلت در باره درمان کمال گرایی....................................... 622–1-4. ابعاد کمال گرایی....................................... 632–1-5. انواع کمال گرایی................................... 682–1-5-1 هاماچک(1978)...................................682–1-5-1-1. کمال گرایی بهنجار....................................682–1-5-1 -2. کمال گرایی روان رنجور........................................682–1-5- 2. تری ـ شورت و همکاران (1995).............................................692–1-5-3. رایس و دیلوو (2002)........................................................702–1- 6 . ویژگی های افراد کمال گرا.......................................................702–1-7. علل کمال گرایی.......................................... 712- 1-8. دانش آموزان کمال گرا..................................................722-1- 9. عوامل خانوادگی موءثر در ایجاد کمال گرایی....................................... 732 –2. بررسی تحقیقات انجام شده............................................74الف) پژوهش های مرتبط با باورهای معرفت شناختی............................................................. 74ب) پژوهش های مرتبط با باورهای معرفت شناختی و متغیرهای مربوطه...................................812-3. جمع بندی.................................. 86فصل سوم : روش تحقیق3–1. طرح تحقیق.......................................... 903–2. جامعه آماری.................................. 903-3. نمونه و روش نمونه گیری................................ 903-4. پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر................................(EQ)943-4-1. پایایی و روایی پرسشنامه باورهای معرفت شناختی............................... 953-5. پرسشنامه کمال گرایی مثبت و منفی تری – شورت و همکاران............................. 963-6. روش اجرای پژوهش و جمع آوری اطلاعات...................................... 983-7. روش تجزیه وتحلیل............................ 98 3-8. ملاحظات اخلاقی............................................ 99فصل چهارم : یافته ها و نتایج4-1.داده های توصیفی متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق.................................. 1014-2. ماتریس همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی.............................. 103فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری5-1. خلاصه پژوهش........................... 1185-2. تحلیل نتایج حاصل از بررسی های آماری هریک از سوالات تحقیق....................................... 1185-3. جمع بندی کلی از نتایج بدست آمده حاصل از تحلیل تمامی متغیر های تحقیق................................... 1295-4. محدودیت ها و موانع پژوهشی.................................... 1315-5. پیشنهادات........................................ 1325-5-1. پیشنهادات پژوهشی........................................ 1325-5-2. پیشنهادات کاربردی.............................. 133منابع و ماخذفهرست منابع فارسی................................ 135فهرست منابع انگلیسی................................. 140 پیوست هاپرسشنامه مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری – شورت و همکاران( 1995)...........................................149پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر( 1990).....................................152چکیده انگلیسی ........................................................................................................................................... 157 فهرست جداول2-1.جدول اجراء الگوهای موجود در بارة باورهای معرفت شناختی – اقتباس از هوفر و پنتریچ (1997) ........................................................................................................................................................................ 423-4. جدول تناظر گویه ها به ابعاد و مؤلفه های باورهای معرفت شناختی.....................................................954-1. جدول پراکندگی دامنه نمرات در دو بعد مثبت و منفی کمالگرایی گروه نمونه مورد بررسی..... 1014-2. جدول پراکندگی دامنه نمرات در مؤلفه ها و ابعاد باورهای معرفت شناختی گروه ...................... 1024-3. جدول ماتریس همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی ...................................................................... 1034-4. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه «ساده بودن دانش» ........................... 1064-5. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه ساده بودن دانش ................................................. 1074-6. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه قطعیت دانش ..................................... 1084-7. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه قطعیت دانش ....................................................... 1094-8. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه منبع دانش .......................................... 1104-9. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه منبع دانش ............................................................ 1114-10. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه توانایی ذاتی در یادگیری ............ 1124-11. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه توانایی ذاتی در یادگیری ................................ 1134-12. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه یادگیری سریع.................................... 1144-13. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه یادگیری سریع.. ..................................1155-1. جدول ارتباط ابعاد کمال گرایی با مؤلفه های باورهای معرفتشناختي .......................................... 130
رابطه ابعاد کمال گرایی با باورهای معرفت شناختی
