فهرست مطالبعنوان صفحهسوختگيها1الف) ساختمان پوست... 1ب) تعريف و درجات سوختگي.. 1ج) اصول كلي كمك‌هاي اوليه در سوختگي‌ها3د) انواع سوختگي و كمك‌هاي اوليه آن‌ها31. سوختگي با آتش.... 32. سوختگي با مواد شيميايي.. 43. سوختگي با جريان برق.. 54. سوختگي ناشي از اشعه. 6مسموميت‌ها7الف) تعريف سم و مسموميت... 7ب) راه‌هاي ورود سموم به بدن.. 71. مسموميت‌هاي گوارشي.. 82. مسموميت‌هاي تنفسي.. 103. مسموميت‌هاي تماسي.. 114. مسوميت‌هاي تزريقي.. 11سوختگيهاالف) ساختمان پوستجزئي از دستگاه محافظ بدن است كه سطح خارجي بدن را پوشانيده و آن را در مقابل عوامل خارجي محافظت مي‌نمايد.ساختمان پوست از سه لايه تشكيل شده است. اين لايه‌ها از سطح به عمق به ترتيب عبارتند از: رو پوست (اپي‌درم)، پوست (درم)، زير پوست (آندودرم). كه در شكل زير نشان داده شده است.ب) تعريف و درجات سوختگيضايعاتي كه در اثر حرارت، مواد شيميايي، جريان برق و مواد راديواكتيو در بافت‌هاي مختلف ايجاد مي‌شود را سوختگي مي‌نامند.سوختگي‌ها براساس عمق، وسعت، محل آن و نسبت سطح سوختگي به تمام بدن به سه نوع خطرناك (درجه3)، متوسط (درجه2) و جزئي (درجه1) تقسيم مي‌گردند.عوارض مهم سوختگي عبارتند از شوك و عفونت.شوك:در سوختگي‌هاي شديد و عمدتاً به علت كاهش حجم خون اتفاق مي‌افتد.عفونت: به دنبال سوختگي‌ها در اثر جايگزيني انواع ميكروب‌ها در محل زخم سوختگي كه به روش بهداشتي پانسمان نشده باشد بوجود مي‌آيد. ج) اصول كلي كمك‌هاي اوليه در سوختگي‌ها1. حذف عامل سوختگي2. ارزيابي بيمار3. درمان سوختگي4. انتقال بيمار به مركز درماني د) انواع سوختگي و كمك‌هاي اوليه آن‌ها1. سوختگي با آتش:اقدامات امدادي كه بايد انجام داد عبارتند از:- حذف عامل سوختگي: با آب سرد آتش را خفه كنيد. لباس‌هاي مستعد آتش‌سوزي را در آوريد. از دويدن شخص در حال سوختن جلوگيري كنيد.- ارزيابي بيمار: علائم حياتي، شوك و ... را كنترل، عمق، وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.- درمان سوختگي:1. بيمار را روي سطحي از بدن كه سوختگي وجود ندارد يا كمترين سطح سوختگي را دارد دراز كنيد.2. وسائل آلوده كننده را از بدن مصدوم جدا كنيد.3. لباس‌هاي چسبيده به محل زخم را هرگز جدا نكنيد.4. توسط آب خنك و تميز محل سوختگي را شستشو دهيد.5. محل زخم را با گاز استريل پانسمان كنيد.6. اگر بيمار قادر به نوشيدن است و زمان كافي داريد براساس جدول زير مايعات به مصدوم بنوشانيد.بزرگسالان ½ ليوان، بچه‌هاي 12- 1 سال ¼ ليوان، كمتر از يك‌سال ⅛ ليواندر صورت وخامت سوختگي مصدوم را به اولين مركز درماني منتقل كنيد.تذكر:در سوختگي با قير بلافاصله منطقه را با آب سرد خنك كنيد. قير را هرگز برنداريد، سپس اقدامات اوليه ذكر شده‌ي فوق را به عمل آورد.2. سوختگي با مواد شيميايي:از جدي‌ترين نوع سوختگي‌ها بوده كه در سطح كم و عمق زيادتري بدن را دچار سوختگي مي‌نمايد.- حذف عامل سوختگي: لباس‌هاي آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهيد.- ارزيابي بيمار: علائم حياتي، شوك و ... را كنترل، عمق، وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.- درمان سوختگي: درمان اين نوع سوختگي عبارت از شستشوي موضع با آب فراوان حداقل به مدت 20 تا 30 دقيقه و سپس اقدامات درماني بايد همانند سوختگي با حرارت به عمل آيد.- انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امكان به اولين مركز درماني منتقل كنيد. تذكر:در صورت آلوده شدن چشم با مواد شيميايي بهترين كار شستشو با آب فراوان است.دقت كنيد تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بيروني چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نكند. در صورت وجود جسم خارجي در چشم با نوك دستمال تميز آن را به آرامي خارج كنيد. بعد از شستشو چشم را با گاز استريل پانسمان و مصدوم را منتقل كنيد.3. سوختگي با جريان برق:اين نوع سوختگي داراي عمق زيادي است و به بافت‌هاي داخل بدن صدمه مي‌زند. اقدامات امدادي در اين نوع سوختگي عبارتند از: