چکیدهبا مطالعه ودقت درمواردي ازقبيل چگونگي قرارگيري ونحوه پراكندگي واحدهای تجاری در سطح شهر ، نوع پاسخگويي به مسائل شهري مانند دسترسي ،ترافيك و ... ، شكل ظاهر و نحوه طراحي اين واحدها ، نوع خدمات دهي آنها به مخاطبين وموارد ديگري از اين دست و ازطرف ديگر، بررسي نوع وشكل زندگي مخاطبين اين مراكز ، توجه به عادات خريد آنها و مشكلات آنها با توجه به شهرنشيني امروزي که با آن دست به گريبان هستند .با توجه به اين نياز ها ، ايجاد مجتمع هاي تجاري كه عرضه كالا را به صورت منسجم و تعريف شده ، از لحاظ نوع و كيفيت در اختيار مردم قرار دهند و خدمات جانبي را جهت رفاه حال مخاطبين در نظر بگيرند همانطور كه بيان گرديد ، مجتمع تجاري در زندگي ماشيني امروز به صورت يك نياز مطرح است كه نوع خدمات دهي آن ارتباط مستقيمي با رفاه مراجعين و مخاطبين خواهد داشت بنابراين برنامه ريزي و مديريت صحيح مجتمع تجاري ، نقش مهمي را مي تواند ايفا كند تا اينگونه مراكز با همخواني بيشتر نسبت به نحوه زندگي و عادات خريد امروزي مردم ، بتوانند در ايجاد آسايش بيشتر در زندگي آنها موثر باشند.فهرست مطالبطرح تحقیق......................................................................................................................................................................................... 1 اهداف پروژه.......................................................................................................................................................................................... 1مقدمه..................................................................................................................................................................................................... 2فصل اول: مطالعات پایه............................................................................................................................................................. 41-1-تعریف بازار .................................................................................................................................................................................... 42-1-انواع بازار ...................................................................................................................................................................................... 63-1- حوزه نفوذ .................................................................................................................................................................................... 84-1- اقليم ........................................................................................................................................................................................... 105-1- انواع بازار با توجه به توليدات و نيازهاي مردم .................................................................................................................. 116-1- پيـدايـش بـازار 1.................................................................................................................................................................... 137-1- رونـد شكـل گيـري فضـاي كالبـدي بـازار...................................................................................................................... 148-1- بررسـي مراكز خريـد معاصر................................................................................................................................................ 169-1-دورنـماي تـاريـخي................................................................................................................................................................ 16فصل دوم: مطالعات تکمیلی .............................................................................................................................................. 181-2- بخش اول: شناخت انواع مراكز تجاري................................................................................................................. 18 1-1-2-تسـهيـلات تجـاري............................................................................................................................................................... 182-1-2- مـركـز خريـد همسـايـگي.............................................................................................................................................. 183-1-2 مراكـز خريـد جامـع ........................................................................................................................................................... 184-1-2 - POWER CENTER ............................................................................................................................................... 195- 1-2 - مراكـز خريـد از توليـد بـه مصـرف و حراجـي ها ............................................................................................... 196-1-2- مراكـز خريـد منطقـهاي ............................................................................................................................................... 197-1-2- فضـاهـاي تجـاري سنـتي ناحيـهاي با فـرم مركـزي و يـا در كنـار خيـابانهـاي اصلـي..............................20 8-1-2- تجـمع فروشـگاهـهاي همگـون.................................................................................................................................. 209-1-2- بـازارهـاي مـوقتـي....................................................................................................................................................... 2010-1-2- مراكز خريـد خـاص ( كه بسيـاري از خصوصيـات بازارهـاي موقتـي را با خـود بههمـراهميآورنـد)..............2111-1-2- مراكــز LIFE STYLE...........................................................................................................................................122-2- بخش دوم: شناخت مراكز خريد معاصر در ايران.....................................................................................................221-2-2- مراكـز تجـاري محلـهاي .................................................................................................................................................222-2-2- مراكـز تجـاري در جـوار خيـابانـها ..............................................................................................................................223-2-2- پـاسـاژها ...........................................................................................................................................................................234-2-2- مجـموعههـاي تجـاري ..................................................................................................................................................245-2-2- فـروشـگاهـهاي بـزرگ ..................................................................................................................................................246-2-2- فـروشگـاهـهاي زنجيـرهاي ..........................................................................................................................................247-2-2- نـتيـجه گيـري .................................................................................................................................................................242-3- بخش سوم: مباحث اوليه در طراحي مراكز خريد امروزي ..................................................................................251-3-2- مراكز تجاري در شكل جديد ..........................................................................................................................................262-3-2- بازارهاي جديد ..................................................................................................................................................................263-3-2- منطقه بندي ......................................................................................................................................................................264-3-2- مراكز خريد .......................................................................................................................................................................275-3-2- تعييـن محـل مجمـوعـه ..............................................................................................................................................296-3-2- بـررسـي اقـتصـادي .......................................................................................................................................................297-3-2- بررسـي وضعيـت عبـور و مـرور .................................................................................................................................. 308-3-2- ترافيـك داخـلي- پـاركيـنگ ها ................................................................................................................................. 