چکیده :صنعت خودروي جهاني طي دهه هاي اخير، رشد بسيار زيادي را نسبت به ساير صنايع داشته است. هر روز شدت رقابت در اين صنعت، براي كسب سهم بازارجهاني افزايش مي يابد. صنعت خودروی ایران نيز در راستاي كسب سهم بازار جهاني از طريق صادرات گام هاي موثري برداشته است. در اين راستا پژوهش حاضر با عنوان مدلی برای راهبردهای فروش به خارج در ایران خودرو با تاکید بر زنجیره تامین، تبیین گردیده است. تحقیق حاضر به طور مشخص شامل دو گام اصلی جهت ارتقا رقابت پذیری صادرات خودرو به بازارهای هدف می باشد. در گام اول، چارچوب اصلی تحقیق بر اساس شناسایی ابعاد (قدرت زنجیره تامین) و کاربردی نمودن این ابعاد، توسعه یافته است. بر این اساس با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی تاییدی مولفه های (قدرت زنجیره تامین) و با استفاده از تحلیل مسیر اثر (قدرت زنجیره تامین) بر (مزیت های رقابتی) و (مزیت های استراتژیک زنجیره تامین در صادرات) و در نهایت (توان رقابت پذیری زنجیره تامین جهت صادرات) آزمون گردیده است. در گام دوم، بررسی عوامل اثر گذار بر صادرات و طراحی یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی بر اساس هشت معیار منتخب از شصت و یک زیر معیار شناخته شده، در اولویت پژوهش قرار گرفته است. لازم به ذکر است با توجه به نقش تعیین کننده کشورهای هدف در صادرات، سیستم پشتیبان تصمیم گیری بر اساس منتخب شصت و یک زیرمعیار از عوامل مالی، سیاسی، حقوقی، زیربنایی، کارگری و مالیاتی در برنامه متلب بر اساس منطق سوژنو طراحی و اجرا گردید.چارچوب نظری این تحقیق به بررسی مفاهیم رقابت پذیری، صنعت خودرو، زنجیره تامین و اثر آن در صادرات و همچنین مولفه های موثر بر رقابت پذیری این صنعت در جهان خواهد پرداخت. این مولفه ها به کمک مصاحبه با خبرگان، مطالعات اسنادی و ثبت تجربه شرکت ایران خودرو از طریق حضور در بازاهای بین المللی جمع آوری گردیده است. روش این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی میباشد که جهت تحلیل مسیر از نرم افزار لیزرل و جهت ایجاد یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری از نرم افزار متلب بهره برداری شده است. توزیع پرسشنامه های اين تحقيق، در جامعه خبرگان صنعت خودرو در شرکت های ایران خودرو، ساپکو و ایساکو به عنوان حلقه های اصلی زنجیره تامین خودرو صورت پذیرفته است.نتایج تحقیق در گام اول، موید تاثیر قابل توجه فاکتورهای تولیدی بر قدرت زنجیره تامین می باشد. لازم به ذکر است که فاکتورهای تولیدی بر نقش جنبه های تکنولوژی در توسعه صنعت خودرو تاکید دارد که به اعتقاد محقق، سرمایه گذاری در فرآیند های مهندسی تولید و مهندسی محصول، به عنوان راهکار استراتژیک صنعت خودروی ایران جهت حضور در بازارهای بین المللی می باشد.نتایج تحقیق در گام دوم، توجه به (عوامل موثر بر صادرات) یا عوامل بیرونی می باشد. در ضمن با استفاده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری طراحی شده بر اساس (عوامل موثر بر صادرات) میتوان اولویت بازارها را نیز تعیین نمود. براساس نتایج تحقیق اولویت صادرات به بازارهایی است که دولت مقصد نگرش مثبتی نسبت به کالاهای ساخت ایران دارد یا بعبارتی رابطه سیاسی از استحکام قابل قبولی برخودار باشد. به اعتقاد محقق با توجه به زیرساختهای موجود و توان رقابت پذیری محصولات ایرانی، کشورهایی با رابطه مطلوب سیاسی در اولویت صادرات می باشند. لازم به ذکر است توجه به ظرفیت بازار هدف و زیرساختهای فروش از طریق لیزینگ نیز به عنوان راهکارهایی جهت افزایش رقابت پذیری صادرات می باشند.واژگان کلیدی: رقابت پذیری- صادرات خودرو- زنجیره تامین – شرکت ایران خودرو- معادلات ساختاری- سیستم پشتیبان تصمیم گیری فهرست مطالب عنوان صفحهفصل اول: كليات تحقيق1) مقدمه................................................................................................................................................ 21-1) تعریف موضوع.............................................................................................................................. 42-1) اهميت موضوع.............................................................................................................................. 63-1) گزاره های تحقیق........................................................................................................................ 81-3-1) اهداف تحقیق................................................................................................................ 82-3-1) پرسش های تحقیق...................................................................................................... 93-3-1) فرضیه های تحقیق....................................................................................................... 94-3-1) متغییر های تحقیق...................................................................................................... 105-3-1) گام های انجام تحقیق.................................................................................................. 106-3-1) مدل مفهومی تحقیق.................................................................................................... 104-1) روش تحقيق................................................................................................................................. 115-1) جامعه آماري تحقيق و جمعيت اطلاع دهنده.......................................................................... 136-1) روش و ابزارهاي گردآوري اطلاعات........................................................................................... 137-1) روش تجزيه و تحليل داده ها..................................................................................................... 148-1) سوابق تحقيق............................................................................................................................... 159-1) تعريف واژگان كليدي.................................................................................................................. 1910-1) محدوديتهاي تحقيق................................................................................................................ 2011-1) قلمرو تحقيق............................................................................................................................. 21فصل دوم: ادبيات تحقيق2) مقدمه................................................................................................................................................. 231-2) رقابت پذیری................................................................................................................................ 251-1-2) رویکردهای رقابت پذیری............................................................................................... 262-1-2) سطوح رقابت پذیری....................................................................................................... 27الف) رقابت پذیری ملی............................................................................................................. 28ب) رقابت پذیری صنعت.......................................................................................................... 29ج) رقابت پذیری بنگاه............................................................................................................. 303-1-2) رقابت در صنعت جهانی.................................................................................................. 304-1-2) استراتژی های عمومی رقابتی پورتر.............................................................................. 332-2) روشهای ورود به بازار................................................................................................................. 