چکیده: زمینه و هدف: سواد رسانهای از دیدگاه کارشناسان، آمیزهای از تکنیکهای استفادۀ مؤثر از رسانهها و کسب دانش و بینش برای تشخیص اهداف و برنامههای رسانه ها از یکدیگر است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت سواد رسانهای کارکنان ادارات روابط عمومی در سطح شهر کرمانشاه است. جهت تبیین وضعیت سواد رسانه ای از تئوری الیزابت تامن استفاده شده است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، 322 نفر از پرسنل شاغل در در ادارات روابط عمومی سطح شهر کرمانشاه صورت گرفت. حجم نمونه به صورت تمام شماری، روش نمونهگیری طبقهای متناسب بود. دادهها با استفاده از پرسشنامه خود ساخته که دارای سه بعد (رژیم مصرفی، ویژگی های پیام و نقد پیام)، سنجیده شده و به وسیلۀ آزمون آمار توصیفی (جدولهای توزیع فراوانی و درصد فراوانی) و در سطح استنباطی برای آزمون فرضیههای تحقیق (آزمون تیتست، آنوا و رگرسیون چند متغیره) با استفاده از نرم افزار SPSS18 تحلیل گردید.یافته ها: نتایج رگرسیون خطی چند متغیره متغیرهای (جنس، سن، تحصیلات، گروههای تحصیلی، محل تولد، سابقه خدمت، میزان استفاده از رسانه) با متغیر وابسته میزان سواد رسانهای کارکنان نشان میدهد از بین متغیرهای وارد شده در مدل رگرسیونی اولیه، تنها متغیر میزان تحصیلات در مدل نهایی باقی مانده است. با توجه به ضرایب 120/0 Beta= معلوم میشود که متغیرهای پیشین، متغیر میزان تحصیلات (120/0) به شکل معناداری میزان سواد رسانهای کارکنان را تبیین میکند. از سوی دیگر متغیر میزان تحصیلات به عنوان متغیر مستقل توانسته است میزان 4/1 درصد از تغییرات متغیر وابسته میزان سواد رسانهای کارکنان را تبیین کند.نتیجه گیری: میتوان نتیجه گرفت که جامعه آماری مورد نظر به طور متوسط به هدف اصلی سواد رسانهای یعنی داشتن مخاطبانی با سطح آگاهی متوسط، نزدیک است. واژهگان کلیدی: سواد رسانهای، کارکنان روابط عمومی، کرمانشاه فهرست مطالبعنوان صفحهفهرست مطالب................................................ دفهرست جداول................................................ طفهرست اشکال................................................ یفهرست نمودار............................................... یچکیده...................................................... لفصل اول: کلیات1-1- مقدمه................................................ 21-2- بیان مسأله............................................ 31-3- اهداف تحقیق........................................... 51-3-1. اهدف كلي ........................................... 51-3-2. اهداف جزيي ......................................... 51-4- اهمیت و ضرورت تحقیق.................................. 61-5- فایده پژوهش........................................... 6فصل دوم: ادبیات موضوع1-2- مقدمه................................................. 82-2- تاریخچۀ سواد رسانهای در برخی از کشورهای جهان......... 82-2-1- مفهوم سواد رسانهای................................ 112-2-2- عناصر سواد رسانهای................................. 122-2-1-1- دسترسی........................................... 122-2-1-2- تحلیل............................................ 122-2-1-3- ارزیابی.......................................................................................................... 122-2-1-4- ایجاد محتوا...................................... 122-2-3- هدف سواد رسانهای................................... 122-2-4- اهميت و ضرورت سواد رسانهاي........................ 132-2-5- اصول سواد رسانهای................................. 143-2- جايگاه سواد رسانهاي در نظام آموزش کشور .............. 153-2-1- عناصر کلیدی در سواد رسانهای........................ 163-2-2- لزوم آموزش سواد رسانهای........................... 173-2-3- سیاستگذاری برای آموزش سواد رسانهای در ایران........ 203-2-4-مزیتهای آموزش سواد رسانهای برای مخاطبان............. 213-2-5- مفاهیم کلیدی در سواد رسانهای....................... 213-2-5- 1- همۀ رسانه ها «ساخت» هستند...................... 213-2-5- 2- رسانهها به واقعیت ساخت میدهند................... 223-2-5- 3- مخاطبان با معانی رسانه ای مذاکره میکنند........ 223-2-5- 4- رسانهها ملاحضات تجاری دارند...................... 223-2-5- 5- پیامهای رسانهای متضمن ارزش و ایدئولوژی است...... 223-2-5- 6- رسانهها ملاحضات اجتماعی و سیاسی دارند............ 233-2-5- 7- شکل و محتوا در رسانهها رابطه نزدیک دارند........ 233-2-5- 8- شکل و محتوا در رسانهها رابطۀ نزدیک دارند........ 233-2-6- ویژگیهای اصلی سواد رسانهای......................... 233-2-7- اصول و رویکردهای نظری سواد رسانهای................. 243-2-8- گونه شناسی سواد رسانهای............................ 