309-3-2- عـلائـم راهـنـمايـي ........................................................................................................................................................ 3210-3-2- اصـول طراحـي ...............................................................................................................................................................3111-3-2- انـواع خريـد كالـا ...........................................................................................................................................................3212-3-2- روش هـاي فـروش كالـا ...............................................................................................................................................3213-3-2- شـكـل پـلان ...................................................................................................................................................................3414-3-2- طراحـي نمـاي خـارجـي .............................................................................................................................................3415-3-2- اجـزاء اصلـي مجـموعـه................................................................................................................................................3416-3-2- نمـاي داخـلي مركـز خريـد ......................................................................................................................................3417-3-2- حيـاط هـاي مـركـزي ...............................................................................................................................................3518-3-2- بـازارچـه هـا .................................................................................................................................................................3519-3-2- مصـالـح .........................................................................................................................................................................3520-3-2- نـورپـردازي مـجـمـوعـه ...........................................................................................................................................3621-3-2- مـوسيـقـي ....................................................................................................................................................................3722-3-2- تهـويـه مطبـوع ...........................................................................................................................................................3723-3-2- كـاربـرد رنـگ و كارهـاي هنـري ............................................................................................................................3724-3-2- عـلامت گذاريـها و طـرح هـاي گرافيـكي .............................................................................................................384-2- بخش چهام: بررسي مجتمع هاي تجاري موجود ....................................................................................................384-2-1- بـررسـي فـضاهـاي واحـدهـاي تجـاري ....................................................................................................................384-2-2- مطـالعـه و بررسـي بافـت تجـارتـي..............................................................................................................................484-2-3- نحوه استقرار سيماي كلي ساختمان هاي تجاري و نقشه شماتيك واحدهاي تجاري ......................................494-2-4- مقرارتساختمانيدرحوره تجارتي ...........................................................................................................................584-2-5- مقررات ساختمانهايتجارتيدرمركزمحله و مركز ناحيه ......................................................................................584-2-6- مقررات ساختماني در تجارت شهري.......................................................................................................................... 594-2-7- رعايت محدوديت ارتفاع ..................................................................................................................................................614-2-8- پاركينگ كاربريهاي تجاري، اداري ، بهداشتي و آموزشي ......................................................................................624-2-9-مقررات تفكيكزمينهاي واقع در حوزه استفاده از زمينهاي تجارتي و دولتي و اداري .....................................624-2-10- ضوابط و مقرراتيكه مالك ملزم به رعايت آنها مي باشد .....................................................................................634-2-11- ماده 100قانون شهرداري ...........................................................................................................................................64فصل سوم: بررسي استانداردها و معيارهاي طراحي ........................................................................................651-3- فـروشـگاهـهاي بـزرگ و مغـازه هـا ..............................................................................................................................651-3-1- استانداردهاي بخش هاي داخلي فروشگاه ................................................................................................................661-3-2- ضوابط و استانداردهاي فضاي داخلي مغازه ها ........................................................................................................682-3- پلكان ها: .................................................................................................................................................................................712-3-1- پله برقي: ...........................................................................................................................................................................72فصل چهارم : عملکرد های مرتبط با تجاری ........................................................................................................741-4- مفهوم فضاي سبز ...................................................................................................................................................................882-4- انواع فضاهاي بوجود آمده در يك پلاز شهري .................................................................................................................912-4-1-فضاي بسته ..........................................................................................................................................................................912-4-2- فضاي نيمه محصور ..........................................................................................................................................................922-4-3- فضاهاي غير واقعي (واهي) ..............................................................................................................................................933-4- تعريف فضا ...............................................................................................................................................................................934-4- فضاي محصور ..........................................................................................................................................................................955-4- نقاط عطف ...............................................................................................................................................................................966-4- چشم انداز از فضاي بسته .....................................................................................................................................................977-4- حركت موجي ..........................................................................................................................................................................978-4- تغيير سطح ..............................................................................................................................................................................979-4- عمومي و خصوصي .................................................................................................................................................................9810-4- عناصر مهم در طراحي محوطه .........................................................................................................................................9910-4-1- درخت ...............................................................................................................................................................................9910-4-2-حصارها ............................................................................................................................................................................10010-4-3- نرده ...............................................................................................................................................................................10110-4-4- پله .................................................................................................................................................................................10110-4-5- آب .................................................................................................................................................................................102فصل پنجم : مطالعات زمینه ..........................................................................................................................................1031-5- جمعيت و وسعت ................................................................................................................................................................1032-5- چشم انداز توسعه شهر ......................................................................................................................................................1033-5- وضعيت اقتصادي شهر مشهد .........................................................................................................................................1033-5-1- نقش زيارتي شهر و اثرات آن بر اقتصاد شهر مشهد ............................................................................................1034-5- خصوصيات كالبدي شهر مشهد ......................................................................................................................................1045-5- محورهاي شاخص شهر مشهد ..........................................................................................................................................1046-5- عناصر شاخص شهر مشهد .............................................................................................................................................1067- 5- بافت كالبدي شهر مشهد .................................................................................................................................................1068-5- خيابانها و مراكز خريد در شهر مشهد ..........................................................................................................................1079-5- بررسي ضوابط و مقررات اجرائي كاربري تجاري در شهر مشهد .............................................................................1089-5-1- تراكم ساختماني در كاربري تجاري ..........................................................................................................................1089-5-2- واحدهاي تشكيل دهنده كاربري تجاري در مقياسهاي مختلف ........................................................................111فصل ششم : مطالعات تطبيقي........................................................................................................................................1111-6- مجتمع تجاري زيست خاور .........................................................................................................................................1122-6- مجتمع تجاریBercy 2 ...........................................................................................................................................1183-6- مجتمع تجاری میلانو ....................................................................................................................................................125فصل هفتم :طراحی...........................................................................................................................................................1317-1- سایت آنالیز........................................................................................................................................................................134پیوستها......................................................................................................................................................................................... 140 منابع ومآخذ .......................................................................................................................................................................154
چکیدهبا مطالعه ودقت درمواردي ازقبيل چگونگي قرارگيري ونحوه پراكندگي واحدهای تجاری در سطح شهر ، نوع پاسخگويي به مسائل شهري مانند دسترسي ،ترافيك و ... ، شكل ظاهر و نحوه طراحي اين واحدها ، نوع خدمات دهي آنها به مخاطبين وموارد ديگري از اين دست و ازطرف ديگر، بررسي نوع وشكل زندگي مخاطبين اين مراكز ، توجه به عادات خريد آنها و مشكلات آنها با توجه به شهرنشيني امروزي که با آن دست به گريبان هستند .با توجه به اين نياز ها ، ايجاد مجتمع هاي تجاري كه عرضه كالا را به صورت منسجم و تعريف شده ، از لحاظ نوع و كيفيت در اختيار مردم قرار دهند و خدمات جانبي را جهت رفاه حال مخاطبين در نظر بگيرند همانطور كه بيان گرديد ، مجتمع تجاري در زندگي ماشيني امروز به صورت يك نياز مطرح است كه نوع خدمات دهي آن ارتباط مستقيمي با رفاه مراجعين و مخاطبين خواهد داشت بنابراين برنامه ريزي و مديريت صحيح مجتمع تجاري ، نقش مهمي را مي تواند ايفا كند تا اينگونه مراكز با همخواني بيشتر نسبت به نحوه زندگي و عادات خريد امروزي مردم ، بتوانند در ايجاد آسايش بيشتر در زندگي آنها موثر باشند.فهرست مطالبطرح تحقیق......................................................................................................................................................................................... 1 اهداف پروژه.......................................................................................................................................................................................... 1مقدمه..................................................................................................................................................................................................... 2فصل اول: مطالعات پایه............................................................................................................................................................. 41-1-تعریف بازار .................................................................................................................................................................................... 42-1-انواع بازار ...................................................................................................................................................................................... 63-1- حوزه نفوذ .................................................................................................................................................................................... 84-1- اقليم ........................................................................................................................................................................................... 105-1- انواع بازار با توجه به توليدات و نيازهاي مردم .................................................................................................................. 116-1- پيـدايـش بـازار 1.................................................................................................................................................................... 137-1- رونـد شكـل گيـري فضـاي كالبـدي بـازار...................................................................................................................... 148-1- بررسـي مراكز خريـد معاصر................................................................................................................................................ 169-1-دورنـماي تـاريـخي................................................................................................................................................................ 16فصل دوم: مطالعات تکمیلی .............................................................................................................................................. 181-2- بخش اول: شناخت انواع مراكز تجاري................................................................................................................. 18 1-1-2-تسـهيـلات تجـاري............................................................................................................................................................... 182-1-2- مـركـز خريـد همسـايـگي.............................................................................................................................................. 183-1-2 مراكـز خريـد جامـع ........................................................................................................................................................... 