چکیدهمیزان سزارین در ایران نسبت به دههی 1350 افزایش سه برابری داشته است، به طوریکه به گزارش سازمان جهانی بهداشت ایران در سال 2008 به لحاظ فراوانی سزارین در دنیا رتبهی دوم را دارا میباشد. سزارین در اصفهان نیز شیوع بالایی دارد. لذا هدف این مقاله بررسی عوامل تعیین کننده تصمیم سزارین در زنان باردار شهر اصفهان است. این مطالعه بر روی 400 زن 15 تا 49 ساله باردار که در ماههای پایانی بارداری بوده و برای وضع حمل به یکی از مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به روش پیمایش انجام شد .نمونهگیری به روش سهمیهای و آسان بود. داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته با 61 سوال و گویه جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که میانگین سنی زنان 26.6 سال (SD=4.4) بود. 9/73 درصد از زنان قصد انجام سزارین داشتند. نتایج تحلیل چند متغیره نشان داد که پس از کنترل تحصیلات، درآمد و تعداد فرزند قصد شده افراد، احتمال تصمیم سزارین با افزایش نقش پزشک (OR=1.33, P<0.001)، افزایش هنجار ذهنی (OR=1.19, P واژگان کلیدی: تعیین کنندهها، سزارین، زایمان طبیعی، ایران، اصفهانفهرست عنوان شماره صفحهفصل اول: سیمای پژوهش 1-1- مقدمه. 11-2- طرح مسئله. 21-3- ضرورت و اهمیت پژوهش... 41-4- اهداف پژوهش... 6فصل دوم: چارچوب نظری و مروری بر ادبیات تحقیق2-1- تاریخچه سزارین.. 82-2- تاریخچه سزارین در ایران 82-3- مقایسه معایب و مزایای زایمان طبیعی و سزارین 9 2-4- مقایسه میزان سزارین در جهان و کشور. 10 2-5 - پیشینه تجربی پژوهش... 152-5-1- مقدمهو پیشینه تجربی. 152- 5-2- نتیجهگیری22 2-6- مبانی نظری تحقیق.. 232-6-1- نظریه پزشکی شدن 232-6 -1-1- پزشکی شدن فرزندآوری و زایمان242-6- 1-2- تجزیه و تحلیل اخلاقی بر مبنای اصول چهارگانه در پزشکی 252-6- 1-2-1سودرسانی و عدم ضرررسانی.. 252-6- 1-2-2 احترام به استقلال فرد. 252-6- 1-2-3 عدالت 262-6- 1-2-4 رضایت آگاهانه. 262-6- 2 تئوری عمل بخردانه 272-6-3 تئوری رفتار برنامهریزی شده282-6-4 تئوری گذار دوم جمعیتی.. 302-6-4-1 فردگرایی.. 312-6-4-1-1 ریشهها و خواستگاههای فردگرایی312-6- 4-1-2فردگرایی در جامعهی ایران.. 322- 6-4-2 تصویر بدنی.. 332-7 چهارچوب نظری (مفهومی) تحقیق.. 352-8 فرضیات پژوهش 38فصل سوم: روششناسی تحقیق3-1 مقدمه 413-2 روش تحقیق.. 413-3 واحد تحلیل.. 423-4 جامعه آماری.. 423-2-3- روش نمونهگیری.. 423-6 حجم نمونه. 443-7 تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق.. 453-8 متغیرهای پژوهش... 463-8-1 متغیرهای وابسته تحقیق.. 463-8- 2 متغیرهای مستقل تحقیق.. 463-8- 2-1وضعیت اجتماعی اقتصادی. 463-8-2-2 متغیرهای جمعیتی.. 473-8-3 نگرش... 473-8-4 کنترل رفتار درکشده. 483-8-5 هنجار ذهنی.. 493-8-6 تصویر بدنی.. 503-8-7 فردگرایی.. 513-8- 8 نقش پزشک... 523-9 سطوح و واحد سنجش... 533-10 خطایابی دادهها533-11 اعتبار و پایایی.. 543-11-1 اعتبار. 543-11- 1-1 گزارش تحلیل عاملی تأییدی.. 563-11-1-1-1 گزارش تحلیل عامل برای گویههای نگرش... 563-11-1-1-2 گزارش تحلیل عامل برای گویههای کنترل رفتار درک شده. 573-11-1-1-3گزارش تحلیل عامل برای گویههایهنجار ذهنی.. 593-11- 1-1-4 گزارش تحلیل عامل برای گویههای تصویر بدنی.. 603-11-1-1-5 گزارش تحلیل عامل برای گویههای فردگرایی623-11-1-1-6 گزارش تحلیل عامل برای گویههای نقش پزشک... 633-11-2 پایایی (روایی)653-11-2-1 متغیر نگرش... 663-11-2-2 متغیر کنترل رفتار درک شده. 663-11-2-3 متغیر هنجار ذهنی.. 673-11-2-4 متغیر تصویر بدنی.. 673-11-2-5 متغیر فردگرایی.. 683-11-2-6 متغیر نقش پزشک... 683-12 ابزار گردآوری دادهها693-13 روش تجزیه و تحلیل دادهها69فصل چهارم: یافتههای تحقیق4-1- مقدمه. 724-2مشخصههای جمعیتشناسی، اجتماعی اقتصادی پاسخگویان.. 725-2- 1 وپژگیهای جمعیتی، اقتصادی-اجتماعی.. 724-2- 2 وضیت بیمه درمانی.. 734-2- 3وضعیت تعداد فرزندان زنده مانده. 744-2- 4 نوع زایمان قبلی.. 754- 2- 5 طول مدت بارداری.. 764-2-6 فرزند قصد شده. 764-2-7 توصیه سزارین 774-2-8 توصیه به زایمان طبیعی.. 784-2- 9 تصمیم روش زایمان 794-2- 10 تصمیم روش زایمان قبل از بارداری 804-2- 11 رایگان شدن زایمان طبیعی.. 824-2-12 مدت ازدواج.. 