فهرست مطالب 1-1-خوردگی31-1-1-............. مقدمه ای بر خوردگی31-1-2-................ تعریف خوردگی41-1-3-..................... اهمیت پدیدهی خوردگی (بررسی کلی)41-1-4-..................... آسیبشناسی صنعت از دیدگاه خوردگی61-2-ویژگی آب و هوایی و اقلیمی استان71-2-1- آبوهوا71-2-2-............ تودههواهايموثربرآبوهوايمازندران81-2-3- طبقهبندیاقلیمیاستان91-2-4-.......... ضرورت انجام پروژه در استان مازندران101-3-............ انواع موقعیت های مکانی خطوط انتقال گاز111-3-1- اتمسفر111-3-2- غوطهور111-3-3- زیرزمین (مدفون)121-4-پوششها131-4-1- انتخابموادمناسب141-4-2- طراحیمناسب151-4-3- مشخصاتضروريپوشش171-4-4- نقشپوشش171-4-5-....................................................................................... سندبلاست171-5-.......................................................... نانوذرات و خواص آن ها201-5-1-........................................... روش های تولید نانو ذرات221-5-2-..................... چگونگی بررسی ویژگیهای نانو ذرات241-6-........................................................................... نانوکامپوزیت ها251-6-1-..... معرفی و چگونگی پیدایش نانوکامپوزیت ها251-6-2-................................................. بهتر شدن خواص مکانيکي281-6-3-................................................... بهتر شدن خواص فيزيکي281-6-4-................................................. بهتر شدن خواص شیمیایی291-6-5-............ طبقهبندينانوکامپوزیتها و انواع آن291-6-6-............................. روش های ساخت نانو کامپوزیتها311-6-7-................ کاربرد نانوکامپوزیت ها در پوششدهی332- مروری بر کارهای گذشته352-1-......................... مروری اجمالی بر تاریخچه ی پوشش ها352-2-........................................................ پوششهای نوین خطوط لوله362-3-بررسی انواع گوناگون نانوکامپوزیتهای پلیمری مقاوم در برابر خوردگی372-3-1-........................ نانو کامپوزیت پلی آنیلینخاک رس372-3-2-نانو کامپوزیت پلی آنیلین اپوکسی خاک رس آلی382-3-3-........................ نانوکامپوزیت پلی یورتان خاك رس382-3-4-..................... نانوکامپوزیت پلی پروپیلن خاک رس392-3-5- نانو کامپوزیت اپوكسي خاک رس392-3-6-........................... نانوکامپوزیت پلی پیرول خاک رس402-3-7-........................... نانوکامپوزیت اپوکسی اکسید روی402-3-8-نانوکامپوزیت اپوکسی پلی آمیدی اکسید روی412-3-9-پوشش های نانوکامپوزیتی پلی یورتان/ نانوسیلیکا413- فصل سوم463-1-مواد463-1-1- پلی یورتان463-1-2-....................................................................... ایزوسیانات ها503-1-3-.................................................................................. پلی ال ها513-1-4-............................................................................... نانوسیلیکا533-1-5- فولادهاي كربني553-2-............................................................................................................ روش563-2-1-........................................ روش محاسبات ترکیب درصدها563-2-2-....... آماده سازی سطوح فولادی جهت اعمال پوشش583-2-3-....... روش های آماده سازی پوشش ها و فیلم ها593-2-4-........................................ عملیات پخت و زمان ژل شدن593-2-5-..... تعیین زمان ژل شدن نانوکامپوزیت پلیمری پلییورتان/سیلیکای اصلاح شده603-2-6-تعیین تغییرات دمایی واکنش پلیمریزاسیون نمونهها613-2-7-................................... بررسی خاصیت چسبندگی به سطح613-2-8-............................. آزمون مقاومت در برابر جذب آب653-2-9-....... آزمون تاخیر در آتش سوزی و نحوه سوختن663-2-10-................................................. بررسی خاصیت آب گریزی673-2-11-...................................................... بررسی خاصیت الاستیک673-2-12-...................................................... آزمون سایش مکانیکی683-2-13-...................... طيفسنجي مادون قرمز به روش FTIR694- جداول، نمودارها، داده های حاصله و تحلیل744-1-بررسی نحوهی توزیع پذیری نانوذرات در پیش پلیمر744-2-نتایج و تحلیل تغییرات دمایی فرایند پلیمریزاسیون764-3-...... نتایج و تصاویر بررسی خاصیت آب گریزی پوشش794-4-......................... نتایج، بررسی و تحلیل خاصیت کشسانی814-5-.................... نتایج، بررسی و تحلیل چسبندگی به سطح844-6-نتایج، بررسی و تحلیل آزمون تورم فیلمهای غوطهور در آب874-7-نتایج، بررسی و تحلیل آزمون سایش مکانیکی904-8-............................... نتایج، بررسی و تحلیل نحوه سوختن925- نتیجه گیری و پیشنهادات965-1-......................................................................................... نتیجه گیری965-2-........................................................................................... پیشنهادات98فهرست منابع100فهرست شکلهاشکل 1-1 نقشه استان مازندران.7شکل 1-2 طبقه بندی اقلیمی استان مازندران.10شکل 1-3 سطوح سند بلاست شده20شکل 1-4 انواع تقویت کننده ها27شکل 2-1 ساختار دو قسمتی پلی یورتان.42شکل 3-1 نمودار شاخه ای اجزاء تشکیل دهنده پلی یورتان.50شکل 3-2 تصویر و مشخصات دستگاه TEM.58شکل 3-3 سطوح آماده شده جهت اعمال پوشش.58شکل 3-4 دستگاه تعیین کننده زمان ژل شدن.61شکل 3-5 وسایل و سطوح پوششی در آزمون چسبندگی به سطح.65شکل3-6 فیلم ها و دستگاه آزمون خاصیت کشسانی.68شکل 3-7 دستگاه آزمون سایش مکانیکی.69شکل 4-1 تصاویر TEM.75شکل 4-2 نمودار زمان ژل شدن.76شکل 4-3 نمودار کلی تغییرات دما بر حسب زمان فرایندپلیمریزاسیون.77شکل 4-4 نمودار طیف FTIR.78شکل 4-5 زاویه سرش.79شکل 4-6 سطوح هیدروفوب و هیدروفیل. 80شکل 4-7 نمودار کلی خاصیت الاستیک.82شکل 4-8 نمودار تغییرات میزان چسبندگی به سطح، ضخامت های T1 و T2 .85شکل 4-9 نمودار تغییرات جرم فیلم های غوطه ور در آب.88شکل 4-10 نمودار میزان جرم های از دست رفته در آزمون سایش مکانیکی.90شکل 4-11 تصاویر نحوه سوختن فیلم.93 فهرست جدولهاول 3‑1 مشخصات اجزاء تشکیل دهنده پلی یورتان سخت.53جدول 3‑2 مشخصات مربوط به دستگاه سایش مکانیکی.69جدول 3-3 محاسبات ماده محدود کننده و پلیال. 