چکیدهویژگی های روان سنجی پرسشنامه استرس هری پس از ترجمه و بررسی روایی ظاهر و محتوا با روش تحلیل عاملی بررسی شد.یک نمونه چهارصد نفری از مردم شهر تهران به روش تصادفی ساده و نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه 66 سوالی H.S.I را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 39 سوال مناسب شهر تهران می باشد که هشت عامل در سه بخش منابع استرس، پیامد های استرس و فعالیت های کاهنده استرس تحت عناوین منابع استرس در خانواده، منابع استرس در شغل، منابع استرس درمواجهه با عوامل قدرت اجتماعی، پیامد های روانی – رفتاری، پیامد های هیجانی ،پیامد های فیزیولوژیک – بدنی، پیامد های هیجانی، فعالیت های کاهنده استرس بین فردی و فعالیت های کاهنده درون فردی می باشند که بر روی هم تقریباً 167/53 % از واریانس را تبیین میکند.ضریب همبستگی بین سیاهه استرس هری با پرسشنامه سلامت روان 744/0 و به لحاظ آماری معنا داربا 99% اطمینان و 1% خطا تائید می شود و روایی ملاک پرسشنامه هری را بیان می کندو بالاترین همبستگی بین پرسشنامه استرس هری با نمره زیر مقیاس اضطراب و بی خوابی سلامت روان 657/0 می باشد.کلمات کلیدی: استرس، منابع استرس، پیامدهای استرس، تحلیل عامل اکتشافی چکیده................................................................................................................................................................................iفهرست...............................................................................................................................................................................iiفصل اولبیان مساله ............................................................................................................................................................................ 1اهمیت و ضرورت تحقیق ......................................................................................................................................................2اهداف تحقیق .......................................................................................................................................................................3سوال های تحقیق ................................................................................................................................................................3- سوال های اصلی ....................................................................................................................................................3- سوال فرعی.................................................................................................................................................. .........4تعاریف مفاهیم و اصطلاحات.................................................................................................................................................4تعاریف نظری.........................................................................................................................................................................4- استرس ..................................................................................................................................................................4- سلامت روان . ....................................................................................................................................................... 5- آزمون .....................................................................................................................................................................6تعاریف عملیاتی ...................................................................................................................................................................6- استرس ...................................................................................................................................................................6- سلامت روان .......................................................................................................................................................... 6- روایی ..................................................................................................................................................................... 6- روایی همگرایی...................................................................................................................................................... 6- اعتبار .................................................................................................................................................................... 7- عامل...................................................................................................................................................................... 7- عامل مشترک ....................................................................................................................................................... 7- میزان اشتراک ...................................................................................................................................................... 7- ملاک کیسر .......................................................................................................................................................... 7- بار عاملی .............................................................................................................................................................. 7- چرخش عاملی ...................................................................................................................................................... 8- چرخش متعامد ..................................................................................................................................................... 8- چرخش متمایل..................................................................................................................................................... 8- تحلیل مولفه های اصلی........................................................................................................................................ 8- ساختار عاملی....................................................................................................................................................... 9- ارزش ویژه............................................................................................................................................................. 9- ضریب آلفای کرونباخ.............................................................................................................................................9 فصل دوممقدمه .................................................................................................................................................. ............................... 10نظریه های استرس .................................................................................................................................... ........................16- نظریه کانن........................................................................................................................................................... 16- نظریه سلیه ..........................................................................................................................................................17- مدل سه گانه استرس (فشار روانی) ..................................................................................................................18- نظریه ایمن شناسی عصبی – روانی....................................................................................................................22- نظریه مدل پردازش اطلاعات ..............................................................................................................................24- نظریه فولکمن و لازاروس (الگوی تبادلی) .........................................................................................................25میانجی های پاسخ به تنش ........................................................................................................................................28- نظریه روان کاوی .................................................................................................................................................29- نظریه رفتار گرایی................................................................................................................................................29- نظریه شناختی ....................................................................................................................................................29طبیعت و منابع استرس ..................................................................................................................................................... 