چکیدهدنیای امروز، دنیای سازمانهایی است که متولیان آن انسانها هستند. نیروی انسانی با قابلیت و توانمندی بالقوه خود چنانچه به خوبی مورد توجه قرار گیرد می تواند نقش مهم و حساسی را در راستای نیل به توسعه و رشد اقتصادی ایفا نماید. لازمه رسیدن به این مهم، توجه به کارایی و اثربخشی سازمانها با اهمیت دادن به خصوصیات و ویژگی های متغیرهای رفتار سازمانی از جمله اخلاقکار و هوش سازمانی در افراد و کارکنان است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نحوه ارتباط میان اخلاقکار و هوش سازمانی با در نظر گرفتن متغیر میانجی رفتار شهروندی سازمانی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان رسمی اداری دانشگاه .... (540 نفر) می باشند. نمونه گیری بر اساس روش تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران انجام گرفت. جهت سنجش متغیرهای تحقیق از ابزار پرسشنامه استفاده شد که شامل 30 سؤال اخلاقکار، 25 سؤال هوش سازمانی و 10 سؤال رفتار شهروندی سازمانی بود. داده های حاصل از پژوهش پس از جمع آوری جهت تعیین ارتباط میان متغیرها توسط نرمافزار آماری لیزرل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که، متغیر رفتار شهروندی سازمانی دارای رابطه معنی دار با متغیرهای اخلاقکار و هوش سازمانی است. بدین معنی که با افزایش رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان اخلاقکاری و همچنین هوش سازمانی آنها نیز افزایش خواهد یافت. با در نظر گرفتن متغیر رفتار شهروندی سازمانی به عنوان متغیر میانجی میان متغیرهای اخلاقکار و هوش سازمانی ارتباط غیرمستقیم این متغیرها نیز تأیید میگردد. امّا، بر اساس همین نتایج متغیرهای اخلاقکار و هوش سازمانی دارای رابطه معنی دار نبوده و ارتباط میان آنها تأیید نمی شود. بنابراین رابطه مستقیمی نیز میان آنها قابل تصور نیست.کلید واژه: اخلاق، اخلاقکار، هوش سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی. قهرست مطالبعنوان صفحهفصل اول: کلیات تحقیقمقدمه. 21-1) مسأله تحقیق.. 22-1) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 53-1) اهداف تحقیق.. 84-1) قلمرو تحقیق.. 91-4-1) قلمرو موضوعی.. 92-4-1) قلمرو مکانی.. 103-4-1) قلمرو زمانی.. 105-1) فرضیههای تحقیق.. 106-1) تعریف واژهها و اصطلاحهای تخصصی تحقیق.. 11 فصل دوم: ادبیات موضوع و پیشینه تحقیقمقدمه. 152-1) بخش اول: مبانی نظری.. 152-1-1) اخلاق.. 152-1-1-1) تعریف اخلاق.. 162-1-1-2) انواع اخلاق در سازمانها202-1-2) کار262-1-2-1) تعریف کار272-1-2-2) تفاوت کار و حرفه. 282-1-3) اخلاقکار292-1-3-1)تعریف اخلاقکار292-1-3-2) ابعاد اخلاقکار312-1-3-3) اهمیت و ضرورت پرداختن به اخلاقکار342-1-3-4) عوامل مؤثر بر رعایت اخلاقکاری.. 362-1-3-5) اخلاقکار در ایران.. 402-2-1) هوش... 422-2-1-1) تعریف هوش... 422-2-1-2) انواع هوش در سازمانها432-2-3) تعریف هوش سازمانی.. 472-2-3-1) ابعاد هوش سازمانی.. 482-2-3-2) عناصر هوش سازمانی.. 512-2-3-3) توانمندسازهای کلیدی هوش سازمانی.. 522-2-3-4) اهمیت و ضرورت استفاده از هوش سازمانی.. 532-3-1) رفتار شهروندی سازمانی.. 552-3-1-1) تعریف رفتار شهروندی سازمانی.. 552-3-1-2) ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 572-3-1-3) عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی.. 582-2) بخش دوم: سوابق تحقیق.. 602-2-1) تحقیقات داخلی.. 602-2-1-1) تحقیقات داخلی پیرامون اخلاقکار602-2-1-2) تحقیقات داخلی پیرامون هوش سازمانی.. 652-2-1-3) تحقیقات داخلی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی.. 672-2-2) تحقیقات خارجی.. 682-2-2-1) تحقیقات خارجی پیرامون اخلاقکار682-2-2-2) تحقیقات خارجی پیرامون هوش سازمانی.. 722-2-2-3) تحقیقات خارجی پیرامون رابطه رفتار شهروندی سازمانی با اخلاقکار و هوش سازمانی.. 752-3) بخش سوم: چارچوب نظری و مدل مفهومی تحقیق.. 85 فصل سوم: روشها و ابزار تحقیقمقدمه. 883-1) روش تحقیق.. 883-2) جامعه آماري.. 893-3) حجم نمونه و روش نمونهگیری.. 903-4) ابزار جمع آوری داده913-4-1) روایی.. 933-4-2) پایایی.. 