71جدول 3-4 محاسبات ترکیب پلی یورتان خالص... 71جدول 3-5 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 4/0 % وزنی. 71جدول 3-6 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 7/0 % وزنی.71جدول 3-7 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 1 % وزنی.72جدول 3-8 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 5/2 % وزنی. 72جدول 3-9 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 4 % وزنی.72جدول 4-1 نتایج زمان ژل شدن. 76جدول 4-2 نتایج خاصیت الاستیک، ضخامت1T. 81جدول 4-3 نتایج خاصیت الاستیک، ضخامت T2. 82جدول 4-4 نتایج آزمون چسبندگی به سطح روش Pull off84جدول 4-5 برسی میزان چسبندگی به سطح از روش برش X. 85جدول 4-6 نتایج تورم فیلم های غوطه ور در آب.. 88و87جدول 4-7 نتایج آزمون سایش مکانیکی 90جدول 4-8 نتایج حاصل از نحوه سوختن. 92نیاز به تامین و مصرف انرژی یک امر بسیار مهم در زندگی و برنامههای پیشبردی انسان به حساب میآید. یکی از در دسترسترین و مناسبترین راههای دسترسی به این مهم ، استفاده از سوختهای فسیلی به خصوص مخازن گاز طبیعی میباشد ، که جهت ایجاد زمینهی استفاده و بهرهوری از این منابع ارزشمند، چه در امر مصارف داخلی کشور ، اعم از مصارف صنعتی، خانگی ، سیکلهای ترکیبی ، گرمایشی و... و چه در امر صادرات و بهرهمندی اقتصادی ، نیازمند ارسال گاز طبیعی از طرق مختلف خواهیم بود. خطوط لولهی فلزی انتقال گاز، همواره یکی از موثرترین و کارآمدترین روشهای ارسال گاز طبیعی به نقاط مختلف سراسر کشور و جهان میباشند که با یک بررسی کلی میتوان حجم عظیم این تاسیسات را در سطح کشور درک نمود، کاملا واضح است که این تاسیسات عظیم فلزی همواره تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارند و دچار نقصان میشوند که یکی از بارزترین مشکلات که سالانه هزینههای هنگفتی را بر صنایع گاز کشور تحمیل میکند، پدیدهی خوردگی است. با توجه به موقعیت مکانی عبوری، استقرار خطوط لولهی انتقال گاز را میتوان به چهار بخش کلی تقسیمبندی نمود. بخش اول : عبور خطوط لوله اتمسفری، بخش دوم : زیر زمینی ( مدفون) ، بخش سوم :مستغرق و بخش چهارم : شناور . کاملا واضح است که با توجه به این موقعیتها ، عوامل تخریب خطوط لولهی انتقال گاز و همچنین نوع روش بکارگیری جهت جلوگیری و به حداقل رسانیدن تخریبهای محیطی و خوردگی متفاوت خواهد بود، برای مثال انتخاب جنس خط لوله و همچنین پوشش مورد نظر در حالات مستغرق و زیر زمین به مراتب راحتتر از انتخاب برای حالت اتمسفری است ، چرا که شرایط اتمسفری بسیار متغیرتر از دو حالت دیگر است و در آن جا باید عوامل مختلفتری را نظیر تاثیرات اشعههای خورشیدی، باد، انواع بارانهای اسیدی و معمولی،تفاوت دمایی شب و روز و ... را مد نظر قرار داد. شركتملیگازايراندارایحدود16هزاركيلومترخطلولهانتقالگازمیباشدكهازاينمقدارحدود5 هزاركيلومترآنباپوششسهلايهپلیاتيلن وبقيهكهحدود 11 هزاركيلومترمیباشددارایسايرانواعپوشش (قيرپايهنفتی، قيرزغالسنگی، نوار) است . علاوهبراينپوششهاسيستم حفاظت كاتديكبرایحفاظتمضاعفخطوطانتقالگازدرنظرگرفتهشدهاست [5].