فهرست مطالبعنوان صفحهچکیده .... 11........... فصل اول : کلیات پژوهش21-1 مقدمه31-2 اهمیت موضوع:31-3 بیان مساله41-4 هدف51-5 فرضیه ها و سوالات61-6 روش کار61-7 تعریف واژه ها واطلاعات72................... فصل دوم: پیشینه تحقیق82-1 بخش اول:مبانی نظری تحقیق92-1-1 مقدمه92-1-2...................................................... سازمان آموزش وپرورش102-1-3...................................................... سازمان نوسازی مدارس112-1-4............................................................................ مقاوم سازی:122-1-4-1................................................................................................. قیمت:122-1-4-2............................................................................................ کاربری:122-1-4-3............................................................................................ زیبایی:132-1-4-4..................................................................... لرزه خیزی منطقه:132-1-5.................................................................... بهسازی لرزه ای142-1-6.............................................. مطالعات بهسازی لرزه ای162-1-6-1 ارزیابی آسیب پذیری162-1-6-2........................................................................ تهیه طرح بهسازی182-1-6-3 اجرای طرح بهسازی لرزه ای192-1-7تدوین الگوهای جدید در مقاومسازی مدارس ایران192-1-7-1.............. بهسازی نسبی مدارس کشور توسط دیوار برشی212-1-7-2بهسازی نسبی مدارس کشور به روش شاتکریت پیرامونی212-1-7-3بهسازی نسبی مدارس کشور به روش ایجاد کلاس ایمن222-1-7-4.......... روشهای بهسازی مدارس کشور –روش تسلیح مغزه222-1-8.................................................................... جمع بندی مطالب232-2 ادبیات تحقیق232-2-1............................................................................................ مقدمه232-2-1-1تاریخچه انجام مطالعات مقاومسازی (بهسازی لرزه ای)درجهان242-2-1-2تاریخچه انجام مطالعات مقاومسازی (بهسازی لرزه ای) درایران242-2-2.............................................. خلاصه تحقیقات انجام شده252-3 جمع بندی343................... فصل سوم:روش شناسی تحقیق373-1 مقدمه383-2 روش تحقیق383-3 جامعه آماری413-4 حجم نمونه وروش اندازه گیری413-5 ابزارگردآوری داده ها423-6 روایی وپایایی ابزارپژوهش433-6-1............................................................................................ روایی433-6-2.......................................................................................... پایایی433-7 روشهای آماری444................... فصل چهارم:نتایج وبحث454-1 مقدمه464-2 نحوه اجرای پروژه ها ی مقاومسازی در سازمان نوسازی مدارس464-2-1..................................... تصویب پروژه وتخصیص اعتبار464-2-2.................. طراحی پروژه وتهیه براوردهای مالی474-2-3..................... انتخاب پیمانکار وانعقاد قرارداد474-2-4............................................................................ اجرای پروژه474-2-5..................................... اتمام قراردادوتحویل پروژه484-3 استخراج چالش ها وراهکارهابا توجه به نظرات خبرگان و مطالعه ادبیات موضوع484-4 تحلیل وبررسی چالشهای شناسایی شده484-4-1................................ بررسی متغیرهای جمعیت شناختی494-4-1-1................... مشخصات جامعه آماری از نظر سطح تحصیلات494-4-1-2................. مشخصات جامعه آماری از نظر رشته تحصیلی514-4-1-3مشخصات جامعه آماری از نظر سابقه همکاری با نوسازی مدارس534-5 آمار توصیفی مربوط به هر یک از چالش ها554-5-1........................................... فراوانی هریک از چالش ها574-5-2................................ میانگین اولویتهای استان یزد664-5-3فراوانی چالشهای کارشناسان مقاومسازی سایر استانها684-5-4........................................... میانگین اولویتهای کشوری744-6 بررسی پایایی پرسشنامه764-6-1.......... آزمون نسبت برای بررسی وضعیت هر چالش765................... فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات825-1 مقدمه835-2 چالش های شناسایی شده و راهکارهای پیشنهادی835-2-1..................................... عدم وجود فهرست بهای تخصصی835-2-2عدم انجام آموزش پیمانکاران وناظران جهت اجرای مقاومسازی845-2-3.................. عدم تسلط کارشناسان بر مسایل فنی845-2-4............... عدم هماهنگی اولیه با آموزش وپرورش845-2-5نبود سیستم مناسب ارزیابی وانتخاب پیمانکاران855-2-6.......................... تخصیص نامناسب اعتبارات عمرانی855-3 جمع بندی865-4 پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی866................... منابع وماخذ877 پیوست90 فهرست جداولجدول 4‑1: نتایج به دست آمده برای هر یک از چالش ها برای کارشناسان یزد55جدول 4‑2: درصد فراوانی کسب شده جهت هر یک از چالش هاکارشناسان یزد57جدول 4‑3: درصد فراوانی کسب شده جهت هر یک از چالش های پیمانکاران60جدول 4‑4: درصد فراوانی کسب شده جهت هر یک از چالش های مشاوران63جدول 4‑5:میانگین اولویتهای استان یزد66جدول 4‑6 : درصد فراوانی کسب شده چالش هااز جانب کارشناسان سایر استانها68جدول 4‑7:مقایسه درصد فراوانی کارشناسان استان یزد وسایر استانها71جدول 4‑8:میانگین نظرات سایر استانهاواستان یزد برای تعیین اولویت ها74جدول 4‑9: مقادیر آلفای کرونباخ جهت هر یک از پرسشنامه ها76جدول 4‑10: نتایج آزمون نسبت برای هر یک از چالش های کارشناسان استان یزد78جدول 4‑11: نتایج آزمون نسبت برای هر یک از چالش های کارشناسان سایر استانها80 فهرست اشکالشکل 2‑1:نحوه فرایند مطالعات مقاومسازی[10]19شکل 2‑2:میزان درصد انواع اسکلت ساختمان مدارس[8]20شکل 2‑3: دیتایل اجرایی بهسازی بروش دیوار برشی(دستوالعمل1-2266)21شکل 2‑4: دیتایل اجرایی بهسازی بروش شاتکریت پیرامونی(دستورالعمل2- 2266 )22شکل 2‑5: زمان تحول در صنعت ساخت وساز در ایران25شکل 3‑1: نمودار فرایندتحقیق41شکل 4‑1: مشخصات جامعه آماری مشاوران از نظر سطح تحصیلات49شکل 4‑2: مشخصات جامعه آماری پیمانکار از نظر سطح تحصیلات50شکل 4‑3: مشخصات جامعه آماری کارشناسان استان یزد از نظر سطح تحصیلات50شکل 4‑4:مشخصات جامعه آماری کارشناسان سایر استانها از نظر سطح تحصیلات51شکل 4‑5: مشخصات جامعه آماری مشاوران