834-3 توصیف دادهها834-3-1 نگرش زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 844-3-2 کنترل رفتار درک شده زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 854-3-3 هنجار ذهنی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 874-3-4 تصویر بدنی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 884-3-5 فردگرایی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 894-3-6 نقش پزشک در تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی زنان باردار 914-4 آمار استنباطی.. 924-4-1 رابطه وضعیت اشتغال با تصمیم نوع زایمان.. 934-4-2 رابطه وضعیت تحصیلات با تصمیم نوع زایمان.. 944-4-3 رابطه وضعیت درآمد با تصمیم نوع زایمان.. 954-4-4 رابطه وضعیت سن فرزندآوری با تصمیم نوع زایمان.. 964-4-5 رابطه قصد فرزندآوری با تصمیم نوع زایمان.. 974-4-6 رابطه نگرش با تصمیم نوع زایمان.. 984-4-7 رابطه کنترل رفتار درک شده با تصمیم نوع زایمان.. 994-4-8 رابطه هنجار ذهنی با تصمیم نوع زایمان.. 1004-4-9رابطه تصویر بدنی با تصمیم نوع زایمان.. 1014-4-10 رابطه فردگرایی با تصمیم نوع زایمان.. 1014-4-11 رابطهی نقش پزشک در تصمیم نوع زایمان.. 1024-4-12 وضعیت بیمه درمانی به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 1034-4-13 تعداد فرزندان در قید حیات به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 1044-5 خلاصهی نتایج تحلیل دو متغیرهی دادهها 1044-6 رگرسیون لجستیک دو وجهی.. 1064-6-1 آزمون های آماری مربوط به تأثیر هر متغیر پیش بین ( مستقل )1084-6-2 لگاریتم درستنمایی و ضریب تعیین 1134-6-3 ارزیابی احتمالات پیش بینی شده. 1144-6-4 ارزیابی مدل.. 115فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری5-1 بحث و نتیجهگیری.................................................................................................................................................. 1175-2 پیشنهادات.............................................................................................................................................................. 1245-2-1 پیشنهادات اجرایی در زمینهی سیاست گزاری............................................................................................ 1245-2-2پیشنهادات پژوهشی.......................................................................................................................................... 1245-3 محدودیت پژوهش................................................................................................................................................. 125فهرست منابعمنابع فارسی..................................................................................................................................................................... 126 منابع لاتین...................................................................................................................................................................... 130پیوستهاپرسشنامه........................................................................................................................................................................ 134فهرست جداولعنوان جداول شماره صفحهجدول2-1- رتبهبندی کشورها بر حسب میزان سزارین در سال 2008. 11جدول2-2- روش زایمان و مراقبت پس از زایمان در زنانی که در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران، زایمان زنده داشتند. 13جدول2-3- درصد زنان زایمان کرده در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران به تفکیک روش زایمان،1389. 15جدول3-1- توزیع درصدی و نسبی زایمان طبیعی و سزارین در بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان طی ماه خرداد و تیر139044جدول3-2-سطوح سنجش متغیرهای تحقیق.. 53جدول3-3- نتایج آزمون کیزر و بارتلت در تحلیل عامل متغیر نگرش... 56جدول3-4- نتایج بار عامل برای متغیر نگرش... 57جدول3-5- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر کنترل رفتار درک شده. 58جدول3-6-نتایج بار عاملی برای متغیر کنترل رفتار درک شده. 58جدول3-7-نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر هنجار ذهنی.. 59جدول3-8-نتایج بار عامل متغیر هنجار ذهنی.. 60جدول3-9- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر تصویر بدنی.. 61جدول3-10- نتایج بار عامل برای متغیر تصویر بدنی.. 61جدول3-11- نتایج آزمون کیزر و بارتلت در تحلیل عامل برای متغیر فردگرایی.. 