933-5) روش گردآوری داده953-6) ابزار و روش تجزيه و تحليل داده ها95 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادههامقدمه. 974-1) ویژگی های جمعیتشناختی افراد جامعه. 974-1-1) توزیع فراوانی و درصد جنسیت افراد نسبت به کل آمار974-1-2) توزیع فراوانی و درصد تحصیلات افراد نسبت به کل آمار984-1-3) توزیع فراوانی و درصد گروههای سنی افراد نسبت به کل آمار1004-2) تحلیل توصیفی ویژگی های افراد مورد بررسی.. 1014-2-1) شاخصهای آمار توصیفی متغیرهای پژوهش.... 1014-3) تحلیل استنباطی فرضیه های پژوهش.... 1024-3-1) بررسی وضعیت اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 1024-3-2) بررسی وضعیت ابعاد اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 1034-3-2-1) بررسی وضعیت ابعاد اخلاقکار1034-3-2-2) بررسی وضعیت ابعاد هوش سازمانی.. 1044-3-2-3) بررسی وضعیت ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 1054-3-3) بررسی نحوه ارتباط متغیرهای پژوهش.... 1054-3-4) بررسی ارتباط میان ابعاد متغیرهای پژوهش.... 1064-3-4-1) بررسی ارتباط میان ابعاد اخلاقکار1074-3-4-2) بررسی ارتباط میان ابعاد هوش سازمانی.. 1084-3-4-3) بررسی ارتباط میان ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 1094-3-4-4) بررسی ارتباط میان ابعاد اخلاقکار و رفتار شهروندی سازمانی.. 1104-3-4-5) بررسی ارتباط میان ابعاد رفتار شهروندی سازمانی و هوش سازمانی.. 1104-3-4-6) بررسی ارتباط میان ابعاد اخلاقکار و هوش سازمانی.. 1124-3-5)ترسیم مدل اصلی تحقیق و نیکویی برازش مدل.. 1144-3-6) بررسی میزان تأثیر ویژگی های جمعیت شناختی.. 1214-3-6-1) تأثیر ویژگی جنسیت بر متغیرهای مورد مطالعه. 1214-3-6-2) تأثیر ویژگی سن بر متغیرهای مورد مطالعه. 1224-3-6-3) تأثیر ویژگی تحصیلات بر متغیرهای مورد مطالعه. 1224-4) یافته های جانبی.. 1244-4-1) بررسی میزان تأثیر ابعاد متغیرها1244-4-1-1) بررسی میزان تأثیر مستقیم و غیرمستقیم ابعاد چهارگانه متغیر اخلاقکار1244-4-1-2) بررسی میزان تأثیر مستقیم و غیرمستقیم ابعاد هفتگانه متغیر هوش سازمانی.. 1284-4-1-3) بررسی میزان تأثیر مستقیم و غیرمستقیم ابعاد پنجگانه متغیر رفتار شهروندی سازمانی.. 131 فصل پنجم:نتيجه گيري و پيشنهاداتمقدمه. 1365-1)خلاصه تحقيق.. 1375-2) نتيجه گيري.. 1385-2-1) وضعیت اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان اداری دانشگاه ....1395-2-2) نحوه ارتباط اخلاقکار و هوش سازمانی.. 1405-2-3) نحوه ارتباط ابعاد اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 1415-2-4) تفسیر مدل اصلی تحقیق.. 1425-2-5) تأثیر ویژگیهای جمعیتشناختی بر اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 1425-3) محدوديتهاي تحقيق.. 1435-4) پیشنهادهای تحقیق.. 1445-4-1) پيشنهادهای عمومي تحقيق.. 1445-4-2) پيشنهادهایی به محقّقين و پژوهشگران آينده147منابع و مآخذ. 149الف) منابع فارسي.. 149ب) منابع غیرفارسی.. 157 پیوستها165پیوست شماره 1: پرسشنامه پژوهش. 165پیوست شماره 2: ضرایب آلفای کرونباخ. 169پیوست شماره 3: ضرایب تی تک نمونهای برای سنجش وضعیت متغیرها. 171پیوست شماره 4: ماتریس همبستگی متغیرها. 172پیوست شماره 5: آمارههای نیکویی برازش مدل لیزرل. 173پیوست شماره 6: بررسی وضعیت عوامل جمعیت شناختی. 174پیوست شماره 6-1: بررسی وضعیت عامل جنسیت. 174پیوست شماره 6-2: بررسی وضعیت عامل سن. 175پیوست شماره 6-3: بررسی وضعیت عامل تحصیلات. 176پیوست شماره 7: ضرایب تحلیل مسیر. 178پیوست شماره 7-1: ضرایب تحلیل مسیر اخلاقکار. 178پیوست شماره 7-2: ضرایب تحلیل مسیر هوش سازمانی. 179پیوست شماره 7-3: ضرایب تحلیل مسیر رفتار شهروندی سازمانی. 180 فهرست جدولهاجدول 2-1) تعاریف مختلف از اخلاق.. 18جدول 2-2) خلاصه تحقیقات داخلی.. 78جدول 2-3) خلاصه تحقیقات خارجی.. 82جدول 3-1) تفکیک جامعه آماری بر اساس واحدها و تعداد کارکنان.. 91جدول 3-2) تفکیک سؤالهای پرسشنامه بر اساس ابعاد اخلاقکار91جدول 3-3) تفکیک سؤالهای پرسشنامه بر اساس ابعاد هوش سازمانی.. 