341-2-2) رقابت پذیری صادرات...................................................................................................... 373-2) صنعت خودروسازی..................................................................................................................... 401-3-2) تحلیل صنعت خودرو بر اساس مدل پورتر................................................................... 452-3-2) صنعت خودروسازی ایران................................................................................................ 473-3-2) استراتژی رقابتی صنعت خودروی ایران ...................................................................... 49الف) نکاتی جهت نیل به استراتژی های جهانی شدن.......................................................... 51ب) شناسایی فرصت ها و تهدیدها ی شرکت ایران خودرو در صادرات ......................... 53ج) شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکت ایران خودرو در صادرات...................................... 54د) مدل تحلیلی استراتژی های شرکت ایران خودرو در صادرات...................................... 554-3-2)قیمت گذاری محصولات صادراتی................................................................................... 574-3-2) منابع مزیت صنعت خودروی ایران در رقابت جهانی.................................................. 585-3-2) موانع رقابت در سطح جهانی......................................................................................... 594-2) زنجیره تامین...................................................................................................................................... 641-4-2) مدیریت زنجیره تامین.................................................................................................... 662-4-2) زنجیره تامین خودرو........................................................................................................ 69الف) تویوتا الگویی موفق در مدیریت زنجیره تامین............................................................ 713-4-2) زنجیره تامین خودرو در ایران........................................................................................ 735-2) قدرت زنجیره تامین........................................................................................................................... 75الف) فاکتورهای منحصر به فرد موقعیتی در زنجیره تامین............................................... 83ب) عدم اطمینان در زنجیره عرضه........................................................................................ 86ج) مولفه های تولید................................................................................................................ 886-2) مزیتهای استراتژیک زنجیره تامین در صادرات................................................................................ 897-2) مزیتهای رقابتی................................................................................................................................... 928-2) توان رقابت پذیری صادرات................................................................................................................ 989-2) مدل مفهومی تحقیق.......................................................................................................................... 9910-2) عوامل موثر بر صادرات به بازارهای هدف...................................................................................... 10111-2) مدل معادلات ساختاری.................................................................................................................. 1071-11-2) تعریف مدل معادلات ساختاری...................................................................................... 1072-11-2) ضرورت مدل معادلات ساختاری در پژوهش حاضر..................................................... 1073-11-2)مراحل مدل معادلات ساختاری....................................................................................... 10812-2) سیستم های استنتاج فازی در برنامه متلب................................................................................. 10813-2) نتیجه گیری فصل دوم.................................................................................................................... 110 فصل سوم: متدلوژی و روش تحقيق3) مقدمه.......................................................................................................................................... 1121-3) متدلوژی تحقیق..................................................................................................................... 1121-1-3) روش تحقیق.......................................................................................................... 1132-1-3) جامعه آماری......................................................................................................... 1143-1-3) نمونه آماری و حجم نمونه.................................................................................. 1144-1-3) روشهای گردآوری داده ها................................................................................... 1155-1-3) پایایی و روایی ابزار پژوهش................................................................................. 119الف) روایی (اعتبار محتوایی).................................................................................. 119ب) روایی ( اعتبار عاملی)...................................................................................... 119ج) پایایی (الفای کرونباخ)....................................................................................... 1202-3) روش های تحلیل داده ها و آزمون فرضیات....................................................................... 1211-2-3) مدل معادلات ساختاری........................................................................................ 122الف) تعریف مدل معادلات ساختاری........................................................................ 122ب) ساخت یک مدل ساختاری................................................................................... 122ج) انتخاب شاخصهای مشاهده شده برای متغییرهای مکنون................................. 123د) ارزیابی تناسب یا برازش مدل................................................................................. 124ه) تفسیر مدل............................................................................................................... 1262-2-3) تکنیک آنتروپی..................................................................................................... 1263-2-3) سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی................................................................. 128الف) نظریه فازی............................................................................................................. 129 فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها4) مقدمه........................................................................................................................................................ 1351-4) تحلیل داده ها..................................................................................................................................... 1351-1-4) توصیف داده های جمعیت شناختی..................................................................................... 1352-1-4) توصیف متغییرهای پژوهش.................................................................................................. 1363-1-4)بررسی مدل های اندازه گیری متغییرهای تحقیق............................................................... 140الف) مدل اندازه گیری متغییر برونزا مدل................................................................................... 141ب) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی.................................................... 142ج) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت استراتژیک...................................................... 143د) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول توان رقابتی................................................................ 1434-1-4) آزمون فرضیه های تحقیق..................................................................................................... 1445-1-4) سیستم پشتیبان تصمیم گیری.............................................................................................. 147فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات تحقيق5) مقدمه........................................................................................................................................................ 1621-5) خلاصه تحقیق............................................................................................................................... 1622-5)نتایج تحقیق......................................................................................................................................... 1681-2-5) نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر................................................ 1682-2-5) نتایج بدست آمده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی................................................ 1713-5) نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................................................................. 1724-5) پیشنهادات برای تحقیقات آینده..................................................................................................... 1835-5) محدودیت های تحقیق...................................................................................................................... 184 فهرست منابعمنابع و ماخذ................................................................................................................................................. 186 ضمائمضميمه اول- محاسبه واریانس جهت برآورد حجم نمونه........................................................................ Iضميمه دوم- پرسشنامه معادلات ساختاری تحقیق................................................................................. IIIضميمه سوم- پرسشنامه سنجش اهمیت نسبی معیارهای تاثیرگذار بر صادرات.................................. IXضميمه چهارم- آزمون فریدمن پرسشنامه اولویت بندی......................................................................... XVضميمه پنجم- محاسبات عدد kmo و sig bartlett........................................................................... XVIIIضميمه ششم- محاسبات آلفای کرونباخ.................................................................................................... XXIVضميمه هفتم- خروجی نرم افزار لیزرل برای مدل تحقیق...................................................................... XXX فهرست جداولجدول 1- 1 – میزان تولید کشورهای تولید کننده خودرو در سال 2010......................................... 6جدول 2- 1- برنامه تولید و صادرات شرکت ایران خودرو بر اساس پرتفولیوی.................................... 7جدول 3-1- سیر تکاملی رقابت پذیری در سطح ملی............................................................................ 15جدول 4-1 – خلاصه ای از پایان نامه های انجام شده در صنعت خودرو............................................. 16جدول 1-2- جدول مقایسه ای استراتژی عمومی پورتر.......................................................................... 33جدول 2-2- تحلیل اس دابلیوا تی برای صنعت خودروی جهان............................................................ 43جدول 3-2- تحلیل اس دابلیو اتی برای صادرات خودروی ایران به بازار جهانی................................. 48جدول 4-2- جدول عوامل خارجی............................................................................................................ 53جدول 5-2- جدول عوامل داخلی.............................................................................................................. 54جدول 6-2 – مدل تحلیل swot شرکت ایران خودرو در صادرات....................................................... 55جدول 7-2- تعاریف مختلف زنجیره تامین............................................................................................. 65جدول 8-2- تعاریف مختلف مدیریت زنجیره تامین................................................................................ 68جدول 9-2- نقاط ضعف در زنجیره تامین خودروسازی ایران................................................................. 73جدول 10-2- معیارهای عملکرد زنجیره تامین شناسایی شده.............................................................. 80جدول 11-2- فاکتورهای موثر بر وضعیت موقعیتی زنجیره تامین........................................................ 85جدول 12-2 زیرمعیارهای شناسایی شده در حوزه عدم اطمینان.......................................................... 87جدول 13-2- زیرمعیارهای شناسایی شده در حوزه مولفه های تولیدی.............................................. 89جدول 14-2- متغییرها، معیارها و ملاک های اندازه گیری................................................................... 100جدول 15-2- عوامل موثر در صادرات به بازار هدف............................................................................... 104جدول 1-3- متغییرها، معیارها و ملاک های اندازه گیری...................................................................... 116جدول 2-3- متغییرهای موثر بر صادرات خودرو به بازارهای خارجی................................................... 117جدول 3-3- درصد واریانس تبیین شده جهت بررسی روایی پژوهش................................................... 120جدول 4-3-میزان آلفای کرونباخ برای سوالات متغییرهای تحقیق....................................................... 121جدول 5-3- خلاصه آزمونهای برازندگی مدل در معادلات ساختاری.................................................... 126جدول 6-3- تبدیل ترجیحات زبانی به اعداد فازی.................................................................................. 131جدول 1-4- جدول آمار توصیفی پاسخ دهنده گان................................................................................ 136جدول 2-4- توصیف متغییرهای مشاهده گر............................................................................................ 136جدول 3-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی مرتبه دوم قدرت زنجیره تامین ............................... 141جدول 4-4- شاخص های برازش تحلیل عملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی........................ 142جدول 5-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت استراتژیک.......................... 143جدول 6-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول ...................................................... 144جدول 7-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی مدل تحقیق................................................................. 146جدول 8-4- بررسی فرضیه های تحقیق................................................................................................... 