62جدول3-12- نتایج بار عامل برای متغیر فردگرایی.. 63جدول3-13- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر نقش پزشک... 64جدول3-14-نتایج بار عامل متغیر نقش پزشک... 64جدول3-15-نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر نگرش نسبت به زایمان طبیعی و سزارین.. 66جدول3-16- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل رفتار درک شده. 66جدول3-17- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر هنجار ذهنی.. 67جدول3-18- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل رفتار درک شده. 67جدول3-19-نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل فردگرایی.. 68جدول3-20- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر نقش پزشک... 68جدول4-1- توزیع پاسخگویان بر حسب مشخصه های جمعیت شناسی ، اجتماعی اقتصادی.. 73جدول4-2- توزیع پاسخگویان بر حسب نوع بیمه. 74جدول4-3- توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تعداد فرزند. 74جدول4-4-توزیع پاسخگویان بر حسب نوع زایمان قبلی.. 75جدول4-5- توزیع پاسخگویان بر حسب طول مدت بارداری.. 76جدول4- 6- توزیع پاسخگویان بر حسب قصد فرزندآوری.. 77جدول4-7- توزیع پاسخگویان بر حسب توصیه به سزارین.. 78جدول4-8- توزیع پاسخگویان بر حسب توصیه به زایمان طبیعی78جدول4-9- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان.. 80جدول4-10- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیمی که قبل از بارداری در مورد روش زایمان داشتند81جدول4-11- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیم زایمان طبیعی به دلیل رایگان شدن.. 82جدول4-12- توزیع پاسخگویان بر حسب مدت ازدواج.. 83جدول4-13-توزیع و درصد پاسخ های پنج گزینه ای لیکرتی به گویه های نگرشی نسبت به نوع زایمان 85جدول4-14- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای کنترل رفتار درک شده. 86جدول4-15-توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای هنجار ذهنی.. 88جدول4-16- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای تصویر بدنی.. 89جدول4-17- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای فردگرایی.. 91جدول4-18- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای نقش پزشک... 92جدول4-19-توزیع تصمیم نوع زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال.. 93جدول4-20- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت تحصیلات 94جدول4-21-توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت درآمد. 95جدول4-22-نتایج آزمون t پیرامون تصمیم روش زایمان بر حسب سن (زنانی که اولین فرزند خود را باردارند)96جدول4-23- نتایج آزمون t پیرامون قصد زایمان بر حسب سن (زنانی که دومین فرزند خود را باردارند)96جدول4-24-توزیع انتخاب نوع زایمان پاسخگویان بر حسب تعداد فرزند قصد شده. 97جدول4-25-توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب نگرش... 98جدول4-26- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب کنترل رفتار درک شده. 99جدول4-27- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب هنجار ذهنی.. 100جدول4-28- توزیع قصد زایمان پاسخگویان بر حسب تصویر بدنی.. 101جدول4-29- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب فردگرایی.. 102جدول4-30- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب نقش پزشک... 102جدول4-31-نوع بیمه به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 103جدول4-32- تصمیم نوع زایمان به تفکیک تعداد فرزندان در قید حیات.. 104جدول4-33-همبستگی بین متغیرهای مستقل، حاصل از همبستگی پیرسون 107جدول4-34- همبستگی بین متغیرهای مستقل (رتبهای) حاصل از همبستگی تائوکندال.. 107جدول4-35-ضرایب حاصل از همبستگیهای متغییرهای مستقل 108جدول4-36- متغیرهایی که وارد معادله شدند، نتایج مربوط به معنی داری و میزان تاثیر هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته111جدول4-37-نتایج مربوط به دو آماره لگاریتم درستنمایی و ضریب تعیین پزودو. 113جدول4-38-جدول طبقه بندی.. 115جدول4-39- نتایج آزمون اوم نی بوس... 115فهرست نمودارها عنوان نمودارها شماره صفحه نمودار 2-1-درصد زنان زایمان کرده به روش سزارین در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران،138914نمودار 4 -2- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب تعداد فرزند. 