کلیدواژه: مکان‌یابی رقابتی تسهیلات، تعادل نش، جذابیت متغیر تسهیل، خوشه بندی مشتریان. فهرست مطالب شماره صفحه فصل اول کلیات تحقیق11-1-مقدمه21-2-تعریف مسئله31-3-ضرورت بررسی مکان‌یابی رقابتی41-4-اهداف مسئله41-5-جنبه نوآوری و جدید بودن پایان‌نامه51-6-ساختار کلی پایان‌نامه51-7-جمعبندی فصل5 فصل دوم مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق62-1-مقدمه72-2-طبقهبندی مسائل مکان‌یابی با نگرش سنتی72-3-طبقهبندی مسائل مکان‌یابی با نگرش نوین82-4-فواصل در مسائل برنامه‌ریزی تسهیلات92-5-مسئله مکان‌یابی رقابتی122-6-طبقهبندی مسائل مکان‌یابی رقابتی132-6-1- طبقهبندی مسائل مکان‌یابی رقابتی بر اساس رفتار مشتری142-6-1-1- انتخاب قطعی142-6-1-2- انتخاب تصادفی162-6-1-2-1- مدل گرانشی هاف162-6-1-2-2- مدل MCI182-6-2- طبقهبندی مسائل مکان‌یابی رقابتی بر اساس نحوه ورود به محیط رقابت202-6-2-1- ورود نوبتی به بازار212-6-2-1-1- ورود نوبتی به بازار و بدون عکس‌العمل رقبا212-6-2-1-2- ورود نوبتی به بازار باوجود عکس‌العمل رقبا212-6-2-1-2-1-................................................. برنامه‌ریزی دوسطحی. 222-6-2-1-2-2-........................... مدل ریاضی برنامه‌ریزی دوسطحی. 252-6-2-1-2-3-....... استفاده از شرایط کراش-کاهن-تاکر (KKT)262-6-2-2- ورود هم‌زمان به بازار302-6-2-2-1- نظریه بازیها302-6-2-2-1-1-.................................................... فرضیات اساسی در نظریه بازیها322-6-2-2-1-2-.......................................................................... طبقهبندی بازیها332-6-2-2-1-3-.................................................................... بازیهای استراتژیک... 352-6-2-2-1-4-............................................... بازیهای استراتژیک با اطلاعات کامل. 362-6-2-2-1-5-.................................................................................. تعادل نش.. 36 فصل سوم روش تحقیق403-1-مقدمه413-2-مدلسازی مسئله413-2-1- مدل سهم بازار453-2-2- مسئله مکان‌یابی453-3- روش سه مرحلهای473-3-1- مرحله تعیین میزان جذابیت472-3-3- مرحله تعیین مکان بهینه473-3-3- مرحله تعیین میزان کیفیت و قیمت483-4-تعادل جذابیت483-5-جایابی تسهیلات جدید503-6-اندازه کیفیتو قیمت513-7-جمعبندی فصل51 فصل چهارم بررسی عملکرد روش سهمرحله‌ای در حل مسائل مکان‌یابیرقابتی534-1-مقدمه544-1-1- مثال عددی544-2-تحلیل حساسیت58-3-4 جمعبندی فصل................................................................................................60 فصل پنجم نتیجهگیری و پیشنهادات آتی615-1-مقدمه625-2-مروری بر فصلهای گذشته625-3-خلاصه تحقیق625-4-پیشنهادات برای تحقیقات آتی635-5-جمعبندی فصل64 فهرست منابع و مراجع 65 پیوستها687-1-کدهای لازم برای محاسبه جذابیت و تابع هدف697-2-کدهای مثال 4-1-1701-2-7- برای نقطه کاندیدا [20,20]702-2-7- برای نقطه کاندیدا [40,35]703-2-7- برای نقطه کاندیدا [30,80]714-2-7- برای نقطه کاندیدا [100,75]715-2-7- برای نقطه کاندیدا [105,40]72 فهرست شکلها شماره صفحه شکل 2‑1 فاصله بین وسیله جدید X و وسیله موجود Pi10شکل 3‑1 محیط با نقاط تقاضا43شکل 3‑2 خوشهبندی نقاط تقاضا44شکل4‑1 محیط با نقاط تقاضا54شکل4‑2: خوشهبندی نقاط تقاضا56شکل 4‑3 مختصات مربوط به مثال57شکل 4‑4: تحلیل حساسیت هزینه اولیه59شکل 4‑5:تحلیل حساسیت نقطه تقاضای دوم59شکل 4‑6 : تحلیل حساسیت نقطه تقاضای سوم60 فهرست جداول شماره صفحهجدول 3‑1 میزان اهمیت قیمت و کیفیت در نقاط تقاضا44جدول4‑1 میزان اهمیت قیمت و کیفیت در نقاط تقاضا55 1 فصل اول کلیات تحقیق 