چکیدهخصوصی سازی و آزاد سازی به عنوان راهکارهایی بوده که در دو دهه 1980 و 1990 از سوی صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و سایر مراکز اقتصادی بین المللی برای بالا بردن کارایی به طور اکید به کشورهای گوناگون توصیه می شد. امروزه خصوصی سازی در دستور کار اکثر کشورها قرار دارد. از آنجایی که صنعت بیمه، یکی از نهادهای مهم بازار سرمایه می باشد و تغییرات در کارایی بیمه تأثیر به سزایی در رشد و توسعه اقتصاد کشور را شامل می شود، در این پژوهش سعی شده است آثار خصوصی سازی صنعت بیمه بر کارایی بیمه در کشور ایران بررسی شود. در ابتدا تعاریف، اهداف، روش ها، ضرورت خصوصی سازی صنعت بیمه و تجربه برخی از کشورها در زمینه خصوصی سازی بیمه را بیان خواهیم نمود. سپس دو شاخص ضریب نفوذ بیمه ای و حق بیمه سرانه را به عنوان شاخصهای مهم کارایی صنعت بیمه معرفی خواهیم کرد. در دو مدل آورده شده، نشان می دهیم که دولتی شدن بیمه در سالهای بعد از انقلاب موجب کاهش کارایی صنعت بیمه کشور شده است. همچنین جنگ نیز بر این دو شاخص تأثیر منفی داشته است. در پایان این پژوهش نیز به این نتیجه میرسیم که با اجرای فرایند خصوصی سازی، کارایی صنعت بیمه افزایش می یابد. و باید توجه داشت برای پیشبرد خصوصی سازی صنعت بیمه، شرکتهای بیمه خصوصی شده باید زیر نظر بیمه مرکزی به فعالیت بپردازند.واژگان کلیدی : خصوصی سازی، صنعت بیمه، ضریب نفوذ بیمه، حق بیمه سرانه فهرست مطالب عنوان صفحهفصل اول: کلیات تحقیق1-1) مقدمه.................................................................................................................................. 21-2) بیان مسئله. 31-3) اهمیت و ضرورت پژوهش... 51-4) اهداف اين پژوهش... 61-5) پرسش های پژوهش... 61-6) فرضيات پژوهش... 61-7) خلاصه مراحل روش پژوهش... 61-8) متغیرهای پژوهش و تعریف آن. 71-9) قلمرو پژوهش... 8فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق2-1 ) مقدمه. 102-2 ) تعريف کلی بيمه. 112-3 ) تاريخچة پيدايش بيمه. 122-4 ) جريان ظهور وگسترش بيمه در ايران. 132-5 ) انواع بيمه در صنعت بيمة ايران. 202-6 ) جايگاه مؤسسات بيمه در بازار مالی کشور. 242-7 ) شاخص های بيمه و ارزيابی شاخص ها در کشورهای دیگر و مقايسه با ايران. 262-8 ) خصوصی سازی در ايران. 312-9 ) نارسايی های اجرايی در فرايند خصوصی سازی در ايران. 342-10 ) آغاز جريان خصوصی سازی صنعت بيمه در ايران بعد از انقلاب... 352-11 ) چگونگی مشارکت بخش خصوصی در صنعت بيمه. 352-12 ) نظارت بر عمليات بيمه و انواع مقررات نظارت در شرايط خصوصی سازی.. 402-13 ) فرصت ها و تهديد های خصوصی سازی صنعت بيمه. 412-14) عملکرد هفده ساله صنعت بيمه کشور ( سال های 1389-1373 )482-15 ) بازار جهانی بيمه در سال 2011 ميلادی.. 512-16 ) تجربه چند کشور در زمينه خصوصی سازی صنعت بيمه. 522-17) سابقه تحقيق.. 58فصل سوم : روش اجرای تحقیق3-1 ) مقدمه. 623-2 ) روش تحقیق.. 623-3 ) ابزار جمع آوری اطلاعات... 623-4 ) تشريح انواع متغير های موجود در مدل. 633-5 ) ارائه مدل های قابل برآورد. 663- 6 ) روش تجزيه و تحليل دادهها و اطلاعات... 67فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق4-1 ) مقدمه. 694-2 ) برآورد مدل ها و تفسیر نتایج حاصل از آنها69فصل پنجم : بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات5-1 ) مقدمه. 855-2 ) نتایج پژوهش... 855-3 ) پیشنهادات... 865-4 ) محدودیت ها87 فهرست جداول جدول شمارة ( 2 – 1 ) نتايج ارزيابی شاخص های بيمه در کشورهای توسعه يافته و درحال توسعه در سال های 1367 الی 1376 ه. ش 27 جدول شمارة ( 2 – 2 ) شاخص های بيمه ای صنعت بيمة ايران طی سال های 1367 الی 1376 ه. ش 28 جدول شماره ( 2 - 3 ) عملکرد روش های واگذاری سهام طی دوره برنامه 5 ساله دوم توسعه33جدول شماره (2 - 4) شاخص های بيمه از ابتدای سال1373 تا آخر سال 1384 ه. ش... 49 جدول شماره (2 - 5) جايگاه صنعت بيمه کشور در بازار جهانی بيمه ( 1390 -1373 ه. ش )51جدول شماره ( 2 - 6 ) - بازار جهانی بيمه درسال 2011 ميلادی.. 52جدول 4-1) برآورد مدل. 70جدول 4-2) نتایج آزمون بريوش-گادفري.. 724-3) نتایج آزمون همسانی واریانس... 74 جدول 4-4) برآورد مدل 77جدول 4-5) نتایج آزمون بريوش-گادفري.. 79جدول4-6) جدول آزمون همسانی واریانس... 81 فهرست شکل هانمودار 2-1 ) سهم بخش دولتی و غیر دولتی از حق بیمه های تولیدی بازار بیمه / 90 – 1381 20نمودار 2-2 ) روند سهم رشته های بیمه از حق بیمه تولیدی بازار بیمه. 24نمودار 2-3 )حق بیمه سرانه در ایران و جهان. 30نمودار 2-4 )ضریب نفوذ بیمه در ایران و جهان. 31نمودار ( 2 - 5 ) حق بیمه تولیدی شرکتهای بیمه ( 1390 – 1386)50
بررسی تاثیر خصوصی سازی در صنعت بیمه بر کارایی بیمه در ایران
چکیدهخصوصی سازی و آزاد سازی به عنوان راهکارهایی بوده که در دو دهه 1980 و 1990 از سوی صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و سایر مراکز اقتصادی بین المللی برای بالا بردن کارایی به طور اکید به کشورهای گوناگون توصیه می شد. امروزه خصوصی سازی در دستور کار اکثر کشورها قرار دارد. از آنجایی که صنعت بیمه، یکی از نهادهای مهم بازار سرمایه می باشد و تغییرات در کارایی بیمه تأثیر به سزایی در رشد و توسعه اقتصاد کشور را شامل می شود، در این پژوهش سعی شده است آثار خصوصی سازی صنعت بیمه بر کارایی بیمه در کشور ایران بررسی شود. در ابتدا تعاریف، اهداف، روش ها، ضرورت خصوصی سازی صنعت بیمه و تجربه برخی از کشورها در زمینه خصوصی سازی بیمه را بیان خواهیم نمود. سپس دو شاخص ضریب نفوذ بیمه ای و حق بیمه سرانه را به عنوان شاخصهای مهم کارایی صنعت بیمه معرفی خواهیم کرد. در دو مدل آورده شده، نشان می دهیم که دولتی شدن بیمه در سالهای بعد از انقلاب موجب کاهش کارایی صنعت بیمه کشور شده است. همچنین جنگ نیز بر این دو شاخص تأثیر منفی داشته است. در پایان این پژوهش نیز به این نتیجه میرسیم که با اجرای فرایند خصوصی سازی، کارایی صنعت بیمه افزایش می یابد. و باید توجه داشت برای پیشبرد خصوصی سازی صنعت بیمه، شرکتهای بیمه خصوصی شده باید زیر نظر بیمه مرکزی به فعالیت بپردازند.واژگان کلیدی : خصوصی سازی، صنعت بیمه، ضریب نفوذ بیمه، حق بیمه سرانه فهرست مطالب عنوان صفحهفصل اول: کلیات تحقیق1-1) مقدمه.................................................................................................................................. 