چکیده هدف این تحقیق" بررسی نقش فرهنگ کیفیت در استقرار مدیریت دانش" می باشد. فرهنگ کیفیت که زیر مجموعه ی فرهنگ سازمانی است، به بهبود مستمر سازمان کمک می کند. فرهنگ کیفیت در سطح دانشگاه، به عنوان مجموعه ای از باورها، نگرش ها، ارزش ها و هنجارها تعریف می شود که اعضای دانشگاه، مدیران و روسای دانشگاه در آن سهیم شده و فعالیت هایی در پیش می گیرند تا کیفیت مطلوب تضمین شود. از سوی دیگر، فرایند مدیریت دانش شامل خلق دانش، ارزشيابي دانش، ارايه ي دانش، توزيع دانش و كاربرد دانش است. مدیریت دانش یک رویکرد همه جانبه برای دستیابی به اهداف سازمان از طریق بهترین استفاده از دانش می باشد. به منظور استقرار یک سیستم سطح بالای آموزشی در دانشگاه که با رویکرد مدیریت دانش منطبق باشد، یک سیستم کیفیت گرا می بایست پیاده سازی شود. این تحقیق رابطه ی بین فرهنگ کیفیت و مدیریت دانش را بررسی می نماید. به این منظور یک فرضیه ی اصلی و سه فرضیه ی فرعی استخراج شده است. برای ارزیابی فرضیات فرعی یک پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت طراحی گردید. تعداد 100 پرسشنامه بین مدیران، معاونین و کارمندان دانشگاههای پیام نور استان مرکزی توزیع شد که از این میان، 96 پرسشنامه تکمیل و بازگردانده شد. آزمون فرضیات برای سه فرضیه ی فرعی انجام گرفت و پس از اثبات این سه فرضیه، نتیجه ی نهایی اثبات فرضیه ی اصلی بود.واژگان کلیدی: فرهنگ کیفیت؛ مدیریت دانش؛ نوآوری؛ گرایش به تغییر؛ بهبود مستمر کیفیت فهرست مطالب عنوان شماره صفحهچکيده................................................................................................. 1فصل اول: کلیات تحقیق......................................................... 2مقدمه1-1 بیان مسأله........................................................................................ 31-2 چارچوب نظری تحقیق ........................................................................ 71-3-مدل پژوهشی تحقیق........................................................................... 81-4 سوال های تحقیق .............................................................................. 91-5 فرضیه های تحقیق.............................................................................. 101-6 اهداف تحقیق......................................................................................................... 101-7 اهمیت و ضرورت تحقیق........................................................................................ 111-8حدود مطالعاتی تحقیق............................................................................................. 121- 9 تعریف واژگان و اصطلاحات.................................................................................. 12فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق.................................................... 142-1- مقدمه.................................................................................................................. 152-1- 1بخش اول : فرهنگ کیفیت محور.......................................................................... 162-1-2- مدیریت کیفیت ............................................................................................... 182-1-3- تاریخچه کیفیت................................................................................................ 192-1-4- اهمیت افزایش کیفیت ...................................................................................... 212-1-5 فرهنگ کیفیت.................................................................................................... 212-1-6- مؤلفه هاي فرهنگ كيفيت.................................................................................. 242-1-7- چالشها و چگونگي اشاعه فرهنگ كيفيت در دانشگاه............................................ 262-2- استقرار مدیریتدانش......................................................................... 49فصل سوم : روش تحقیق................................................................... 862-3 روشتحقیق......................................................................................................... 883-3 متغیرهای پژوهش .................................................................................................. 883-4 روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات......................................................................... 893-5 جامعه و نمونه آماري تحقیق.................................................................................... 913-6 روایی پرسشنامه..................................................................................................... 913-8 روشتجزیهوتحلیلدادهها.................................................................................. 93فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها................................................ 954-1 مقدمه .................................................................................................................. 964-2آمار توصیفی ......................................................................................................... 964-2-1 بررسي وضعیت پاسخدهندگان از نظر مدرک تحصیلی......................................... 964-2-2 بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نظر جنسیت...................................................... 974-2-3 وضعیت پاسخ دهندگان مختلف از نظر سن............................................................ 984-2-4 وضعیت پاسخ دهندگان مختلف از نظر سمت سازمانی............................................ 994-2-5 آمار توصیفی گویه های تحقیق ............................................................................ 1014-3 آمار استنباطی ........................................................................................................ 1064-3-2 بررسی فرضیات تحقیق ...................................................................................... 1074-4 جمع بندی .......................................................................................................... 110فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات................................................ 1125-1 مقدمه ................................................................................................................... 1125-2ارزیابی و تشریح نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها...................................................... 1135-2-1 بررسی فرضیه اول ............................................................................................. 1135-2-2 بررسی فرضیه دوم ............................................................................................. 