303-2-9- ویژگیهای پروژههای سواد رسانهای..................... 323-2-10-فرایند چند بعدی سواد رسانهای....................... 403-2-11- تواناییهای مرتبط با سواد رسانهای.................. 413-2-12- سواد رسانهای در جامعه ............................ 413-2-13- جنبههای سواد رسانهای............................. 433-2-14- مراحل کسب سواد رسانهای............................ 433-2-14-1- داشتن آگاهی کامل در خصوص استفاده از رسانهها..... 433-2-14- 2- برخورد منتقدانه با محتوای رسانهها.............. 443-2-14- 3- تحلیل زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی محیط رسانه 443-2-14- 4- جانبداری از رسانه و استفاده از آن برای تغییرات اجتماعی 443-2-15- دلایل فراگیری سواد رسانهای......................... 453-2-16-توسعه سواد رسانهای ................................ 453-2-17- سواد رسانهای به عنوان یک نوآوری تکنولوژیکی ....... 463-2-18- مهمترین مراحل تکامل سواد رسانهای.................. 473-2-19-رسانه متعامل و کارکرد های آن....................... 473-2-20- نیاز به سواد رسانهای در فضای رسانهای امروز........ 483-2-21- ارتباطات اجتماعی سالم بوسیلۀ اطلاعات و دانش........ 493-2-22-پیامدهای رسانه..................................... 503-2-23- سواد رسانهای از نظر هابز.......................... 534-2- 1- تلفیق نظر لاسول و هابز در زمینۀ سواد رسانهای ..... 544-2- 2- الگوی سواد رسانهای جیمز پاتر .................... 574-2- 3-ساختارهای دانش رسانه ای از نظر پاتر............... 584-2- 4- مفهوم سواد رسانهای و ارتباط آن با رسانه جمعی ..... 594-2- 5- تعریف سواد رسانه ای و وسایل ارتباط جمعی........... 604-2- 6-سطوح سواد رسانهای در رسانههای جمعی ................ 644-2- 7- فرایندهای شناختی آموزش سواد رسانهای در رسانههای جمعی 654-2-8- موافقان سواد رسانهای .............................. 664-2- 9-مخالفان سواد رسانهای............................... 674-2- 10- جایگاه تفکر انتقادی در سواد رسانهای.............. 674-2- 11-تولید متن رسانهای در رسانههای جمعی................ 684-2- 12-ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی رسانههای جمعی و سواد رسانهای694-2- 13-رهنمودهایی برای برنامههای جامع سواد رسانهای....... 694-2- 14-نظریههای رسانه در تعامل با سواد رسانهای......... 704-2- 15-نظریۀ برجسته سازی................................ 714-2- 16- نظریۀ یادگیری اجتماعی............................ 714-2- 17- نظریۀ استفاده و خشنودی........................... 714-2- 18- نظریه گلوله جادویی............................... 724-2- 19-نظریۀ انتقادی.................................... 734-2- 20-نظریۀ مارپیچ سکوت................................. 734-2- 21- نظریۀ کاشت یا پرورش.............................. 734-2- 22-نظریۀ امپریالیسم فرهنگی........................... 744-2- 23- نظریۀ نشر نوآوری................................. 754-2- 24- نظریۀ شکاف آگاهی................................. 754-2- 25- نظریه استحکام یا تأثیر محدود..................... 764-2- 26-نظریه اجتماعی سواد رسانهای و رسانههای جمعی........ 76 بخش دوم: پیشینۀ تحقیق5-2- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته در ایران ........ 775-2-1- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته در خارج ....... 806-2- چارچوب نظری تحقیق.................................... 827-2- سوالات تحقیق......................................... 857-2-1-فرضیه های تحقیق .................................... 857-2-1- -1- فرضیه اصلی..................................... 867-2-1- -2- فرضیات فرعی.................................... 868-2- الگوی نظری پژوهش..................................... 87فصل سوم: روش تحقیق1-3- مقدمه. .............................................. 892-3- روش پژوهش............................................ 893-3. جامعه و نمونه آماری.................................. 904-3-روش نمونهگیری......................................... 915-4- ابزار پژوهش و اعتبار و روایی......................... 916-3- روش جمعآوری اطلاعات................................... 937-3- روش تجزیه و تحلیل دادهها............................. 948-3- تعریف مفاهیم......................................... 948-4- ویژگیهای فردی پاسخگویان.............................. 97فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها1-4- مقدمه............................................... 1022-4-1-سيماي جامعة آماري.................................. 1022-4-1- توزيع فراواني جنس پاسخگويان....................... 