در این مجموعه، ابتدا به توضیحات مورد نیاز جهت درک هر چه بهتر اهمیت موضوع پرداخته شده است، سپس به تشریح اعمال آزمایشگاهی و نتایج، جهت معرفی یک پوشش نوین و قابل اعتماد از جهات مختلف، پرداخته شده است.فصل اولدر قرنی زندگی می کنیم که فلز به عنوان یکی از اصلی ترین مواد، در دسترس بشر قرار گرفته و روز به روز استفاده از فلزات در صنایع و وسایل مختلف رو به افزایش است. با توجه به رشد روز افزون بهره گیری از فلزات مسئله حفاظت و افزایش عمر مفید قطعات از اهمیت ویژهای برخوردار است. فلزات در طبیعت بصورت سنگ معدن و به همراه مواد کانی دیگردر شرایط پایدار از نظر ترمودینامیکی قرار دارند. برای استفاده باید آنرا استخراج نمود و با صرف هزینه های استخراج وساخت و تولید، آنرا به صورت فلز با شرایط مورد نظر در آورد. پس از استخراج فلز از نظر ترمودینامیکی ناپایدار بوده و در صورت وجود شرایط محیطی مناسب مجددا به حالت پایدار خود تبدیل می شود. به این تبدیل از حالت ناپایدار به پایدار اصطلاحا خوردگی گفته می شود. در حقیقت بروز خوردگی باعث به هدر رفتن مواد مورد نظر و هزینه ساخت آنها می شود اینجاست که حفاظت از مواد و بهره وری بهتر از آنها ابعاد تازه ای می یابد. بنابراین باید بتوان به نوعی دلایل تخریب فلز و همچنین شرایط جلوگیری از این تخریب را بدست آورد [59].خوردگی یکی از عمده ترین محدودکنندههای عمر قطعات و دستگاهها می باشد. اگر خوردگی بیش از حد باشد دستگاهها غیرقابل استفاده می شوند. خوردگی یک واکنش الکتروشیمیایی بین فلز و محیط اطراف آن است. این عمل با واکنش کاتدی (احیاء اکسیژن و یا متصاعد شدن گاز هیدروژن) همراه است. شرایط خوردگی به دلیل حضور دائمی آب، هوا و رطوبت محیط همواره فراهم بوده و در نتیجه خوردگی امری اجتناب ناپذیر می باشد. البته باید توجه داشت خوردگی فقط به فلزات محدود نمیشود بلکه روی کامپوزیتها و پلیمرها هم تاثیر دارد. در این میان نقش مهندسی خوردگی انتخاب موادی است که در برابر عوامل خورنده مقاومت داشته باشند و همچنین باید تلاش کنند که اثرات خورندگی عوامل محیطی را کاهش دهند. خوردگی نه فقط بسیاری از تواناییهای عملی دستگاه را از بین می برد بلکه روی محصول تولیدی و بازگشت سرمایه هم تاثیر منفی دارد [2]. 1-1-2- تعریف خوردگیاز بين رفتن فلزات بواسطه فعل وانفعالات شيمايی و الكتروشيميايی خوردگی ناميده میشود كه ساليانه خسارات مالی چشمگيری را متوجه صنايع مینمايد. انهداموفسادیاتغییرودگرگونیدرخواصومشخصاتمواد عموما فلزاتبهعلتواکنشآنهابامحیطاطراف،البتهانهدامهایناشیازعواملصرفا فیزیکییامکانیکی،خوردگینامیدهنمیشوندمانند سائیدگی،خستگی،خراشیدگی، لیکندربرخیحالاتممکناستفرایندهايخوردگیهمراهبااینقبیلتخریبهاباشدکهدراینصورتباعناوینی نظیرخوردگیسائیدگی،خوردگیخراشیدگی،خوردگیتنشیو ... تشریحمیشوند [39]. درگذشتهتصورمیشدهرگاهبتوانیملولهراباپوششهاییمجهزکنیمکهتماسآنرابامحیطقطعکنددرآنصورتازخوردگیجلوگیری به عمل میآید،البتهاینتصورمنطقیمیباشدولیمسئلهایناستکهایننوعحفاظتوقتیکاملخواهدبودکه :الف-درهنگامنصبمحلیبدونپوششدرلولهباقینماند.ب-درهنگامپوششدادنپارگیوخراشیرویپوششاعمالشدهایجادنشودوپوششباگذشتزمانمقاوموپابرجاباشد.ج-پوششمصرفیعایقالکتریکیخوبیباشد.