147جدول 9-4- معیارهای برگزیده موثر بر صادرات .................................................................................... 148جدول 10-4- وزنهای محاسبه شده با استفاده از آنتروپی...................................................................... 148جدول 11-4- ارزیابی عوامل موثر بر صادرات جهت اولویت بندی شش بازار....................................... 152جدول 12-4- اعداد فازی زادیی شده جهت ورود به مدل تحقیق......................................................... 154جدول 13-4- مقایسه شش بازار اصلی صادراتی ایران خودرو................................................................ 159جدول 1-5- معیارهای برگزیده موثر بر صادرات...................................................................................... 167جدول 2-5- بارهای عاملی مربوط به مدل تحقیق................................................................................... 169جدول 3-5- بارهای عاملی معیارهای آشکار تحقیق و پیشنهادهای بهبود........................................... 175جدول 4-5- مزیت های رقابتی صادرات ......................................................................... 180 فهرست شکل هاشكل 1- 1 – گامهای انجام تحقیق........................................................................................................... 10شكل 2- 1 – مدل مفهومی تحقیق........................................................................................................... 11شكل 1- 2- رقابت پذیری سطح ملی........................................................................................................ 29شكل 2-2 – نیروهای پیش برنده رقابت درصنعت جهانی..................................................................... 32شكل 3-2- خط مشی های ورود به بازار................................................................................................... 34شكل 4-2- طرح بازاریابی صادرات............................................................................................................. 38شكل 5-2- میزان تولید خودرو در سالهای مختلف و پیش بینی در سال 2011................................ 41شكل 6-2- مقایسه نسبت تولید به صادرات شرکت های خودروسازی.................................................. 42شكل 7-2- سهم مناطق مختلف جهان..................................................................................................... 43شكل 8-2-انتخاب استراتژی مناسب جهت حضور در بازار بین الملل................................................... 49شكل 9-2 – مقایسه بازگشت سرمایه و استراتژی های عمومی پورتر................................................... 50شكل 10-2- نمایی کلی از فرآیند زنجیره تامین یک شرکت................................................................ 65شكل 11-2- انواع نگرشها به زنجیره تامین.............................................................................................. 69شکل 12-2- زنجیره تامین خودرو ........................................................................................................... 71شكل 13-2- خانه زنجیره تامین................................................................................................................ 76شکل 14-2- موجودی کالا در زنجیره تامین از تامین کنندگان رده..................................................... 78شکل 15-2- مبانی مدل تحقیق................................................................................................................ 82شكل 16-2 مدل مخروط ماسه ای............................................................................................................ 93شکل 17-2- مبانی مدل تحقیق (قسمت دوم)........................................................................................ 100شكل 18-2 چارچوبی برای راهبردهای فروش به خارج از کشور........................................................... 101شکل 19-2- گام های حل مدل تحقیق................................................................................................... 102شكل 20-2- عوامل موثر بر صادرات به بازارهای هدف........................................................................... 103شكل 1-3- گامهای تحقیق برای تبیین چارچوب نظری در راستای ایجاد یک مدل.......................... 113شکل 2-3- مدل معادلات ساختاری تحقیق............................................................................................. 123شكل 3-3- نمایش اعداد فازی مثلثی گزینه های پنج گانه................................................................... 131شكل 3-3- نمایش اعداد مثلثی M1 و M2............................................................................................. 131شكل 1-4- نمودارهای توصیفی پاسخ دهندگان...................................................................................... 136شكل 2-4- نمودار رادار مرتبط با عوامل موقعیتی................................................................................... 137شكل 3-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر عدم اطمینان.......................................................................... 138شكل 4-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر فاکتورهای تولیدی................................................................. 138شكل 5-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر مزیت رقابتی........................................................................... 139شكل 6-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر مزیت های استراتژیک زنجیره تامین................................... 139شكل 7-4- نمودار رادار مرتبط با توان رقابت پذیری سامان.................................................................. 140شكل 8-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم..................................................................... 141شكل 9-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی .................................... 142شكل 10-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های استراتژیک............................ 143شكل 11-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول توان رقابت پذیری.................................. 144شكل 12-4- مدل معادلات ساختاری تحقیق به همراه ضرائب رگرسیونی........................................... 145شكل 13-4- مدل معادلات ساختاری به همراه مقادیر t-value ........................................................ 147شكل 14-4- فازی سازی input ها در منطق فازی سوژنو در نرم افزار متلب.................................... 149شكل 15-4- فازی سازی output در منطق فازی سوژنو در نرم افزار متلب..................................... 150شكل 16-4- 400 قانون نوشته شده در متلب......................................................................................... 151شكل 17-4- ارزیابی کشور هدف ترکمنستان با استفاده از هشت معیار منتخب ............................... 154شكل 18-4- ارزیابی کشور هدف اکراین با استفاده از هشت معیار منتخب ....................................... 155شكل 19-4- ارزیابی کشور هدف بلاروس با استفاده از هشت معیار منتخب ..................................... 156شکل 20-4- ارزیابی کشور هدف عراق با استفاده از هشت معیار منتخب............................................ 157شکل 21-4- ارزیابی کشور هدف روسیه با استفاده از هشت معیار منتخب......................................... 158شکل 22-4- ارزیابی کشور هدف ترکیه با استفاده از هشت معیار منتخب.......................................... 159
