عنوان تحقیق: عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزاءفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 292شرح مختصر:مسئوليت در معني عام آن از نظر قانون شامل مسئوليت مدني و كيفري است و مسئوليت كيفري ناشي از جرم و يكي از بنيادهاي حقوقي است كه بدون اثبات آن، احقاق حق مفهوم عيني خود را از دست داده و صرفاً جنبه ذهني خواهد داشت زيرا در جريان رسيدگي به هر پديده جزايي يگانه عاملي که حق را از قوه به فعل در آورده به آن عينيت مي بخشد و به طور ملموس در اختيار صاحب حق قرار مي دهد، اثبات مسئوليت كيفري است.به همين مناسبت نخستين پرسشي كه در ابتداي اين بحث مطرح خواهد شد اين است كه ببينيم تدبیر قانون گذار كيفري در مسئول شناختن افرادي كه قوانين جزايي را نقض مي كنند چيست؟بطور كلي، الزام شخص به پاسخگويي در قبال تعرض نسبت به جسم و جان و مال و يا حيثيت ديگران، خواه به جهت حمايت از حقوق و آزادي هاي فردي انجام گيرد و خواه به انگيزه دفاع از جامعه به منظور برقراري تناسب منطقي بين مجازات وجرم و يا به عنوان اجراي عدالت و احقاق حق در بين مردم، صورت پذيرد، تحت عنوان ،مسئوليت كيفري مطرح مي شود كه از نظر حقوق جزاء تشخيص آن داراي اهميت زيادي است، زيرا تحميل كيفر و تعيین ميزان مجازات مرتكب جرم به عنوان نتايج و عواقب نامطلوب كاريكه انجام داد و مستلزم آن است كه مستحق كيفر، از نظر جسمي و رواني و رشد اهليت و ساير خصوصييات لازم در وضعي باشد كه توانايي درك صحيح اعمال و رفتار خود را داشته باشد تا بتوان جرم را به او نسبت داد يا به عبارت ديگر، مرتكب قابلييت انتخاب نتيجه مجرمانه را دارا باشد تا از نظر كيفري مسئول شناخته شود.اثبات اين مسئله كه يكي از مسائل موضوعي حقوق جزا و علي القاعده به عهده مقامات قضايي صلاحيت دار مي باشد. بايد در رسيدگي هاي قضايي اعم از مراهل تحقيق و دادرسي در مورد هر متهمي كيفيات مربوط به شخصيت مرتكب جرم براي احراظ و اثبات مسئوليت يا عدم مسئوليت كيفري مرتكب و صدور حكم مقتضي دقيقا مورد توجه وبررسي قرار گيرد بعلاوه در پاره اي از اوقات قانون گذار به علت وجود شرايط و كيفيات خارجي مربوط به وقوع جرم عمل مجرمانه مرتكب را تحت عنوان عوامل توجيه كننده و رفع كننده باعث زوال مسئوليت كيفري مي شناسد امعان در مسائل فوق اهميت بحث و شناخت مسئوليت كيفري را به خوبي روشن مي كند و نشان مي دهد تعيين حد و مرز و بيان ماهييت جامع و مانع مسئوليت كيفري بوسيله قانون گذار تا چه حدي مي تواند در احقاق حق و اجراي عدالت و حفظ نظم و امنيت در جامعه مؤثر باشد.مع هذا اين امر آن طور كه بايد و شايد مورد توجه قانون گذار قرار نگرفته در هيچ يك از قوانين جزايي و مدونه كشورمان ماهيت حقوقي و تعريف مسئوليت كيفري و عوامل رافع مسئوليت كيفري به طور مشخص بيان نشده است چنان كه در مطالعه مقررات جزايي و موضوعه و عوامل رفع كننده ملاحظه مي شود قانون گذار گاهي به ذكر كلمه مسوليت اكتفاء كرده و زماني عنوان كلي (مسئوليت جزايي) و يا (صدور مسئوليت جزايي) را براي موارد مربوط به اين پدیده انتخاب كرده است ، بدون اينكه تعريفي از مسئوليت كيفري و عوامل رفع كننده ارائه كرده باشد1.در اين چشم انداز ، تلاش براي تبيين علمي و گزينش تعريف «مسئوليت كيفري و عوامل رافع مسئوليت كيفري» با مطالعه و دقت در معاني واژه مسئوليت و مفاهيم كلي اخلاقي قانوني و موارد استعمال لفظ مسئوليت و عوامل رفع از مسئوليت و مشتقات آنرا از فقه در آيات قران كريم و روايات و حقوق جزا دنبال خواهيم كرد.