75نمودار4-3- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب قصد فرزندآوری.. 77نمودار 4-4-توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب توصیه به زایمان طبیعی و توصیه به سزارین.. 79نمودار 4 -5-توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان.. 80نمودار 4 -6-نمایش پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان قبل از بارداری.. 81نمودار 4 -7- مقایسه تصمیم روش زایمان قبل از بارداری و در زمان بارداری.. 82 فهرست شکلها عنوان شکلها شماره صفحه شکل 2-1- تئوری رفتار بخردانه و رفتار برنامهریزی شده. 29شکل 2-2- مدل مفهومی پژوهش... 37 مقدمهزايمان يكي از موهبتهاي الهي براي توليد نسل بشر بر روي زمين ميباشد كه از بدو تولد آدم تاكنون همواره ادامه داشته است. مكانيسم انجام زايمان يك فرايند خودبهخودي و بدون نياز به مداخله ميباشد كه سالهاي سال با سير طبيعي خود انجام شده است.با پيشرفت علم و تكنولوژي طي دهههاي اخير بشر به راههايي دست يافت كه با كمك عمل جراحي در مواردي كه جان مادر يا جنين در خطر بود به كمك آنها بشتابد ، كشف آنتيبيوتيكها و استفاده از دستگاهها و تجهيزات پيشرفته، نيز در اين زمينه به ياري بشر شتافت ( اسکات و جیمز[1] 1375).اما پس از چندي اين روش كه فقط براي استفاده در موارد اورژانس و براي نجات جان مادر و جنين ابداع شده بود در بين جوامع شيوع بيشتري پيدا كرد و به وسيلهاي براي فرار از درد زايمان مبدل شد، به طوريكه امروزه در بسياري از جوامع انجام زايمان با روش سزارين به يك فرهنگ مبدل گشته و بيش از نيمي از زنان داوطلبانه به انجام سزارين روي ميآورند و اين درحالي است كه انجام اين عمل جراحي خود عواقب بسيار زيادي براي مادر و جنين به همراه دارد از جمله عوارض بيهوشي، خونريزي، آمبولي، عفونت هاي بعد از عمل جراحي و مرگ و مير بيشتر مادران پس از انجام عمل سزارين، كه همه اين عوامل با همديگر به غير از ايجاد عوارض جسمي و رواني براي مادر، موجب 2 تا 3 برابر شدن هزينه زايمان براي مادر و خانواده ميشوند، همچنين ناتوانيهاي مادر پس از انجام سزارين موجب عدم توجه و رسيدگي كامل مادر و شيردهي صحيح نوزاد پس از تولد ميگرددMalcolm & Ian 1998:85)).با توجه به كليه عوارض بيان شده، شيوع اين عمل جراحي در اكثر كشورهاي غربي از جمله آمريكا تا حدود سال 1988 به 25 درصد رسيد ولي پس از آن با توجه بيشتر اين كشورها آمار سزارين تا سال 2000 به 8/21 درصد رسيد و پس از آن در همين حد ثابت ماند. سازمان بهداشت جهاني نيز در راستاي حفظ سلامت مادر و جنين هدف براي انجام سزارين تا سال 2010 را 15 درصد اعلام كرد (کانینگهام[2]،1376).در حالیکه در كشورهاي در حال توسعه، آمار و ارقام سزارين روزبهروز در حال افزایش است و كشور مـا نيز در اين گوي سبقت عقب نمانده بهطوريكه طبق آمار و ارقام اعلام شده در سال 1385 ميزان سزارين در كشور ما به 3/42 درصد رسيده و استان اصفهان نيز با داشتن 2/58 درصد سزارين مقام دوم را، در كشور داشته است (مرکز بهداشت استان اصفهان،1384) و در سال 1379 این میزان به 83/60 رسید(رشیدیان و همکاران،1391).از آنجایی که سزارین تکراری علت عمده انجام عمل سزارین به شمار میرود ( فدایی، 1375) و در سالهای آغازین قرن 21 در کشور ما تقریباً انجام زایمان طبیعی پس از سزارین قبلی به فراموشی سپرده شده است ( قرشی و اسماعیل زاده، 1383). لذا این سؤال مطرح است که آیا سزارین روی باروری تأثیر میگذارد؟ این سؤال در دو دهه گذشته ذهن تعدادی از پزشکان و محققان را به خود مشغول داشته است. یک مقاله مروری که در سال 1996 جهت پاسخ به این سؤال منتشر شد، شواهدی را دال بر احتمال کاهش باروری بر اثر سزارین ارائه نمودند (Hemminki, 1996:336). نتایج یک مطالعه در سال 1985 نشان داد که زنان اسکاندیناوی که تحت عمل سزارین قرار میگیرند نسبت به زنانی که زایمان واژینال انجام داده بودند، فرزندان کمتری داشتهاند (Hemminki et al., 1985:340). از آنجایی که یکی از سیاستهای جمعیتی مهم در حال حاضر ایران افزایش فرزندآوری به بیش از نرخ جانشینی میباشد، بنابراین با کاهش سزارین علاوه بر کاهش عوارض مربوط به سزارین ، میتوان احتمال فرزندآوری و باروری را در زنان بیشتر را تقویت کرد.با وجود اين آمار و ارقام و فاصله ما تا رسيدن به شعار سازمان بهداشت جهاني، لزوم انجام مداخلاتي در جهت يافتن علت اين افزايش و انجام راهكارهاي در جهت كاهش اين آمار و ارقام ضروري به نظر مي رسد.
