چکیدهاز جمله مباحثي كه مدتهاست پيش روي تصميم گيران و سياست گذاران صنعت برق در بسياري از كشورهای دنيا قرار دارد، تفكر تجدید ساختار اين صنعت مطابق با روند افزايش كارايي و رقابت در ديگر صنايع است. صنعت برق ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از اوايل دهه 70 به تغيير ساختار سازماني خود اقدام نموده است و حال، هدف اصلی از انجام این مطالعه کاربردی بررسی و تعیین لزوم تداوم استراتژی هایی است که تاکنون در زمینه ی تجدیدساختار صنعت برق ایران اجرا شده اند. جهت پاسخ به این سؤال، پرسشنامه ای حاوی 25 گویه طراحی گردید و با استفاده از روش دلفی و از طریق نمونه گیری قضاوتی و هدفمند در میان یک پنل تخصصی11نفره متشکل از چند تن از اساتید دانشگاهی متخصص در رشته های اقتصاد انرژی و برق، تعدادی از مدیران و معاونان بخشهای تولید، انتقال و توزیع برق و نیز صاحب نظران در زمینه ی خصوصی سازی و تجدید ساختار استراتژیک توزیع شد و پس از سه بار تکرار این فرایند سرانجام نتایج مورد نظر حاصل گردید. این نتایج که با استفاده از جدولهای توزیع فراوانی، درصدگیری و شاخص مد تحلیل گردید حاکی از آن است که با وجود کاستی ها و نواقصی که درحالحاضر گریبانگیر صنعت برق ایران است، اما روند تجدید ساختار این صنعت مثبت ارزیابی می شود و تداوم استراتژی هایی که در این زمینه اتخاذ شده اند لازم و ضروری است.کلیدواژه ها:اصلاحات صنعتبرق، تجدیدساختار، مقررات گذاری، مقررات زدایی، خصوصی سازی. فهرست مطالبعنوان صفحهفصل اول : کلیات...............................................................................................................11-1.مقدمه21-2.شرح و بيان مسأله پژوهشي41-3.اهميت و ارزش تحقيق71-4.اهداف تحقيق91-4-1.هدف اصلی پژوهش91-4-2.اهداف فرعی پژوهش91-5.سؤالهاي تحقيق91-6.تعريف عملياتي متغيرهاي پژوهش101-7. دستاورد/نوآوری تحقیق101-8.خلاصه ای از یافتهه ای پژوهش111-9.خلاصه ی فصل11فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق..................................................................122-1. مقدمه132-2. چارچوب نظري142-2-1. اصلاحات صنعت برق142-2-2.مؤلفههای اصلی اصلاحات صنعت برق172-2-2-1. اصلاحات در ساختار192-2-2-1-1.تفکیک اجزا202-2-2-1-2. تجدید ساختار222-2-2-1-2-1.اهداف تجديد ساختار صنعت برق242-2-2-1-2-2.الزامات و نيازمندي هاي تجديد ساختار صنعت برق252-2-2-1-2-3.بازار برق312-2-2-1-2-3-1.تعریف و فلسفه بازار برق312-2-2-1-2-3-2.مراحل تشكيل بازار برق312-2-2-1-2-3-3.موانع شكل گيري و يا انحراف بازار رقابتي برق332-2-2-1-2-4.بررسی تجارب کشورهای مختلف در زمینه تجدیدساختار صنعت برق352-2-2-1-2-4-1. بررسی تجارب برخی کشورهای توسعه یافته در زمینه تجدید ساختار صنعت برق362-2-2-1-2-4-2.بررسی تجارب برخی کشورهای درحال توسعه در زمینه تجدید ساختار صنعت برق422-2-2-1-2-5.صنعت برق ایران472-2-2-1-2-5-1.تاریخچه472-2-2-1-2-5-2.وضعیت کنونی صنعت برق ایران492-2-2-1-2-5-3.اصلاحات صنعت برق در ایران512-2-2-1-2-5-3-1.اصلاحات ساختاری در صنعت برق ایران522-2-2-1-2-5-3-1-1.