مقررات جزايي پاره اي كشورها بي آنكه ذكري از شرايط عمومي تحقق مسئوليت كيفري به ميان آورند صرفاً به بيان علل يا حالاتي پرداخته اند كه بر دفعيت مرتكب جرم و يا رابطه ذهني او با جرم تاثير گذاشته از اين رهگذر اهليت جزايي متهم را از بين برده يا وصف مجرمانه را از اراده او باز مي ستاند و به اين وسيله مواخذه متهم را نسبت به جرم انجام يافته ناممكن مي سازد اين علل و حالات را گاه عوامل رافع و يا احيانا موانع مسئوليت كيفري مي خوانند از جمله صغر ، جنون ، مستي ، اجبار و اكرا ه و افطرار ، و اشتباه كه اين عوامل يا موانع به شمار مي روند در ضمن موادي از قانون جزاي اين كشورها جداگانه ذكر و شرايط آنها و آثار ويژه هر يك بر مسئوليت كيفري متهم به تفضيل یا به اجمال بيان شده است. 1- در این باره به سر فصل مواد 33 الی 45 قانون مجازات عمومی اصلاحی سال 1352 و همچنین سرفصل مواد 29 الی 39 قانون راجعه مجازات اسلامی مصوب 21 تیرماه 1361کمیسیون امر قضایی مجلس شورای اسلامی مراجعه فرمائید.فهرست مطالبعنوان1- پیشگفتار 12- مقدمه3- فصل اول- مفاهیم مسئولیت 4مفاهیم مسئولیت) الف- مفهوم لغوی مسئولیت 5ب- مفهوم کلی مسئولیت 6ج- مسئولیت در قرآن کریم 7د- مسئولیت اخلاقی 9هـ- مسئولیت اجتماعی 10جنبه های فردی و اجتماعی مسئولیت در فقه 10الف- جنبه فردی مسئولیت 10ب- جنبه های اجتماعی مسئولیت در فقه 124- فصل دوم- مفاهیم مسئولیت کیفری 15مفاهیم مسئولیت کیفری 16مسئولیت واقعی و انتزاعی 17مقایسه مسئولیت با تکلیف 19تفاوت میان مسئولیت و مجرمیت 205- فصل سوم- سابقه تاریخی مسئولیتسابقه تاریخی مسئولیت 22الف- سابقه مسئولیت در قدیم الایام 24بند اول- مختصات مسئولیت در قدیم الایام 251- ویژگی جمعی بودن مسئولیت 252- تسری مسئولیت به اجساد و حیوانات 273- موضوعی بودن مسئولیت 31- در ایران باستان 31- در روم باستان 33- در یونان باستان 33ب- مسئولیت کیفری در دوران معاصر 336- فصل چهارم) مسئولیت کیفری در اسلام 36مسئولیت كیفری در اسلام 37الف- تعریف و خصوصیات مسئولیت کیفری در اسلام 38ب- اصول حاكم بر مسئولیت كیفری در اسلام 40بنداول- شخصی بودن مسئولیت کیفری 40بند دوم- برقراری شرایط عمومی مسئولیت 42بند سوم- اصل تساوی در مجازاتها 43بند چهارم- اصل قانونی بودن مجازاتها 447- فصل پنجم) مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران 47مسئولیت كیفری در مقررات جزایی ایران 46الف- در قانون مجازات عمومی مصوب 1304 46ب- در قانون اقدامات تامینی مصوب 1339 47ج- در قانون مجازات عمومی اسلامی 1352 48د- مجازات اسلامی مصوب 1307 488- فصل ششم) حدود و قلمرو مسئولیت کیفری 50حدود و قلمرو مسئولیت کیفری 51بخش اول- اهلیت و انواع آن در حقوق جزا 51الف- اهلیت جنایی 51ب- اهلیت مادی یا واقعی 52ج- اهلیت جزائی 53مقایسه اهلیت جزایی با اهلیت جناییاهلیت جزایی و مسئولیت كیفری 54بخش دوم- تقصیر و مسئولیت كیفری 55قلمرو تقصیر در حقوق جزا 57الف- تقصیر در قلمرو وسیع 57بند اول- ادراك و اختیار، توأماً شرط اعتبار اراده 60بند دوم- اختیار، شرط منحصر اعتبار اراده 60ب- تقصیر در قلمرو محدود 61ج- نقد و بررسی، ارزیابی نظریات 62بخش سوم- اسناد و مسئولیت كیفری 63انواع اسناد در حقوق جزا 63الف- اسناد یا انتساب مادی 63ب- اسناد یا انتساب معنوی 64اسناد مادی و مسئولیت كیفریاسناد معنوی و مسئولیت كیفری 669- فصل هفتم) اركان اهلیت جزائی 67اركان و اهلیت جزایی 68ركن اول- ادراك 68الف- مفهوم ادراك و تمییز 70ب- نقش ادراك در مسئولیت كیفری 72ج- عقل در مفهوم ادراك 73د- عقل در مقررات جزائی ایران 75هـ - عقل در حقوق جزائی اسلام 76ركن