
چکیدهبدون ترديد مصرف مواد مخدر يكي از بزرگترين معضلات اجتماعي جوامع كنوني محسوب ميشود و كمتر كشوري را در جهان ميتوان يافت كه از آسيبها و معضلات آن در امان باشد(موسوی،1388). سوء مصرف مواد و وابستگی و اعتیاد به آن اختلالی پیچیده است که با علل و آثار زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی همراه است. در هم پیچیدگی عوامل زیستی، روانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی این گرفتاری و معضل را به یکی از پیچیدهترین مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی تبدیل کرده است. امروزه اعتیاد یک مشکل سلامتی و بهداشت عمومی در سر تا سر جهان و در تمام کشورها محسوب میشود (زرین کلک، 1388).هدف از انجام این پژوهش مقایسه سبکهای دلبستگی، مهارتهای مقابلهای، طرحوارههای ناسازگار اولیه و تابآوری در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد با افراد غیر مبتلا بوده است.جامعه آماری این تحقیق طبق آمار محاسبه شده 150 نفر بوده که شامل تمامی افراد مذکر مبتلا و غیر مبتلا به سوء مصرف مواد اپیوییدی شهر لار میباشد و حجم نمونه مورد پژوهش که از طریق جدول مورگان و فرمول کوکران محاسبه گردیده 108 نفر میباشد که شامل دوگروه 54 نفري است .گروه اول دربر گيرنده افراد بیماری است كه بین ردهی سنی 20 تا 60 سال قرار داشته و از ابتداي امسال براي درمان به كلينیك های شفا گستر و آیندگان واقع در شهر لار مراجعه کردهاند و گروه دوم شامل افراد سالم و غير مبتلا بوده که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و تلاش گردید با استفاده از متغیرهای سن، جنس، سطح تحصیلات و... با گروه اول همتاسازی شوند. این بررسی به روش علی- مقایسه ای صورت گرفته و جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبکهای دلبستگی بزرگسالان کالینز و رید، مقابله با فشار روانی اندلر و پارکر، مقیاس تابآوری کونور و دیویدسون و طرحواره ناسازگار یانگ بهره گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS18استفاده گردید. نتایج حاصل نشان دادکه: در سبک دلبستگی نزدیکی بین افراد سالم و معتاد تفاوت وجود دارد و این تفاوت در سطح 02/0 معنیدار است. اما طبق میانگین بدست آمده بین دو سبک وابستگی و اضطراب تفاوت معنیداری وجود ندارد. میانگین حاصل شده از پرسشنامه سبکهای مقابلهای بیانگر این بود که در سبک مقابلهای مسألهمدار بین افراد سالم و معتاد تفاوت وجود دارد و این رابطه در سطح00/0 معنیدار است. اما در دو سبک مقابلهای دیگر یعنی هیجانمدار و اجتنابمدار این تفاوت معنیدار نیست.همچنین میانگین طرح واره های ناسازگار در بین این دو گروه تفاوت وجود دارد و این تفاوت درسطح 02/0 معنیدار است.مقدار نمره بدست آمده از پرسشنامه تابآوری نیز نشان داد که بین افراد سالم و معتاد در این مقیاس تفاوتی وجود ندارد در نتیجه این رابطه معنیدار نمیباشد.کلید واژه ها:سبکهای دلبستگی، مهارتهای مقابلهای، طرحوارههای ناسازگار اولیه، تابآوری، سوء مصرف مواد. فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده 1فصل اول: کلیات... 21-1- مقدمه. 31-2- بیان مسأله. 51-3- اهمیت پژوهش... 111-4- اهداف پژوهش... 141-4-1- اهداف کلی.. 141-4-2- اهداف جزئی.. 141-4-3- اهداف کاربردی.. 141-5- سؤالات پژوهش... 141-6- تعريف متغیرهای پژوهش... 151-6-1- تعریف نظری.. 151-6-2- تعریف عملی.. 15 فصل دوم:ادبیات وپیشینه پژوهش... 172-1- مقدمه. 182-2- اعتیاد و عوامل مؤثر بر آن. 182-2-1- نظریههای سبب شناسی.. 192-2-1-1- نظریه ژنتیکی.. 192-2-1-2- نظريه روان پويشي.. 192-2-1-3- نظریههای رفتارینگر. 202-2-1-4- نظریههای شناختی.. 212-2-1-5- نظریههای رفتاري و شناختي رفتاري.. 21 2-3- دلبستگی.. 222-3-1- فرایند شکلگیری دلبستگی.. 242-3-2- انواع سبکهای دلبستگی.. 252-3-3- اختلالهای مرتبط با دلبستگی.. 262-3-4- عملكرد بيولوژيكي سيستم دلبستگي.. 262-4- مهارتهای مقابلهای.. 282-4-1- انواع مهارتهای مقابلهای.. 282-5- طرحوارههای ناسازگار اولیه. 312-5-1- شکلگیری طرحوارهای ناسازگار. 322-5-2- عملکرد طرحوارههای ناسازگار. 332-5-3- طرحوارههای شرطی و غیر شرطی.. 332-6- تابآوری.. 