91جدول3-4) تفکیک سؤالهای پرسشنامه بر اساس ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 92جدول3-5) امتيازدهي به سؤالها در طيف پنج گزینهای ليكرت.. 92جدول3-6) ضرایب آلفای کرونباخ متغیرها و ابعاد. 92جدول 4-1) تعداد افراد بر حسب جنسیت... 98جدول 4-2) تعداد افراد بر حسب تحصیلات.. 99جدول 4-3) تعداد افراد بر حسب گروه سنی.. 100جدول 4-4) شاخصهای آمار توصیفی متغیرهای پژوهش.... 101جدول 4-5) نتایج بررسی وضعیت متغیرهای اصلی با استفاده از آزمون تی - تک نمونهای.. 102جدول 4-6) نتایج بررسی وضعیت ابعاد چهارگانه اخلاقکار با استفاده از آزمون تی - تک نمونهای.. 103جدول 4-7) نتایج بررسی وضعیت ابعاد هفتگانه هوش سازمانی با استفاده از آزمون تی - تک نمونهای.. 104جدول 4-8) نتایج بررسی وضعیت ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی سازمانی با استفاده از آزمون تی - تک نمونهای.. 104جدول 4-9) ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش.... 106جدول 4-10) ماتریس همبستگی ابعاد اخلاقکار107جدول 4-11) ماتریس همبستگی ابعاد هوش سازمانی.. 108جدول 4-12) ماتریس همبستگی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 109جدول 4-13) ماتریس همبستگی میان ابعاد اخلاقکار و رفتار شهروندی سازمانی.. 110جدول 4-14) ماتریس همبستگی میان ابعاد رفتار شهروندی سازمانی و هوش سازمانی.. 111جدول 4-15) ماتریس همبستگی میان ابعاد اخلاقکار و هوش سازمانی.. 114جدول 4-16) ماتریس کوواریانس میان ابعاد. 118جدول 4-17) آمارههای نیکویی برازش مدل.. 118جدول 4-18) تأثیر عامل جنسیت بر اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 121جدول 4-19) تأثیر عامل سن بر اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 122جدول 4-20) تأثیر سطح تحصیلات بر اخلاقکار، هوش سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی.. 122جدول 4-21) تأثیر سطح تحصیلات بر هوش سازمانی (آزمون توکی)122جدول 4-22) اثرات مستقیم ابعاد چهارگانه اخلاقکار125جدول 4-23) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد روح جمعی و مشارکت در کار126جدول 4-24) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد دلبستگی و علاقه به کار126جدول 4-25) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد روابط سالم و انسانی در محل کار127جدول 4-26) اثرات مستقیم ابعاد هفتگانه هوش سازمانی.. 128جدول 4-27) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد دانش کاربردی.. 129جدول 4-28) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد سرنوشت مشترک... 130جدول 4-29) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد فشار عملکرد. 130جدول 4-30) اثرات مستقیم ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی سازمانی.. 132جدول 4-31) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد جوانمردی و مروت.. 133جدول 4-32) اثرات مستقیم دیگر ابعاد بر بعد نوع دوستی.. 134 فهرست شکلها و نمودارهاشکل 2-1) ابعاد هوش سازمانی 50شکل 2-2) مدل مفهومی ارتباط اخلاقکار و هوش سازمانی با در نظر گرفتن متغیر میانجی رفتار شهروندی سازمانی 86نمودار 4-1)تعداد افراد بر حسب جنسیت 98نمودار 4-2)تعداد افراد بر حسب تحصیلات 99نمودار 4-3)تعداد افراد بر حسب گروه سنی 100نمودار 4-4)مدل برازش شده اخلاقکار و هوش سازمانی به همراه متغیر میانجی رفتار شهروندی سازمانی (ارزش تخمینی) 119نمودار 4-5)مدل برازش شده اخلاقکار و هوش سازمانی به همراه متغیر میانجی رفتار شهروندی سازمانی(ارزش t) 120نمودار 4-6)تحلیل مسیر ابعاد چهارگانه اخلاقکار 125نمودار 4-7)مدل تحلیل مسیر اخلاقکار با در نظر گرفتن اثرات مستقیم و غیرمستقیم ابعاد. 127نمودار 4-8)تحلیل مسیر ابعاد هفتگانه هوش سازمانی 129نمودار 4-9)مدل تحلیل مسیر هوش سازمانی با در نظر گرفتن اثرات مستقیم و غیرمستقیم ابعاد. 131نمودار 4-10)تحلیل مسیر ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی سازمانی 132نمودار 4-11)مدل تحلیل مسیر رفتار شهروندی سازمانی با در نظر گرفتن اثرات مستقیم و غیرمستقیم ابعاد. 134