دوم- اختیار 78مفاهیم و كاربردهای اختیار 78الف- اختیار در لغت 78ب- اختیار در مفهوم فلسفی 79بند اول- عنصر قدرت 80بند دوم- عنصر اراده 80ج- اختیار در مفهوم حقوقی 81بند اول- مفهوم نقش اراده 811- نقش اراده در ركن مادی جرم 822- نقش اراده در ركن روانی جرم 83بند دوم- مفاهیم گوناگون اختیار در حقوق 831- اختیارات در لغت 842- اختیار در تكالیف و جزائیات 84ركن سوم- علم به قانون 85الف- مفهوم قانون 85بند اول- نص جزایی 86بند دوم- عدم مشروعیت جزایی 86ب- نقش علم به قانون 87بند اول- علم به قانون، عنصر سازنده سوء نیت جزایی 88بند دوم- علم به قانون جزا، شرط شمول قانون 88بند سوم- علم به قانون، شرط ثبوت مسئولیت كیفری 88بند چهارم- علم به قانون، شرط تحمل مجازات 8910- فصل هشتم) صغر(کودکی) در مسئولیت کیفری 90عوامل رافع مسئولیت كیفری 91علل عدم مسئولیت كیفری 92الف- علل توجیه كننده جرم یا علل مشروعیت 92ب- عوامل رافع مسئولیت كیفری 92ج- علل معافیت از مجازات یا معاذیر قانونی 93طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت جزایی و وجوه افتراق آن با سایر علل 93الف- طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت كیفری 93بند اول- عوامل تام رافع مسئولیت جزایی 93بند دوم- عوامل نسبی رافع مسئولیت جزایی 93ب- وجوه افتراق با سایر علل عدم مسئولیت 94بند اول- فرق عوامل رافع مسئولیت جزائی از علل مشروعیت 94بند دوم- تفاوت میان علل عدم انتساب با معاذیر معاف كننده یا تخفیف دهنده مجازات 94بند سوم- فرق بین عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری و معافیت از مجازات 96تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت نسبت به سایر شركت كنندگان 97تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری و مسئله مسئولیت مدنی 97خصوصیات ضمنی قانون و عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری 99مقررات قانون ایران و خصوصیات ضمنی عوامل رافع مسئولیت كیفری 100مجرم در برخورد با علل رافع مسئولیت 10111- فصل نهم) جنون 102كودكی و مسئولیت كیفری 103تاریخچه ی مسئولیت كیفری اطفال 103طفل كیست؟ 104مفهوم بلوغ 108الف- مفهوم علمی بلوغ 108ب- معیار بلوغ در قفسه 110بند اول- معیار بلوغ در كتاب 110بند دوم- معیار بلوغ در سنت 111بند سوم- سخنان فقها در مورد علایم و سن بلوغ 111اهمیت جرایم اطفال 113مسئولیت جزایی اطفال 114مسئولیت جزایی اطفال در مراحل مختلف طفولیت و امتیازات هر دوره 115الف- مسئولیت جزایی اطفال غیرممیز 116ب- مسئولیت جزایی اطفال ممیز 117ج- مسئولیت جزائی اطفال در مرحله بلوغ 120مسئولیت جزایی اطفال در قوانین ایران 121الف- قانون مجازات عمومی ایران مصوبات 1304 121ب- قانون مجازات عمومی مصوب 1352 122ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1361 123مسئولیت اجزایی اطفال در اسلام 125الف- بلوغ 125ب- ادراك یا تمیز 126بند اول- حقوقی 127بند دوم- جزائیات 128سن تمییز در حقوق جزای اسلام 129الف- سن عدم مسئولیت جزایی 130ب- سن مسئولیت جزایی نسبی 130ج- سن مسئولیت جزایی كامل 13112- فصل دهم) جنون 133جنـون 133سابقه تاریخی عدم مسئولیت جزایی مجائین 133جنون از مسایل موضوعی است 135تعریف جنون 136انواع جنون 137اول- اختلالات سیستم عصبی 138دوم- جنون اخلاق 140سوم- دیوانگی ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الكلی و مواد مخدر 140ارزیابی یا نحوه احراز جنون 146الف- كارشناس روانی 146ب- همكاری كارشناس و قاضی 147جنون در قوانین سابق جزایی ایران 148جنون در قانون مجازات