چکیدهدانشآفرینی یا مدیریت دانش مشتمل بر طیفی از استراتژیها و الگوهای اجرایی است که در یک سازمان بمنظور شناسایی، خلق، ارائه ، متمایز ساختن و قادر ساختن پذیرش بینشها و تجربیات مورد استفاده قرار میگیرد. چنین بینشها و تجربیاتی دانش را شکل میدهد که میتواند هم در اشخاص و یا در سازمانها به عنوان رویهها و یا الگوهای اجرایی قرار داشته باشد. با توجه به اینکه دانشآفرینی به عنوان رمز بکارگیری دانش و ایجاد مزیت رقابتپذیری در کلیه سازمانها و همچنین سازمان رسانهای محسوب میگردد، این تحقیق به بررسی دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای میپردازد. مساله اصلی در این تحقیق، دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای با استفاده از مدل نوناکا میباشد که به صورت خاص خبرگزاری ایسنا را هدف قرار داده است. هدف اصلی این تحقیق تعیین وجود یا عدم وجود ساز و کارهای مرتبط و کارآمد جهت تحقق ارکان این مدل و همچنین تعیین تحققپذیری این مدل در یک سازمان رسانهای (خبرگزاری ایسنا) بود. پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش، تحقیقی توصیفی است که بصورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی خبرنگاران شاغل در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بود و با توجه به محدود بودن جامعه آماری در این تحقیق، تمام شماری صورت گرفت. به منظور جمعآوري دادههای خام و تجزيه و تحليل آنها از پرسشنامه استفاده شد. در فصل نهایی، به پرسشهاي پژوهش بر اساس آزمون فرضيهها جواب داده شد که بر طبق آنها فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر انطباق فرآیند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا با مدل دانش آفرینی نوناکا تأیید قرار نگرفت. همچنین نتایج مرتبط با آزمون فرضیههای فرعی دوم، سوم و چهارم نشان داد که در فرآیند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرآیندهای بیرونی سازی، ترکیب و درونی سازی وجود ندارد.واژگان کلیدی: فرآیند دانش آفرینی، مدیریت دانش، سازمان رسانهای، مدل نوناکا، خبرگزاری ایسنا فهرست مطالبعنوان صفحهفصل اول: کلیات تحقیق.. 11-1) بیان مسأله. 21-2) اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق.. 31-3) گزاره های تحقیق.. 41-3-1) اهداف تحقیق.. 41-3-2) سوال های تحقیق.. 41-3-3) فرضیه های تحقیق.. 51-4 )شرح واژه ها و اصطلاحات بکار رفته در تحقیق.. 5فصل دوم:پیشینه تحقیق و مبانی نظری.. 72-1) دانش.... 82-1-1) داده، اطلاعات و دانش... 82-1-2) انواع دانش سازمانی.. 152-1-3) منابع دانشی سازمان. 202-1-4) خصوصیات دانش... 202-2) مدیریت دانش.... 212-2-1) تعاریف مدیریت دانش... 222-2-2) عناصر مدیریت دانش... 242-2-3) دسته بندی ابزارهای مدیریت دانش... 252-2-4) مدیریت دانش و سازمان یادگیرنده262-2-5) سازمانهایدانشمحور292-2-6)موانع توسعه مدیریت دانش... 332-2-7) دلایل موفقیت مدیریت دانش... 342-2-8) مبانی نظری مدیریت دانش... 352-2-9)مدل های مختلف مدیریت دانش... 402-3) پژوهش های مرتبط با تحقیق.. 542-3-1) تحقیقات مرتبط داخلی.. 542-3-2) تحقیقات مرتبط خارجی.. 582-4) چارچوب نظری تحقیق.. 62فصل سوم:روش شناسی تحقیق.. 673-1) روش تحقیق.. 683-2) جامعه آماری.. 693-3) روش نمونهگيري.. 693-4) روش و ابزار گردآوری اطلاعات... 693-5) اعتبار (روایی) پرسشنامه. 713-5-1) اعتبار (روایی) محتوا713-6) پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه. 713-7) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات... 72فصل چهارم:یافته های تحقیق.. 