مدلی برای راهبردهای فروش به خارج از کشور در ايران خودرو با تاکيد بر زنجيره تامين
چکیده :صنعت خودروي جهاني طي دهه هاي اخير، رشد بسيار زيادي را نسبت به ساير صنايع داشته است. هر روز شدت رقابت در اين صنعت، براي كسب سهم بازارجهاني افزايش مي يابد. صنعت خودروی ایران نيز در راستاي كسب سهم بازار جهاني از طريق صادرات گام هاي موثري برداشته است. در اين راستا پژوهش حاضر با عنوان مدلی برای راهبردهای فروش به خارج در ایران خودرو با تاکید بر زنجیره تامین، تبیین گردیده است. تحقیق حاضر به طور مشخص شامل دو گام اصلی جهت ارتقا رقابت پذیری صادرات خودرو به بازارهای هدف می باشد. در گام اول، چارچوب اصلی تحقیق بر اساس شناسایی ابعاد (قدرت زنجیره تامین) و کاربردی نمودن این ابعاد، توسعه یافته است. بر این اساس با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی تاییدی مولفه های (قدرت زنجیره تامین) و با استفاده از تحلیل مسیر اثر (قدرت زنجیره تامین) بر (مزیت های رقابتی) و (مزیت های استراتژیک زنجیره تامین در صادرات) و در نهایت (توان رقابت پذیری زنجیره تامین جهت صادرات) آزمون گردیده است. در گام دوم، بررسی عوامل اثر گذار بر صادرات و طراحی یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی بر اساس هشت معیار منتخب از شصت و یک زیر معیار شناخته شده، در اولویت پژوهش قرار گرفته است. لازم به ذکر است با توجه به نقش تعیین کننده کشورهای هدف در صادرات، سیستم پشتیبان تصمیم گیری بر اساس منتخب شصت و یک زیرمعیار از عوامل مالی، سیاسی، حقوقی، زیربنایی، کارگری و مالیاتی در برنامه متلب بر اساس منطق سوژنو طراحی و اجرا گردید.چارچوب نظری این تحقیق به بررسی مفاهیم رقابت پذیری، صنعت خودرو، زنجیره تامین و اثر آن در صادرات و همچنین مولفه های موثر بر رقابت پذیری این صنعت در جهان خواهد پرداخت. این مولفه ها به کمک مصاحبه با خبرگان، مطالعات اسنادی و ثبت تجربه شرکت ایران خودرو از طریق حضور در بازاهای بین المللی جمع آوری گردیده است. روش این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی میباشد که جهت تحلیل مسیر از نرم افزار لیزرل و جهت ایجاد یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری از نرم افزار متلب بهره برداری شده است. توزیع پرسشنامه های اين تحقيق، در جامعه خبرگان صنعت خودرو در شرکت های ایران خودرو، ساپکو و ایساکو به عنوان حلقه های اصلی زنجیره تامین خودرو صورت پذیرفته است.نتایج تحقیق در گام اول، موید تاثیر قابل توجه فاکتورهای تولیدی بر قدرت زنجیره تامین می باشد. لازم به ذکر است که فاکتورهای تولیدی بر نقش جنبه های تکنولوژی در توسعه صنعت خودرو تاکید دارد که به اعتقاد محقق، سرمایه گذاری در فرآیند های مهندسی تولید و مهندسی محصول، به عنوان راهکار استراتژیک صنعت خودروی ایران جهت حضور در بازارهای بین المللی می باشد.نتایج تحقیق در گام دوم، توجه به (عوامل موثر بر صادرات) یا عوامل بیرونی می باشد. در ضمن با استفاده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری طراحی شده بر اساس (عوامل موثر بر صادرات) میتوان اولویت بازارها را نیز تعیین نمود. براساس نتایج تحقیق اولویت صادرات به بازارهایی است که دولت مقصد نگرش مثبتی نسبت به کالاهای ساخت ایران دارد یا بعبارتی رابطه سیاسی از استحکام قابل قبولی برخودار باشد. به اعتقاد محقق با توجه به زیرساختهای موجود و توان رقابت پذیری محصولات ایرانی، کشورهایی با رابطه مطلوب سیاسی در اولویت صادرات می باشند. لازم به ذکر است توجه به ظرفیت بازار هدف و زیرساختهای فروش از طریق لیزینگ نیز به عنوان راهکارهایی جهت افزایش رقابت پذیری صادرات می باشند.واژگان کلیدی: رقابت پذیری- صادرات خودرو- زنجیره تامین – شرکت ایران خودرو- معادلات ساختاری- سیستم پشتیبان تصمیم گیری فهرست مطالب عنوان صفحهفصل اول: كليات تحقيق1) مقدمه................................................................................................................................................ 21-1) تعریف موضوع.............................................................................................................................. 42-1) اهميت موضوع.............................................................................................................................. 63-1) گزاره های تحقیق........................................................................................................................ 81-3-1) اهداف تحقیق................................................................................................................ 82-3-1) پرسش های تحقیق...................................................................................................... 93-3-1) فرضیه های تحقیق....................................................................................................... 94-3-1) متغییر های تحقیق...................................................................................................... 105-3-1) گام های انجام تحقیق.................................................................................................. 106-3-1) مدل مفهومی تحقیق.................................................................................................... 104-1) روش تحقيق................................................................................................................................. 115-1) جامعه آماري تحقيق و جمعيت اطلاع دهنده.......................................................................... 136-1) روش و ابزارهاي گردآوري اطلاعات........................................................................................... 137-1) روش تجزيه و تحليل داده ها..................................................................................................... 148-1) سوابق تحقيق............................................................................................................................... 159-1) تعريف واژگان كليدي.................................................................................................................. 1910-1) محدوديتهاي تحقيق................................................................................................................ 2011-1) قلمرو تحقيق............................................................................................................................. 21فصل دوم: ادبيات تحقيق2) مقدمه................................................................................................................................................. 231-2) رقابت پذیری................................................................................................................................ 251-1-2) رویکردهای رقابت پذیری............................................................................................... 262-1-2) سطوح رقابت پذیری....................................................................................................... 27الف) رقابت پذیری ملی............................................................................................................. 28ب) رقابت پذیری صنعت.......................................................................................................... 29ج) رقابت پذیری بنگاه............................................................................................................. 303-1-2) رقابت در صنعت جهانی.................................................................................................. 304-1-2) استراتژی های عمومی رقابتی پورتر.............................................................................. 332-2) روشهای ورود به بازار................................................................................................................. 