اسلامی 149ضوابط قانونی حاكم بر مفاهیم جنون 150آثار جنون 152لزوم احراز جنون در حال ارتكاب جرم 155الف- تقارن جنون یا جرم 155ب- تلازم جنون یا جرم 157ج- جنون كامل 157تأدیب مجنون 158تشریفات اداری نگاهداری مجنون 158مسئولیت مدنی مجنون 15913- فصل یازدهم) جبر و اشتباه 160بخش اول- مفاهیم اجبار 161الف- تعریف اجبار 161ب- اجبار و اختیار 161ج- اجبار و اكراه 164د- خلاصه تفاوت های اجبار با اكراه و جنون واضطرار 167بند اول- تفاوت اجبار و اكراه 167بند دوم- تفاوت اجبار و جنون 167بند سوم- تفاوت اجبار و اضطرار 167بخش دوم- انواع مختلف اجبار 168الف- اجبار مادی 168بند اول- علل اجبار مادی 168بند دوم- شرائط اجبار مادی 168اجبار مادی با منشأ درونی 173ب- اجبار معنوی 174بند اول- اجبار معنوی خارجی 174شرایط اجبار معنوی خارجی 174بند دوم- اجبار معنوی داخلی 177نقش انگیزه شرافتمندانه در مسئولیت كیفری 177نقش تحریك در مسئولیت كیفری 178تحقیق اجبار در جرائم قابل تعزیر 179بخش سوم- بررسی اجبار در قوانین جزایی ایران 179الف- قانون مجازات عمومیب- اجبار در قانون مجازات اسلامی 179ضوابط قانونی حاكم بر اجبار 181الف- اكراه در قتل 181ب- جرم باید از مجازات های تعزیری باشد 182ج- اجبار در غیر مورد تعزیرات 182شرایط اجبار رافع مسئولیت جزاییمسئولیت مدنی در زمینه اجبار 18214- فصل دوازدهم- جهل و اشتباه 183بخش اول- مفاهیم جهل 184تعریف اشتباه 184مقایسه مفهوم جهل و اشتباه و موارد مشابه آنالف- جهل 185ب- اشتباه 186ج- غلط 187د- خطا 188هـ - سهو 188و- غفلت 189ز- نسیان 189تفاوت میان جهل و نسیان 190جایگاه اشتباه در حقوق جزا 192الف- اشتباه در قانون 192ب- اشتباه در عمل 194بخش دوم- انواع جهل در اعمال حقوق عرفی 195الف- جهل مركب 195ب- جهل بسیط (شبهه) 197بخش سوم- انواع جهل و جایگاه آن در فقه شیعه 203الف- جهل و شبهه حكمیه 204ب- جهل و شبهه موضوعیه 204ج- جهل تقصیری 206د- جهل قصوری 206بخش چهارم- جایگاه جهل در حقوق اسلامی 207الف- جایگاه در جرائم مستوجب حد 207ب- جایگاه جهل و شبه در جرایم مستوجب قصاص و دیات 210ج- جایگاه جهل، شبهه در جرائم مستلزم تعزیرات 214بخش پنجم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در حقوق جزای عرفی 217الف- تأثیر جهل حكمی بر مسئولیت كیفری 217ب- تأثیر جهل موضوعی بر مسئولیت كیفری 218بخش ششم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در حقوق اسلامی 218الف- ادله و مستندات تأثیر جاهل بر مسئولیت كیفری 218بند اول- ادله برائت 219بند دوم- قاعده درأ 220بند سوم- روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل 221ب- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری 225بند اول- قاعده اشتراك احكام میان عامل و جاهل 226بند دوم- قاعده وجوب تعلم احكام 227بند سوم- فرض عالم بودن افراد به احكام اسلامی 227ج- اَلجَمعْ مَهما اَمكَن اُولی مِنَ الطَّرح(جمع عرفی میان ادله بهتر از رد كردن آنهاست)228بخش هفتم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در قوانین و مقررات جزایی ایران 232الف- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب حد 2321- جرم زنان 2332- حد مسكر 2343- جرم سرقت 235ب- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب قصاص 236بند اول- اشتباه در هدف (اشتباه در شخص طرف) 238بند دوم- اشتباه در هویت مجنی علیه (اشتباه در شخصیت) 240ج- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب دیه 241بند اول- جهل حكمی 243بند دوم- جهل موضوعی 244خلاصه بحث 247فهرست منابع و مآخذ