1135-2-3 بررسی فرضیه سوم............................................................................................. 1135-3 مقایسه نتایج این تحقیق با تحقیقات پیشین................................................................ 1145-4 پیشنهادات ............................................................................................................ 1155-5 مشکلاتتحقیق..................................................................................................... 120پیوست................................................................................................. 120منابع و مواخذ......................................................................................... 125 فهرست جداولجدول 2-1- فرایند های مدیریت دانش در ادبیات پژوهش................................................ 77جدول( 3-2) : مقادیر بدست آمده از روش آلفای کرونباخ................................................. 93جدول 4-1 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر مدرک تحصیلی............................ 97جدول 4-2 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر جنسیت...................................... 98جدول 4-3 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سن............................................ 99جدول 4-4 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سمت سازمانی............................. 100جدول 4-5 : اماره های توصیفی متغیر مدیریت دانش........................................................ 101جدول 4-6 : اماره های توصیفی متغیر ایجاد نگرش مثبت نسبت به تغییر............................. 103جدول 4-7 : اماره های توصیفی متغیر بهبود مستمر کیفیت................................................. 104جدول 4-8 : اماره های توصیفی متغیر نوآوری.................................................................. 105جدول 4-9 : نتیجه آزمون کولموگروف – اسمیرنوف......................................................... 106جدول 4-10 : نتایج بررسی فرضیه اول............................................................................ 107جدول 4-11 : نتایج بررسی فرضیه دوم............................................................................ 108جدول 4-12 : نتایج بررسی فرضیه سوم........................................................................... 109 فهرست اشکالشکل (1-1) : مدل مفهومی پژوهش................................................................................ 9شکل2-1: تاریخچه کیفیت در جهان................................................................................ 20شکل 2-2: فرهنگ کیفیت محوری از نظر زارعی متین و همکاران (1390).......................... 30شکل 2-3- مدل پيشنهادي گونه شناسي انواع نوآوري سازماني (رضوانی و گرایلی نژاد، 1390)... 39شكل 2-4: مدل پيشنهادي نايت (1967).......................................................................... 40شکل 2-6 - ابعاد مدیریت دانش..................................................................................... 76شکل 4-1 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر مدرک تحصیلی......................... 97شکل 4-2 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر جنسیت....................................... 98شکل 4-3 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سن........................................... 99شکل 4-4 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سمت سازمانی............................. 100
نقش فرهنگ کیفیت در استقرار مدیریت دانش در دانشگاه های پیام نوراستان مرکزی
چکیده هدف این تحقیق" بررسی نقش فرهنگ کیفیت در استقرار مدیریت دانش" می باشد. فرهنگ کیفیت که زیر مجموعه ی فرهنگ سازمانی است، به بهبود مستمر سازمان کمک می کند. فرهنگ کیفیت در سطح دانشگاه، به عنوان مجموعه ای از باورها، نگرش ها، ارزش ها و هنجارها تعریف می شود که اعضای دانشگاه، مدیران و روسای دانشگاه در آن سهیم شده و فعالیت هایی در پیش می گیرند تا کیفیت مطلوب تضمین شود. از سوی دیگر، فرایند مدیریت دانش شامل خلق دانش، ارزشيابي دانش، ارايه ي دانش، توزيع دانش و كاربرد دانش است. مدیریت دانش یک رویکرد همه جانبه برای دستیابی به اهداف سازمان از طریق بهترین استفاده از دانش می باشد. به منظور استقرار یک سیستم سطح بالای آموزشی در دانشگاه که با رویکرد مدیریت دانش منطبق باشد، یک سیستم کیفیت گرا می بایست پیاده سازی شود. این تحقیق رابطه ی بین فرهنگ کیفیت و مدیریت دانش را بررسی می نماید. به این منظور یک فرضیه ی اصلی و سه فرضیه ی فرعی استخراج شده است. برای ارزیابی فرضیات فرعی یک پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت طراحی گردید. تعداد 100 پرسشنامه بین مدیران، معاونین و کارمندان دانشگاههای پیام نور استان مرکزی توزیع شد که از این میان، 96 پرسشنامه تکمیل و بازگردانده شد. آزمون فرضیات برای سه فرضیه ی فرعی انجام گرفت و پس از اثبات این سه فرضیه، نتیجه ی نهایی اثبات فرضیه ی اصلی بود.واژگان کلیدی: فرهنگ کیفیت؛ مدیریت دانش؛ نوآوری؛ گرایش به تغییر؛ بهبود مستمر کیفیت فهرست مطالب عنوان شماره صفحهچکيده................................................................................................. 1فصل اول: کلیات تحقیق......................................................... 2مقدمه1-1 بیان مسأله........................................................................................ 31-2 چارچوب نظری تحقیق ........................................................................ 71-3-مدل پژوهشی تحقیق........................................................................... 81-4 سوال های تحقیق .............................................................................. 91-5 فرضیه های تحقیق.............................................................................. 101-6 اهداف تحقیق......................................................................................................... 101-7 اهمیت و ضرورت تحقیق........................................................................................ 111-8حدود مطالعاتی تحقیق............................................................................................. 121- 9 تعریف واژگان و اصطلاحات.................................................................................. 12فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق.................................................... 142-1- مقدمه.................................................................................................................. 152-1- 1بخش اول : فرهنگ کیفیت محور.......................................................................... 162-1-2- مدیریت کیفیت ............................................................................................... 182-1-3- تاریخچه کیفیت................................................................................................ 192-1-4- اهمیت افزایش کیفیت ...................................................................................... 