1032-4-2- توزيع فراوانی سن پاسخگويان....................... 1042-4-3- توزيع فراواني سطح تحصیلات پاسخگويان............... 1052-4-4-توصيف فراوانی گروه های تحصیلی پاسخگویان............ 1072-4-5- توزیع فراوانی سابقه خدمت پاسخگویان................ 1082-4-6- توزیع فراوانی میزان استفاده پاسخگویان از رسانه.... 1102-4-7- توزیع فراوانی میزان تسلط به زبان خارجی و کامپیوتر در میان پاسخگویان......................................................... 1112-4-8- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به رژیم مصرفی 1122-4-9- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به ویژگیهای پیام 1132-4-10- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به نقد پیام 1142-4-11- میانگین، انحراف معیار، حداقلنمره، حداکثرنمره و رتبه آزمودنیها در متغیرهای تحقیق........................................... 1162-4-12- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و سابقه خدمت.... 1182-4-13- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و تحصیلات........ 1192-4-14- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و گروههای تحصیلی1202-4-15-آزمون تی برای مقایسه میانگین سواد رسانهای در کارکنان دارای جنس متفاوت................................................... 1212-4-15- 1- آزمون مقایسه میانگین ابعاد سواد رسانهای در کارکنان دارای جنسیت متفاوت................................................... 1212-4-16- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای سنی در زمینۀ سواد رسانهای1222-4-17- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای......................................................... 1232-4-18- نتایج تحلیل واریانس مربوط به سابقه خدمت در زمینۀ سواد رسانهای 1242-4-19- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروه های تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای....................................................... 1252-4-20- نتایج تحلیل واریانس مربوط به میزان استفاده از رسانهها در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 1262-4-21- نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص متغیرهای مستقل مورد نظر و میزان سواد رسانهای.................................................. 1283-4- محدودیتهای تحقیق .................................. 128فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات1-5- مقدمه.............................................. 1302-5- نتیجهگیری........................................... 1313-5- پیشنهادات........................................... 1354-5- موضوعات پیشنهادی برای پژوهشهای آتی.................. 135منابع و ضمائممنابع فارسی و لاتین....................................... 137پرسشنامه................................................. 142 فهرست جداولعنوان صفحهجدول شماره (2-1): عناصر کلیدی در سواد رسانهای.................... 18جدول شماره(2-3): گونه شناسی سواد رسانهای.................. 31جدول شماره(2-4): مهمترین مراحل تکامل سواد رسانهای......... 47جدول شماره(3-2): عملياتي كردن مشخصات فردي................. 98جدول شماره (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس .... 102جدول شماره (4-2): توزيع فرا واني پاسخگویان برحسب سن.... 104جدول شماره (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات105جدول شماره (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گروه های تحصیلی 107جدول شماره (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت108جدول شماره (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از رسانه در روز...................................................... 109جدول شماره (4-7):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تسلط به زبان خارجی و کامپیوتر................................................. 110جدول شماره (4-8):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به رژیم مصرفی.................................................... 111جدول شماره (4-9):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به ویژگیهای پیام..................................................... 112جدول شماره (4-10):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به نقد پیام......................................................... 114جدول شماره (4-11): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و سابقه خدمت 116جدول شماره (4-12): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و تحصیلات118جدول شماره (4-13): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و گروههای تحصیلی......................................................... 