341-2-2) رقابت پذیری صادرات...................................................................................................... 373-2) صنعت خودروسازی..................................................................................................................... 401-3-2) تحلیل صنعت خودرو بر اساس مدل پورتر................................................................... 452-3-2) صنعت خودروسازی ایران................................................................................................ 473-3-2) استراتژی رقابتی صنعت خودروی ایران ...................................................................... 49الف) نکاتی جهت نیل به استراتژی های جهانی شدن.......................................................... 51ب) شناسایی فرصت ها و تهدیدها ی شرکت ایران خودرو در صادرات ......................... 53ج) شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکت ایران خودرو در صادرات...................................... 54د) مدل تحلیلی استراتژی های شرکت ایران خودرو در صادرات...................................... 554-3-2)قیمت گذاری محصولات صادراتی................................................................................... 574-3-2) منابع مزیت صنعت خودروی ایران در رقابت جهانی.................................................. 585-3-2) موانع رقابت در سطح جهانی......................................................................................... 594-2) زنجیره تامین...................................................................................................................................... 641-4-2) مدیریت زنجیره تامین.................................................................................................... 662-4-2) زنجیره تامین خودرو........................................................................................................ 69الف) تویوتا الگویی موفق در مدیریت زنجیره تامین............................................................ 713-4-2) زنجیره تامین خودرو در ایران........................................................................................ 735-2) قدرت زنجیره تامین........................................................................................................................... 75الف) فاکتورهای منحصر به فرد موقعیتی در زنجیره تامین............................................... 83ب) عدم اطمینان در زنجیره عرضه........................................................................................ 86ج) مولفه های تولید................................................................................................................ 886-2) مزیتهای استراتژیک زنجیره تامین در صادرات................................................................................ 897-2) مزیتهای رقابتی................................................................................................................................... 928-2) توان رقابت پذیری صادرات................................................................................................................ 989-2) مدل مفهومی تحقیق.......................................................................................................................... 9910-2) عوامل موثر بر صادرات به بازارهای هدف...................................................................................... 10111-2) مدل معادلات ساختاری.................................................................................................................. 1071-11-2) تعریف مدل معادلات ساختاری...................................................................................... 1072-11-2) ضرورت مدل معادلات ساختاری در پژوهش حاضر..................................................... 1073-11-2)مراحل مدل معادلات ساختاری....................................................................................... 10812-2) سیستم های استنتاج فازی در برنامه متلب................................................................................. 10813-2) نتیجه گیری فصل دوم.................................................................................................................... 110 فصل سوم: متدلوژی و روش تحقيق3) مقدمه.......................................................................................................................................... 1121-3) متدلوژی تحقیق..................................................................................................................... 1121-1-3) روش تحقیق.......................................................................................................... 1132-1-3) جامعه آماری......................................................................................................... 1143-1-3) نمونه آماری و حجم نمونه.................................................................................. 1144-1-3) روشهای گردآوری داده ها................................................................................... 1155-1-3) پایایی و روایی ابزار پژوهش................................................................................. 119الف) روایی (اعتبار محتوایی).................................................................................. 119ب) روایی ( اعتبار عاملی)...................................................................................... 119ج) پایایی (الفای کرونباخ)....................................................................................... 1202-3) روش های تحلیل داده ها و آزمون فرضیات....................................................................... 1211-2-3) مدل معادلات ساختاری........................................................................................ 122الف) تعریف مدل معادلات ساختاری........................................................................ 122ب) ساخت یک مدل ساختاری................................................................................... 122ج) انتخاب شاخصهای مشاهده شده برای متغییرهای مکنون................................. 123د) ارزیابی تناسب یا برازش مدل................................................................................. 124ه) تفسیر مدل............................................................................................................... 1262-2-3) تکنیک آنتروپی..................................................................................................... 1263-2-3) سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی................................................................. 128الف) نظریه فازی............................................................................................................. 129 فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها4) مقدمه........................................................................................................................................................ 1351-4) تحلیل داده ها..................................................................................................................................... 1351-1-4) توصیف داده های جمعیت شناختی..................................................................................... 1352-1-4) توصیف متغییرهای پژوهش.................................................................................................. 