اعمال پوشش نانوکامپوزیتی مقاوم، بر روی خطوط لوله انتقال گاز استان مازندران جهت جلوگیری از خوردگی word
فهرست مطالب 1-1-خوردگی31-1-1-............. مقدمه ای بر خوردگی31-1-2-................ تعریف خوردگی41-1-3-..................... اهمیت پدیدهی خوردگی (بررسی کلی)41-1-4-..................... آسیبشناسی صنعت از دیدگاه خوردگی61-2-ویژگی آب و هوایی و اقلیمی استان71-2-1- آبوهوا71-2-2-............ تودههواهايموثربرآبوهوايمازندران81-2-3- طبقهبندیاقلیمیاستان91-2-4-.......... ضرورت انجام پروژه در استان مازندران101-3-............ انواع موقعیت های مکانی خطوط انتقال گاز111-3-1- اتمسفر111-3-2- غوطهور111-3-3- زیرزمین (مدفون)121-4-پوششها131-4-1- انتخابموادمناسب141-4-2- طراحیمناسب151-4-3- مشخصاتضروريپوشش171-4-4- نقشپوشش171-4-5-....................................................................................... سندبلاست171-5-.......................................................... نانوذرات و خواص آن ها201-5-1-........................................... روش های تولید نانو ذرات221-5-2-..................... چگونگی بررسی ویژگیهای نانو ذرات241-6-........................................................................... نانوکامپوزیت ها251-6-1-..... معرفی و چگونگی پیدایش نانوکامپوزیت ها251-6-2-................................................. بهتر شدن خواص مکانيکي281-6-3-................................................... بهتر شدن خواص فيزيکي281-6-4-................................................. بهتر شدن خواص شیمیایی291-6-5-............ طبقهبندينانوکامپوزیتها و انواع آن291-6-6-............................. روش های ساخت نانو کامپوزیتها311-6-7-................ کاربرد نانوکامپوزیت ها در پوششدهی332- مروری بر کارهای گذشته352-1-......................... مروری اجمالی بر تاریخچه ی پوشش ها352-2-........................................................ پوششهای نوین خطوط لوله362-3-بررسی انواع گوناگون نانوکامپوزیتهای پلیمری مقاوم در برابر خوردگی372-3-1-........................ نانو کامپوزیت پلی آنیلینخاک رس372-3-2-نانو کامپوزیت پلی آنیلین اپوکسی خاک رس آلی382-3-3-........................ نانوکامپوزیت پلی یورتان خاك رس382-3-4-..................... نانوکامپوزیت پلی پروپیلن خاک رس392-3-5- نانو کامپوزیت اپوكسي خاک رس392-3-6-........................... نانوکامپوزیت پلی پیرول خاک رس402-3-7-........................... نانوکامپوزیت اپوکسی اکسید روی402-3-8-نانوکامپوزیت اپوکسی پلی آمیدی اکسید روی412-3-9-پوشش های نانوکامپوزیتی پلی یورتان/ نانوسیلیکا413- فصل سوم463-1-مواد463-1-1- پلی یورتان463-1-2-....................................................................... ایزوسیانات ها503-1-3-.................................................................................. پلی ال ها513-1-4-............................................................................... نانوسیلیکا533-1-5- فولادهاي كربني553-2-............................................................................................................ روش563-2-1-........................................ روش محاسبات ترکیب درصدها563-2-2-....... آماده سازی سطوح فولادی جهت اعمال پوشش583-2-3-....... روش های آماده سازی پوشش ها و فیلم ها593-2-4-........................................ عملیات پخت و زمان ژل شدن593-2-5-..... تعیین زمان ژل شدن نانوکامپوزیت پلیمری پلییورتان/سیلیکای اصلاح شده603-2-6-تعیین تغییرات دمایی واکنش پلیمریزاسیون نمونهها613-2-7-................................... بررسی خاصیت چسبندگی به سطح613-2-8-............................. آزمون مقاومت در برابر جذب آب653-2-9-....... آزمون تاخیر در آتش سوزی و نحوه سوختن663-2-10-................................................. بررسی خاصیت آب گریزی673-2-11-...................................................... بررسی خاصیت الاستیک673-2-12-...................................................... آزمون سایش مکانیکی683-2-13-...................... طيفسنجي مادون قرمز به روش FTIR694- جداول، نمودارها، داده های حاصله و تحلیل744-1-بررسی نحوهی توزیع پذیری نانوذرات در پیش پلیمر744-2-نتایج و تحلیل تغییرات دمایی فرایند پلیمریزاسیون764-3-...... نتایج و تصاویر بررسی خاصیت آب گریزی پوشش794-4-......................... نتایج، بررسی و تحلیل خاصیت کشسانی814-5-.................... نتایج، بررسی و تحلیل چسبندگی به سطح844-6-نتایج، بررسی و تحلیل آزمون تورم فیلمهای غوطهور در آب874-7-نتایج، بررسی و تحلیل آزمون سایش مکانیکی904-8-............................... نتایج، بررسی و تحلیل نحوه سوختن925- نتیجه گیری و پیشنهادات965-1-......................................................................................... نتیجه گیری965-2-........................................................................................... پیشنهادات98فهرست منابع100فهرست شکلهاشکل 1-1 نقشه استان مازندران.7شکل 1-2 طبقه بندی اقلیمی استان مازندران.10شکل 1-3 سطوح سند بلاست شده20شکل 1-4 انواع تقویت کننده ها27شکل 2-1 ساختار دو قسمتی پلی یورتان.42شکل 3-1 نمودار شاخه ای اجزاء تشکیل دهنده پلی یورتان.50شکل 3-2 تصویر و مشخصات دستگاه TEM.58شکل 3-3 سطوح آماده شده جهت اعمال پوشش.58شکل 3-4 دستگاه تعیین کننده زمان ژل شدن.61شکل 3-5 وسایل و سطوح پوششی در آزمون چسبندگی به سطح.65شکل3-6 فیلم ها و دستگاه آزمون خاصیت کشسانی.68شکل 3-7 دستگاه آزمون سایش مکانیکی.69شکل 4-1 تصاویر TEM.75شکل 4-2 نمودار زمان ژل شدن.76شکل 4-3 نمودار کلی تغییرات دما بر حسب زمان فرایندپلیمریزاسیون.77شکل 4-4 نمودار طیف FTIR.78شکل 4-5 زاویه سرش.79شکل 4-6 سطوح هیدروفوب و هیدروفیل. 80شکل 4-7 نمودار کلی خاصیت الاستیک.82شکل 4-8 نمودار تغییرات میزان چسبندگی به سطح، ضخامت های T1 و T2 .85شکل 4-9 نمودار تغییرات جرم فیلم های غوطه ور در آب.88شکل 4-10 نمودار میزان جرم های از دست رفته در آزمون سایش مکانیکی.90شکل 4-11 تصاویر نحوه سوختن فیلم.93 فهرست جدولهاول 3‑1 مشخصات اجزاء تشکیل دهنده پلی یورتان سخت.53جدول 3‑2 مشخصات مربوط به دستگاه سایش مکانیکی.69جدول 3-3 محاسبات ماده محدود کننده و پلیال. 