734-1) ویژگیهای جمعیت شناختی.. 744-1-1) جنسیت خبرنگاران. 744-1-2) سن خبرنگاران. 744-1-3) سطح تحصیلات کارکنان خبرگزاری.. 754-1-4) سطح سازمانی کارکنان خبرگزاری.. 764-1-5) سابقه شغلی کارکنان خبرگزاری.. 774-2)آزمون فرضیات تحقیق.. 784-2-1) فرضیه اصلی.. 784-2-2) فرضیه های فرعی.. 79فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها835-2) پاسخ به پرسشهای تحقیق.. 855-3) پيشنهادهاي تحقيق.. 885-3-1) پیشنهادهای کاربردی.. 885-3-2) پيشنهادهایی برای تحقیقات آتی.. 895-4) محدودیتهای تحقيق.. 89منابع.. 90 فهرست جداولجدول 2-1: منابع دانش... 17جدول3-1: عوامل سنجش شده در پرسشنامه دانش... 66جدول 3-2: ضریب آلفای کرونباخ ابعاد مورد سنجش در پرسشنامه مدیریت دانش... 68جدول 4-1: توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 70جدول 4-2: توزیع پاسخگویان بر حسب گروه های سنی.. 70جدول 4-3: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تحصیلی.. 71جدول 4-4: توزیع پاسخگویان بر حسب سطح سازمانی.. 73جدول 4-5: توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه شغلی.. 74جدول شماره 4-6: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند دانش آفرینی.. 75جدول شماره 4-7: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند دانش آفرینی.. 75جدول شماره 4-8: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند اجتماعی سازی.. 76جدول شماره 4-9: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند اجتماعی سازی.. 76جدول شماره 4-10: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند بیرونی سازی.. 76جدول شماره 4-11: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند بیرونی سازی.. 77جدول شماره 4-12: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند ترکیب.. 77جدول شماره 4-13: نتایج آزمون میانگین یک نمونهای در مورد وجود فرآیند ترکیب.. 77جدول شماره 4-14: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند درونی سازی.. 78جدول شماره 4-15: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند درونی سازی.. 78 فهرست شکل ها و نمودارهاشکل 2-1: سلسله مراتب داده ها9شکل 2-2: مدل جینی بلینگر. 10شکل 2-3: مدل شیدروف... 11شکل2-4: ارتباط بین داده ها، اطلاعات و دانش.... 14شکل2-5: منابع سازمان در بستر زمان.. 23شکل2-6: افراد، فرآیندها و فن آوری.. 25شکل2-7 توسعه ابعاد ساختار سازمانی.. 31شکل 2-8 چارچوب نظری لزوم مدیریت دانش سازمان ها38شکل 2-9: مدل خلق و تبدیل دانش سازمانی.. 39شکل 2-10: مدل کلی ساختار نظام های مدیریت دانش.... 42شکل 2-11: مدل زنجیره دانش.... 43شکل 2-12: مدل چهار حلقه ای مدیریت دانش.... 45شکل 2-13: مدل پنج مرحله ای خلق دانش در سازمان.. 47شکل 2-14: مدل مبتنی بر فرهنگ... 50شکل 2-15: مدل مفهومی تسهیم دانش.... 51شکل 2-16: مدیریت دانش.... 51شکل 2-17: مدیریت دانش.... 52شکل 2-18: مدیریت دانش.... 52شکل 2-19: مدیریت دانش.... 52شکل 2-20: مدیریت دانش.... 52شکل 2-21: فرآیند هماهنگی مدل کوزا53شکل 2-22: فرآیند های عملیاتی مدل کوزا53شکل 2-23: مدل اواد و حسن خزیری.. 54شکل 2-24: مدل ناسا54شکل 2-25: فرایند دانش آفرینی.. 62نمودار شماره 4-1: جنسیت پاسخگویان.. 72نمودار شماره 4-2: گروه سنی پاسخگویان.. 73نمودار شماره 4-3: وضعیت تحصیلی پاسخگویان.. 74نمودار شماره 4-4: سطح سازمانی پاسخگویان.. 75نمودار شماره 4-5: سابقه شغلی پاسخگویان.. 76
دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای با استفاده از مدل نوناکا ( مورد مطالعه: خبرگزاری ایسنا)
چکیدهدانشآفرینی یا مدیریت دانش مشتمل بر طیفی از استراتژیها و الگوهای اجرایی است که در یک سازمان بمنظور شناسایی، خلق، ارائه ، متمایز ساختن و قادر ساختن پذیرش بینشها و تجربیات مورد استفاده قرار میگیرد. چنین بینشها و تجربیاتی دانش را شکل میدهد که میتواند هم در اشخاص و یا در سازمانها به عنوان رویهها و یا الگوهای اجرایی قرار داشته باشد. با توجه به اینکه دانشآفرینی به عنوان رمز بکارگیری دانش و ایجاد مزیت رقابتپذیری در کلیه سازمانها و همچنین سازمان رسانهای محسوب میگردد، این تحقیق به بررسی دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای میپردازد. مساله اصلی در این تحقیق، دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای با استفاده از مدل نوناکا میباشد که به صورت خاص خبرگزاری ایسنا را هدف قرار داده است. هدف اصلی این تحقیق تعیین وجود یا عدم وجود ساز و کارهای مرتبط و کارآمد جهت تحقق ارکان این مدل و همچنین تعیین تحققپذیری این مدل در یک سازمان رسانهای (خبرگزاری ایسنا) بود. پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش، تحقیقی توصیفی است که بصورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی خبرنگاران شاغل در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) بود و با توجه به محدود بودن جامعه آماری در این تحقیق، تمام شماری صورت گرفت. به منظور جمعآوري دادههای خام و تجزيه و تحليل آنها از پرسشنامه استفاده شد. در فصل نهایی، به پرسشهاي پژوهش بر اساس آزمون فرضيهها جواب داده شد که بر طبق آنها فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر انطباق فرآیند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا با مدل دانش آفرینی نوناکا تأیید قرار نگرفت. همچنین نتایج مرتبط با آزمون فرضیههای فرعی دوم، سوم و چهارم نشان داد که در فرآیند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرآیندهای بیرونی سازی، ترکیب و درونی سازی وجود ندارد.واژگان کلیدی: فرآیند دانش آفرینی، مدیریت دانش، سازمان رسانهای، مدل نوناکا، خبرگزاری ایسنا فهرست مطالبعنوان صفحهفصل اول: کلیات تحقیق.. 11-1) بیان مسأله. 21-2) اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق.. 31-3) گزاره های تحقیق.. 41-3-1) اهداف تحقیق.. 41-3-2) سوال های تحقیق.. 41-3-3) فرضیه های تحقیق.. 51-4 )شرح واژه ها و اصطلاحات بکار رفته در تحقیق.. 5فصل دوم:پیشینه تحقیق و مبانی نظری.. 72-1) دانش.... 82-1-1) داده، اطلاعات و دانش... 82-1-2) انواع دانش سازمانی.. 152-1-3) منابع دانشی سازمان. 202-1-4) خصوصیات دانش... 202-2) مدیریت دانش.... 212-2-1) تعاریف مدیریت دانش... 222-2-2) عناصر مدیریت دانش... 242-2-3) دسته بندی ابزارهای مدیریت دانش... 252-2-4) مدیریت دانش و سازمان یادگیرنده262-2-5) سازمانهایدانشمحور292-2-6)موانع توسعه مدیریت دانش... 332-2-7) دلایل موفقیت مدیریت دانش... 342-2-8) مبانی نظری مدیریت دانش... 352-2-9)مدل های مختلف مدیریت دانش... 402-3) پژوهش های مرتبط با تحقیق.. 542-3-1) تحقیقات مرتبط داخلی.. 542-3-2) تحقیقات مرتبط خارجی.. 582-4) چارچوب نظری تحقیق.. 62فصل سوم:روش شناسی تحقیق.. 673-1) روش تحقیق.. 683-2) جامعه آماری.. 693-3) روش نمونهگيري.. 693-4) روش و ابزار گردآوری اطلاعات... 693-5) اعتبار (روایی) پرسشنامه. 