دانلود تحقیق عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزاء
عنوان تحقیق: عوامل رفع مسئولیت کیفری در فقه و حقوق جزاءفرمت فایل: wordتعداد صفحات: 292شرح مختصر:مسئوليت در معني عام آن از نظر قانون شامل مسئوليت مدني و كيفري است و مسئوليت كيفري ناشي از جرم و يكي از بنيادهاي حقوقي است كه بدون اثبات آن، احقاق حق مفهوم عيني خود را از دست داده و صرفاً جنبه ذهني خواهد داشت زيرا در جريان رسيدگي به هر پديده جزايي يگانه عاملي که حق را از قوه به فعل در آورده به آن عينيت مي بخشد و به طور ملموس در اختيار صاحب حق قرار مي دهد، اثبات مسئوليت كيفري است.به همين مناسبت نخستين پرسشي كه در ابتداي اين بحث مطرح خواهد شد اين است كه ببينيم تدبیر قانون گذار كيفري در مسئول شناختن افرادي كه قوانين جزايي را نقض مي كنند چيست؟بطور كلي، الزام شخص به پاسخگويي در قبال تعرض نسبت به جسم و جان و مال و يا حيثيت ديگران، خواه به جهت حمايت از حقوق و آزادي هاي فردي انجام گيرد و خواه به انگيزه دفاع از جامعه به منظور برقراري تناسب منطقي بين مجازات وجرم و يا به عنوان اجراي عدالت و احقاق حق در بين مردم، صورت پذيرد، تحت عنوان ،مسئوليت كيفري مطرح مي شود كه از نظر حقوق جزاء تشخيص آن داراي اهميت زيادي است، زيرا تحميل كيفر و تعيین ميزان مجازات مرتكب جرم به عنوان نتايج و عواقب نامطلوب كاريكه انجام داد و مستلزم آن است كه مستحق كيفر، از نظر جسمي و رواني و رشد اهليت و ساير خصوصييات لازم در وضعي باشد كه توانايي درك صحيح اعمال و رفتار خود را داشته باشد تا بتوان جرم را به او نسبت داد يا به عبارت ديگر، مرتكب قابلييت انتخاب نتيجه مجرمانه را دارا باشد تا از نظر كيفري مسئول شناخته شود.اثبات اين مسئله كه يكي از مسائل موضوعي حقوق جزا و علي القاعده به عهده مقامات قضايي صلاحيت دار مي باشد. بايد در رسيدگي هاي قضايي اعم از مراهل تحقيق و دادرسي در مورد هر متهمي كيفيات مربوط به شخصيت مرتكب جرم براي احراظ و اثبات مسئوليت يا عدم مسئوليت كيفري مرتكب و صدور حكم مقتضي دقيقا مورد توجه وبررسي قرار گيرد بعلاوه در پاره اي از اوقات قانون گذار به علت وجود شرايط و كيفيات خارجي مربوط به وقوع جرم عمل مجرمانه مرتكب را تحت عنوان عوامل توجيه كننده و رفع كننده باعث زوال مسئوليت كيفري مي شناسد امعان در مسائل فوق اهميت بحث و شناخت مسئوليت كيفري را به خوبي روشن مي كند و نشان مي دهد تعيين حد و مرز و بيان ماهييت جامع و مانع مسئوليت كيفري بوسيله قانون گذار تا چه حدي مي تواند در احقاق حق و اجراي عدالت و حفظ نظم و امنيت در جامعه مؤثر باشد.مع هذا اين امر آن طور كه بايد و شايد مورد توجه قانون گذار قرار نگرفته در هيچ يك از قوانين جزايي و مدونه كشورمان ماهيت حقوقي و تعريف مسئوليت كيفري و عوامل رافع مسئوليت كيفري به طور مشخص بيان نشده است چنان كه در مطالعه مقررات جزايي و موضوعه و عوامل رفع كننده ملاحظه مي شود قانون گذار گاهي به ذكر كلمه مسوليت اكتفاء كرده و زماني عنوان كلي (مسئوليت جزايي) و يا (صدور مسئوليت جزايي) را براي موارد مربوط به اين پدیده انتخاب كرده است ، بدون اينكه تعريفي از مسئوليت كيفري و عوامل رفع كننده ارائه كرده باشد1.در اين چشم انداز ، تلاش براي تبيين علمي و گزينش تعريف «مسئوليت كيفري و عوامل رافع مسئوليت كيفري» با مطالعه و دقت در معاني واژه مسئوليت و مفاهيم كلي اخلاقي قانوني و موارد استعمال لفظ مسئوليت و عوامل رفع از مسئوليت و مشتقات آنرا از فقه در آيات قران كريم و روايات و حقوق جزا دنبال خواهيم كرد.