119جدول شماره (4-14): آزمون تی برای مقایسه میانگین سواد رسانهای در کارکنان دارای جنس متفاوت......................................... 120جدول شماره (4-15): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای سنی در زمینۀ سواد رسانهای.................................................. 121جدول شماره (4-16): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 122جدول شماره(4-17): نتایج تحلیل واریانس مربوط به سابقه خدمت در زمینۀ سواد رسانهای.................................................. 123جدول شماره (4-18): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 124جدول شماره (4-19): نتایج تحلیل واریانس مربوط به میزان استفاده از رسانهها در زمینۀ سواد رسانهای.................................... 125جدول شماره (4-20): نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص متغیرهای مستقل مورد نظر و میزان سواد رسانهای....................................... 126جدول شماره (4-21): نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره در خصوص متغیرهای مستقل با میزان سواد رسانهای.................................... 127 فهرست اشکالعنوان صفحهشکل شماره (2-1): مدل سواد رسانهای از نظر هابز............ 54شکل شماره (2-2): تلفیق نظر لاسول و هابز در زمینه سواد رسانهای55شکل شماره (2-3): سواد رسانهای از نظر پاتر................. 58شکل شماره (2-4): مدل ساختارهای دانش رسانهای از نظر پاتر 59شکل شماره (2-5): سواد رسانهای از دیدگاه تامن............. 84 فهرست نمودارعنوان صفحهنمودار شماره (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس 103نمودار شماره (4-2): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن.... 104نمودار شماره (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات106نمودار شماره (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشتۀ تحصیلی 107نمودار شماره (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت108نمودار شماره (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از رسانه در روز................................................... 109نمودار شماره (4-7): رتبه بندی میانگین شاخص های سواد رسانه ای117-1- مقدمههم اکنون انقلاب اطلاعات و ارتباطات، مرزهای ملی را درنوردیده و تحولات شگرفی را در عرصۀ جهانی شدن خلق کرده است. از این رو حجم بالای اطلاعات و دانش های تازه، به راحتی از طریق شبکه های اطلاعاتی در دسترس همگان قرار می گیرد، دیگر جای هیچ گونه تردیدی در شکل گیری «دهکدۀ جهانی» وجود ندارد. موضوعی که در این عصر دارای اهمیت است، نحوۀ برخورد و استفاده ما از پیشرفت های پرشتاب و خیره کننده تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در شئون مختلف زندگی است. در این میان رسانه ها می توانند همچون ابزاری مفید به انسان معاصر کمک کنند تا با استفاده از آخرین پدید های علمی، زندگی دلخواه، آرمانی، پربار و پرتلاشی داشته باشد. ضمن اینکه اگر این ابزار، غلط، نادرست و یا با سوء نیت به کار گرفته شود، می تواند به صورت نیرویی ویران کننده ومصیبت بار عمل نماید. بنابراین داشتن اطلاعات و آگاهی های لازم در زمینۀ بهره مندی از پیام های رسانه ای می تواند استفادۀ ما را از رسانه ها مؤثرتر، پویاتر و لذتبخش تر نماید، تا به راحتی تحت تأثیر ارزش ها و ایدئولوژی های خاص رسانه ای قرار نگیریم. امروزه رسانههای جدید تمامی جهات و ابعاد انسانی را متأثر ساخته و امواج این وسایل به همۀ روزنه ها و حریم های امن رسوخ کرده است و باعث شده که انسان فعال و متفکر به تماشاچی منفعل و راکد تبدیل شود. مادامی که شکاف میان اقلیت های کنترل کننده ارتباط و عامه مردم که در معرض تأثیر آن قرار دارند، رو به افزایش است نیاز به مبادله دانش و بالا بردن سطح آگاهی در خصوص استفاده از پیام های رسانه ای، نیاز ضروری است؛ زیرا اغلب شاهد هستیم که مواجهه با پیام های رسانه ای، سنجیده و هدفمند صورت نمی گیرد، بلکه بیشتر از روی عادت است و تنها تعداد محدودی از افراد، آنچه را که در رسانه ها می بینند، می خوانند یا می شنوند را کنترل می کنند. در نتیجه افراد می توانند از حالت مخاطب منفعل، بیننده صرف و تحت کنترل رسانه ها خارج شوند و فعالانه با پیام ها برخورد نمایند و به صورت مخاطب انتخاب گر و گزینش گر درآیند. در اینجا است که «سواد رسانه ای» به عنوان یکی از مهم ترین پدیده های عصر اطلاعات ظهور می کند تا به مخاطب کمک کند سطح اطلاعات و دانش خود را بالا برده و سعی کند از سر عادت و صرفاً برای سرگرمی و تفریح از رسانه ها استفاده نکند بلکه با بینش و آگاهی لازم به تولید و تفسیر پیام ها بپردازد.
بررسی وضعیت سواد رسانه ای کارکنان ادارات روابط عمومی سطح شهر کرمانشاه word