713-5-1) اعتبار (روایی) محتوا713-6) پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه. 713-7) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات... 72فصل چهارم:یافته های تحقیق.. 734-1) ویژگیهای جمعیت شناختی.. 744-1-1) جنسیت خبرنگاران. 744-1-2) سن خبرنگاران. 744-1-3) سطح تحصیلات کارکنان خبرگزاری.. 754-1-4) سطح سازمانی کارکنان خبرگزاری.. 764-1-5) سابقه شغلی کارکنان خبرگزاری.. 774-2)آزمون فرضیات تحقیق.. 784-2-1) فرضیه اصلی.. 784-2-2) فرضیه های فرعی.. 79فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها835-2) پاسخ به پرسشهای تحقیق.. 855-3) پيشنهادهاي تحقيق.. 885-3-1) پیشنهادهای کاربردی.. 885-3-2) پيشنهادهایی برای تحقیقات آتی.. 895-4) محدودیتهای تحقيق.. 89منابع.. 90 فهرست جداولجدول 2-1: منابع دانش... 17جدول3-1: عوامل سنجش شده در پرسشنامه دانش... 66جدول 3-2: ضریب آلفای کرونباخ ابعاد مورد سنجش در پرسشنامه مدیریت دانش... 68جدول 4-1: توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 70جدول 4-2: توزیع پاسخگویان بر حسب گروه های سنی.. 70جدول 4-3: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تحصیلی.. 71جدول 4-4: توزیع پاسخگویان بر حسب سطح سازمانی.. 73جدول 4-5: توزیع پاسخگویان بر حسب سابقه شغلی.. 74جدول شماره 4-6: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند دانش آفرینی.. 75جدول شماره 4-7: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند دانش آفرینی.. 75جدول شماره 4-8: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند اجتماعی سازی.. 76جدول شماره 4-9: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند اجتماعی سازی.. 76جدول شماره 4-10: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند بیرونی سازی.. 76جدول شماره 4-11: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند بیرونی سازی.. 77جدول شماره 4-12: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند ترکیب.. 77جدول شماره 4-13: نتایج آزمون میانگین یک نمونهای در مورد وجود فرآیند ترکیب.. 77جدول شماره 4-14: نتایج آمار توصیفی در مورد وجود فرآیند درونی سازی.. 78جدول شماره 4-15: نتایج آزمون میانگین یک نمونه ای در مورد وجود فرآیند درونی سازی.. 78 فهرست شکل ها و نمودارهاشکل 2-1: سلسله مراتب داده ها9شکل 2-2: مدل جینی بلینگر. 10شکل 2-3: مدل شیدروف... 11شکل2-4: ارتباط بین داده ها، اطلاعات و دانش.... 14شکل2-5: منابع سازمان در بستر زمان.. 23شکل2-6: افراد، فرآیندها و فن آوری.. 25شکل2-7 توسعه ابعاد ساختار سازمانی.. 31شکل 2-8 چارچوب نظری لزوم مدیریت دانش سازمان ها38شکل 2-9: مدل خلق و تبدیل دانش سازمانی.. 39شکل 2-10: مدل کلی ساختار نظام های مدیریت دانش.... 42شکل 2-11: مدل زنجیره دانش.... 43شکل 2-12: مدل چهار حلقه ای مدیریت دانش.... 45شکل 2-13: مدل پنج مرحله ای خلق دانش در سازمان.. 47شکل 2-14: مدل مبتنی بر فرهنگ... 50شکل 2-15: مدل مفهومی تسهیم دانش.... 51شکل 2-16: مدیریت دانش.... 51شکل 2-17: مدیریت دانش.... 52شکل 2-18: مدیریت دانش.... 52شکل 2-19: مدیریت دانش.... 52شکل 2-20: مدیریت دانش.... 52شکل 2-21: فرآیند هماهنگی مدل کوزا53شکل 2-22: فرآیند های عملیاتی مدل کوزا53شکل 2-23: مدل اواد و حسن خزیری.. 54شکل 2-24: مدل ناسا54شکل 2-25: فرایند دانش آفرینی.. 62نمودار شماره 4-1: جنسیت پاسخگویان.. 72نمودار شماره 4-2: گروه سنی پاسخگویان.. 73نمودار شماره 4-3: وضعیت تحصیلی پاسخگویان.. 74نمودار شماره 4-4: سطح سازمانی پاسخگویان.. 75نمودار شماره 4-5: سابقه شغلی پاسخگویان.. 76