چکیده این پژوهش با هدف «بررسی نقش رسانه در آموزش پیشگیری از ایدز از دیدگاه کارشناسان علوم ارتباطات اجتماعی» انجام شده است. از نظر هدف در نوع تحقیقات کاربردی قرار دارد. تلاش گردید که رسالت رسانه های جمعی «شامل تلویزیون، رسانه های مکتوب، اعلامیه ای، اینترنت و فضای مجازی و برنامه های رادیویی» در نقش آموزش و پیشگیری از بیماری ایدز مشخص شود. روش شناسی تحقیق نیز به صورت مطالعه اسنادی و پیمایش است. جامعه آماری تحقیق نیز دانشجویان کارشناسی ارشد و کارشناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد میبد می باشد. روش نمونه گیری به صورت در دسترس است و حجم نمونه نیز270 نفر در نظر گرفته شد. با استفاده از نرم افزارSPSS به تجزیه و تحلیل داده های آماری پرداخته شد و در یافته های تحقیق مشخص گردید که در سطح بندی رسانه ها" برنامه های تلویزیونی " دارای اولویت اول در مولفه های موثر بر آموزش پیشگیری از ایدز است و " رسانه های مکتوب " درای اولویت آخر می باشد. و کلیه فرضیات مطروحه در تحقیق تایید شدند. و نتیجه ای که از تحقیق حاضر بدست آمد، رسانه های جمعی بویژه تلویزیون نقش عمده و شاخصی در آموزش و پیشگیری از بیماری ایدز دارند. کلید واژه: رسانه های جمعی، تلویزیون، رادیو، رسانه های مکتوب، رسانه ها اعلامیه و پیامکی، اینترنت و فضای مجازی، پیشگیری از بیماری ایدز. فهرست عناوین صفحهفصل اول کلیات پژوهش............................................................................................................................9مقدمه........................................................................................................................................................101-1-بیان مسئله.........................................................................................................................................111-2-ضرورت و اهمیت انجام تحقیق..................................................................................................................131-3-اهداف تحقیق...................................................................................................................................151-4-فرضیه های تحقیق............................................................................................................................161-5-سوالات اساسی تحقیق......................................................................................................................161-6-تعاریف واژگان اساسی پژوهش.........................................................................................................171-7-روش پژوهش..................................................................................................................................19فصل دوم ادبیات و مبانی نظری تحقیق....................................................................................................21 مقدمه......................................................................................................................................................222-1-رسانه چيست..................................................................................................................................242-2-كاركردهاي رسانه هاي جمعي..........................................................................................................302-3- رسالترسانه‌هايجمعي................................................................................................................322-4-کارکردهای رسانه های جمعی در امر آموزش بهداشت و سلامت...........................................................342-5-شهرنشینی، رسانه و سلامت اجتماعی......................................................................................................462-6-نقش وکارکرد رسانه ها در زندگی روزمره.............................................................................................482-7-کارکردهای رسانه ها برای فرد........................................................................................................522-8-کارکردهای اجتماعی رسانه ها........................................................................................................532-9-وظایف اجتماعی وسایل ارتباط همگانی ................................................................................................572-10-کارکردهای فرهنگی رسانه ها........................................................................................................582-11-کارکردهای دیگر رسانه ها............................................................................................................592-12-روش های آموزش شهروندی.........................................................................................................632-13-نقش رسانه ها در آموزش مهارت های شهروندی..................................................................................642-14-تأثیر تکنولوژی های جدید بر آموزش شهروندی...................................................................................652-15-مبانی نظری پژوهش......................................................................................................................662-16-عصر دوم رسانه ها........................................................................................................................982-17-گونه شناسی رسانه ها..................................................................................................................1062-18-تعامل پذیری، نقطه عطف رسانه های نوین.........................................................................................1072-19-مدل مفهومی پژوهش...................................................................................................................1152-20-تاریخچه ایدز در جهان.........................................................................................................................1152-21-مرور