چكيده : جمع آوري مواد بازيافت شده ، يك ضرورت است . نحوهي ذخيرهي مواد در خانه يا كنار جداول خيابان اثر مستقيمي بر موفقيت سيستم بازيافت دارد . در گذشته كه جمعيت محدود بود جمع آوري به عهده ي خود مردم و توسط دوره گردها بود اما اكنون در كشورهاي صنعتي با توسعه ي برنامهي بازيافت ، كاميونهاي ويژهاي براي جمع آوري مواد قابل بازيافت طراحي شده است . قبل از توليد اين كاميونها براي جمع آوري مواد قابل بازيافت از ماشينهاي معمولي استفاده ميشد.به طراحي،توليد، عرضه و استفاده از محصولات به نحوي كه در پايان عمر مفيد توليدات ، منجر به كاهش كميت و سميت زايدات حاصله بشود ، كاهش در مبدأميگويند. اهداف و عمليات اجرايي كاهش در مبدأ در سيستم مديريت مواد زايد شهري هر منطقه ، مخصوص آن منطقه است . در زمينهي بازيافت بايد گفت كه تا كنون كار سازمان يافتهاي در كشور انجام نشده است . بازيافت مواد زايد جامد شهري در كشور عمدتا در دست دوره گردها و گروههاي غير رسمي و كارگران شهرداري است .امروزه در كشورهاي صنعتي فناوريهاي بازيافت پلاستيك توسعهي بسيار زيادي پيدا كرده ، به طوري كه ماشين آلات بسيار پيشرفته براي جداسازي خود كار پليمرهاي مختلف به بازار آمده است . كليد واژهها مواد زائد جامد شهري ، بازيافت ، كاهش در مبدأ ،فناوري ،پليمر مقدمه : تمام زندگي انسان در گرو مصرف مداوم و توليد و كشف مواد جديد است . در اين ميان ،هر جا مصرفي در كار است ، پس ماندها و مواد زايد برجاي ميمانند آدمي از ديرباز با مسئله مواد زايد و چگونگي دور كردن آن از محيط زيست خود رو به رو بوده است . در گذشته ، تا زماني كه شهرهاي بزرگ به وجود نيامده بودند و انبوه آدميان در يك محل ساكن نبودند ،دفع پس ماندهها چندان مشكل آفرين نبود افزايش جمعيت كرهي زمين ، مهاجرت به شهرهاي بزرگ ،تمركز جمعيت در شهرها ، بالا رفتن مدام سطح زندگي ، افزايش مصرف شهروندان و توليد فراوردههاي مصرفي،توليد انبوه زباله را به دنبال داشت . توليد و مصرف انبوه مواد كه حاصل انقلاب صنعتي و فناوري جديد بود ، الگو وشيوهي زندگي انسان را دگرگون كرد و علاوه بر افزايش توليد زباله ،تركيب زباله نيز همپاي تغيير در شيوه ي مصرف دگرگون شده و برحجم انواع زبالههاي حاصل از مواد يك بار مصرف افزوده گرديد. با ايجاد و گسترش صنايع پتروشيمي ،تنوع محصولات شيميايي و گسترش كاربرد محصولات اين صنايع در زندگي روزمرهي انسان ،محيط زيست طبيعي و انسان ساخت از زبالههاي توليد شده لبريز شد ،به طوري كه امروزه توليد زباله را ميتوان يكي از معضلات مهم جوامع بشري تلقي كرد . در شهر تهران روزانه بيش از 6 هزار تن زباله توليد ميشود كه اگر به درستي جمع آوري و دفع نگردد، به محيط زيست و سلامت رواني و بهداشت و پاكيزگي شهر تهران لطمه وارد مي كند . ورود اين مواد به محيط زيست اگر بدون كنترل و مديريت صحيح باشد ،موجب بد منظره شدن محيط ،آلودگي آب ،هوا و خاك و به خطر افتادن بهداشت و سلامت افراد جامعه ميشود . محيط زباله براي رشد و تكثير جوندگاني چون موش و حشراتي مثل مگس ، پشه و سوسك بسيار مناسب است . بسياري از بيماريها مثل حصبه ،اسهال ،وبا ، شبه حصبه ،طاعون و غيره توسط اين موجودات كه محل زندگي و تكثير آنها زباله است ،به انسان منتقل ميشود. هر گرم زباله ميتواند حاوي ميليونها باكتري مختلف باشد كه بسياري از آنها بيماريزا ميباشند . عدم نگهداري و جمع آوري صحيح زباله موجب آلودگي هوا شده و شيرابهي حاصله سبب آلودگي ، آب هاي سطحي ، زيرزميني و خاك ميگردد. تخمير مواد فساد پذير در زباله موجب انتشار بوهاي نامطبوع در محيط و در نتيجه آزار مردم ميگردد. شهرداري و مسئولات پاكيزگي شهر در نظافت كوچه و خيابانها وظيفهي سنگيني دارند كه بايد به آن واقف باشند ، ولي اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه مسئله زباله به سلامت عموم مردم بستگي دارد وهر يك از افراد جامعه بايد به فكر محافظت خود از آلودگيها و هجوم بيماريهاي گوناگون باشند . اين اصل ،لزوم همكاري دسته جمعي و مشاركت همگاني را در پاكسازي شهر ايجاب ميكند . هر چه مقررات زيست محيطي در كشورهاي صنعتي سختتر شد و هزينه هاي تصفيه دفع ، قيمت مواد اوليه و نيروي كار رو به تزايد گذاشت ، كاهش ضايعات توليد از اهميت بيشتري برخوردار گرديد و كشورهاي صنعتي راهبردهاي جديدي براي كاهش ضايعات تعريف كردند.