مقررات جزايي پاره اي كشورها بي آنكه ذكري از شرايط عمومي تحقق مسئوليت كيفري به ميان آورند صرفاً به بيان علل يا حالاتي پرداخته اند كه بر دفعيت مرتكب جرم و يا رابطه ذهني او با جرم تاثير گذاشته از اين رهگذر اهليت جزايي متهم را از بين برده يا وصف مجرمانه را از اراده او باز مي ستاند و به اين وسيله مواخذه متهم را نسبت به جرم انجام يافته ناممكن مي سازد اين علل و حالات را گاه عوامل رافع و يا احيانا موانع مسئوليت كيفري مي خوانند از جمله صغر ، جنون ، مستي ، اجبار و اكرا ه و افطرار ، و اشتباه كه اين عوامل يا موانع به شمار مي روند در ضمن موادي از قانون جزاي اين كشورها جداگانه ذكر و شرايط آنها و آثار ويژه هر يك بر مسئوليت كيفري متهم به تفضيل یا به اجمال بيان شده است. 1- در این باره به سر فصل مواد 33 الی 45 قانون مجازات عمومی اصلاحی سال 1352 و همچنین سرفصل مواد 29 الی 39 قانون راجعه مجازات اسلامی مصوب 21 تیرماه 1361کمیسیون امر قضایی مجلس شورای اسلامی مراجعه فرمائید.فهرست مطالبعنوان1- پیشگفتار 12- مقدمه3- فصل اول- مفاهیم مسئولیت 4مفاهیم مسئولیت) الف- مفهوم لغوی مسئولیت 5ب- مفهوم کلی مسئولیت 6ج- مسئولیت در قرآن کریم 7د- مسئولیت اخلاقی 9هـ- مسئولیت اجتماعی 10جنبه های فردی و اجتماعی مسئولیت در فقه 10الف- جنبه فردی مسئولیت 10ب- جنبه های اجتماعی مسئولیت در فقه 124- فصل دوم- مفاهیم مسئولیت کیفری 15مفاهیم مسئولیت کیفری 16مسئولیت واقعی و انتزاعی 17مقایسه مسئولیت با تکلیف 19تفاوت میان مسئولیت و مجرمیت 205- فصل سوم- سابقه تاریخی مسئولیتسابقه تاریخی مسئولیت 22الف- سابقه مسئولیت در قدیم الایام 24بند اول- مختصات مسئولیت در قدیم الایام 251- ویژگی جمعی بودن مسئولیت 252- تسری مسئولیت به اجساد و حیوانات 273- موضوعی بودن مسئولیت 31- در ایران باستان 31- در روم باستان 33- در یونان باستان 33ب- مسئولیت کیفری در دوران معاصر 336- فصل چهارم) مسئولیت کیفری در اسلام 36مسئولیت كیفری در اسلام 37الف- تعریف و خصوصیات مسئولیت کیفری در اسلام 38ب- اصول حاكم بر مسئولیت كیفری در اسلام 40بنداول- شخصی بودن مسئولیت کیفری 40بند دوم- برقراری شرایط عمومی مسئولیت 42بند سوم- اصل تساوی در مجازاتها 43بند چهارم- اصل قانونی بودن مجازاتها 447- فصل پنجم) مسئولیت کیفری در مقررات جزایی ایران 47مسئولیت كیفری در مقررات جزایی ایران 46الف- در قانون مجازات عمومی مصوب 1304 46ب- در قانون اقدامات تامینی مصوب 1339 47ج- در قانون مجازات عمومی اسلامی 1352 48د- مجازات اسلامی مصوب 1307 488- فصل ششم) حدود و قلمرو مسئولیت کیفری 50حدود و قلمرو مسئولیت کیفری 51بخش اول- اهلیت و انواع آن در حقوق جزا 51الف- اهلیت جنایی 51ب- اهلیت مادی یا واقعی 52ج- اهلیت جزائی 53مقایسه اهلیت جزایی با اهلیت جناییاهلیت جزایی و مسئولیت كیفری 54بخش دوم- تقصیر و مسئولیت كیفری 55قلمرو تقصیر در حقوق جزا 57الف- تقصیر در قلمرو وسیع 57بند اول- ادراك و اختیار، توأماً شرط اعتبار اراده 60بند دوم- اختیار، شرط منحصر اعتبار اراده 60ب- تقصیر در قلمرو محدود 61ج- نقد و بررسی، ارزیابی نظریات 62بخش سوم- اسناد و مسئولیت كیفری 63انواع اسناد در حقوق جزا 63الف- اسناد یا انتساب مادی 63ب- اسناد یا انتساب معنوی 64اسناد مادی و مسئولیت كیفریاسناد معنوی و مسئولیت كیفری 669- فصل هفتم) اركان اهلیت جزائی 67اركان و اهلیت جزایی 68ركن اول- ادراك 68الف- مفهوم ادراك و تمییز 70ب- نقش ادراك در مسئولیت كیفری 72ج- عقل در مفهوم ادراك 73د- عقل در مقررات جزائی ایران 75هـ - عقل در حقوق