چکیده:این پژوهش با هدف مقایسه ویژگی های شخصیتی افراد بزهکار و غیر بزهکار در شهر ماهشهربه مرحله اجرا در آمد.روش : این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی علی- مقایسه ای بود.جامعه آماری این تحقیق شامل گروهی از افراد بزهکار و غیر بزهکار شهرستان ماهشهر بودند که تعداد آنها در حدود 420 نفر گزارش گردید. از این تعداد به عنوان نمونه 220 نفر با استفاده از جدول گرجسی و مورگان با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش : ابزار پژوهش شامل پرسشنامه شخصیتی آیزنگ(EPQ-R) بود که دارای روایی و پایایی مناسب می باشد.یافته های این پژوهش نشان داد که افراد بزهکار در مقیاس برونگرایی دارای نمره بالاتر و افراد غیر بزهکار در سایر مؤلفه ها(روان پریش گرایی، روان نژند گرایی، جرم جویی، اعتیاد) نمره کمتری کسب کردند. همچنین بین ویژگی های شخصیتی افراد بزهکار و غیر بزهکار تفاوت معنی داری وجود دارد.واژگان کلیدی: ویژگی های شخصیتی ،بزهکار، غیر بزهکار، ماهشهر. فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده..............................................................................................................................................................................1فصل اول: کلیات پژوهشمقدمه.................................................................................................................................................................................3بیان مسئله........................................................................................................................................................................4ضرورت تحقیق................................................................................................................................................................9اهداف تحقیق.................................................................................................................................................................10فرضیه های تحقیق...................................................................................................................................................... 11تعریف متغیرها..............................................................................................................................................................11فصل دوم: پیشینه تحقیقمقدمه...............................................................................................................................................................................16نظریه های صفات...........................................................................................................................................................17رابرت مک کراء و پل کاستا: الگوی پنج عاملی ....................................................................................................18الگوی نظری برای پنج عامل .....................................................................................................................................19کاربرد الگوی پنج عاملی..............................................................................................................................................20مؤلفه های ویژگی های شخصیت..............................................................................................................................21برونگرایی - درونگرایی...........................................................................................................................................21جنبه های توصیفی شخصیت ................................................................................................................................21توصیف چهار مزاج.........................................................................................................................................................22نظریه ی بازداری..........................................................................................................................................................24اندازه گیری میزان بازداری در افراد برون گرا و درونگرا.....................................................................................24نظریه ی برانگیختگی..................................................................................................................................................25تحول شخصیت..............................................................................................................................................................26اجتماعی شدن ............................................................................................................................................................27روانپریشیگرایی(سایکوتیک) .............................................................................................................................28افسردگي روانپريش ...................................................................................................................................................32رواننژندیگرایی.......................................................................................................................................................32جرمجویی.....................................................................................................................................................................32بزه، بزهکار، بزهکاری...................................................................................................................................................34خاستگاه جرم.............................................................................................................................................................35الف) محیط اجتماعی.................................................................................................................................................35ب) عوامل محیطی ......................................................................................................................................................36شهرنشینی و مهاجرت های بی رویه روستاییان به شهرها.................................................................................36ج) حاشیه نشینی .........................................................................................................................................................37د ) فقر و بیکاری..........................................................................................................................................................38جرم از دیدگاه جرم شناسی.....................................................................................................................................39الف – عوامل درون فردی .......................................................................................................................................40ب – عوامل برون فردی...............................................................................................................................................40اعتیاد..............................................................................................................................................................................42بیماریروانی .................................................................................................................................................................44بیماریجسمی...............................................................................................................................................................44ماهیتاعتیاد..................................................................................................................................................................44 معتادان مزمن...............................................................................................................................................................44چرخه اعتیاد..................................................................................................................................................................45دانش اعتیاد...................................................................................................................................................................45انواع اعتیاد......................................................................................................................................................................45تفاوت میان عادت و اعتیاد..........................................................................................................................................47بیماری روانی .................................................................................................................................................................47اثرات مواد مخدر بر ساختار مغز................... ............................................................................................................48معتاد مزمن ...................................................................................................................................................................49علائم رواني بيماري اعتیاد........ .................................................................................................................................49بیماری جسمی........................... ..................................................................................................................................58ماهیت اعتياد..................... ............................................................................................................................................61ويژگي های اعتياد ........... .................................................. ........................................................................................62علائم اعتیاد..................... ..............................................................................................................................................66مواد مخدر و مغز........... ...............................................................................................................................................68اعتیاد و سلامت انسان................... .............................................................................................................................70تأثیر متقابل مواد مخدر و ناهنجاری های روانی........ ...........................................................................................70بزهکاری........................................ ................................................................................................................................70ديدگاه ها........................... ............................................................................................................................................70رويكرد واقع گرايي انتقادي ........... ...........................................................................................................................70ديدگاه اثبات گرايان ....................................................................................................................................................71نظريه هاي يادگيري اجتماعي........... .......................................................................................................................72ساترلند و پيوند افتراقي .................. ..........................................................................................................................72نظريه انتقال فرهنگي كج روي ساترلند.......... .......................................................................................................73نظريه هاي كنترل اجتماعي............. .........................................................................................................................74شهرنشيني..................................... ................................................................................................................................82ابن خلدون.............. .......................................................................................................................................................83اميل دوركيم............ ....................................................................................................................................................84ارزيابي نظريه مرتون.................. ..................................................................................................................................84خرده فرهنگ جوان بزهكار........................ ...............................................................................................................85مكتب كلاسيك.............................................................................................................................................................85بزهکاران و زندان...........................................................................................................................................................86خودکشی ......................................................................................................................................................................87پیش گیری از اقدام به خودکشی ..... .....................................................................................................................88عدم طبقه بندی و تفکیک صحیح زندانیان (انتقال تجارب به یکدیگر) .......................................................89عدم خود اشتغالی زندانیان در داخل بندها ...........................................................................................................91خود اشتغالی...................................................................................................................................................................91زندان و رفتارهای پر خطر(لواط، رابطه جنسی یا همجنس خواهی...) .......................................................92خشونت و پرخاشگری در زندان ........................... ...................................................................................................94تحقیقات انجام شده............. ........................................................................................................................................96داخل کشور.......................... .........................................................................................................................................96خارجی..........................................................................................................................................................................101جمع بندی..................................................................................................................................................................103فصل سوم: روش تحقیقنوع تحقیق..................................................................................................................................................................109جامعه آماری...............................................................................................................................................................109نمونه آماری و روش نمونه گيري:.........................................................................................................................109پرسشنامه شخصیتی آیزنگ(EPQ-R)................................................................................................................114روش نمره گذاری......................................................................................................................................................115روش اجرا....................................................................................................................................................................117روش های آماری.......................................................................................................................................................117فصل چهارم: یافته های تحقیقيافتههاي توصيفي.....................................................................................................................................................119یافته های مربوط به فرضیه های تحقیق.............................................................................................................125فصل پنجم: نتیجه گیرینتیجه