بررسی عوامل تعیین کننده تصمیم سزارین در برابر زایمان طبیعی در زنان باردار شهر اصفهانword
چکیدهمیزان سزارین در ایران نسبت به دههی 1350 افزایش سه برابری داشته است، به طوریکه به گزارش سازمان جهانی بهداشت ایران در سال 2008 به لحاظ فراوانی سزارین در دنیا رتبهی دوم را دارا میباشد. سزارین در اصفهان نیز شیوع بالایی دارد. لذا هدف این مقاله بررسی عوامل تعیین کننده تصمیم سزارین در زنان باردار شهر اصفهان است. این مطالعه بر روی 400 زن 15 تا 49 ساله باردار که در ماههای پایانی بارداری بوده و برای وضع حمل به یکی از مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان مراجعه کرده بودند به روش پیمایش انجام شد .نمونهگیری به روش سهمیهای و آسان بود. داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته با 61 سوال و گویه جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که میانگین سنی زنان 26.6 سال (SD=4.4) بود. 9/73 درصد از زنان قصد انجام سزارین داشتند. نتایج تحلیل چند متغیره نشان داد که پس از کنترل تحصیلات، درآمد و تعداد فرزند قصد شده افراد، احتمال تصمیم سزارین با افزایش نقش پزشک (OR=1.33, P<0.001)، افزایش هنجار ذهنی (OR=1.19, P واژگان کلیدی: تعیین کنندهها، سزارین، زایمان طبیعی، ایران، اصفهانفهرست عنوان شماره صفحهفصل اول: سیمای پژوهش 1-1- مقدمه. 11-2- طرح مسئله. 21-3- ضرورت و اهمیت پژوهش... 41-4- اهداف پژوهش... 6فصل دوم: چارچوب نظری و مروری بر ادبیات تحقیق2-1- تاریخچه سزارین.. 82-2- تاریخچه سزارین در ایران 82-3- مقایسه معایب و مزایای زایمان طبیعی و سزارین 9 2-4- مقایسه میزان سزارین در جهان و کشور. 10 2-5 - پیشینه تجربی پژوهش... 152-5-1- مقدمهو پیشینه تجربی. 152- 5-2- نتیجهگیری22 2-6- مبانی نظری تحقیق.. 232-6-1- نظریه پزشکی شدن 232-6 -1-1- پزشکی شدن فرزندآوری و زایمان242-6- 1-2- تجزیه و تحلیل اخلاقی بر مبنای اصول چهارگانه در پزشکی 252-6- 1-2-1سودرسانی و عدم ضرررسانی.. 252-6- 1-2-2 احترام به استقلال فرد. 252-6- 1-2-3 عدالت 262-6- 1-2-4 رضایت آگاهانه. 262-6- 2 تئوری عمل بخردانه 272-6-3 تئوری رفتار برنامهریزی شده282-6-4 تئوری گذار دوم جمعیتی.. 302-6-4-1 فردگرایی.. 312-6-4-1-1 ریشهها و خواستگاههای فردگرایی312-6- 4-1-2فردگرایی در جامعهی ایران.. 322- 6-4-2 تصویر بدنی.. 332-7 چهارچوب نظری (مفهومی) تحقیق.. 352-8 فرضیات پژوهش 38فصل سوم: روششناسی تحقیق3-1 مقدمه 413-2 روش تحقیق.. 413-3 واحد تحلیل.. 423-4 جامعه آماری.. 423-2-3- روش نمونهگیری.. 423-6 حجم نمونه. 443-7 تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق.. 453-8 متغیرهای پژوهش... 463-8-1 متغیرهای وابسته تحقیق.. 463-8- 2 متغیرهای مستقل تحقیق.. 463-8- 2-1وضعیت اجتماعی اقتصادی. 463-8-2-2 متغیرهای جمعیتی.. 473-8-3 نگرش... 473-8-4 کنترل رفتار درکشده. 483-8-5 هنجار ذهنی.. 493-8-6 تصویر بدنی.. 503-8-7 فردگرایی.. 513-8- 8 نقش پزشک... 523-9 سطوح و واحد سنجش... 533-10 خطایابی دادهها533-11 اعتبار و پایایی.. 543-11-1 اعتبار. 543-11- 1-1 گزارش تحلیل عاملی تأییدی.. 563-11-1-1-1 گزارش تحلیل عامل برای گویههای نگرش... 563-11-1-1-2 گزارش تحلیل عامل برای گویههای کنترل رفتار درک شده. 573-11-1-1-3گزارش تحلیل عامل برای گویههایهنجار ذهنی.. 593-11- 1-1-4 گزارش تحلیل عامل برای گویههای تصویر بدنی.. 603-11-1-1-5 گزارش تحلیل عامل برای گویههای فردگرایی623-11-1-1-6 گزارش تحلیل عامل برای گویههای نقش پزشک... 633-11-2 پایایی (روایی)653-11-2-1 متغیر نگرش... 663-11-2-2 متغیر کنترل رفتار درک شده. 663-11-2-3 متغیر هنجار ذهنی.. 673-11-2-4 متغیر تصویر بدنی.. 673-11-2-5 متغیر فردگرایی.. 683-11-2-6 متغیر نقش پزشک... 683-12 ابزار گردآوری دادهها693-13 روش تجزیه و تحلیل دادهها69فصل چهارم: یافتههای تحقیق4-1- مقدمه. 724-2مشخصههای جمعیتشناسی، اجتماعی اقتصادی پاسخگویان.. 725-2- 1 وپژگیهای جمعیتی، اقتصادی-اجتماعی.. 724-2- 2 وضیت بیمه درمانی.. 734-2- 3وضعیت تعداد فرزندان زنده مانده. 744-2- 4 نوع زایمان قبلی.. 754- 2- 5 طول مدت بارداری.. 764-2-6 فرزند قصد شده. 764-2-7 توصیه سزارین 774-2-8 توصیه به زایمان طبیعی.. 784-2- 9 تصمیم روش زایمان 794-2- 10 تصمیم روش زایمان قبل از بارداری 804-2- 11 رایگان شدن زایمان طبیعی.. 824-2-12 مدت ازدواج.. 