سوابق داخلی و خارجی تحقیق...................................................................................................1153-فصل سوم روش شناسی تحقیق............................................................................................................144مقدمه...................................................................................................................................................................1453-1-روش پژوهش.................................................................................................................................1453-2-گام های اجرایی تحقیق....................................................................................................................1473-3-جامعه آماری تحقیق.........................................................................................................................1483-4-نمونه و نمونه گیری.........................................................................................................................1483-5-معرفی ابزارهای جمع آوری اطلاعات.......................................................................................................1483-6-روایی و پایایی.................................................................................................................................1503-7-روش تجزیه و تحلیل داده ها.............................................................................................................1584-فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها........................................................................................................160مقدمه.........................................................................................................................................................................1614-1-آمار توصیفی.........................................................................................................................................1614-2-آمار استنباطی........................................................................................................................................1755-فصل پنجم بحث و نتیجه گیری..................................................................................................................183 5-1-دستاوردهای پژوهش............................................................................................................................1845-2-نتایج توصیفی.......................................................................................................................................1875-3-نتایج تبیینی..........................................................................................................................................1915-4-محدودیت های تحقیق.........................................................................................................................1925-5-پیشنهادات و راهکارها..........................................................................................................................192منابع.............................................................................................................................................................195پیوست..........................................................................................................................................................200مقدمهقرن بیست ویکم از سوي سازمان آموزشي علمي و فرهنگي ملل متحد به نام عصر ارتباطات نام گذاري گرديد . پديده جهاني شدن و گسسته شدن مرزها بر اهميت و ضرورت شناخت كاركردهاي وسايل ارتباط جمعي و مخاطبان آن مي افزايد . نظريه ها در هر علم اساس شناخت عناصر وروابط حاكم بر آن علم مي باشد و به گونه اي اجتناب ناپذير شناخت آنها بر هر طالب علمي در آن زمينه واجب مي نمايد . بدون شناخت دقيق و درست از اجزاء و عناصر شكل دهنده هر علم نمي توان در مورد آن به ارزيابي و پيش بيني پرداخت و جهت آنرا در تبيين پديده ها تشخيص داد . علم ارتباطات از اين قاعده مستثني نبوده و نمي تواند باشد . با توجه به پيچيدگي هاي بالاي علوم اجتماعي و به ويژه دانش ارتباطات كه ابعاد سياسي، اجتماعي، فرهنگي ،اقتصادي ،حقوقي، فناوري و غيره را جملگي دربرمي گيرد تعداد نظرات در آن زياد و تنوع ديدگاهها فراوان است(باقریان،1387) . از سوي ديگر فعاليت ارتباطي بشر كه از آغاز زيست جمعي و اجتماعي با او همراه بود دچار تحولات فراوان شده ودر هر عصر به نوعي خاص جلوگر شده است . اينك كه در هزاره سوم تمدن بشري وارد عصر ارتباطات و اطلاعات شده است بر توجه و اثربخشي علم ارتباطات افزوده شده است و يكي از مطرح ترين علوم در عرصه روابط بشري به حساب مي آيد . امروزه رسانه هاي جمعي و وسايل ارتباطي نقش مهمي در تمامي كشورها برعهده دارند . از جمله نقش مهم رسانه های جمعی در آموزش همگانی به بشر در جهت حفظ سلامت، بهداشت و پیشگیری از بیماری های واگیردار و خطرناک است. درك دنياي پيرامون و اطلاع از حوادث و رويدادها به خوبي تاثيرات وسايل ارتباط جمعي را براي ما روشن مي سازد . در عصر جهاني شدن فرهنگ حالتي يكپارچه مي يابد و در گذر زمان تغيير و تحولات زندگي بشر و پاسخگويي به نيازهاي اساسي انديشه ها و دانستنيها اهميت وسايل ارتباط جمعي را محرز مي نمايد . گسترش تكنولوژی ارتباطات وایجاد تحولاتی شگرف در عرصه های مختلف فردی و اجتماعی سبب شده است تا بسیاری از صاحب نظران مسایل فرهنگی و اجتماعی این عصر را عصر ارتباطات نام گذاری كنند(بصیریان راد،1386).در فرایند گسترش فناوری اطلاعات و تأثیرگذاری آن در تاروپود زندگی مردم و جوامع انسانی سؤال اصلی این است كه در تكوین پدیده های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رسانه ها چه جایگاه و نقش و كاركردی را دارند و چگونه می توان از این دستاورد امروزی بشر، بهترین استفاده را در جهت رشد و تعالی جوامع انسانی نمود(بیات سید شهابی،1386).