71جدول 3-4 محاسبات ترکیب پلی یورتان خالص... 71جدول 3-5 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 4/0 % وزنی. 71جدول 3-6 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 7/0 % وزنی.71جدول 3-7 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 1 % وزنی.72جدول 3-8 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 5/2 % وزنی. 72جدول 3-9 محاسبات ترکییب نانوکامپوزیت 4 % وزنی.72جدول 4-1 نتایج زمان ژل شدن. 76جدول 4-2 نتایج خاصیت الاستیک، ضخامت1T. 81جدول 4-3 نتایج خاصیت الاستیک، ضخامت T2. 82جدول 4-4 نتایج آزمون چسبندگی به سطح روش Pull off84جدول 4-5 برسی میزان چسبندگی به سطح از روش برش X. 85جدول 4-6 نتایج تورم فیلم های غوطه ور در آب.. 88و87جدول 4-7 نتایج آزمون سایش مکانیکی 90جدول 4-8 نتایج حاصل از نحوه سوختن. 92نیاز به تامین و مصرف انرژی یک امر بسیار مهم در زندگی و برنامههای پیشبردی انسان به حساب میآید. یکی از در دسترسترین و مناسبترین راههای دسترسی به این مهم ، استفاده از سوختهای فسیلی به خصوص مخازن گاز طبیعی میباشد ، که جهت ایجاد زمینهی استفاده و بهرهوری از این منابع ارزشمند، چه در امر مصارف داخلی کشور ، اعم از مصارف صنعتی، خانگی ، سیکلهای ترکیبی ، گرمایشی و... و چه در امر صادرات و بهرهمندی اقتصادی ، نیازمند ارسال گاز طبیعی از طرق مختلف خواهیم بود. خطوط لولهی فلزی انتقال گاز، همواره یکی از موثرترین و کارآمدترین روشهای ارسال گاز طبیعی به نقاط مختلف سراسر کشور و جهان میباشند که با یک بررسی کلی میتوان حجم عظیم این تاسیسات را در سطح کشور درک نمود، کاملا واضح است که این تاسیسات عظیم فلزی همواره تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارند و دچار نقصان میشوند که یکی از بارزترین مشکلات که سالانه هزینههای هنگفتی را بر صنایع گاز کشور تحمیل میکند، پدیدهی خوردگی است. با توجه به موقعیت مکانی عبوری، استقرار خطوط لولهی انتقال گاز را میتوان به چهار بخش کلی تقسیمبندی نمود. بخش اول : عبور خطوط لوله اتمسفری، بخش دوم : زیر زمینی ( مدفون) ، بخش سوم :مستغرق و بخش چهارم : شناور . کاملا واضح است که با توجه به این موقعیتها ، عوامل تخریب خطوط لولهی انتقال گاز و همچنین نوع روش بکارگیری جهت جلوگیری و به حداقل رسانیدن تخریبهای محیطی و خوردگی متفاوت خواهد بود، برای مثال انتخاب جنس خط لوله و همچنین پوشش مورد نظر در حالات مستغرق و زیر زمین به مراتب راحتتر از انتخاب برای حالت اتمسفری است ، چرا که شرایط اتمسفری بسیار متغیرتر از دو حالت دیگر است و در آن جا باید عوامل مختلفتری را نظیر تاثیرات اشعههای خورشیدی، باد، انواع بارانهای اسیدی و معمولی،تفاوت دمایی شب و روز و ... را مد نظر قرار داد. شركتملیگازايراندارایحدود16هزاركيلومترخطلولهانتقالگازمیباشدكهازاينمقدارحدود5 هزاركيلومترآنباپوششسهلايهپلیاتيلن وبقيهكهحدود 11 هزاركيلومترمیباشددارایسايرانواعپوشش (قيرپايهنفتی، قيرزغالسنگی، نوار) است . علاوهبراينپوششهاسيستم حفاظت كاتديكبرایحفاظتمضاعفخطوطانتقالگازدرنظرگرفتهشدهاست [5].