چکیدهپژوهش حاضر با تبیین بررسی رابطه ابعاد کمال گرایی مثبت و منفی با باورهای معرفت شناختی انجام شد. جامعه آماری در این پژوهش، دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های شهرستان بهبهان و تعداد نمونه 346 دانش آموز بودکه به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش دو پرسشنامه کمال گرایی مثبت و منفی 40 سؤالی تری شورت و پرسشنامه 63 سؤالی باورهای معرفت شناختی شومر بود. پایایی و روایی ابزارها با استفاده از ضریب پایایی آلفای کرونباخ و تحلیل عوامل احراز گردید و پایایی و روایی مطلوب بود. نتایج حاصل از محاسبه همبستگی و تحلیل رگرسیون خطی با تکنیک ورود همزمان متغیرها نشان داد، ابعاد کمال گرایی با مؤلفه ساده بودن دانش رابطه آماری معنی داری ندارد و با مؤلفه های منبع دانش، توانایی ذاتی در یادگیری رابطه آماری معنی دار ضعیف و با مؤلفه های قطعیت دانش و یادگیری سریع رابطه معنی دار دارد. همچنین بعد کمال گرایی مثبت توان پیش بینی کنندگی مؤلفه قطعیت دانش را بصورت مستقیم و مؤلفه های توانایی ذاتی در یادگیری و یادگیری سریع بصورت معکوس دارد و بعد کمال گرایی منفی توان پیش بینی کنندگی منبع دانش را بصورت مستقیم دارد.کلیدواژهها:ابعاد کمال گرایی مثبت و منفی، باورهای معرفت شناختی. فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده.................................1فصل اول :کلیات1– 1. مقدمه........................................ 31 -2. بیان مسئله................................... 61-3. اهمیت و ضرورت پژوهش............................... 101–4. هدف پژوهش........................................... 121-5. سؤال کلی تحقیق........................... 121-6. متغیرهای پژوهش..................................... 121-6-1. تعریف متغیرها (مفهومی، عملیاتی)............................131-6-1-1. تعریف مفهومی........................................ 131-6-1-2. تعریف عملیاتی........................... 14 فصل دوم : پیشینه تحقیق2–1. زمینه نظری موضوع پژوهش............................................... 162–1-1. رویکرد فلسفی به معرفت شناسی و باورهای معرفت شناختی................................... 162-1-1-1. امکان معرفت......................................... 172-1-1-2. چیستی معرفت.................................... 172-1-2. انگیزه معرفت شناسی................................ 182 –1-3. تاریخچه معرفت شناسی.............................. 182-1-3-1. در دوره یونان باستان........................................ 182-1-3-2. دوره قرون وسطی................................... 192-1-3-3. دوره جدید.................................... 202-1-3-4. دوره معاصر..................................... 212-1- 3-5. فلسفه اسلامی....................................... 222-1- 3-5-1. سیر معرفت شناسی در اسلام....................................... 222-1- 3-5-2. مبانی معرفت شناسی از نظر استاد شهید مطهری............................... 232-1-4. انواع معرفت شناسی.......................................... 242-1-4-1. معرفت شناسی مطلق و مقید.................................... 242-1-4-2. معرفت شناسی پیشینی و پسینی................................... 252-1-5. ساختار معرفت، انسجام گروی، مبنا گروی............................... 262-1-5-1. انسجام گروی.. ...............................................262-1-5-2. مبنا گروی...................................... 272-1-6. رویکردهای روانشناسی................................... 282-1-7. رویکرد شناختی.......................................... 292-1-7-1. پیاژه..........................................292-1-7-1-1. منابع الهام بخش معرفت شناسی تکوینی از نظر پیاژه.......................................................292-1-7- 1-2. اصول معرفت شناسی تکوینی.................................... 312-1-7-1-3.معرفت شناسی به منزله علم.......................................... 312-1-7-2. طرح پری...................................... 322-1-7-3. ریان............................................ 342-1-7-4. بکستر................................. 352–1-7-5. کینگ و کیچنر..................................... 352-1-7-6 .شومر. .....................................372-1-8. رایج ترین مدل های نظری مطرح شده........................................382-1- 9. مدل های موجود در خصوص سنجش باورهای معرفت شناختی................................................................ 402-1-10. حوزه کلی مربوط به ساختار اصلی باورهای افراد دربارۀ یادگیری و آموزش....................................... 402–1-1. مفهوم کمال گرایی.................................. 432-1-2. رویکردهای کمال گرایی................................... 442-1-2-1. نظریه زیگموند فروید(1939-1856).......................................442-1-2-2. نظریه کارن هورنای(1952-1885)......................................452-1-2-3. نظریه آلفرد آدلر( 01937 -1870)...........................................462-1-2-4. نظریه کارل راجرز(1987-1902)............................................482-1-2-5. نظریهاریک اریکسون)1990-1902)................................................492-1-2-6. نظریه آلبرت بندورا(1925).....................................492-1-2-7. نظریه گوردون آلپورت(1967-1897).....................................502-1-2-8. نظریه عقلانی عاطفی الیس(1913)..................................512-1-2-9. نظریه فریتزپرلز(1970-1893).......................................522-1-2-10. نظریه آبراهام مزلو.......................................................... 532-1-2-10-1. ویژگی افراد خود شکوفا.....................................542-1-2-10-2. کمال گرایی از دیدگاه اسلام.................................................... 552–1-3. رویکردهای درمانی................................... 552–1-3-1. رویکرد شناخت درمانی................................... 552–1-3-1 -1. تغییر دادن طرحواره ناسازگار 582–1-3-2. رویکرد درمانی روانکاوی.. 592–1-3-3 رویکرد درمانی انسان گرا................................602–1-3-4. رویکرد گشتالت درمانی................................. 