از نظر رشته تحصیلی51شکل 4‑6: مشخصات جامعه آماری پیمانکاران از نظر رشته تحصیلی52شکل 4‑7: مشخصات جامعه آماری کارشناسان استان یزد از نظر رشته تحصیلی52شکل 4‑8: مشخصات جامعه آماری مشاوران از نظر سابقه همکاری با سازمان53شکل 4‑9: مشخصات جامعه آماری پیمانکاران از نظر سابقه همکاری با سازمان53شکل 4‑10:مشخصات جامعه آماری کارشناسان یزد از نظر سابقه همکاری با سازمان54شکل 4‑11: مشخصات جامعه آماری کارشناسان سایر استانها از نظر سابقه همکاری با سازمان54شکل 4‑12:نمودار ستونی مربوط به درصد فراوانی هر یک از چالش ها کارشناسان یزد59شکل 4‑13:نمودار ستونی مربوط به درصد فراوانی هر یک از چالش های پیمانکاران62شکل 4‑14: نمودار ستونی مربوط به درصد فراوانی هر یک از چالش های مشاوران65شکل 4‑15 :میانگین اولویتهای چالشها در بین کارشناسان استان یزد67شکل 4‑16: نمودار ستونی مربوط به درصدفراوانی هر یک از چالش ها کارشناسان سایر استانها70شکل 4‑17:مقایسه نظرات کارشناسان استان یزد وسایر استانها73شکل 4‑18:نمودار میانگین اولویتهای کارشناسان استان یزد با سایر استانها(کشوری)75 چکیده :اجرای بهسازی لرزه ای ساختمانهای آموزشی یکی از اولویتهای اصلی دولت بعد از وقوع زلزله بم به شمار می رود. این واقعه توجه دولتمردان را به این نکته جلب کرد که بهسازي ساختمانهای آموزشی در كشور ايران يك ضرورت تاريخي است كه اگر پاسخ مناسب به آن داده نشود درمقابل نسلهاي آتي كشور كه متاثر از اين حادثه ميگردند مسئول خواهند بود. لذا این امر منجربه تخصيص اعتبارات دربخشهاي مختلف كشور به منظوربهسازی شريانهاي اساسي وساختمانهاي عمومي كشورازجمله طرح تخريب وبازسازي وبهسازي مدارس فرسوده كشورگردید. درراستای تحقق این امر سازمان نوسازی مدارس کشوربعنوان متولی امر مقدس مدرسه سازی ؛ مقاومسازی مدارس موجود وهمچنین ارتقاء ضریب ایمنی مدارس در دست اجرا را در دستور کار خود قرار داده است.این پژوهش به منظور شناسایی چالش های پیش روی این سازمان در رابطه با اجرای مقاومسازی ساختمانهای آموزشی و ارائه راهکارهایی جهت رفع آنها، انجام گرفته است. در ابتدا با مطالعه ادبیات موضوع و تحقیقات انجام شده پیرامون موانع و مشکلات پروژه ها و نیز عوامل موفقیت و شکست سازمان ها در دستیابی به اهداف کیفی و همچنین با توجه به نظر تعدادی از کارشناسان و خبرگان، چندعامل به عنوان چالش های اصلی در سازمان نوسازی مدارس شناسایی گردید. پس از آن، از طریق پرسشنامه نظرات تعدادی از دست اندرکاران پروژه های مقاومسازی ادارات نوسازی مدارس یزد وسایر استانها جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. سپس مشکلات اولویت بندی شده و چندین راهکاربا توجه به نظر خبرگان جهت برطرف نمودن اولویتهای اولیه این چالش ها پیشنهاد و ارایه گردید.واژگان کلیدی : مقاومسازی، ساختمانهای آموزشی، سازمان نوسازی مدارس 1 فصل اول : کلیات پژوهش 1-1 مقدمهزلزله یک پدیده طبیعی است که تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی بشری دارد. متأسفانه کشور ایران در حال حاضر درصدر کشورهایی است که وقوع زمین‌لرزه در آن با تلفات بالایی همراه است. زلزله خیز بودن اکثر نقاط کشور و بالا بودن میزان خطر لرزه پذیری مناطق مختلف، مساله دیگری است که اهمیت مساله کیفیت را در ساخت و سازها دو چندان می کند.