در این مجموعه، ابتدا به توضیحات مورد نیاز جهت درک هر چه بهتر اهمیت موضوع پرداخته شده است، سپس به تشریح اعمال آزمایشگاهی و نتایج، جهت معرفی یک پوشش نوین و قابل اعتماد از جهات مختلف، پرداخته شده است.فصل اولدر قرنی زندگی می کنیم که فلز به عنوان یکی از اصلی ترین مواد، در دسترس بشر قرار گرفته و روز به روز استفاده از فلزات در صنایع و وسایل مختلف رو به افزایش است. با توجه به رشد روز افزون بهره گیری از فلزات مسئله حفاظت و افزایش عمر مفید قطعات از اهمیت ویژهای برخوردار است. فلزات در طبیعت بصورت سنگ معدن و به همراه مواد کانی دیگردر شرایط پایدار از نظر ترمودینامیکی قرار دارند. برای استفاده باید آنرا استخراج نمود و با صرف هزینه های استخراج وساخت و تولید، آنرا به صورت فلز با شرایط مورد نظر در آورد. پس از استخراج فلز از نظر ترمودینامیکی ناپایدار بوده و در صورت وجود شرایط محیطی مناسب مجددا به حالت پایدار خود تبدیل می شود. به این تبدیل از حالت ناپایدار به پایدار اصطلاحا خوردگی گفته می شود. در حقیقت بروز خوردگی باعث به هدر رفتن مواد مورد نظر و هزینه ساخت آنها می شود اینجاست که حفاظت از مواد و بهره وری بهتر از آنها ابعاد تازه ای می یابد. بنابراین باید بتوان به نوعی دلایل تخریب فلز و همچنین شرایط جلوگیری از این تخریب را بدست آورد [59].خوردگی یکی از عمده ترین محدودکنندههای عمر قطعات و دستگاهها می باشد. اگر خوردگی بیش از حد باشد دستگاهها غیرقابل استفاده می شوند. خوردگی یک واکنش الکتروشیمیایی بین فلز و محیط اطراف آن است. این عمل با واکنش کاتدی (احیاء اکسیژن و یا متصاعد شدن گاز هیدروژن) همراه است. شرایط خوردگی به دلیل حضور دائمی آب، هوا و رطوبت محیط همواره فراهم بوده و در نتیجه خوردگی امری اجتناب ناپذیر می باشد. البته باید توجه داشت خوردگی فقط به فلزات محدود نمیشود بلکه روی کامپوزیتها و پلیمرها هم تاثیر دارد. در این میان نقش مهندسی خوردگی انتخاب موادی است که در برابر عوامل خورنده مقاومت داشته باشند و همچنین باید تلاش کنند که اثرات خورندگی عوامل محیطی را کاهش دهند. خوردگی نه فقط بسیاری از تواناییهای عملی دستگاه را از بین می برد بلکه روی محصول تولیدی و بازگشت سرمایه هم تاثیر منفی دارد [2]. 1-1-2- تعریف خوردگیاز بين رفتن فلزات بواسطه فعل وانفعالات شيمايی و الكتروشيميايی خوردگی ناميده میشود كه ساليانه خسارات مالی چشمگيری را متوجه صنايع مینمايد. انهداموفسادیاتغییرودگرگونیدرخواصومشخصاتمواد عموما فلزاتبهعلتواکنشآنهابامحیطاطراف،البتهانهدامهایناشیازعواملصرفا فیزیکییامکانیکی،خوردگینامیدهنمیشوندمانند سائیدگی،خستگی،خراشیدگی، لیکندربرخیحالاتممکناستفرایندهايخوردگیهمراهبااینقبیلتخریبهاباشدکهدراینصورتباعناوینی نظیرخوردگیسائیدگی،خوردگیخراشیدگی،خوردگیتنشیو ... تشریحمیشوند [39]. درگذشتهتصورمیشدهرگاهبتوانیملولهراباپوششهاییمجهزکنیمکهتماسآنرابامحیطقطعکنددرآنصورتازخوردگیجلوگیری به عمل میآید،البتهاینتصورمنطقیمیباشدولیمسئلهایناستکهایننوعحفاظتوقتیکاملخواهدبودکه :الف-درهنگامنصبمحلیبدونپوششدرلولهباقینماند.ب-درهنگامپوششدادنپارگیوخراشیرویپوششاعمالشدهایجادنشودوپوششباگذشتزمانمقاوموپابرجاباشد.ج-پوششمصرفیعایقالکتریکیخوبیباشد.