21-2) بیان مسئله. 31-3) اهمیت و ضرورت پژوهش... 51-4) اهداف اين پژوهش... 61-5) پرسش های پژوهش... 61-6) فرضيات پژوهش... 61-7) خلاصه مراحل روش پژوهش... 61-8) متغیرهای پژوهش و تعریف آن. 71-9) قلمرو پژوهش... 8فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق2-1 ) مقدمه. 102-2 ) تعريف کلی بيمه. 112-3 ) تاريخچة پيدايش بيمه. 122-4 ) جريان ظهور وگسترش بيمه در ايران. 132-5 ) انواع بيمه در صنعت بيمة ايران. 202-6 ) جايگاه مؤسسات بيمه در بازار مالی کشور. 242-7 ) شاخص های بيمه و ارزيابی شاخص ها در کشورهای دیگر و مقايسه با ايران. 262-8 ) خصوصی سازی در ايران. 312-9 ) نارسايی های اجرايی در فرايند خصوصی سازی در ايران. 342-10 ) آغاز جريان خصوصی سازی صنعت بيمه در ايران بعد از انقلاب... 352-11 ) چگونگی مشارکت بخش خصوصی در صنعت بيمه. 352-12 ) نظارت بر عمليات بيمه و انواع مقررات نظارت در شرايط خصوصی سازی.. 402-13 ) فرصت ها و تهديد های خصوصی سازی صنعت بيمه. 412-14) عملکرد هفده ساله صنعت بيمه کشور ( سال های 1389-1373 )482-15 ) بازار جهانی بيمه در سال 2011 ميلادی.. 512-16 ) تجربه چند کشور در زمينه خصوصی سازی صنعت بيمه. 522-17) سابقه تحقيق.. 58فصل سوم : روش اجرای تحقیق3-1 ) مقدمه. 623-2 ) روش تحقیق.. 623-3 ) ابزار جمع آوری اطلاعات... 623-4 ) تشريح انواع متغير های موجود در مدل. 633-5 ) ارائه مدل های قابل برآورد. 663- 6 ) روش تجزيه و تحليل دادهها و اطلاعات... 67فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق4-1 ) مقدمه. 694-2 ) برآورد مدل ها و تفسیر نتایج حاصل از آنها69فصل پنجم : بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات5-1 ) مقدمه. 855-2 ) نتایج پژوهش... 855-3 ) پیشنهادات... 865-4 ) محدودیت ها87 فهرست جداول جدول شمارة ( 2 – 1 ) نتايج ارزيابی شاخص های بيمه در کشورهای توسعه يافته و درحال توسعه در سال های 1367 الی 1376 ه. ش 27 جدول شمارة ( 2 – 2 ) شاخص های بيمه ای صنعت بيمة ايران طی سال های 1367 الی 1376 ه. ش 28 جدول شماره ( 2 - 3 ) عملکرد روش های واگذاری سهام طی دوره برنامه 5 ساله دوم توسعه33جدول شماره (2 - 4) شاخص های بيمه از ابتدای سال1373 تا آخر سال 1384 ه. ش... 49 جدول شماره (2 - 5) جايگاه صنعت بيمه کشور در بازار جهانی بيمه ( 1390 -1373 ه. ش )51جدول شماره ( 2 - 6 ) - بازار جهانی بيمه درسال 2011 ميلادی.. 52جدول 4-1) برآورد مدل. 70جدول 4-2) نتایج آزمون بريوش-گادفري.. 724-3) نتایج آزمون همسانی واریانس... 74 جدول 4-4) برآورد مدل 77جدول 4-5) نتایج آزمون بريوش-گادفري.. 79جدول4-6) جدول آزمون همسانی واریانس... 81 فهرست شکل هانمودار 2-1 ) سهم بخش دولتی و غیر دولتی از حق بیمه های تولیدی بازار بیمه / 90 – 1381 20نمودار 2-2 ) روند سهم رشته های بیمه از حق بیمه تولیدی بازار بیمه. 24نمودار 2-3 )حق بیمه سرانه در ایران و جهان. 30نمودار 2-4 )ضریب نفوذ بیمه در ایران و جهان. 31نمودار ( 2 - 5 ) حق بیمه تولیدی شرکتهای بیمه ( 1390 – 1386)50