1363-1-4)بررسی مدل های اندازه گیری متغییرهای تحقیق............................................................... 140الف) مدل اندازه گیری متغییر برونزا مدل................................................................................... 141ب) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی.................................................... 142ج) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت استراتژیک...................................................... 143د) نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول توان رقابتی................................................................ 1434-1-4) آزمون فرضیه های تحقیق..................................................................................................... 1445-1-4) سیستم پشتیبان تصمیم گیری.............................................................................................. 147فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادات تحقيق5) مقدمه........................................................................................................................................................ 1621-5) خلاصه تحقیق............................................................................................................................... 1622-5)نتایج تحقیق......................................................................................................................................... 1681-2-5) نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر................................................ 1682-2-5) نتایج بدست آمده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی................................................ 1713-5) نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................................................................. 1724-5) پیشنهادات برای تحقیقات آینده..................................................................................................... 1835-5) محدودیت های تحقیق...................................................................................................................... 184 فهرست منابعمنابع و ماخذ................................................................................................................................................. 186 ضمائمضميمه اول- محاسبه واریانس جهت برآورد حجم نمونه........................................................................ Iضميمه دوم- پرسشنامه معادلات ساختاری تحقیق................................................................................. IIIضميمه سوم- پرسشنامه سنجش اهمیت نسبی معیارهای تاثیرگذار بر صادرات.................................. IXضميمه چهارم- آزمون فریدمن پرسشنامه اولویت بندی......................................................................... XVضميمه پنجم- محاسبات عدد kmo و sig bartlett........................................................................... XVIIIضميمه ششم- محاسبات آلفای کرونباخ.................................................................................................... XXIVضميمه هفتم- خروجی نرم افزار لیزرل برای مدل تحقیق...................................................................... XXX فهرست جداولجدول 1- 1 – میزان تولید کشورهای تولید کننده خودرو در سال 2010......................................... 6جدول 2- 1- برنامه تولید و صادرات شرکت ایران خودرو بر اساس پرتفولیوی.................................... 7جدول 3-1- سیر تکاملی رقابت پذیری در سطح ملی............................................................................ 15جدول 4-1 – خلاصه ای از پایان نامه های انجام شده در صنعت خودرو............................................. 16جدول 1-2- جدول مقایسه ای استراتژی عمومی پورتر.......................................................................... 33جدول 2-2- تحلیل اس دابلیوا تی برای صنعت خودروی جهان............................................................ 43جدول 3-2- تحلیل اس دابلیو اتی برای صادرات خودروی ایران به بازار جهانی................................. 48جدول 4-2- جدول عوامل خارجی............................................................................................................ 53جدول 5-2- جدول عوامل داخلی.............................................................................................................. 54جدول 6-2 – مدل تحلیل swot شرکت ایران خودرو در صادرات....................................................... 55جدول 7-2- تعاریف مختلف زنجیره تامین............................................................................................. 65جدول 8-2- تعاریف مختلف مدیریت زنجیره تامین................................................................................ 68جدول 9-2- نقاط ضعف در زنجیره تامین خودروسازی ایران................................................................. 73جدول 10-2- معیارهای عملکرد زنجیره تامین شناسایی شده.............................................................. 80جدول 11-2- فاکتورهای موثر بر وضعیت موقعیتی زنجیره تامین........................................................ 85جدول 12-2 زیرمعیارهای شناسایی شده در حوزه عدم اطمینان.......................................................... 87جدول 13-2- زیرمعیارهای شناسایی شده در حوزه مولفه های تولیدی.............................................. 89جدول 14-2- متغییرها، معیارها و ملاک های اندازه گیری................................................................... 100جدول 15-2- عوامل موثر در صادرات به بازار هدف............................................................................... 104جدول 1-3- متغییرها، معیارها و ملاک های اندازه گیری...................................................................... 116جدول 2-3- متغییرهای موثر بر صادرات خودرو به بازارهای خارجی................................................... 117جدول 3-3- درصد واریانس تبیین شده جهت بررسی روایی پژوهش................................................... 120جدول 4-3-میزان آلفای کرونباخ برای سوالات متغییرهای تحقیق....................................................... 121جدول 5-3- خلاصه آزمونهای برازندگی مدل در معادلات ساختاری.................................................... 126جدول 6-3- تبدیل ترجیحات زبانی به اعداد فازی.................................................................................. 131جدول 1-4- جدول آمار توصیفی پاسخ دهنده گان................................................................................ 136جدول 2-4- توصیف متغییرهای مشاهده گر............................................................................................ 136جدول 3-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی مرتبه دوم قدرت زنجیره تامین ............................... 141جدول 4-4- شاخص های برازش تحلیل عملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی........................ 142جدول 5-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت استراتژیک.......................... 143جدول 6-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول ...................................................... 144جدول 7-4- شاخص های برازش تحلیل عاملی مدل تحقیق................................................................. 146جدول 8-4- بررسی فرضیه های تحقیق................................................................................................... 