184-1-2 - POWER CENTER ............................................................................................................................................... 195- 1-2 - مراكـز خريـد از توليـد بـه مصـرف و حراجـي ها ............................................................................................... 196-1-2- مراكـز خريـد منطقـهاي ............................................................................................................................................... 197-1-2- فضـاهـاي تجـاري سنـتي ناحيـهاي با فـرم مركـزي و يـا در كنـار خيـابانهـاي اصلـي..............................20 8-1-2- تجـمع فروشـگاهـهاي همگـون.................................................................................................................................. 209-1-2- بـازارهـاي مـوقتـي....................................................................................................................................................... 2010-1-2- مراكز خريـد خـاص ( كه بسيـاري از خصوصيـات بازارهـاي موقتـي را با خـود بههمـراهميآورنـد)..............2111-1-2- مراكــز LIFE STYLE...........................................................................................................................................122-2- بخش دوم: شناخت مراكز خريد معاصر در ايران.....................................................................................................221-2-2- مراكـز تجـاري محلـهاي .................................................................................................................................................222-2-2- مراكـز تجـاري در جـوار خيـابانـها ..............................................................................................................................223-2-2- پـاسـاژها ...........................................................................................................................................................................234-2-2- مجـموعههـاي تجـاري ..................................................................................................................................................245-2-2- فـروشـگاهـهاي بـزرگ ..................................................................................................................................................246-2-2- فـروشگـاهـهاي زنجيـرهاي ..........................................................................................................................................247-2-2- نـتيـجه گيـري .................................................................................................................................................................242-3- بخش سوم: مباحث اوليه در طراحي مراكز خريد امروزي ..................................................................................251-3-2- مراكز تجاري در شكل جديد ..........................................................................................................................................262-3-2- بازارهاي جديد ..................................................................................................................................................................263-3-2- منطقه بندي ......................................................................................................................................................................264-3-2- مراكز خريد .......................................................................................................................................................................275-3-2- تعييـن محـل مجمـوعـه ..............................................................................................................................................296-3-2- بـررسـي اقـتصـادي .......................................................................................................................................................297-3-2- بررسـي وضعيـت عبـور و مـرور .................................................................................................................................. 308-3-2- ترافيـك داخـلي- پـاركيـنگ ها ................................................................................................................................. 309-3-2- عـلائـم راهـنـمايـي ........................................................................................................................................................ 3210-3-2- اصـول طراحـي ...............................................................................................................................................................3111-3-2- انـواع خريـد كالـا ...........................................................................................................................................................3212-3-2- روش هـاي فـروش كالـا ...............................................................................................................................................3213-3-2- شـكـل پـلان ...................................................................................................................................................................3414-3-2- طراحـي نمـاي خـارجـي .............................................................................................................................................3415-3-2- اجـزاء اصلـي مجـموعـه................................................................................................................................................3416-3-2- نمـاي داخـلي مركـز خريـد ......................................................................................................................................3417-3-2- حيـاط هـاي مـركـزي ...............................................................................................................................................3518-3-2- بـازارچـه هـا .................................................................................................................................................................3519-3-2- مصـالـح .........................................................................................................................................................................3520-3-2- نـورپـردازي مـجـمـوعـه ...........................................................................................................................................3621-3-2- مـوسيـقـي ....................................................................................................................................................................3722-3-2- تهـويـه مطبـوع ...........................................................................................................................................................3723-3-2- كـاربـرد رنـگ و كارهـاي هنـري ............................................................................................................................3724-3-2- عـلامت گذاريـها و طـرح هـاي گرافيـكي .............................................................................................................384-2- بخش چهام: بررسي مجتمع هاي تجاري موجود ....................................................................................................384-2-1- بـررسـي فـضاهـاي واحـدهـاي تجـاري ....................................................................................................................384-2-2- مطـالعـه و بررسـي بافـت تجـارتـي..............................................................................................................................484-2-3- نحوه استقرار سيماي كلي ساختمان هاي تجاري و نقشه شماتيك واحدهاي تجاري ......................................494-2-4- مقرارتساختمانيدرحوره تجارتي ...........................................................................................................................584-2-5- مقررات ساختمانهايتجارتيدرمركزمحله و مركز ناحيه ......................................................................................584-2-6- مقررات ساختماني در تجارت شهري.......................................................................................................................... 594-2-7- رعايت محدوديت ارتفاع ..................................................................................................................................................614-2-8- پاركينگ كاربريهاي تجاري، اداري ، بهداشتي و آموزشي ......................................................................................624-2-9-مقررات