گیری................................................................................................................................................................131تبیین یافته های مربوط به فرضیه پژوهش..........................................................................................................132محدودیت های پژوهش...........................................................................................................................................136پیشنهادات پژوهش...................................................................................................................................................136منابعمنابع فارسی................................................................................................................................................................139منابع لاتین..................................................................................................................................................................147 پیوست ها.....................................................................................................................................................................150چکیده انگلیسی..........................................................................................................................................................157 فهرست جداولجدول 1-2- پنج عامل شخصیت .............................................................................................................................19جدول 1-3- جامعه آماری تحقیق بر حسب جنسیت.......................................................................................110جدول 2-3- تعداد و درصد نمونه آماری بر حسب جنسیت............................................................................110جدول 3-3- جامعه آماری به تفکیک سن...........................................................................................................111جدول 4-3- نمونه آماری به تفکیک سن.............................................................................................................111جدول 5-3- توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات در جامعه آماری......................................................112جدول شماره 6-3:توزیع فراوانی مربوط به سظح تحصیلات در نمونه آماری ............................................113جدول 1-4: ميانگين و انحراف معيار متغيرهاي پژوهش................................................................................ 119جدول 2-4: ميانگين و انحراف معيار آزمودنی های بزهکار بر اساس جنسیت......................................... 121جدول 3-4: ميانگين و انحراف معيار ویژگی های شخصیتی(روان نژندی و جرم جویی)آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن............................................................................................................ 122جدول 4-4: ميانگين و انحراف معيار ویژگی های شخصیتی(روان نژندی و جرم جویی)آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن........... 123جدول 5-4: ميانگين و انحراف معيار مؤلفه اعتیاد آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن....... 124جدول6-4: نتايج تحلیل واریانس دو طرفه روی با گروه بزهکار و غیر بزهکار........................................... 125جدول7-4 : نتايج تحلیل واریانس دو طرفه بزهکاران و غیر بزهکاران با توجه به جنسیت................. 126جدول 8-4: نتایج آزمون تحلیل واریانس دو طرفه ویژگی های شخصیتی بر اساس سطح تحصیلات در بزهکار و غیر بزهکار......................................... 127جدول 4-9 : نتایج آزمون تعقیبی دانکن جهت بررسي ویژگی های شخصیتی بزهکاران بر اساس سطح تحصیلات آنها......................................... 128جدول10-4 : نتايج تحلیل واریانس دو طرفه ویژگی های شخصیتی با میزان سن................................. 129 فهرست نمودارهانمودار شماره 1: در صد نمونه آماری برحسب جنسیت.................................................................................. 110نمودار شماره 2: درصد نمونه آماری به تفکیک سن........................................................................................ 112نمودار شماره 3:درصد فراوانی مربوط به سطح تحصیلات در نمونه آماری................................................ 113
چکیده:این پژوهش با هدف مقایسه ویژگی های شخصیتی افراد بزهکار و غیر بزهکار در شهر ماهشهربه مرحله اجرا در آمد.روش : این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی علی- مقایسه ای بود.جامعه آماری این تحقیق شامل گروهی از افراد بزهکار و غیر بزهکار شهرستان ماهشهر بودند که تعداد آنها در حدود 420 نفر گزارش گردید. از این تعداد به عنوان نمونه 220 نفر با استفاده از جدول گرجسی و مورگان با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش : ابزار پژوهش شامل پرسشنامه شخصیتی آیزنگ(EPQ-R) بود که دارای روایی و پایایی مناسب می باشد.یافته های این پژوهش نشان داد که افراد بزهکار در مقیاس برونگرایی دارای نمره بالاتر و افراد غیر بزهکار در سایر مؤلفه ها(روان پریش گرایی، روان نژند گرایی، جرم جویی، اعتیاد) نمره کمتری کسب کردند. همچنین بین ویژگی های شخصیتی افراد بزهکار و غیر بزهکار تفاوت معنی داری وجود دارد.واژگان کلیدی: ویژگی های شخصیتی ،بزهکار، غیر بزهکار، ماهشهر. فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده..............................................................................................................................................................................1فصل اول: کلیات پژوهشمقدمه.................................................................................................................................................................................3بیان مسئله........................................................................................................................................................................4ضرورت تحقیق................................................................................................................................................................9اهداف تحقیق.................................................................................................................................................................10فرضیه های تحقیق...................................................................................................................................................... 11تعریف متغیرها..............................................................................................................................................................11فصل دوم: پیشینه تحقیقمقدمه...............................................................................................................................................................................16نظریه های صفات...........................................................................................................................................................17رابرت مک کراء و پل کاستا: الگوی پنج عاملی ....................................................................................................18الگوی نظری برای پنج عامل .....................................................................................................................................19کاربرد الگوی پنج عاملی..............................................................................................................................................20مؤلفه های ویژگی های شخصیت..............................................................................................................................21برونگرایی - درونگرایی...........................................................................................................................................21جنبه های توصیفی شخصیت ................................................................................................................................21توصیف چهار مزاج.........................................................................................................................................................22نظریه ی بازداری..........................................................................................................................................................24اندازه گیری میزان بازداری در افراد برون گرا و درونگرا.....................................................................................24نظریه ی