30- استرس انگیزشی .................................................................................................................................................30- استرس پاسخی ..................................................................................................................................................30- استرس انگیزشی پاسخی (ترکیب) ....................................................................................................................30منابع یا علت های استرس ................................................................................................................................................31- دگرگونی یا رویداد های زندگی ..........................................................................................................................31- گرفتاریهای زندگی روزمره ................................................................................................................................32- استرس بلند مدت ............... ............................ ...............................................................................................33- ناکامی و تعارض ها ................. ............................ ..............................................................................................34- تیپ شخصیت A ...................... ............................ ............................................................................................34عوامل ایجاد کننده استرس .............. ............................ .................................................................................................35- کار ............................................. ............................ ............................ ..............................................................35- مردم ............... ............................ ............................ ........................................................................................35- زمان ................ .................................................................................................................................................35- محیط .................. .............................................................................................................................................36- زندگی در خانه .................... ............................ .................................................................................................36- شخصیت ............................. ............................ .................................................................................................36علائم و نشانه های استرس ................... ..........................................................................................................................37- علائم فیزیولوژیکی استرس . ........................................................................................................................... 37- علائم روانی استرس ............... ..........................................................................................................................37- علائم رفتاری استرس .......... .............................................................................................................................38- علائم ذهنی استرس ................ .........................................................................................................................38- علائم احساسی استرس ............ ...................................................................................................................... 38آثار استرس بر دستگاه ایمنی ................ ........................................................................................................................39استرس و بیماری های روان تنی .......... ............................................................................................................................40- سردرد های عصبی و میگرنی ........................ ..................................................................................................43- بیماری های کرونری قلب ............................. ....................................................................................................44- زخم معده ...................................... ....................................................................................................................45- استرس و بیماری های پوستی ......... ..................................................................................................................46تاثیر عوامل استرس زا بر فرد .................... .....................................................................................................................46عوامل موثر در ارزیابی رخدادهای فشار زا ............... ......................................................................................................50انواع روش های مقابله................................................ .......................................................................................................53شیوه های مقابله ................................ ..............................................................................................................................54روش های کنار آمدن با استرس ....................... ................................................................................................................55تفاوت های جنسی در پاسخ به استرس ............ .............................................................................................................57سلامت ......................................................... .....................................................................................................................60سلامت و بیماری ....................... ........................................................................................................................................64- سلامت جسمانی ......................... .......................................................................................................................66- سلامت هیجانی ............................ .....................................................................................................................66- سلامت هوشی ............................................................. ......................................................................................66- سلامت معنوی ....................................................... ............................................................................................66- سلامت اجتماعی ......................................... ......................................................................................................66معیار های سلامت ......................................................... ...................................................................................................67پیشینه تحقیقات ......................... ....................................................................................................................................68- مطالعات خارجی ................................................ ...............................................................................................68- مطالعات داخلی ................................................ ..................................................................................................71 فصل سومروش پژوهش ........................................... ........................................................................................................................ 73جامعه آماری ..................... ...............................................................................................................................................73نمونه و روش نمونه گیری ............................ .....................................................................................................................73ابزار جمع آوری داده ها .................................. ................................................................................................................73- سیاهه استرس هری .................. .......................................................................................................................73- پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28)) ............................................................................................................74فرآیند اجرا ........................................................ ...............................................................................................................74فصل چهارمیافته های تحقیق ............................ ................................ ...............................................................................................76فصل پنجمبحث و نتیجه گیری .......................... ..................................... ........................................................................................95پیشنهاد های تحقیق .................................. .................................. .................................................................................101محدودیت های تحقیق ................................... ............................ ...................................................................................101منابع..................................................................................................................................................................................102فهرست جداول فصل چهارم:جدول شماره 1: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.....................................................................................................76جدول شماره 2: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تاهل...............................................................................................77جدول شماره 3: میانگین، انحراف معیار، مینیمم، ماکزیمم نمرات پرسشنامه هری به تفکیک جنس............................................78جدول شماره 4: میانگین و انحراف معیار نمرات در هر یک از سوال های پرسشنامه هری............................................................79جدول شماره 5: آزمون بارتلت و شاخصKMO ................................................................................................................................82جدول شماره 6: مقادیر واریانس ……………………………………...................................................................................................82جدول شماره 7: بار عاملی سوالات........................................................................................................................................86جدول شماره 8: ضریب همبستگی بین سیاهه استرس هری و پرسشنامه سلامتروان........................................................88جدول شماره9 : همبستگی زیر مقیاس های پرسشنامه سلامت روان با پرسشنامه هری…….....................................................88جدول شماره10: پایایی سیاهه استرس هری ……………………....................................................................................................89جدول شماره 11: اعتبار سوالات عامل منابع استرس در خانواده ……………...............................................................................89جدول شماره12: اعتبار سوالات عامل پیامد های روانی- رفتاری ………………..........................................................................90جدول شماره13: اعتبار سوالات عامل پیامد های بدنی – فیزیو لوژیک……………………...............................................................90جدول شماره14: اعتبار سوالات عامل پیامد های هیجانی…………………...................................................................................90جدول شماره15: اعتبار سوالات عامل منابع استرس در شغل ..........................................................................................................91جدول شماره16: اعتبار سوالات عامل فعالیت های کاهنده استرس بین فردی..................................... .........................................91جدول شماره17: اعتبار سوالات عامل فعالیت های کاهنده استرس درون فردی.....................................................................92جدول شماره18 : اعتبار سوالات عامل منابع استرس در مواجه با عوامل قدرت اجتماعی………………......................................92جدول شماره19: پایایی پرسشنامه استرس هری در صورت حذف هر سوال…………………………………................................93جدول شماره 20: میانگین، انحراف معیار، مینیمم، ماکزیمم نمرات پرسشنامه هری به تفکیک مناطق.....................................94جدول شماره 21: نرم مقوله ای سیاهه استرس هری95……………………………….………………………………………………………… پیوست ها:پرسشنامه 66 سوالی استرس هریپرسشنامه 39 سوالی استرسگویه های حذف شدهجدول A: مقادیر همبستگی بین عامل هاجدول B : همبستگی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول C : همبستگی زیر مقیاس نشانه های جسمانی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول D : همبستگی زیر مقیاس اضطراب و بی خوابی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول E : همبستگی زیر مقیاس C پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول F: همبستگی زیر مقیاس افسردگی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدولG:Communalities اولین تحلیل عاملجدول H : واریانس کل اولین تحلیل عاملجدول I : ماتکریکس چرخش یافته اولین تحلیل عامل
بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه استرس و رابطه آن با پرسشنامه سلامت عمومی
چکیدهویژگی های روان سنجی پرسشنامه استرس هری پس از ترجمه و بررسی روایی ظاهر و محتوا با روش تحلیل عاملی بررسی شد.یک نمونه چهارصد نفری از مردم شهر تهران به روش تصادفی ساده و نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه 66 سوالی H.S.I را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 39 سوال مناسب شهر تهران می باشد که هشت عامل در سه بخش منابع استرس، پیامد های استرس و فعالیت های کاهنده استرس تحت عناوین منابع استرس در خانواده، منابع استرس در شغل، منابع استرس درمواجهه با عوامل قدرت اجتماعی، پیامد های روانی – رفتاری، پیامد های هیجانی ،پیامد های فیزیولوژیک – بدنی، پیامد های هیجانی، فعالیت های کاهنده استرس بین فردی و فعالیت های کاهنده درون فردی می باشند که بر روی هم تقریباً 167/53 % از واریانس را تبیین میکند.ضریب همبستگی بین سیاهه استرس هری با پرسشنامه سلامت روان 744/0 و به لحاظ آماری معنا داربا 99% اطمینان و 1% خطا تائید می شود و روایی ملاک پرسشنامه هری را بیان می کندو بالاترین همبستگی بین پرسشنامه استرس هری با نمره زیر مقیاس اضطراب و بی خوابی سلامت روان 657/0 می باشد.کلمات کلیدی: استرس، منابع استرس، پیامدهای استرس، تحلیل عامل اکتشافی چکیده................................................................................................................................................................................iفهرست...............................................................................................................................................................................iiفصل اولبیان مساله ............................................................................................................................................................................ 1اهمیت و ضرورت تحقیق ......................................................................................................................................................2اهداف تحقیق .......................................................................................................................................................................3سوال های تحقیق ................................................................................................................................................................3- سوال های اصلی ....................................................................................................................................................3- سوال فرعی.................................................................................................................................................. .........4تعاریف مفاهیم و اصطلاحات.................................................................................................................................................4تعاریف نظری.........................................................................................................................................................................4- استرس ..................................................................................................................................................................4- سلامت روان . ....................................................................................................................................................... 5- آزمون .....................................................................................................................................................................6تعاریف عملیاتی ...................................................................................................................................................................6- استرس ...................................................................................................................................................................6- سلامت روان .......................................................................................................................................................... 6- روایی ..................................................................................................................................................................... 6- روایی همگرایی...................................................................................................................................................... 