جزائی اسلام 76ركن دوم- اختیار 78مفاهیم و كاربردهای اختیار 78الف- اختیار در لغت 78ب- اختیار در مفهوم فلسفی 79بند اول- عنصر قدرت 80بند دوم- عنصر اراده 80ج- اختیار در مفهوم حقوقی 81بند اول- مفهوم نقش اراده 811- نقش اراده در ركن مادی جرم 822- نقش اراده در ركن روانی جرم 83بند دوم- مفاهیم گوناگون اختیار در حقوق 831- اختیارات در لغت 842- اختیار در تكالیف و جزائیات 84ركن سوم- علم به قانون 85الف- مفهوم قانون 85بند اول- نص جزایی 86بند دوم- عدم مشروعیت جزایی 86ب- نقش علم به قانون 87بند اول- علم به قانون، عنصر سازنده سوء نیت جزایی 88بند دوم- علم به قانون جزا، شرط شمول قانون 88بند سوم- علم به قانون، شرط ثبوت مسئولیت كیفری 88بند چهارم- علم به قانون، شرط تحمل مجازات 8910- فصل هشتم) صغر(کودکی) در مسئولیت کیفری 90عوامل رافع مسئولیت كیفری 91علل عدم مسئولیت كیفری 92الف- علل توجیه كننده جرم یا علل مشروعیت 92ب- عوامل رافع مسئولیت كیفری 92ج- علل معافیت از مجازات یا معاذیر قانونی 93طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت جزایی و وجوه افتراق آن با سایر علل 93الف- طبقه بندی عوامل رافع مسئولیت كیفری 93بند اول- عوامل تام رافع مسئولیت جزایی 93بند دوم- عوامل نسبی رافع مسئولیت جزایی 93ب- وجوه افتراق با سایر علل عدم مسئولیت 94بند اول- فرق عوامل رافع مسئولیت جزائی از علل مشروعیت 94بند دوم- تفاوت میان علل عدم انتساب با معاذیر معاف كننده یا تخفیف دهنده مجازات 94بند سوم- فرق بین عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری و معافیت از مجازات 96تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت نسبت به سایر شركت كنندگان 97تأثیر عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری و مسئله مسئولیت مدنی 97خصوصیات ضمنی قانون و عوامل عینی رافع مسئولیت كیفری 99مقررات قانون ایران و خصوصیات ضمنی عوامل رافع مسئولیت كیفری 100مجرم در برخورد با علل رافع مسئولیت 10111- فصل نهم) جنون 102كودكی و مسئولیت كیفری 103تاریخچه ی مسئولیت كیفری اطفال 103طفل كیست؟ 104مفهوم بلوغ 108الف- مفهوم علمی بلوغ 108ب- معیار بلوغ در قفسه 110بند اول- معیار بلوغ در كتاب 110بند دوم- معیار بلوغ در سنت 111بند سوم- سخنان فقها در مورد علایم و سن بلوغ 111اهمیت جرایم اطفال 113مسئولیت جزایی اطفال 114مسئولیت جزایی اطفال در مراحل مختلف طفولیت و امتیازات هر دوره 115الف- مسئولیت جزایی اطفال غیرممیز 116ب- مسئولیت جزایی اطفال ممیز 117ج- مسئولیت جزائی اطفال در مرحله بلوغ 120مسئولیت جزایی اطفال در قوانین ایران 121الف- قانون مجازات عمومی ایران مصوبات 1304 121ب- قانون مجازات عمومی مصوب 1352 122ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1361 123مسئولیت اجزایی اطفال در اسلام 125الف- بلوغ 125ب- ادراك یا تمیز 126بند اول- حقوقی 127بند دوم- جزائیات 128سن تمییز در حقوق جزای اسلام 129الف- سن عدم مسئولیت جزایی 130ب- سن مسئولیت جزایی نسبی 130ج- سن مسئولیت جزایی كامل 13112- فصل دهم) جنون 133جنـون 133سابقه تاریخی عدم مسئولیت جزایی مجائین 133جنون از مسایل موضوعی است 135تعریف جنون 136انواع جنون 137اول- اختلالات سیستم عصبی 138دوم- جنون اخلاق 140سوم- دیوانگی ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الكلی و مواد مخدر 140ارزیابی یا نحوه احراز جنون 146الف- كارشناس روانی 146ب- همكاری كارشناس و قاضی 147جنون در قوانین سابق جزایی ایران 148جنون در قانون مجازات اسلامی 149ضوابط قانونی حاكم بر