612–1-3-5. رویکرد رفتار درمانی عقلانی عاطفی....................................... 622–1-3-6. دیدگاه بلت در باره درمان کمال گرایی....................................... 622–1-4. ابعاد کمال گرایی....................................... 632–1-5. انواع کمال گرایی................................... 682–1-5-1 هاماچک(1978)...................................682–1-5-1-1. کمال گرایی بهنجار....................................682–1-5-1 -2. کمال گرایی روان رنجور........................................682–1-5- 2. تری ـ شورت و همکاران (1995).............................................692–1-5-3. رایس و دیلوو (2002)........................................................702–1- 6 . ویژگی های افراد کمال گرا.......................................................702–1-7. علل کمال گرایی.......................................... 712- 1-8. دانش آموزان کمال گرا..................................................722-1- 9. عوامل خانوادگی موءثر در ایجاد کمال گرایی....................................... 732 –2. بررسی تحقیقات انجام شده............................................74الف) پژوهش های مرتبط با باورهای معرفت شناختی............................................................. 74ب) پژوهش های مرتبط با باورهای معرفت شناختی و متغیرهای مربوطه...................................812-3. جمع بندی.................................. 86فصل سوم : روش تحقیق3–1. طرح تحقیق.......................................... 903–2. جامعه آماری.................................. 903-3. نمونه و روش نمونه گیری................................ 903-4. پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر................................(EQ)943-4-1. پایایی و روایی پرسشنامه باورهای معرفت شناختی............................... 953-5. پرسشنامه کمال گرایی مثبت و منفی تری – شورت و همکاران............................. 963-6. روش اجرای پژوهش و جمع آوری اطلاعات...................................... 983-7. روش تجزیه وتحلیل............................ 98 3-8. ملاحظات اخلاقی............................................ 99فصل چهارم : یافته ها و نتایج4-1.داده های توصیفی متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق.................................. 1014-2. ماتریس همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی.............................. 103فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری5-1. خلاصه پژوهش........................... 1185-2. تحلیل نتایج حاصل از بررسی های آماری هریک از سوالات تحقیق....................................... 1185-3. جمع بندی کلی از نتایج بدست آمده حاصل از تحلیل تمامی متغیر های تحقیق................................... 1295-4. محدودیت ها و موانع پژوهشی.................................... 1315-5. پیشنهادات........................................ 1325-5-1. پیشنهادات پژوهشی........................................ 1325-5-2. پیشنهادات کاربردی.............................. 133منابع و ماخذفهرست منابع فارسی................................ 135فهرست منابع انگلیسی................................. 140 پیوست هاپرسشنامه مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری – شورت و همکاران( 1995)...........................................149پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر( 1990).....................................152چکیده انگلیسی ........................................................................................................................................... 157 فهرست جداول2-1.جدول اجراء الگوهای موجود در بارة باورهای معرفت شناختی – اقتباس از هوفر و پنتریچ (1997) ........................................................................................................................................................................ 423-4. جدول تناظر گویه ها به ابعاد و مؤلفه های باورهای معرفت شناختی.....................................................954-1. جدول پراکندگی دامنه نمرات در دو بعد مثبت و منفی کمالگرایی گروه نمونه مورد بررسی..... 1014-2. جدول پراکندگی دامنه نمرات در مؤلفه ها و ابعاد باورهای معرفت شناختی گروه ...................... 1024-3. جدول ماتریس همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی ...................................................................... 1034-4. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه «ساده بودن دانش» ........................... 1064-5. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه ساده بودن دانش ................................................. 1074-6. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه قطعیت دانش ..................................... 1084-7. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه قطعیت دانش ....................................................... 1094-8. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه منبع دانش .......................................... 1104-9. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه منبع دانش ............................................................ 1114-10. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه توانایی ذاتی در یادگیری ............ 1124-11. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه توانایی ذاتی در یادگیری ................................ 1134-12. جدول نتایج محاسبه رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر مؤلفه یادگیری سریع.................................... 1144-13. جدول رگرسیون ابعاد کمال گرایی بر ابعاد مؤلفه یادگیری سریع.. ..................................1155-1. جدول ارتباط ابعاد کمال گرایی با مؤلفه های باورهای معرفتشناختي .......................................... 130