چکیده: زمینه و هدف: سواد رسانهای از دیدگاه کارشناسان، آمیزهای از تکنیکهای استفادۀ مؤثر از رسانهها و کسب دانش و بینش برای تشخیص اهداف و برنامههای رسانه ها از یکدیگر است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت سواد رسانهای کارکنان ادارات روابط عمومی در سطح شهر کرمانشاه است. جهت تبیین وضعیت سواد رسانه ای از تئوری الیزابت تامن استفاده شده است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، 322 نفر از پرسنل شاغل در در ادارات روابط عمومی سطح شهر کرمانشاه صورت گرفت. حجم نمونه به صورت تمام شماری، روش نمونهگیری طبقهای متناسب بود. دادهها با استفاده از پرسشنامه خود ساخته که دارای سه بعد (رژیم مصرفی، ویژگی های پیام و نقد پیام)، سنجیده شده و به وسیلۀ آزمون آمار توصیفی (جدولهای توزیع فراوانی و درصد فراوانی) و در سطح استنباطی برای آزمون فرضیههای تحقیق (آزمون تیتست، آنوا و رگرسیون چند متغیره) با استفاده از نرم افزار SPSS18 تحلیل گردید.یافته ها: نتایج رگرسیون خطی چند متغیره متغیرهای (جنس، سن، تحصیلات، گروههای تحصیلی، محل تولد، سابقه خدمت، میزان استفاده از رسانه) با متغیر وابسته میزان سواد رسانهای کارکنان نشان میدهد از بین متغیرهای وارد شده در مدل رگرسیونی اولیه، تنها متغیر میزان تحصیلات در مدل نهایی باقی مانده است. با توجه به ضرایب 120/0 Beta= معلوم میشود که متغیرهای پیشین، متغیر میزان تحصیلات (120/0) به شکل معناداری میزان سواد رسانهای کارکنان را تبیین میکند. از سوی دیگر متغیر میزان تحصیلات به عنوان متغیر مستقل توانسته است میزان 4/1 درصد از تغییرات متغیر وابسته میزان سواد رسانهای کارکنان را تبیین کند.نتیجه گیری: میتوان نتیجه گرفت که جامعه آماری مورد نظر به طور متوسط به هدف اصلی سواد رسانهای یعنی داشتن مخاطبانی با سطح آگاهی متوسط، نزدیک است. واژهگان کلیدی: سواد رسانهای، کارکنان روابط عمومی، کرمانشاه فهرست مطالبعنوان صفحهفهرست مطالب................................................ دفهرست جداول................................................ طفهرست اشکال................................................ یفهرست نمودار............................................... یچکیده...................................................... لفصل اول: کلیات1-1- مقدمه................................................ 21-2- بیان مسأله............................................ 31-3- اهداف تحقیق........................................... 51-3-1. اهدف كلي ........................................... 51-3-2. اهداف جزيي ......................................... 51-4- اهمیت و ضرورت تحقیق.................................. 61-5- فایده پژوهش........................................... 6فصل دوم: ادبیات موضوع1-2- مقدمه................................................. 82-2- تاریخچۀ سواد رسانهای در برخی از کشورهای جهان......... 82-2-1- مفهوم سواد رسانهای................................ 112-2-2- عناصر سواد رسانهای................................. 122-2-1-1- دسترسی........................................... 122-2-1-2- تحلیل............................................ 122-2-1-3- ارزیابی.......................................................................................................... 122-2-1-4- ایجاد محتوا...................................... 122-2-3- هدف سواد رسانهای................................... 122-2-4- اهميت و ضرورت سواد رسانهاي........................ 132-2-5- اصول سواد رسانهای................................. 143-2- جايگاه سواد رسانهاي در نظام آموزش کشور .............. 153-2-1- عناصر کلیدی در سواد رسانهای........................ 163-2-2- لزوم آموزش سواد رسانهای........................... 173-2-3- سیاستگذاری برای آموزش سواد رسانهای در ایران........ 203-2-4-مزیتهای آموزش سواد رسانهای برای مخاطبان............. 213-2-5- مفاهیم کلیدی در سواد رسانهای....................... 213-2-5- 1- همۀ رسانه ها «ساخت» هستند...................... 213-2-5- 2- رسانهها به واقعیت ساخت میدهند................... 223-2-5- 3- مخاطبان با معانی رسانه ای مذاکره میکنند........ 223-2-5- 4- رسانهها ملاحضات تجاری دارند...................... 223-2-5- 5- پیامهای رسانهای متضمن ارزش و ایدئولوژی است...... 223-2-5- 6- رسانهها ملاحضات اجتماعی و سیاسی دارند............ 233-2-5- 7- شکل و محتوا در رسانهها رابطه نزدیک دارند........ 233-2-5- 8- شکل و محتوا در رسانهها رابطۀ نزدیک دارند........ 233-2-6- ویژگیهای اصلی سواد رسانهای......................... 233-2-7- اصول و رویکردهای نظری سواد رسانهای................. 243-2-8- گونه شناسی سواد رسانهای............................ 