چکیدهمواد رنگزا در بسیاری از صنایع همچون کاغذ، پلاستیک، مواد غذایی، مواد آرایشی، نساجی و رنگرزی مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به کاهش منابع آب و بروز مشکلات زیست محیطی در سال های اخیر صنایع و موسسات، عملیات تصفیه را جز مهمترین مسائل خود قرار داده اند، به طوری که بتوانند با ایجاد فرآیند مناسب برای تصفیه، کیفیت پساب خروجی را در سطح استاندارد تنظیم کرد و حتی بخشی از پساب تصفیه شده را دوباره مورد استفاده قرار دهند. صنایع رنگرزی و نساجی از بزرگترین مصرف کنندگان آب بشمار می روند، از این رو مقدار قابل توجهی پساب نیز در مراحل مختلف فرآیند در این صنایع تولید می شود. پساب اغلب واحدهای رنگرزی و نساجی حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد آلی و سمی هستند، از جمله این ترکیبات، رنگ های آلی می باشند. در صورتی که پساب های رنگی بدون تصفیه به محیط زیست تخلیه شوند می توانند به طرق مختلف اکوسیستم آبی را به طور نامطلوبی تحت تاثیر قرار دهند. وجود مواد رنگی در آب به علت کاهش نفوذ نور به درون آب، فتوسنتز گیاهان را کاهش می دهد و به علت سمی بودن این ترکیبات، باعث مرگ و میر موجودات آبزی شده و نهایتا رودخانه ها و جویبارهایی که محل جاری شدن این پساب ها در آن ها هستند در طولانی مدت به باطلاق تبدیل می شوند. بنابراین تصفیه پساب های رنگی قبل از تخلیله آنها به محیط زیست ضروری است. به منظور حذف اینگونه مواد سمی که در برابر تصفیه بیولوژیکی مقاومت می کنند، فرآیندهای دیگری غیر از روش های بیولوژیکی مورد توجه قرار گرفته اند. از جمله این روش ها می توان به فرآیندهای انعقاد- لخته سازی، جذب سطحی،ازوناسیون و انعقاد الکتریکی اشاره کرد. با این وجود، این روش های معمول تصفیه در عمل دارای محدودیت هایی هستند، به عنوان مثال در اغلب روش های جداسازی، مواد آلاینده فقط از یک فاز به فاز دیگر منتقل می شوند. با این حال در این میان اکسایش شیمیایی به روش فنتون به عنوان یک تکنولوژی موثر و کارا در حذف رنگ و سایر آلاینده های آلی از آب کاربرد فراوانی دارد. روش اکسایش شیمیایی به دلیل سادگی عمل عمومی ترین روش شیمیایی حذف رنگ می باشد و به مفهوم اکسید کردن رنگ آلی به سایر ترکیبات مانند دی اکسید کربن، آب و دیگر ترکیبات بی ضرر است. این عمل می تواند با اکسید کننده های مختلفی مانند معرف فنتون (پراکسید هیدروژن فعال شده با نمک های آهن (II)، ازون یا کلرین) انجام گیرد. کلرین از قدرت اکسید کنندگی بالایی برخوردار است اما می تواند به دلیل تولید محصولات جانبی هالوژنه سمی، مضر باشد. ازون به علت ناپایداریش، یک عامل اکسید کننده بسیار قوی می باشد. در اکثر موارد عامل اکسید کننده پراکسید هیدروژن می باشد که به علت پایداری آن در شکل خالص، نیاز به فعال شدن دارد. برای این منظور مواد مختلفی مانند نمک های آهن می توانند بکار روند. مطالعات اخیر نشان می دهد که روش فنتون (پراکسید هیدروژن فعال شد با نمک های آهن) برای اکسایش پساب هایی که تصفیه بیولوژیکی آنها مشکل است، بسیار مناسب می باشد.در این تحقیق، سعی شده است با استفاده از روش اکسیداسیون فنتون بتوان شرایط بهینه مناسبی را برای تخریب دو ماده آلاینده متیلن بلو و اسید رد 14 که از رنگ های مورد استفاده در صنایع نساجی می باشند،به دست آورد. به همین منظور پنج فاکتور غلظت آهن (II)، غلظت آب اکسیژنه، غلظت اگزالات،pH و زمان واکنش بهینه شدند. سپس بهینه آنها روی نمونه حقیقی آزمایش و درصد تخریب آلاینده های مورد نظر بررسی شد. فرمت فایل pdfتعداد صفحات 103 فهرست مطالب1- فصل اول: مقدمه1-1 آب و اهمیت آن1-2 آلودگی آب و کنترل آن1-3 انواع آلاینده ها1-4 مواد آلی و جزئی موجود در آب1-5 تعریف کلی رنگ های سنتزی آزو و ویژگی های شیمیایی آنها1-6 موارد و اثرات استفاده رنگ های آزو در صنایع1-7 انواع روش های حذف رنگ های آزو از پساب صنایع مختلف1-8 واکنش فنتون1-9 کاتالیست پتاسیم اگزالات1-10 فعالیت رادیکال هیدروکسیل1-11 فاکتورهای موثر در واکنش فنتون1-12 تجزیه رنگ سنجی2 فصل دوم: کارهای تجربی2-1 مواد شیمیایی به کار برده شده2-2 وسایل و دستگاه های استفاده شده2-3 تهیه محلول ها2-4 نرم افزار آماری2-5 نحوه ی انجام واکنش فنتون جهت تخریب رنگ متیلن بلو در نمونه2-6 نحوه انجام واکنش فنتون جهت تخریب رنگ اسید رد 14 در نمونه3 فصل سوم: بحث و نتیجه گیری3-1 بررسی همزمان تاثیر پنج فاکتور غلظت آهن (II)، غلظت آب اکسیژنه، غلظت اگزالات،pH و زمان واکنش بر فرآیند تخریب ماده رنگزای متیلن بلو3-2 بررسی همزمان تاثیر پنج فاکتور غلظت آهن (II)، غلظت آب اکسیژنه، غلظت اگزالات،pH و زمان واکنش بر فرآیند تخریب ماده رنگزای اسید رد 143-3 نتیجه گیری4 فهرست منابع