روند تجديد ساختار در صنعت برق ایران542-2-2-1-2-5-4.چالش های فراروی صنعت برق ایران582-2-2-1-2-5-4-1. اشکالات ساختاریصنعت برق در ایران592-2-2-1-3.شرکتی سازی632-2-2-2.اصلاحات در قانون632-2-2-2-1.مؤلفه های اصلاحات در قانون642-2-2-2-1-1.قانونزدایی642-2-2-2-1-2.قانونگذاری(تجديد مقررات)642-2-2-3.اصلاحات در مالکیت652-2-2-3-1.مؤلفه های اصلاحات در مالکیت652-2-2-3-1-1.خصوصی سازی652-3. پیشینه تجربی662-3-1. پژوهشهای خارجی662-3-2. پژوهشهای داخلی722-4. خلاصه فصل79فصل سوم : روششناسی تحقیق...................................................................................813-1.مقدمه823-2.مفهوم تحقیق823-3.روش تحقیق833-3-1. روش دلفی833-3-2. انواع دلفی853-4. تعریف عملیاتی مفاهیم853-5. ابزار تحقیق863-5-1.روایی و پایایی ابزار تحقیق873-6. قلمرو تحقیق873-6-1. قلمرو زمانی تحقیق873-6-2. قلمرو مکانی تحقیق883-7. جامعه آماري تحقیق883-8. نمونه آماری تحقیق893-8-1. حجم نمونه آماری893-8-2.روش و طرح نمونه برداري893-9. روش اجرا و گردآوری اطلاعات903-10.روش تحلیل نتایج913-10-1.شرط توافق913-10-2. روش تجزیه و تحلیل نتایج923-11.خلاصه فصل92فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق.............................................934-1. مقدمه944-2. تحلیل نتایج944-2-1. یافته های حاصل از دور اول توزیع پرسشنامه بین اعضای پنل954-2-2. یافته های حاصل از دور دوم توزیع پرسشنامه بین اعضای پنل974-2-3. یافته های حاصل از دور سوم توزیع پرسشنامه بین اعضای پنل984-3.خلاصه فصل99فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادها.........................................................................1005-1. مقدمه1015-2. خلاصه ای از مطالعه1015-3. بحث و بررسی1025-4. نتیجه گیری1115-5. محدودیتها، مشکلات و پیشنهادهای تحقیق1125-6. خلاصه فصل113فهرست منابع1141- منابع فارسي1142- منابع انگليسي119پیوستها127پیوست شماره 1 : پرسشنامه127چکیده انگلیسی130 فهرست جدولهاجدول2-1 . شرکتها و سازمانهای تابعه توانیر53جدول2-2 . سهم بازار توليدكنندگان در بازار برق ايران، سال 138861جدول2-3. خلاصهای از دو دیدگاه در زمینه تأثیر تجدیدساختار بر صنعت برق کره69جدول 3-1. رتبه دانشگاهی اعضای پنل90جدول4-1. نتایج پرسشنامه در دور اول96جدول4-2. نتایج پرسشنامه در دور دوم97جدول4-3. نتایج پرسشنامه در دور سوم98 فهرست شکلهاشکل1-1. رشد مصرف انرژی(2050-2007) 7 شکل2-1. ارکان و مؤلفههای اصلی اصلاحات صنعت برق18شکل2-2. توالی بهینه ی ارکان اصلاحات صنایع برق19شکل2-3. یکپارچگی عمودی و تفکیک اجزای صنعت برق21 شکل2-4. ساختار متمرکز عمودی و ساختار تفکیکشده24شکل2-5. ساختار نهایی صنعت برق30 شکل2-6. مدل عمومی یک بازار برق تجدید ساختارشده34شكل2-7. خلاصه نتيجه فعاليت كشورهاي مختلف و جايگاه صنعت برق اين كشورها در جامعه جهاني36شكل2-8. مدل كلان صنعت برق بريتانيا38شكل2-9. مدل كلان صنعت برق ترکیه 44شکل 2-10. فرایند استقلال صنعت برق در وزارت نیرو53شکل2-11. روند خصوصي سازي صنعت برق کشور55