چكيده : جمع آوري مواد بازيافت شده ، يك ضرورت است . نحوهي ذخيرهي مواد در خانه يا كنار جداول خيابان اثر مستقيمي بر موفقيت سيستم بازيافت دارد . در گذشته كه جمعيت محدود بود جمع آوري به عهده ي خود مردم و توسط دوره گردها بود اما اكنون در كشورهاي صنعتي با توسعه ي برنامهي بازيافت ، كاميونهاي ويژهاي براي جمع آوري مواد قابل بازيافت طراحي شده است . قبل از توليد اين كاميونها براي جمع آوري مواد قابل بازيافت از ماشينهاي معمولي استفاده ميشد.به طراحي،توليد، عرضه و استفاده از محصولات به نحوي كه در پايان عمر مفيد توليدات ، منجر به كاهش كميت و سميت زايدات حاصله بشود ، كاهش در مبدأميگويند. اهداف و عمليات اجرايي كاهش در مبدأ در سيستم مديريت مواد زايد شهري هر منطقه ، مخصوص آن منطقه است . در زمينهي بازيافت بايد گفت كه تا كنون كار سازمان يافتهاي در كشور انجام نشده است . بازيافت مواد زايد جامد شهري در كشور عمدتا در دست دوره گردها و گروههاي غير رسمي و كارگران شهرداري است .امروزه در كشورهاي صنعتي فناوريهاي بازيافت پلاستيك توسعهي بسيار زيادي پيدا كرده ، به طوري كه ماشين آلات بسيار پيشرفته براي جداسازي خود كار پليمرهاي مختلف به بازار آمده است . كليد واژهها مواد زائد جامد شهري ، بازيافت ، كاهش در مبدأ ،فناوري ،پليمر مقدمه : تمام زندگي انسان در گرو مصرف مداوم و توليد و كشف مواد جديد است . در اين ميان ،هر جا مصرفي در كار است ، پس ماندها و مواد زايد برجاي ميمانند آدمي از ديرباز با مسئله مواد زايد و چگونگي دور كردن آن از محيط زيست خود رو به رو بوده است . در گذشته ، تا زماني كه شهرهاي بزرگ به وجود نيامده بودند و انبوه آدميان در يك محل ساكن نبودند ،دفع پس ماندهها چندان مشكل آفرين نبود افزايش جمعيت كرهي زمين ، مهاجرت به شهرهاي بزرگ ،تمركز جمعيت در شهرها ، بالا رفتن مدام سطح زندگي ، افزايش مصرف شهروندان و توليد فراوردههاي مصرفي،توليد انبوه زباله را به دنبال داشت . توليد و مصرف انبوه مواد كه حاصل انقلاب صنعتي و فناوري جديد بود ، الگو وشيوهي زندگي انسان را دگرگون كرد و علاوه بر افزايش توليد زباله ،تركيب زباله نيز همپاي تغيير در شيوه ي مصرف دگرگون شده و برحجم انواع زبالههاي حاصل از مواد يك بار مصرف افزوده گرديد. با ايجاد و گسترش صنايع پتروشيمي ،تنوع محصولات شيميايي و گسترش كاربرد محصولات اين صنايع در زندگي روزمرهي انسان ،محيط زيست طبيعي و انسان ساخت از زبالههاي توليد شده لبريز شد ،به طوري كه امروزه توليد زباله را ميتوان يكي از معضلات مهم جوامع بشري تلقي كرد . در شهر تهران روزانه بيش از 6 هزار تن زباله توليد ميشود كه اگر به درستي جمع آوري و دفع نگردد، به محيط زيست و سلامت رواني و بهداشت و پاكيزگي شهر تهران لطمه وارد مي كند . ورود اين مواد به محيط زيست اگر بدون كنترل و مديريت صحيح باشد ،موجب بد منظره شدن محيط ،آلودگي آب ،هوا و خاك و به خطر افتادن بهداشت و سلامت افراد جامعه ميشود . محيط زباله براي رشد و تكثير جوندگاني چون موش و حشراتي مثل مگس ، پشه و سوسك بسيار مناسب است . بسياري از بيماريها مثل حصبه ،اسهال ،وبا ، شبه حصبه ،طاعون و غيره توسط اين موجودات كه محل زندگي و تكثير آنها زباله است ،به انسان منتقل ميشود. هر گرم زباله ميتواند حاوي ميليونها باكتري مختلف باشد كه بسياري از آنها بيماريزا ميباشند . عدم نگهداري و جمع آوري صحيح زباله موجب آلودگي هوا شده و شيرابهي حاصله سبب آلودگي ، آب هاي سطحي ، زيرزميني و خاك ميگردد. تخمير مواد فساد پذير در زباله موجب انتشار بوهاي نامطبوع در محيط و در نتيجه آزار مردم ميگردد. شهرداري و مسئولات پاكيزگي شهر در نظافت كوچه و خيابانها وظيفهي سنگيني دارند كه بايد به آن واقف باشند ، ولي اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه مسئله زباله به سلامت عموم مردم بستگي دارد وهر يك از افراد جامعه بايد به فكر محافظت خود از آلودگيها و هجوم بيماريهاي گوناگون باشند . اين اصل ،لزوم همكاري دسته جمعي و مشاركت همگاني را در پاكسازي شهر ايجاب ميكند . هر چه مقررات زيست محيطي در كشورهاي صنعتي سختتر شد و هزينه هاي تصفيه دفع ، قيمت مواد اوليه و نيروي كار رو به تزايد گذاشت ، كاهش ضايعات توليد از اهميت بيشتري برخوردار گرديد و كشورهاي صنعتي راهبردهاي جديدي براي كاهش ضايعات تعريف كردند.