برانگیختگی..................................................................................................................................................25تحول شخصیت..............................................................................................................................................................26اجتماعی شدن ............................................................................................................................................................27روانپریشیگرایی(سایکوتیک) .............................................................................................................................28افسردگي روانپريش ...................................................................................................................................................32رواننژندیگرایی.......................................................................................................................................................32جرمجویی.....................................................................................................................................................................32بزه، بزهکار، بزهکاری...................................................................................................................................................34خاستگاه جرم.............................................................................................................................................................35الف) محیط اجتماعی.................................................................................................................................................35ب) عوامل محیطی ......................................................................................................................................................36شهرنشینی و مهاجرت های بی رویه روستاییان به شهرها.................................................................................36ج) حاشیه نشینی .........................................................................................................................................................37د ) فقر و بیکاری..........................................................................................................................................................38جرم از دیدگاه جرم شناسی.....................................................................................................................................39الف – عوامل درون فردی .......................................................................................................................................40ب – عوامل برون فردی...............................................................................................................................................40اعتیاد..............................................................................................................................................................................42بیماریروانی .................................................................................................................................................................44بیماریجسمی...............................................................................................................................................................44ماهیتاعتیاد..................................................................................................................................................................44 معتادان مزمن...............................................................................................................................................................44چرخه اعتیاد..................................................................................................................................................................45دانش اعتیاد...................................................................................................................................................................45انواع اعتیاد......................................................................................................................................................................45تفاوت میان عادت و اعتیاد..........................................................................................................................................47بیماری روانی .................................................................................................................................................................47اثرات مواد مخدر بر ساختار مغز................... ............................................................................................................48معتاد مزمن ...................................................................................................................................................................49علائم رواني بيماري اعتیاد........ .................................................................................................................................49بیماری جسمی........................... ..................................................................................................................................58ماهیت اعتياد..................... ............................................................................................................................................61ويژگي های اعتياد ........... .................................................. ........................................................................................62علائم اعتیاد..................... ..............................................................................................................................................66مواد مخدر و مغز........... ...............................................................................................................................................68اعتیاد و سلامت انسان................... .............................................................................................................................70تأثیر متقابل مواد مخدر و ناهنجاری های روانی........ ...........................................................................................70بزهکاری........................................ ................................................................................................................................70ديدگاه ها........................... ............................................................................................................................................70رويكرد واقع گرايي انتقادي ........... ...........................................................................................................................70ديدگاه اثبات گرايان ....................................................................................................................................................71نظريه هاي يادگيري اجتماعي........... .......................................................................................................................72ساترلند و پيوند افتراقي .................. ..........................................................................................................................72نظريه انتقال فرهنگي كج روي ساترلند.......... .......................................................................................................73نظريه هاي كنترل اجتماعي............. .........................................................................................................................74شهرنشيني..................................... ................................................................................................................................82ابن خلدون.............. .......................................................................................................................................................83اميل دوركيم............ ....................................................................................................................................................84ارزيابي نظريه مرتون.................. ..................................................................................................................................84خرده فرهنگ جوان بزهكار........................ ...............................................................................................................85مكتب كلاسيك.............................................................................................................................................................85بزهکاران و زندان...........................................................................................................................................................86خودکشی ......................................................................................................................................................................87پیش گیری از اقدام به خودکشی ..... .....................................................................................................................88عدم طبقه بندی و تفکیک صحیح زندانیان (انتقال تجارب به یکدیگر) .......................................................89عدم خود اشتغالی زندانیان در داخل بندها ...........................................................................................................91خود اشتغالی...................................................................................................................................................................91زندان و رفتارهای پر خطر(لواط، رابطه جنسی یا همجنس خواهی...) .......................................................92خشونت و پرخاشگری در زندان ........................... ...................................................................................................94تحقیقات انجام شده............. ........................................................................................................................................96داخل کشور.......................... .........................................................................................................................................96خارجی..........................................................................................................................................................................101جمع بندی..................................................................................................................................................................103فصل سوم: روش تحقیقنوع تحقیق..................................................................................................................................................................109جامعه آماری...............................................................................................................................................................109نمونه آماری و روش نمونه گيري:.........................................................................................................................109پرسشنامه شخصیتی آیزنگ(EPQ-R)................................................................................................................114روش نمره گذاری......................................................................................................................................................115روش اجرا....................................................................................................................................................................117روش های آماری.......................................................................................................................................................117فصل چهارم: یافته های تحقیقيافتههاي توصيفي.....................................................................................................................................................119یافته های مربوط به فرضیه های تحقیق.............................................................................................................125فصل پنجم: نتیجه گیرینتیجه گیری................................................................................................................................................................131تبیین یافته های مربوط به فرضیه پژوهش..........................................................................................................132محدودیت های پژوهش...........................................................................................................................................136پیشنهادات پژوهش...................................................................................................................................................136منابعمنابع فارسی................................................................................................................................................................139منابع لاتین..................................................................................................................................................................147 پیوست ها.....................................................................................................................................................................150چکیده انگلیسی..........................................................................................................................................................157 فهرست جداولجدول 1-2- پنج عامل شخصیت .............................................................................................................................19جدول 1-3- جامعه آماری تحقیق بر حسب جنسیت.......................................................................................110جدول 2-3- تعداد و درصد نمونه آماری بر حسب جنسیت............................................................................110جدول 3-3- جامعه آماری به تفکیک سن...........................................................................................................111جدول 4-3- نمونه آماری به تفکیک سن.............................................................................................................111جدول 5-3- توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات در جامعه آماری......................................................112جدول شماره 6-3:توزیع فراوانی مربوط به سظح تحصیلات در نمونه آماری ............................................113جدول 1-4: ميانگين و انحراف معيار متغيرهاي پژوهش................................................................................ 119جدول 2-4: ميانگين و انحراف معيار آزمودنی های بزهکار بر اساس جنسیت......................................... 121جدول 3-4: ميانگين و انحراف معيار ویژگی های شخصیتی(روان نژندی و جرم جویی)آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن............................................................................................................ 122جدول 4-4: ميانگين و انحراف معيار ویژگی های شخصیتی(روان نژندی و جرم جویی)آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن........... 123جدول 5-4: ميانگين و انحراف معيار مؤلفه اعتیاد آزمودنی های بزهکار و غیر بزهکار بر اساس میزان سن....... 124جدول6-4: نتايج تحلیل واریانس دو طرفه روی با گروه بزهکار و غیر بزهکار........................................... 125جدول7-4 : نتايج تحلیل واریانس دو طرفه بزهکاران و غیر بزهکاران با توجه به جنسیت................. 126جدول 8-4: نتایج آزمون تحلیل واریانس دو طرفه ویژگی های شخصیتی بر اساس سطح تحصیلات در بزهکار و غیر بزهکار......................................... 127جدول 4-9 : نتایج آزمون تعقیبی دانکن جهت بررسي ویژگی های شخصیتی بزهکاران بر اساس سطح تحصیلات آنها......................................... 128جدول10-4 : نتايج تحلیل واریانس دو طرفه ویژگی های شخصیتی با میزان سن................................. 129 فهرست نمودارهانمودار شماره 1: در صد نمونه آماری برحسب جنسیت.................................................................................. 110نمودار شماره 2: درصد نمونه آماری به تفکیک سن........................................................................................ 112نمودار شماره 3:درصد فراوانی مربوط به سطح تحصیلات در نمونه آماری................................................ 113