مفاهیم جنون 150آثار جنون 152لزوم احراز جنون در حال ارتكاب جرم 155الف- تقارن جنون یا جرم 155ب- تلازم جنون یا جرم 157ج- جنون كامل 157تأدیب مجنون 158تشریفات اداری نگاهداری مجنون 158مسئولیت مدنی مجنون 15913- فصل یازدهم) جبر و اشتباه 160بخش اول- مفاهیم اجبار 161الف- تعریف اجبار 161ب- اجبار و اختیار 161ج- اجبار و اكراه 164د- خلاصه تفاوت های اجبار با اكراه و جنون واضطرار 167بند اول- تفاوت اجبار و اكراه 167بند دوم- تفاوت اجبار و جنون 167بند سوم- تفاوت اجبار و اضطرار 167بخش دوم- انواع مختلف اجبار 168الف- اجبار مادی 168بند اول- علل اجبار مادی 168بند دوم- شرائط اجبار مادی 168اجبار مادی با منشأ درونی 173ب- اجبار معنوی 174بند اول- اجبار معنوی خارجی 174شرایط اجبار معنوی خارجی 174بند دوم- اجبار معنوی داخلی 177نقش انگیزه شرافتمندانه در مسئولیت كیفری 177نقش تحریك در مسئولیت كیفری 178تحقیق اجبار در جرائم قابل تعزیر 179بخش سوم- بررسی اجبار در قوانین جزایی ایران 179الف- قانون مجازات عمومیب- اجبار در قانون مجازات اسلامی 179ضوابط قانونی حاكم بر اجبار 181الف- اكراه در قتل 181ب- جرم باید از مجازات های تعزیری باشد 182ج- اجبار در غیر مورد تعزیرات 182شرایط اجبار رافع مسئولیت جزاییمسئولیت مدنی در زمینه اجبار 18214- فصل دوازدهم- جهل و اشتباه 183بخش اول- مفاهیم جهل 184تعریف اشتباه 184مقایسه مفهوم جهل و اشتباه و موارد مشابه آنالف- جهل 185ب- اشتباه 186ج- غلط 187د- خطا 188هـ - سهو 188و- غفلت 189ز- نسیان 189تفاوت میان جهل و نسیان 190جایگاه اشتباه در حقوق جزا 192الف- اشتباه در قانون 192ب- اشتباه در عمل 194بخش دوم- انواع جهل در اعمال حقوق عرفی 195الف- جهل مركب 195ب- جهل بسیط (شبهه) 197بخش سوم- انواع جهل و جایگاه آن در فقه شیعه 203الف- جهل و شبهه حكمیه 204ب- جهل و شبهه موضوعیه 204ج- جهل تقصیری 206د- جهل قصوری 206بخش چهارم- جایگاه جهل در حقوق اسلامی 207الف- جایگاه در جرائم مستوجب حد 207ب- جایگاه جهل و شبه در جرایم مستوجب قصاص و دیات 210ج- جایگاه جهل، شبهه در جرائم مستلزم تعزیرات 214بخش پنجم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در حقوق جزای عرفی 217الف- تأثیر جهل حكمی بر مسئولیت كیفری 217ب- تأثیر جهل موضوعی بر مسئولیت كیفری 218بخش ششم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در حقوق اسلامی 218الف- ادله و مستندات تأثیر جاهل بر مسئولیت كیفری 218بند اول- ادله برائت 219بند دوم- قاعده درأ 220بند سوم- روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل 221ب- ادله و مستندات عدم تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری 225بند اول- قاعده اشتراك احكام میان عامل و جاهل 226بند دوم- قاعده وجوب تعلم احكام 227بند سوم- فرض عالم بودن افراد به احكام اسلامی 227ج- اَلجَمعْ مَهما اَمكَن اُولی مِنَ الطَّرح(جمع عرفی میان ادله بهتر از رد كردن آنهاست)228بخش هفتم- قلمرو تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در قوانین و مقررات جزایی ایران 232الف- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب حد 2321- جرم زنان 2332- حد مسكر 2343- جرم سرقت 235ب- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب قصاص 236بند اول- اشتباه در هدف (اشتباه در شخص طرف) 238بند دوم- اشتباه در هویت مجنی علیه (اشتباه در شخصیت) 240ج- تأثیر جهل بر مسئولیت كیفری در جرائم مستوجب دیه 241بند اول- جهل حكمی 243بند دوم- جهل موضوعی 244خلاصه بحث 247فهرست منابع و مآخذ