6- اعتبار .................................................................................................................................................................... 7- عامل...................................................................................................................................................................... 7- عامل مشترک ....................................................................................................................................................... 7- میزان اشتراک ...................................................................................................................................................... 7- ملاک کیسر .......................................................................................................................................................... 7- بار عاملی .............................................................................................................................................................. 7- چرخش عاملی ...................................................................................................................................................... 8- چرخش متعامد ..................................................................................................................................................... 8- چرخش متمایل..................................................................................................................................................... 8- تحلیل مولفه های اصلی........................................................................................................................................ 8- ساختار عاملی....................................................................................................................................................... 9- ارزش ویژه............................................................................................................................................................. 9- ضریب آلفای کرونباخ.............................................................................................................................................9 فصل دوممقدمه .................................................................................................................................................. ............................... 10نظریه های استرس .................................................................................................................................... ........................16- نظریه کانن........................................................................................................................................................... 16- نظریه سلیه ..........................................................................................................................................................17- مدل سه گانه استرس (فشار روانی) ..................................................................................................................18- نظریه ایمن شناسی عصبی – روانی....................................................................................................................22- نظریه مدل پردازش اطلاعات ..............................................................................................................................24- نظریه فولکمن و لازاروس (الگوی تبادلی) .........................................................................................................25میانجی های پاسخ به تنش ........................................................................................................................................28- نظریه روان کاوی .................................................................................................................................................29- نظریه رفتار گرایی................................................................................................................................................29- نظریه شناختی ....................................................................................................................................................29طبیعت و منابع استرس ..................................................................................................................................................... 30- استرس انگیزشی .................................................................................................................................................30- استرس پاسخی ..................................................................................................................................................30- استرس انگیزشی پاسخی (ترکیب) ....................................................................................................................30منابع یا علت های استرس ................................................................................................................................................31- دگرگونی یا رویداد های زندگی ..........................................................................................................................31- گرفتاریهای زندگی روزمره ................................................................................................................................32- استرس بلند مدت ............... ............................ ...............................................................................................33- ناکامی و تعارض ها ................. ............................ ..............................................................................................34- تیپ شخصیت A ...................... ............................ ............................................................................................34عوامل ایجاد کننده استرس .............. ............................ .................................................................................................35- کار ............................................. ............................ ............................ ..............................................................35- مردم ............... ............................ ............................ ........................................................................................35- زمان ................ .................................................................................................................................................35- محیط .................. .............................................................................................................................................36- زندگی در خانه .................... ............................ .................................................................................................36- شخصیت ............................. ............................ .................................................................................................36علائم و نشانه های استرس ................... ..........................................................................................................................37- علائم فیزیولوژیکی استرس . ........................................................................................................................... 37- علائم روانی استرس ............... ..........................................................................................................................37- علائم رفتاری استرس .......... .............................................................................................................................38- علائم ذهنی استرس ................ .........................................................................................................................38- علائم احساسی استرس ............ ...................................................................................................................... 38آثار استرس بر دستگاه ایمنی ................ ........................................................................................................................39استرس و بیماری های روان تنی .......... ............................................................................................................................40- سردرد های عصبی و میگرنی ........................ ..................................................................................................43- بیماری های کرونری قلب ............................. ....................................................................................................44- زخم معده ...................................... ....................................................................................................................45- استرس و بیماری های پوستی ......... ..................................................................................................................46تاثیر عوامل استرس زا بر فرد .................... .....................................................................................................................46عوامل موثر در ارزیابی رخدادهای فشار زا ............... ......................................................................................................50انواع روش های مقابله................................................ .......................................................................................................53شیوه های مقابله ................................ ..............................................................................................................................54روش های کنار آمدن با استرس ....................... ................................................................................................................55تفاوت های جنسی در پاسخ به استرس ............ .............................................................................................................57سلامت ......................................................... .....................................................................................................................60سلامت و بیماری ....................... ........................................................................................................................................64- سلامت جسمانی ......................... .......................................................................................................................66- سلامت هیجانی ............................ .....................................................................................................................66- سلامت هوشی ............................................................. ......................................................................................66- سلامت معنوی ....................................................... ............................................................................................66- سلامت اجتماعی ......................................... ......................................................................................................66معیار های سلامت ......................................................... ...................................................................................................67پیشینه تحقیقات ......................... ....................................................................................................................................68- مطالعات خارجی ................................................ ...............................................................................................68- مطالعات داخلی ................................................ ..................................................................................................71 فصل سومروش پژوهش ........................................... ........................................................................................................................ 73جامعه آماری ..................... ...............................................................................................................................................73نمونه و روش نمونه گیری ............................ .....................................................................................................................73ابزار جمع آوری داده ها .................................. ................................................................................................................73- سیاهه استرس هری .................. .......................................................................................................................73- پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28)) ............................................................................................................74فرآیند اجرا ........................................................ ...............................................................................................................74فصل چهارمیافته های تحقیق ............................ ................................ ...............................................................................................76فصل پنجمبحث و نتیجه گیری .......................... ..................................... ........................................................................................95پیشنهاد های تحقیق .................................. .................................. .................................................................................101محدودیت های تحقیق ................................... ............................ ...................................................................................101منابع..................................................................................................................................................................................102فهرست جداول فصل چهارم:جدول شماره 1: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.....................................................................................................76جدول شماره 2: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تاهل...............................................................................................77جدول شماره 3: میانگین، انحراف معیار، مینیمم، ماکزیمم نمرات پرسشنامه هری به تفکیک جنس............................................78جدول شماره 4: میانگین و انحراف معیار نمرات در هر یک از سوال های پرسشنامه هری............................................................79جدول شماره 5: آزمون بارتلت و شاخصKMO ................................................................................................................................82جدول شماره 6: مقادیر واریانس ……………………………………...................................................................................................82جدول شماره 7: بار عاملی سوالات........................................................................................................................................86جدول شماره 8: ضریب همبستگی بین سیاهه استرس هری و پرسشنامه سلامتروان........................................................88جدول شماره9 : همبستگی زیر مقیاس های پرسشنامه سلامت روان با پرسشنامه هری…….....................................................88جدول شماره10: پایایی سیاهه استرس هری ……………………....................................................................................................89جدول شماره 11: اعتبار سوالات عامل منابع استرس در خانواده ……………...............................................................................89جدول شماره12: اعتبار سوالات عامل پیامد های روانی- رفتاری ………………..........................................................................90جدول شماره13: اعتبار سوالات عامل پیامد های بدنی – فیزیو لوژیک……………………...............................................................90جدول شماره14: اعتبار سوالات عامل پیامد های هیجانی…………………...................................................................................90جدول شماره15: اعتبار سوالات عامل منابع استرس در شغل ..........................................................................................................91جدول شماره16: اعتبار سوالات عامل فعالیت های کاهنده استرس بین فردی..................................... .........................................91جدول شماره17: اعتبار سوالات عامل فعالیت های کاهنده استرس درون فردی.....................................................................92جدول شماره18 : اعتبار سوالات عامل منابع استرس در مواجه با عوامل قدرت اجتماعی………………......................................92جدول شماره19: پایایی پرسشنامه استرس هری در صورت حذف هر سوال…………………………………................................93جدول شماره 20: میانگین، انحراف معیار، مینیمم، ماکزیمم نمرات پرسشنامه هری به تفکیک مناطق.....................................94جدول شماره 21: نرم مقوله ای سیاهه استرس هری95……………………………….………………………………………………………… پیوست ها:پرسشنامه 66 سوالی استرس هریپرسشنامه 39 سوالی استرسگویه های حذف شدهجدول A: مقادیر همبستگی بین عامل هاجدول B : همبستگی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول C : همبستگی زیر مقیاس نشانه های جسمانی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول D : همبستگی زیر مقیاس اضطراب و بی خوابی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول E : همبستگی زیر مقیاس C پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدول F: همبستگی زیر مقیاس افسردگی پرسشنامه سلامت روان با عوامل پرسشنامه هریجدولG:Communalities اولین تحلیل عاملجدول H : واریانس کل اولین تحلیل عاملجدول I : ماتکریکس چرخش یافته اولین تحلیل عامل