ميان دوران طلايي ايران در دوره اسلامي تا ويراني‌هاي ناشي از حمله‌ي مغول، ماجراهاي تلخ و شيرين بسيار است. ايرانيان كه با ورود مسلمانان، اسلام آورده و زبان و حكومت عربي را به عنوان زبان و حكومت رسمي پذيرفته‌اند، در اين دوره به زبان فارسي برمي‌گردند. از ديگر سو حكومت‌هاي مستقل ايراني در گوشه و كنار ايران به صورت پراكنده شكل مي‌گيرند، در حالي كه ايرانيان هم‌چنان مسلمان‌اند. كتاب حاضر به شرح اين تغيير و تحولات مي‌پردازد و داستان انديشه و دين و علم و هنر را در اين دوره روايت مي‌كند.