834-3 توصیف دادهها834-3-1 نگرش زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 844-3-2 کنترل رفتار درک شده زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 854-3-3 هنجار ذهنی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 874-3-4 تصویر بدنی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 884-3-5 فردگرایی زنان بارداری که تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی گرفتهاند. 894-3-6 نقش پزشک در تصمیم سزارین یا زایمان طبیعی زنان باردار 914-4 آمار استنباطی.. 924-4-1 رابطه وضعیت اشتغال با تصمیم نوع زایمان.. 934-4-2 رابطه وضعیت تحصیلات با تصمیم نوع زایمان.. 944-4-3 رابطه وضعیت درآمد با تصمیم نوع زایمان.. 954-4-4 رابطه وضعیت سن فرزندآوری با تصمیم نوع زایمان.. 964-4-5 رابطه قصد فرزندآوری با تصمیم نوع زایمان.. 974-4-6 رابطه نگرش با تصمیم نوع زایمان.. 984-4-7 رابطه کنترل رفتار درک شده با تصمیم نوع زایمان.. 994-4-8 رابطه هنجار ذهنی با تصمیم نوع زایمان.. 1004-4-9رابطه تصویر بدنی با تصمیم نوع زایمان.. 1014-4-10 رابطه فردگرایی با تصمیم نوع زایمان.. 1014-4-11 رابطهی نقش پزشک در تصمیم نوع زایمان.. 1024-4-12 وضعیت بیمه درمانی به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 1034-4-13 تعداد فرزندان در قید حیات به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 1044-5 خلاصهی نتایج تحلیل دو متغیرهی دادهها 1044-6 رگرسیون لجستیک دو وجهی.. 1064-6-1 آزمون های آماری مربوط به تأثیر هر متغیر پیش بین ( مستقل )1084-6-2 لگاریتم درستنمایی و ضریب تعیین 1134-6-3 ارزیابی احتمالات پیش بینی شده. 1144-6-4 ارزیابی مدل.. 115فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری5-1 بحث و نتیجهگیری.................................................................................................................................................. 1175-2 پیشنهادات.............................................................................................................................................................. 1245-2-1 پیشنهادات اجرایی در زمینهی سیاست گزاری............................................................................................ 1245-2-2پیشنهادات پژوهشی.......................................................................................................................................... 1245-3 محدودیت پژوهش................................................................................................................................................. 125فهرست منابعمنابع فارسی..................................................................................................................................................................... 126 منابع لاتین...................................................................................................................................................................... 130پیوستهاپرسشنامه........................................................................................................................................................................ 134فهرست جداولعنوان جداول شماره صفحهجدول2-1- رتبهبندی کشورها بر حسب میزان سزارین در سال 2008. 11جدول2-2- روش زایمان و مراقبت پس از زایمان در زنانی که در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران، زایمان زنده داشتند. 13جدول2-3- درصد زنان زایمان کرده در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران به تفکیک روش زایمان،1389. 15جدول3-1- توزیع درصدی و نسبی زایمان طبیعی و سزارین در بیمارستانهای منتخب شهر اصفهان طی ماه خرداد و تیر139044جدول3-2-سطوح سنجش متغیرهای تحقیق.. 53جدول3-3- نتایج آزمون کیزر و بارتلت در تحلیل عامل متغیر نگرش... 56جدول3-4- نتایج بار عامل برای متغیر نگرش... 57جدول3-5- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر کنترل رفتار درک شده. 58جدول3-6-نتایج بار عاملی برای متغیر کنترل رفتار درک شده. 58جدول3-7-نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر هنجار ذهنی.. 59جدول3-8-نتایج بار عامل متغیر هنجار ذهنی.. 60جدول3-9- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر تصویر بدنی.. 61جدول3-10- نتایج بار عامل برای متغیر تصویر بدنی.. 61جدول3-11- نتایج آزمون کیزر و بارتلت در تحلیل عامل برای متغیر فردگرایی.. 