212-1-5 فرهنگ کیفیت.................................................................................................... 212-1-6- مؤلفه هاي فرهنگ كيفيت.................................................................................. 242-1-7- چالشها و چگونگي اشاعه فرهنگ كيفيت در دانشگاه............................................ 262-2- استقرار مدیریتدانش......................................................................... 49فصل سوم : روش تحقیق................................................................... 862-3 روشتحقیق......................................................................................................... 883-3 متغیرهای پژوهش .................................................................................................. 883-4 روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات......................................................................... 893-5 جامعه و نمونه آماري تحقیق.................................................................................... 913-6 روایی پرسشنامه..................................................................................................... 913-8 روشتجزیهوتحلیلدادهها.................................................................................. 93فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها................................................ 954-1 مقدمه .................................................................................................................. 964-2آمار توصیفی ......................................................................................................... 964-2-1 بررسي وضعیت پاسخدهندگان از نظر مدرک تحصیلی......................................... 964-2-2 بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نظر جنسیت...................................................... 974-2-3 وضعیت پاسخ دهندگان مختلف از نظر سن............................................................ 984-2-4 وضعیت پاسخ دهندگان مختلف از نظر سمت سازمانی............................................ 994-2-5 آمار توصیفی گویه های تحقیق ............................................................................ 1014-3 آمار استنباطی ........................................................................................................ 1064-3-2 بررسی فرضیات تحقیق ...................................................................................... 1074-4 جمع بندی .......................................................................................................... 110فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات................................................ 1125-1 مقدمه ................................................................................................................... 1125-2ارزیابی و تشریح نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها...................................................... 1135-2-1 بررسی فرضیه اول ............................................................................................. 1135-2-2 بررسی فرضیه دوم ............................................................................................. 1135-2-3 بررسی فرضیه سوم............................................................................................. 1135-3 مقایسه نتایج این تحقیق با تحقیقات پیشین................................................................ 1145-4 پیشنهادات ............................................................................................................ 1155-5 مشکلاتتحقیق..................................................................................................... 120پیوست................................................................................................. 120منابع و مواخذ......................................................................................... 125 فهرست جداولجدول 2-1- فرایند های مدیریت دانش در ادبیات پژوهش................................................ 77جدول( 3-2) : مقادیر بدست آمده از روش آلفای کرونباخ................................................. 93جدول 4-1 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر مدرک تحصیلی............................ 97جدول 4-2 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر جنسیت...................................... 98جدول 4-3 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سن............................................ 99جدول 4-4 : بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سمت سازمانی............................. 100جدول 4-5 : اماره های توصیفی متغیر مدیریت دانش........................................................ 101جدول 4-6 : اماره های توصیفی متغیر ایجاد نگرش مثبت نسبت به تغییر............................. 103جدول 4-7 : اماره های توصیفی متغیر بهبود مستمر کیفیت................................................. 104جدول 4-8 : اماره های توصیفی متغیر نوآوری.................................................................. 105جدول 4-9 : نتیجه آزمون کولموگروف – اسمیرنوف......................................................... 106جدول 4-10 : نتایج بررسی فرضیه اول............................................................................ 107جدول 4-11 : نتایج بررسی فرضیه دوم............................................................................ 108جدول 4-12 : نتایج بررسی فرضیه سوم........................................................................... 109 فهرست اشکالشکل (1-1) : مدل مفهومی پژوهش................................................................................ 9شکل2-1: تاریخچه کیفیت در جهان................................................................................ 20شکل 2-2: فرهنگ کیفیت محوری از نظر زارعی متین و همکاران (1390).......................... 30شکل 2-3- مدل پيشنهادي گونه شناسي انواع نوآوري سازماني (رضوانی و گرایلی نژاد، 1390)... 39شكل 2-4: مدل پيشنهادي نايت (1967).......................................................................... 40شکل 2-6 - ابعاد مدیریت دانش..................................................................................... 76شکل 4-1 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر مدرک تحصیلی......................... 97شکل 4-2 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر جنسیت....................................... 98شکل 4-3 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سن........................................... 99شکل 4-4 – بررسی وضعیت پاسخ دهندگان از نقطه نظر سمت سازمانی............................. 100