342-6-1- مدلهای تابآوری.. 352-6-2- ابعاد تابآوری.. 362-7- ارتباط اعتیاد با متغیرهای پژوهش... 372-8 - پیشینه پژوهشی.. 412-8-1- پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور. 412-8-2- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور. 452-8-3- جمع بندی پژوهشها 50 فصل سوم:روش پژوهش... 523-1- مقدمه. 533-2- روش پژوهش... 533-3- جامعه آماری.. 533-4- روش نمونه گیری و حجم نمونه. 533-5- ابزار پژوهش... 543-5-1- پرسشنامهی سبکهای دلبستگی بزرگسالان. 543-5-1-1- ویژگی های روانسنجی.. 543-5-2- پرسشنامهی مقابله با فشار روانی.. 553-5-2-1- ویژگی های روانسنجی.. 563-5-3- مقياس تابآوری کونوروديويدسون(٢٠٠3 ) 573-5-3-1- ویژگی های روانسنجی.. 573-5-4-پرسشنامه طرحواره ناسازگار یانگ... 593-6- روش اجرای آزمون. 603-7- روش تحلیل اطلاعات... 60 فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها 614-1- مقدمه. 624-2- آمارهای توصیفی.. 624-3- آمارهای استنباطی.. 764-4- یافتههای جانبی.. 80 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 845-1- مقدمه. 855-2- بحث و تفسیر نتایج.. 855-3- تبیین یافتهها 905-4- محدودیتهای پژوهش... 925-5- پیشنهادات... 93 فهرست منابع. 94Refrences. 100پیوست... 101 فهرست جدولهاجدول (3-1) آزمون آلفاي كرونباخ بر روي متغیر سبکهای دلبستگی.. 55جدول (3-2) آزمون آلفاي كرونباخ بر روی سبکهای مقابله ای و ابعاد آن. 57جدول (3-3) آزمون آلفاي كرونباخ بر روي متغیر تابآوری.. 58جدول (3-4) آزمون آلفاي كرونباخ بر روي متغیر طرح واره های ناسازگار. 60جدول(4-1) توزیع افراد براساس سن و وضعیت اعتیاد. 62جدول(4-2) توزیع افراد براساس تحصیلات و وضعیت اعتیاد. 64جدول(4-3) توزیع افراد براساس شغل و وضعیت اعتیاد. 66جدول(4-4) توزیع افراد براساس وضعیت تأهل و وضعیت اعتیاد. 68جدول(4-5) توزیع افراد براساس تعداد فرزند و وضعیت اعتیاد. 70جدول(4-6) آمارهاي توصيفي سبکهای دلبستگی و خرده مقیاسهای آن در افراد سالم و بیمار. 72جدول(4-7) آمارهاي توصيفي سبکهای مقابلهای در افراد سالم و بیمار. 73جدول(4-8) آمارهاي توصيفي طرحوارههای ناسازگار در افراد سالم و بیمار. 74جدول(4-9) آمارهاي توصيفي تابآوری در افراد سالم و بیمار. 75جدول(4-10) آزمون تحلیل واریانس بین وضعیت اعتیاد و سبکهای دلبستگی.. 76جدول (4-11) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و سبکهای دلبستگی.. 76جدول(4-12) آزمون تحلیل واریانس بین وضعیت اعتیاد و سبکهای مقابلهای.. 77جدول (4-13) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و سبکهای دلبستگی.. 77جدول(4-14) آزمون تحلیل واریانس بین وضعیت اعتیاد و طرحوارههای ناسازگار. 78جدول (4-15) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و طرحوارههای ناسازگار. 78جدول(4-16) آزمون تحلیل واریانس بین وضعیت اعتیاد و تابآوری.. 79جدول (4-17) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و تابآوری.. 79جدول(4-18) همبستگي بین وضعیت اعتیاد و سبک مقابلهای مسئلهمدار. 80جدول (4-19) معادله رگرسیون و آماره های آن بین وضعیت اعتیاد و مقابله مسئلهمدار. 80جدول(4-20) متغیرهای خارج شده از مدل. 80جدول(4-21) همبستگي بین وضعیت اعتیاد و سبک دلبستگی نزدیکی.. 81جدول (4-22) معادله رگرسیون و آماره های آن بین وضعیت اعتیاد و سبک دلبستگی نزدیکی.. 81جدول (4-23) متغیرهای خارج شده از مدل. 81جدول(4-24) آزمون T دو گروه مستقل بین وضعیت اعتیاد و طرحوارههای ناسازگار. 82جدول (4-25) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و طرحوارههای ناسازگار. 82جدول(4-26) آزمون T دو گروه مستقل بین وضعیت اعتیاد و تابآوری.. 83جدول (4-27) میانگین و انحراف معیار وضعیت اعتیاد و تابآوری.. 83 فهرست نمودارهانمودار (4-1) توزیع افراد براساس سن و وضعیت اعتیاد. 63نمودار (4-2) توزیع افراد براساس تحصیلات و وضعیت اعتیاد. 65نمودار (4-3) توزیع افراد براساس شغل و وضعیت اعتیاد. 67نمودار (4-4) توزیع افراد براساس وضعیت تأهل و وضعیت اعتیاد. 69نمودار (4-5) توزیع افراد براساس تعداد فرزند و وضعیت اعتیاد. 71