1-1- مقدمهدر دنیای امروز، روند سرعت تغییرات در عرصه اقتصاد و صنعت، به‌ویژه در قرن بیستم افزایش بیشتری داشته است. درنتیجه، میان سازمانهای تولیدی و خدماتی رقابتی بیشتری به وجود آمده و آن‌ها را مجبور به ارائه خدمات بهتر و ایجاد مزیتهای رقابتی بیشتر با هدف دوام بیشتر و سود بیشینه در بازارهای داخلی و جهانی کرده است. در مقابل، مشتریان و مصرفکنندگان به دنبال کالا و خدماتی هستند که نیازهای فعلی و آتی را به بهترین نحوپاسخ دهد. مشتریان کالایی را انتخاب میکنند که کمترین فاصله را از محل استقرار تسهیلات داشته و مطلوبیت مورد انتظار خود را از آن تسهیلات به دست آورند. میزان مطلوبیت تسهیلات به معیارهای مختلفی میتواند بستگی داشته باشد و این معیارها برای مشتریان مختلف دارای میزان اهمیت متفاوتی است.همین عوامل باعث شده است که سازمانها برای رسیدن به اهدافشان، به مسئله جایابی تسهیلات و تعیین میزان مطلوبیت، توجه ویژه‌ای داشته باشند.برنامه‌ریزی تسهیلات[1] که از مباحث مهم در مهندسی صنایع است دو بخش عمده جایابی[2] و طراحی[3] را شامل میشود که مهم‌ترین بخش طراحی، استقرار یا جانمایی[4] و بخشهای دیگر آن حمل‌ونقل[5] و طراحی ساختمان و تأسیسات[6] است. منظور از تسهیلات، هر مجموعه، شامل کارخانه، دانشگاه، بیمارستان، مجتمعهای تجاری و... است. در جایابی، ما به بررسی محل قرار گرفتن یک تسهیل[7] برای رسیدن به اهداف موردنظر میپردازیم که برای تعیین محل آن، معیارهای مهمی مؤثرند، ازجمله نزدیکی به جادههای اصلی، بازار مصرف، منابع تأمین مواد اولیه، در دسترس بودن نیروی انسانی موردنیاز، شرایط محیطی، امکان توسعه، مقررات و قوانین دولتی و ...یکی از مسائلی که باید در مراحل اولیه طراحی سیستمهای صنعتی موردتوجه قرار گیرد مسئله مکان‌یابی و استقرار تسهیلات است. مطالعه پیرامون تعیین مکان بهینه صنعتی و حتی تجاری، از دیدگاه جغرافیدانان و علمای علم اقتصاد همواره دارای اهمیت و اولویت بوده است. مراکز صنعتی و تجاری و کارخانجات برای تعیین مکان احداث کارخانه، استقرار تجهیزات و دپارتمانهای خود در کارخانه، استقرار دفاترشان در سطح شهر، تعیین مراکز توزیع محصولات و... با چنین مسائلی سروکار دارند. درواقع، تصمیمات مربوط به مکان‌یابی و استقرار، نه‌تنها در مسائل صنعتی، بلکه در مسائل گوناگونی در بخشهای دولتی و خصوصی، اعم از صنعتی و غیر صنعتی ظاهر میشود. در بخش دولتی، تعیین مکان مراکز خدماتی، نظیر ایستگاههای پلیس‌راه، اورژانس، بیمارستانها، ایستگاههای آتش‌نشانی و... نیاز به اتخاذ چنین تصمیماتی دارد.در ادامه این فصل، به بیان مسئله اصلی تحقیق و ضرورت انجام آن پرداخته میشود و سپس اهداف اساسی، جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق و ساختار کلی پایان‌نامه بیان‌شده است.مسائل مکان‌یابی یکی از گستردهترین حوزههای مسائل بهینهسازی ریاضی هستند. توجه به این حوزه به خاطر کاربرد بسیار وسیع آن، نه‌تنها برای انتخاب مکان بهینه تسهیلات بلکه به خاطر انتخاب مکان مناسب سختافزارها در جهت عملکرد مناسب و انجام وظایف بهگونهای رضایتبخش است.مکان‌یابی رقابتی شاخهای از مسائل مکان‌یابی است که به یافتن مکان مناسب برای تسهیلات عرضهکننده محصولات و یا تسهیلاتی که به ارائه خدمات تجاری در یک محیط رقابتی مشغول هستند، اختصاص دارد. در مسائل مکان‌یابی رقابتی فرض بر این است که تسهیلات برای بیشینه کردن سهم قابل کسب خود از بازار به رقابت با دیگر رقبا میپردازند.یک مدل مکان‌یابی را میتوان رقابتی نامید اگر شامل شرایطی شود که در آن تسهیلاتی قبلاً مستقر باشند یا در آینده قرار باشد مستقر شوند و تسهیل یا تسهیلات جدید باید برای به دست آوردن سهم بازار[8] با آن‌ها رقابت کنند.