303-2-9- ویژگیهای پروژههای سواد رسانهای..................... 323-2-10-فرایند چند بعدی سواد رسانهای....................... 403-2-11- تواناییهای مرتبط با سواد رسانهای.................. 413-2-12- سواد رسانهای در جامعه ............................ 413-2-13- جنبههای سواد رسانهای............................. 433-2-14- مراحل کسب سواد رسانهای............................ 433-2-14-1- داشتن آگاهی کامل در خصوص استفاده از رسانهها..... 433-2-14- 2- برخورد منتقدانه با محتوای رسانهها.............. 443-2-14- 3- تحلیل زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی محیط رسانه 443-2-14- 4- جانبداری از رسانه و استفاده از آن برای تغییرات اجتماعی 443-2-15- دلایل فراگیری سواد رسانهای......................... 453-2-16-توسعه سواد رسانهای ................................ 453-2-17- سواد رسانهای به عنوان یک نوآوری تکنولوژیکی ....... 463-2-18- مهمترین مراحل تکامل سواد رسانهای.................. 473-2-19-رسانه متعامل و کارکرد های آن....................... 473-2-20- نیاز به سواد رسانهای در فضای رسانهای امروز........ 483-2-21- ارتباطات اجتماعی سالم بوسیلۀ اطلاعات و دانش........ 493-2-22-پیامدهای رسانه..................................... 503-2-23- سواد رسانهای از نظر هابز.......................... 534-2- 1- تلفیق نظر لاسول و هابز در زمینۀ سواد رسانهای ..... 544-2- 2- الگوی سواد رسانهای جیمز پاتر .................... 574-2- 3-ساختارهای دانش رسانه ای از نظر پاتر............... 584-2- 4- مفهوم سواد رسانهای و ارتباط آن با رسانه جمعی ..... 594-2- 5- تعریف سواد رسانه ای و وسایل ارتباط جمعی........... 604-2- 6-سطوح سواد رسانهای در رسانههای جمعی ................ 644-2- 7- فرایندهای شناختی آموزش سواد رسانهای در رسانههای جمعی 654-2-8- موافقان سواد رسانهای .............................. 664-2- 9-مخالفان سواد رسانهای............................... 674-2- 10- جایگاه تفکر انتقادی در سواد رسانهای.............. 674-2- 11-تولید متن رسانهای در رسانههای جمعی................ 684-2- 12-ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی رسانههای جمعی و سواد رسانهای694-2- 13-رهنمودهایی برای برنامههای جامع سواد رسانهای....... 694-2- 14-نظریههای رسانه در تعامل با سواد رسانهای......... 704-2- 15-نظریۀ برجسته سازی................................ 714-2- 16- نظریۀ یادگیری اجتماعی............................ 714-2- 17- نظریۀ استفاده و خشنودی........................... 714-2- 18- نظریه گلوله جادویی............................... 724-2- 19-نظریۀ انتقادی.................................... 734-2- 20-نظریۀ مارپیچ سکوت................................. 734-2- 21- نظریۀ کاشت یا پرورش.............................. 734-2- 22-نظریۀ امپریالیسم فرهنگی........................... 744-2- 23- نظریۀ نشر نوآوری................................. 754-2- 24- نظریۀ شکاف آگاهی................................. 754-2- 25- نظریه استحکام یا تأثیر محدود..................... 764-2- 26-نظریه اجتماعی سواد رسانهای و رسانههای جمعی........ 76 بخش دوم: پیشینۀ تحقیق5-2- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته در ایران ........ 775-2-1- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام گرفته در خارج ....... 806-2- چارچوب نظری تحقیق.................................... 827-2- سوالات تحقیق......................................... 857-2-1-فرضیه های تحقیق .................................... 857-2-1- -1- فرضیه اصلی..................................... 867-2-1- -2- فرضیات فرعی.................................... 868-2- الگوی نظری پژوهش..................................... 87فصل سوم: روش تحقیق1-3- مقدمه. .............................................. 892-3- روش پژوهش............................................ 893-3. جامعه و نمونه آماری.................................. 904-3-روش نمونهگیری......................................... 915-4- ابزار پژوهش و اعتبار و روایی......................... 916-3- روش جمعآوری اطلاعات................................... 937-3- روش تجزیه و تحلیل دادهها............................. 948-3- تعریف مفاهیم......................................... 948-4- ویژگیهای فردی پاسخگویان.............................. 97فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها1-4- مقدمه............................................... 1022-4-1-سيماي جامعة آماري.................................. 