62جدول3-12- نتایج بار عامل برای متغیر فردگرایی.. 63جدول3-13- نتایج آزمون کیزر و بارتلت برای متغیر نقش پزشک... 64جدول3-14-نتایج بار عامل متغیر نقش پزشک... 64جدول3-15-نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر نگرش نسبت به زایمان طبیعی و سزارین.. 66جدول3-16- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل رفتار درک شده. 66جدول3-17- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر هنجار ذهنی.. 67جدول3-18- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل رفتار درک شده. 67جدول3-19-نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر کنترل فردگرایی.. 68جدول3-20- نتایج آزمون آلفای کرونباخ درباره متغیر نقش پزشک... 68جدول4-1- توزیع پاسخگویان بر حسب مشخصه های جمعیت شناسی ، اجتماعی اقتصادی.. 73جدول4-2- توزیع پاسخگویان بر حسب نوع بیمه. 74جدول4-3- توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تعداد فرزند. 74جدول4-4-توزیع پاسخگویان بر حسب نوع زایمان قبلی.. 75جدول4-5- توزیع پاسخگویان بر حسب طول مدت بارداری.. 76جدول4- 6- توزیع پاسخگویان بر حسب قصد فرزندآوری.. 77جدول4-7- توزیع پاسخگویان بر حسب توصیه به سزارین.. 78جدول4-8- توزیع پاسخگویان بر حسب توصیه به زایمان طبیعی78جدول4-9- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان.. 80جدول4-10- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیمی که قبل از بارداری در مورد روش زایمان داشتند81جدول4-11- توزیع پاسخگویان بر حسب تصمیم زایمان طبیعی به دلیل رایگان شدن.. 82جدول4-12- توزیع پاسخگویان بر حسب مدت ازدواج.. 83جدول4-13-توزیع و درصد پاسخ های پنج گزینه ای لیکرتی به گویه های نگرشی نسبت به نوع زایمان 85جدول4-14- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای کنترل رفتار درک شده. 86جدول4-15-توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای هنجار ذهنی.. 88جدول4-16- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای تصویر بدنی.. 89جدول4-17- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای فردگرایی.. 91جدول4-18- توزیع پاسخگویان بر حسب گویههای نقش پزشک... 92جدول4-19-توزیع تصمیم نوع زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال.. 93جدول4-20- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت تحصیلات 94جدول4-21-توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب وضعیت درآمد. 95جدول4-22-نتایج آزمون t پیرامون تصمیم روش زایمان بر حسب سن (زنانی که اولین فرزند خود را باردارند)96جدول4-23- نتایج آزمون t پیرامون قصد زایمان بر حسب سن (زنانی که دومین فرزند خود را باردارند)96جدول4-24-توزیع انتخاب نوع زایمان پاسخگویان بر حسب تعداد فرزند قصد شده. 97جدول4-25-توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب نگرش... 98جدول4-26- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب کنترل رفتار درک شده. 99جدول4-27- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب هنجار ذهنی.. 100جدول4-28- توزیع قصد زایمان پاسخگویان بر حسب تصویر بدنی.. 101جدول4-29- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب فردگرایی.. 102جدول4-30- توزیع تصمیم زایمان پاسخگویان بر حسب نقش پزشک... 102جدول4-31-نوع بیمه به تفکیک تصمیم نوع زایمان.. 103جدول4-32- تصمیم نوع زایمان به تفکیک تعداد فرزندان در قید حیات.. 104جدول4-33-همبستگی بین متغیرهای مستقل، حاصل از همبستگی پیرسون 107جدول4-34- همبستگی بین متغیرهای مستقل (رتبهای) حاصل از همبستگی تائوکندال.. 107جدول4-35-ضرایب حاصل از همبستگیهای متغییرهای مستقل 108جدول4-36- متغیرهایی که وارد معادله شدند، نتایج مربوط به معنی داری و میزان تاثیر هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته111جدول4-37-نتایج مربوط به دو آماره لگاریتم درستنمایی و ضریب تعیین پزودو. 113جدول4-38-جدول طبقه بندی.. 115جدول4-39- نتایج آزمون اوم نی بوس... 115فهرست نمودارها عنوان نمودارها شماره صفحه نمودار 2-1-درصد زنان زایمان کرده به روش سزارین در دو سال قبل از مطالعه شاخصهای چندگانه سلامت و جمعیت در ایران،138914نمودار 4 -2- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب تعداد فرزند. 