تفكيكزمينهاي واقع در حوزه استفاده از زمينهاي تجارتي و دولتي و اداري .....................................624-2-10- ضوابط و مقرراتيكه مالك ملزم به رعايت آنها مي باشد .....................................................................................634-2-11- ماده 100قانون شهرداري ...........................................................................................................................................64فصل سوم: بررسي استانداردها و معيارهاي طراحي ........................................................................................651-3- فـروشـگاهـهاي بـزرگ و مغـازه هـا ..............................................................................................................................651-3-1- استانداردهاي بخش هاي داخلي فروشگاه ................................................................................................................661-3-2- ضوابط و استانداردهاي فضاي داخلي مغازه ها ........................................................................................................682-3- پلكان ها: .................................................................................................................................................................................712-3-1- پله برقي: ...........................................................................................................................................................................72فصل چهارم : عملکرد های مرتبط با تجاری ........................................................................................................741-4- مفهوم فضاي سبز ...................................................................................................................................................................882-4- انواع فضاهاي بوجود آمده در يك پلاز شهري .................................................................................................................912-4-1-فضاي بسته ..........................................................................................................................................................................912-4-2- فضاي نيمه محصور ..........................................................................................................................................................922-4-3- فضاهاي غير واقعي (واهي) ..............................................................................................................................................933-4- تعريف فضا ...............................................................................................................................................................................934-4- فضاي محصور ..........................................................................................................................................................................955-4- نقاط عطف ...............................................................................................................................................................................966-4- چشم انداز از فضاي بسته .....................................................................................................................................................977-4- حركت موجي ..........................................................................................................................................................................978-4- تغيير سطح ..............................................................................................................................................................................979-4- عمومي و خصوصي .................................................................................................................................................................9810-4- عناصر مهم در طراحي محوطه .........................................................................................................................................9910-4-1- درخت ...............................................................................................................................................................................9910-4-2-حصارها ............................................................................................................................................................................10010-4-3- نرده ...............................................................................................................................................................................10110-4-4- پله .................................................................................................................................................................................10110-4-5- آب .................................................................................................................................................................................102فصل پنجم : مطالعات زمینه ..........................................................................................................................................1031-5- جمعيت و وسعت ................................................................................................................................................................1032-5- چشم انداز توسعه شهر ......................................................................................................................................................1033-5- وضعيت اقتصادي شهر مشهد .........................................................................................................................................1033-5-1- نقش زيارتي شهر و اثرات آن بر اقتصاد شهر مشهد ............................................................................................1034-5- خصوصيات كالبدي شهر مشهد ......................................................................................................................................1045-5- محورهاي شاخص شهر مشهد ..........................................................................................................................................1046-5- عناصر شاخص شهر مشهد .............................................................................................................................................1067- 5- بافت كالبدي شهر مشهد .................................................................................................................................................1068-5- خيابانها و مراكز خريد در شهر مشهد ..........................................................................................................................1079-5- بررسي ضوابط و مقررات اجرائي كاربري تجاري در شهر مشهد .............................................................................1089-5-1- تراكم ساختماني در كاربري تجاري ..........................................................................................................................1089-5-2- واحدهاي تشكيل دهنده كاربري تجاري در مقياسهاي مختلف ........................................................................111فصل ششم : مطالعات تطبيقي........................................................................................................................................1111-6- مجتمع تجاري زيست خاور .........................................................................................................................................1122-6- مجتمع تجاریBercy 2 ...........................................................................................................................................1183-6- مجتمع تجاری میلانو ....................................................................................................................................................125فصل هفتم :طراحی...........................................................................................................................................................1317-1- سایت آنالیز........................................................................................................................................................................134پیوستها......................................................................................................................................................................................... 140 منابع ومآخذ .......................................................................................................................................................................154