1022-4-1- توزيع فراواني جنس پاسخگويان....................... 1032-4-2- توزيع فراوانی سن پاسخگويان....................... 1042-4-3- توزيع فراواني سطح تحصیلات پاسخگويان............... 1052-4-4-توصيف فراوانی گروه های تحصیلی پاسخگویان............ 1072-4-5- توزیع فراوانی سابقه خدمت پاسخگویان................ 1082-4-6- توزیع فراوانی میزان استفاده پاسخگویان از رسانه.... 1102-4-7- توزیع فراوانی میزان تسلط به زبان خارجی و کامپیوتر در میان پاسخگویان......................................................... 1112-4-8- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به رژیم مصرفی 1122-4-9- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به ویژگیهای پیام 1132-4-10- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به نقد پیام 1142-4-11- میانگین، انحراف معیار، حداقلنمره، حداکثرنمره و رتبه آزمودنیها در متغیرهای تحقیق........................................... 1162-4-12- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و سابقه خدمت.... 1182-4-13- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و تحصیلات........ 1192-4-14- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و گروههای تحصیلی1202-4-15-آزمون تی برای مقایسه میانگین سواد رسانهای در کارکنان دارای جنس متفاوت................................................... 1212-4-15- 1- آزمون مقایسه میانگین ابعاد سواد رسانهای در کارکنان دارای جنسیت متفاوت................................................... 1212-4-16- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای سنی در زمینۀ سواد رسانهای1222-4-17- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای......................................................... 1232-4-18- نتایج تحلیل واریانس مربوط به سابقه خدمت در زمینۀ سواد رسانهای 1242-4-19- نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروه های تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای....................................................... 1252-4-20- نتایج تحلیل واریانس مربوط به میزان استفاده از رسانهها در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 1262-4-21- نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص متغیرهای مستقل مورد نظر و میزان سواد رسانهای.................................................. 1283-4- محدودیتهای تحقیق .................................. 128فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات1-5- مقدمه.............................................. 1302-5- نتیجهگیری........................................... 1313-5- پیشنهادات........................................... 1354-5- موضوعات پیشنهادی برای پژوهشهای آتی.................. 135منابع و ضمائممنابع فارسی و لاتین....................................... 137پرسشنامه................................................. 142 فهرست جداولعنوان صفحهجدول شماره (2-1): عناصر کلیدی در سواد رسانهای.................... 18جدول شماره(2-3): گونه شناسی سواد رسانهای.................. 31جدول شماره(2-4): مهمترین مراحل تکامل سواد رسانهای......... 47جدول شماره(3-2): عملياتي كردن مشخصات فردي................. 98جدول شماره (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس .... 102جدول شماره (4-2): توزيع فرا واني پاسخگویان برحسب سن.... 104جدول شماره (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات105جدول شماره (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گروه های تحصیلی 107جدول شماره (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت108جدول شماره (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از رسانه در روز...................................................... 109جدول شماره (4-7):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تسلط به زبان خارجی و کامپیوتر................................................. 110جدول شماره (4-8):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به رژیم مصرفی.................................................... 111جدول شماره (4-9):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به ویژگیهای پیام..................................................... 112جدول شماره (4-10):توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویههای مربوط به نقد پیام......................................................... 114جدول شماره (4-11): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و سابقه خدمت 116جدول شماره (4-12): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و تحصیلات118جدول شماره (4-13): توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب جنس و گروههای تحصیلی......................................................... 