در کشور ما در فاصله زمانی هر 10 سال، یک زلزله با بزرگی بیش از 5/6 ریشتر رخ می دهد و این خود زنگ خطری برای همه دست اندرکاران ساخت و ساز می باشد.آیین نامه2800، مدارس را در زمره ساختمان های با اهمیت زیاد در نظر گرفته و ضریب ایمنی بالاتری را برای فضاهای آموزشی، نسبت به ساختمان های دیگر، اعمال می کند.[1]با توجه به حضور هزاران معلم و دانش آموز در این فضاها، توجه به استحکام سازه ای ساختمان مدارس از اهمیت بالایی برخوردار است.اجرای بهسازی لرزه ای ساختمانهای آموزشی یکی از اولویتهای اصلی دولت بعد از وقوع زلزله بم به شمار میرود. این واقعه توجه دولتمردان را به این نکته جلب کرد که بهسازي ساختمانهای آموزشی در كشور ايران يك ضرورت تاريخي است كه اگر پاسخ مناسب به آن داده نشود درمقابل نسلهاي آتي كشور كه متاثر از اين حادثه ميگردند مسئول خواهند بود. لذا این امر منجربهتخصيصاعتباراتدربخشهايمختلفكشور بهمنظوربهسازی شريانهاياساسي وساختمانهاي عمومي كشورازجمله طرح تخريب وبازسازي وبهسازي مدارس فرسوده كشورگردید. درراستای تحقق این امر سازمان نوسازی مدارس کشوربعنوان متولی امر مقدس مدرسه سازی ؛ مقاومسازی مدارس موجود وهمچنین ارتقاء ضریب ایمنی مدارس در دست اجرا را در دستور کار خود قرار داده است[2]. با توجه به اهمیت بالای این موضوع , بررسی مشکلات پیش آمده در مسیر بهسازی لرزه ای(مقاومسازی) واولویت بندی کردن آنان وارائه راهکار در مورد آن از ضروریات امر می باشد که مادر این تحقیق برانیم به این مهم دست یابیم.از اقدامات مهم و تأثیرگذار در کاهش خطرپذیری کشور در برابر زلزله،تخریب بازسازی و بهسازی لرزه‌ای ( مقاومسازی) ساختمانهای موجود است که چند سالی است که در دستور کار قرار گرفته و با حمایت دولت و مجلس شورای اسلامی، اعتبار مناسبی برای مقاومسازی و بازسازی مدارس خطرآفرین کشور اختصاص یافته است .تجربه واقعه اندوهناک زلزله شهر تاریخی بم علاوه بر اینکه واقعیت فاجعه ناشی از فرسودگی وقدمت ساختمانها را آشکار نمود؛متذکر گردید که مدارس احداثی سالهای اخیرمی تواند بعنوان پایگاه امن ومقاوم وماندگار در امر امداد وکمک رسانی زلزله زدگان ویا بازماندگان دیگر حوادث غیر مترقبه مورد استفاده قرار گیرد.با این اوصاف بودجه ای در اختیار سازمان نوسازی مدارس کشور قرار گرفت تا برای تخریب وبازسازی ومقاوم سازی مدارس بدون استحکام در سراسر کشور هزینه نمایند.از سال 85 سازمان نوسازی مدارس بعنوان متولی این امر قدم به میدان گذاشته وتاکنون ساختمانهای آموزشی زیادی رادر سطح کشور مقاوم نموده که گاها" بعلت عوامل مختلفی این امر متوقف ویا به کندی پیش رفته است.با توجه به اهمیت بالای این موضوع عنوان تحقیق بررسی مشکلات پیش آمده در این مسیر وارائه راهکار در مورد آن می باشد. در ریشه یابی علت این مساله، عموما هر یک از طرفین درگیر در ساخت پروژه، دیگری را مقصر می داند. کارفرما و مشاور، پیمانکار را مسئول این مساله می دانند و پیمانکار آن دو را. اما برای اصلاح این وضعیت باید همه جوانب را در نظر گرفت. مسائل اساسی و بنیادینی نیز وجود دارد که از حیطه اختیارات طرفین خارج است. برای گرداوری مشکلات از ایده ونظرات مسئولین مقاومسازی نوسازی های مراکز استان ومسئولین وپیمانکاران دست اندرکار استفاده وبه تفسیر و ارائه راهکار جهت آن می پردازیم.