147جدول 9-4- معیارهای برگزیده موثر بر صادرات .................................................................................... 148جدول 10-4- وزنهای محاسبه شده با استفاده از آنتروپی...................................................................... 148جدول 11-4- ارزیابی عوامل موثر بر صادرات جهت اولویت بندی شش بازار....................................... 152جدول 12-4- اعداد فازی زادیی شده جهت ورود به مدل تحقیق......................................................... 154جدول 13-4- مقایسه شش بازار اصلی صادراتی ایران خودرو................................................................ 159جدول 1-5- معیارهای برگزیده موثر بر صادرات...................................................................................... 167جدول 2-5- بارهای عاملی مربوط به مدل تحقیق................................................................................... 169جدول 3-5- بارهای عاملی معیارهای آشکار تحقیق و پیشنهادهای بهبود........................................... 175جدول 4-5- مزیت های رقابتی صادرات ......................................................................... 180 فهرست شکل هاشكل 1- 1 – گامهای انجام تحقیق........................................................................................................... 10شكل 2- 1 – مدل مفهومی تحقیق........................................................................................................... 11شكل 1- 2- رقابت پذیری سطح ملی........................................................................................................ 29شكل 2-2 – نیروهای پیش برنده رقابت درصنعت جهانی..................................................................... 32شكل 3-2- خط مشی های ورود به بازار................................................................................................... 34شكل 4-2- طرح بازاریابی صادرات............................................................................................................. 38شكل 5-2- میزان تولید خودرو در سالهای مختلف و پیش بینی در سال 2011................................ 41شكل 6-2- مقایسه نسبت تولید به صادرات شرکت های خودروسازی.................................................. 42شكل 7-2- سهم مناطق مختلف جهان..................................................................................................... 43شكل 8-2-انتخاب استراتژی مناسب جهت حضور در بازار بین الملل................................................... 49شكل 9-2 – مقایسه بازگشت سرمایه و استراتژی های عمومی پورتر................................................... 50شكل 10-2- نمایی کلی از فرآیند زنجیره تامین یک شرکت................................................................ 65شكل 11-2- انواع نگرشها به زنجیره تامین.............................................................................................. 69شکل 12-2- زنجیره تامین خودرو ........................................................................................................... 71شكل 13-2- خانه زنجیره تامین................................................................................................................ 76شکل 14-2- موجودی کالا در زنجیره تامین از تامین کنندگان رده..................................................... 78شکل 15-2- مبانی مدل تحقیق................................................................................................................ 82شكل 16-2 مدل مخروط ماسه ای............................................................................................................ 93شکل 17-2- مبانی مدل تحقیق (قسمت دوم)........................................................................................ 100شكل 18-2 چارچوبی برای راهبردهای فروش به خارج از کشور........................................................... 101شکل 19-2- گام های حل مدل تحقیق................................................................................................... 102شكل 20-2- عوامل موثر بر صادرات به بازارهای هدف........................................................................... 103شكل 1-3- گامهای تحقیق برای تبیین چارچوب نظری در راستای ایجاد یک مدل.......................... 113شکل 2-3- مدل معادلات ساختاری تحقیق............................................................................................. 123شكل 3-3- نمایش اعداد فازی مثلثی گزینه های پنج گانه................................................................... 131شكل 3-3- نمایش اعداد مثلثی M1 و M2............................................................................................. 131شكل 1-4- نمودارهای توصیفی پاسخ دهندگان...................................................................................... 136شكل 2-4- نمودار رادار مرتبط با عوامل موقعیتی................................................................................... 137شكل 3-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر عدم اطمینان.......................................................................... 138شكل 4-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر فاکتورهای تولیدی................................................................. 138شكل 5-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر مزیت رقابتی........................................................................... 139شكل 6-4- نمودار رادار مرتبط با متغییر مزیت های استراتژیک زنجیره تامین................................... 139شكل 7-4- نمودار رادار مرتبط با توان رقابت پذیری سامان.................................................................. 140شكل 8-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم..................................................................... 141شكل 9-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های رقابتی .................................... 142شكل 10-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مزیت های استراتژیک............................ 143شكل 11-4- مدل تخمین تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول توان رقابت پذیری.................................. 144شكل 12-4- مدل معادلات ساختاری تحقیق به همراه ضرائب رگرسیونی........................................... 145شكل 13-4- مدل معادلات ساختاری به همراه مقادیر t-value ........................................................ 147شكل 14-4- فازی سازی input ها در منطق فازی سوژنو در نرم افزار متلب.................................... 149شكل 15-4- فازی سازی output در منطق فازی سوژنو در نرم افزار متلب..................................... 150شكل 16-4- 400 قانون نوشته شده در متلب......................................................................................... 151شكل 17-4- ارزیابی کشور هدف ترکمنستان با استفاده از هشت معیار منتخب ............................... 154شكل 18-4- ارزیابی کشور هدف اکراین با استفاده از هشت معیار منتخب ....................................... 155شكل 19-4- ارزیابی کشور هدف بلاروس با استفاده از هشت معیار منتخب ..................................... 156شکل 20-4- ارزیابی کشور هدف عراق با استفاده از هشت معیار منتخب............................................ 157شکل 21-4- ارزیابی کشور هدف روسیه با استفاده از هشت معیار منتخب......................................... 158شکل 22-4- ارزیابی کشور هدف ترکیه با استفاده از هشت معیار منتخب.......................................... 159