119جدول شماره (4-14): آزمون تی برای مقایسه میانگین سواد رسانهای در کارکنان دارای جنس متفاوت......................................... 120جدول شماره (4-15): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای سنی در زمینۀ سواد رسانهای.................................................. 121جدول شماره (4-16): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 122جدول شماره(4-17): نتایج تحلیل واریانس مربوط به سابقه خدمت در زمینۀ سواد رسانهای.................................................. 123جدول شماره (4-18): نتایج تحلیل واریانس مربوط به گروههای تحصیلی در زمینۀ سواد رسانهای............................................. 124جدول شماره (4-19): نتایج تحلیل واریانس مربوط به میزان استفاده از رسانهها در زمینۀ سواد رسانهای.................................... 125جدول شماره (4-20): نتایج تحلیل رگرسیون در خصوص متغیرهای مستقل مورد نظر و میزان سواد رسانهای....................................... 126جدول شماره (4-21): نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره در خصوص متغیرهای مستقل با میزان سواد رسانهای.................................... 127 فهرست اشکالعنوان صفحهشکل شماره (2-1): مدل سواد رسانهای از نظر هابز............ 54شکل شماره (2-2): تلفیق نظر لاسول و هابز در زمینه سواد رسانهای55شکل شماره (2-3): سواد رسانهای از نظر پاتر................. 58شکل شماره (2-4): مدل ساختارهای دانش رسانهای از نظر پاتر 59شکل شماره (2-5): سواد رسانهای از دیدگاه تامن............. 84 فهرست نمودارعنوان صفحهنمودار شماره (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس 103نمودار شماره (4-2): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن.... 104نمودار شماره (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات106نمودار شماره (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشتۀ تحصیلی 107نمودار شماره (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت108نمودار شماره (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان استفاده از رسانه در روز................................................... 109نمودار شماره (4-7): رتبه بندی میانگین شاخص های سواد رسانه ای117-1- مقدمههم اکنون انقلاب اطلاعات و ارتباطات، مرزهای ملی را درنوردیده و تحولات شگرفی را در عرصۀ جهانی شدن خلق کرده است. از این رو حجم بالای اطلاعات و دانش های تازه، به راحتی از طریق شبکه های اطلاعاتی در دسترس همگان قرار می گیرد، دیگر جای هیچ گونه تردیدی در شکل گیری «دهکدۀ جهانی» وجود ندارد. موضوعی که در این عصر دارای اهمیت است، نحوۀ برخورد و استفاده ما از پیشرفت های پرشتاب و خیره کننده تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در شئون مختلف زندگی است. در این میان رسانه ها می توانند همچون ابزاری مفید به انسان معاصر کمک کنند تا با استفاده از آخرین پدید های علمی، زندگی دلخواه، آرمانی، پربار و پرتلاشی داشته باشد. ضمن اینکه اگر این ابزار، غلط، نادرست و یا با سوء نیت به کار گرفته شود، می تواند به صورت نیرویی ویران کننده ومصیبت بار عمل نماید. بنابراین داشتن اطلاعات و آگاهی های لازم در زمینۀ بهره مندی از پیام های رسانه ای می تواند استفادۀ ما را از رسانه ها مؤثرتر، پویاتر و لذتبخش تر نماید، تا به راحتی تحت تأثیر ارزش ها و ایدئولوژی های خاص رسانه ای قرار نگیریم. امروزه رسانههای جدید تمامی جهات و ابعاد انسانی را متأثر ساخته و امواج این وسایل به همۀ روزنه ها و حریم های امن رسوخ کرده است و باعث شده که انسان فعال و متفکر به تماشاچی منفعل و راکد تبدیل شود. مادامی که شکاف میان اقلیت های کنترل کننده ارتباط و عامه مردم که در معرض تأثیر آن قرار دارند، رو به افزایش است نیاز به مبادله دانش و بالا بردن سطح آگاهی در خصوص استفاده از پیام های رسانه ای، نیاز ضروری است؛ زیرا اغلب شاهد هستیم که مواجهه با پیام های رسانه ای، سنجیده و هدفمند صورت نمی گیرد، بلکه بیشتر از روی عادت است و تنها تعداد محدودی از افراد، آنچه را که در رسانه ها می بینند، می خوانند یا می شنوند را کنترل می کنند. در نتیجه افراد می توانند از حالت مخاطب منفعل، بیننده صرف و تحت کنترل رسانه ها خارج شوند و فعالانه با پیام ها برخورد نمایند و به صورت مخاطب انتخاب گر و گزینش گر درآیند. در اینجا است که «سواد رسانه ای» به عنوان یکی از مهم ترین پدیده های عصر اطلاعات ظهور می کند تا به مخاطب کمک کند سطح اطلاعات و دانش خود را بالا برده و سعی کند از سر عادت و صرفاً برای سرگرمی و تفریح از رسانه ها استفاده نکند بلکه با بینش و آگاهی لازم به تولید و تفسیر پیام ها بپردازد.