75نمودار4-3- توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب قصد فرزندآوری.. 77نمودار 4-4-توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب توصیه به زایمان طبیعی و توصیه به سزارین.. 79نمودار 4 -5-توزیع درصدی پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان.. 80نمودار 4 -6-نمایش پاسخگویان بر حسب تصمیم روش زایمان قبل از بارداری.. 81نمودار 4 -7- مقایسه تصمیم روش زایمان قبل از بارداری و در زمان بارداری.. 82 فهرست شکلها عنوان شکلها شماره صفحه شکل 2-1- تئوری رفتار بخردانه و رفتار برنامهریزی شده. 29شکل 2-2- مدل مفهومی پژوهش... 37 مقدمهزايمان يكي از موهبتهاي الهي براي توليد نسل بشر بر روي زمين ميباشد كه از بدو تولد آدم تاكنون همواره ادامه داشته است. مكانيسم انجام زايمان يك فرايند خودبهخودي و بدون نياز به مداخله ميباشد كه سالهاي سال با سير طبيعي خود انجام شده است.با پيشرفت علم و تكنولوژي طي دهههاي اخير بشر به راههايي دست يافت كه با كمك عمل جراحي در مواردي كه جان مادر يا جنين در خطر بود به كمك آنها بشتابد ، كشف آنتيبيوتيكها و استفاده از دستگاهها و تجهيزات پيشرفته، نيز در اين زمينه به ياري بشر شتافت ( اسکات و جیمز[1] 1375).اما پس از چندي اين روش كه فقط براي استفاده در موارد اورژانس و براي نجات جان مادر و جنين ابداع شده بود در بين جوامع شيوع بيشتري پيدا كرد و به وسيلهاي براي فرار از درد زايمان مبدل شد، به طوريكه امروزه در بسياري از جوامع انجام زايمان با روش سزارين به يك فرهنگ مبدل گشته و بيش از نيمي از زنان داوطلبانه به انجام سزارين روي ميآورند و اين درحالي است كه انجام اين عمل جراحي خود عواقب بسيار زيادي براي مادر و جنين به همراه دارد از جمله عوارض بيهوشي، خونريزي، آمبولي، عفونت هاي بعد از عمل جراحي و مرگ و مير بيشتر مادران پس از انجام عمل سزارين، كه همه اين عوامل با همديگر به غير از ايجاد عوارض جسمي و رواني براي مادر، موجب 2 تا 3 برابر شدن هزينه زايمان براي مادر و خانواده ميشوند، همچنين ناتوانيهاي مادر پس از انجام سزارين موجب عدم توجه و رسيدگي كامل مادر و شيردهي صحيح نوزاد پس از تولد ميگرددMalcolm & Ian 1998:85)).با توجه به كليه عوارض بيان شده، شيوع اين عمل جراحي در اكثر كشورهاي غربي از جمله آمريكا تا حدود سال 1988 به 25 درصد رسيد ولي پس از آن با توجه بيشتر اين كشورها آمار سزارين تا سال 2000 به 8/21 درصد رسيد و پس از آن در همين حد ثابت ماند. سازمان بهداشت جهاني نيز در راستاي حفظ سلامت مادر و جنين هدف براي انجام سزارين تا سال 2010 را 15 درصد اعلام كرد (کانینگهام[2]،1376).در حالیکه در كشورهاي در حال توسعه، آمار و ارقام سزارين روزبهروز در حال افزایش است و كشور مـا نيز در اين گوي سبقت عقب نمانده بهطوريكه طبق آمار و ارقام اعلام شده در سال 1385 ميزان سزارين در كشور ما به 3/42 درصد رسيده و استان اصفهان نيز با داشتن 2/58 درصد سزارين مقام دوم را، در كشور داشته است (مرکز بهداشت استان اصفهان،1384) و در سال 1379 این میزان به 83/60 رسید(رشیدیان و همکاران،1391).از آنجایی که سزارین تکراری علت عمده انجام عمل سزارین به شمار میرود ( فدایی، 1375) و در سالهای آغازین قرن 21 در کشور ما تقریباً انجام زایمان طبیعی پس از سزارین قبلی به فراموشی سپرده شده است ( قرشی و اسماعیل زاده، 1383). لذا این سؤال مطرح است که آیا سزارین روی باروری تأثیر میگذارد؟ این سؤال در دو دهه گذشته ذهن تعدادی از پزشکان و محققان را به خود مشغول داشته است. یک مقاله مروری که در سال 1996 جهت پاسخ به این سؤال منتشر شد، شواهدی را دال بر احتمال کاهش باروری بر اثر سزارین ارائه نمودند (Hemminki, 1996:336). نتایج یک مطالعه در سال 1985 نشان داد که زنان اسکاندیناوی که تحت عمل سزارین قرار میگیرند نسبت به زنانی که زایمان واژینال انجام داده بودند، فرزندان کمتری داشتهاند (Hemminki et al., 1985:340). از آنجایی که یکی از سیاستهای جمعیتی مهم در حال حاضر ایران افزایش فرزندآوری به بیش از نرخ جانشینی میباشد، بنابراین با کاهش سزارین علاوه بر کاهش عوارض مربوط به سزارین ، میتوان احتمال فرزندآوری و باروری را در زنان بیشتر را تقویت کرد.با وجود اين آمار و ارقام و فاصله ما تا رسيدن به شعار سازمان بهداشت جهاني، لزوم انجام مداخلاتي در جهت يافتن علت اين افزايش و انجام راهكارهاي در جهت كاهش اين آمار و ارقام ضروري به نظر مي رسد.