چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین احساس بیهنجاری و امکان کنش ارتباطی صورت گرفت. بدین منظور با نظر به نظریهپردازان سنت فکری آنومی و فشار ساختاری از دورکیم تا مسنر و روزنفلد و تحقیقات انجام شده در این زمینه و همچنین نظریه کنش ارتباطی از یورگن هابرماس، مدلی نظری طراحی شد که مطابق با آن احساس بیهنجاری و ابعاد آن یعنی بیمعنایی و بیاعتمادی، بیقدرتی و بتوارگی پول در تعامل با یکدیگر بر امکان کنش ارتباطی اثرگذارند. با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای در شهروندان بالای 18 سال شهر مشهد 400 نفر بهعنوان نمونه، پرسشنامه کتبی را که متشکل از گویههای امکان کنش ارتباطی و احساس بیهنجاری و اطلاعات زمینهای بود؛ تکمیل کردند. ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که هر سه بعد احساس بیهنجاری با امکان کنش ارتباطی و نمره کلی احساس بیهنجاری با متغیر وابسته دارای همبستگی منفی و معنادار است. در بین متغیرهای زمینهای تنها تحصیلات رابطه مثبت و معناداری با امکان کنش ارتباطی نشان داد. مدل نهایی پژوهش با کمک ضرایب رگرسیون نشان داد که دو بعد بیمعنایی و بیاعتمادی و همچنین بیقدرتی مستقیماً امکان کنش ارتباطی را تبیین نمیکنند بلکه بهصورت غیر مستقیم از طریق بتوارگی پول تبیینکنندهی امکان کنش ارتباطیاند. نتایج با نظر به پژوهشهای پیشین و نظریههای این حیطه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.کلیدواژگان: امکان کنش ارتباطی، احساس بیهنجاری (آنومی)، بیمعنایی و بیاعتمادی، بیقدرتی، بتوارگی پول پیشگفتارانگیزه نوشتن این پایاننامه مانند هر پزوهش دیگری تلفیقی است از دغدغههای شخصی و واقعیات اجتماعی. به عبارت دیگر جدا کردن دغدغههای شخصی از واقعیتها و ساختارهای اجتماعی کمی محال به نظر میرسد. از این حیث که هر چیزی میتواند شاکله ای اجتماعی به خود بگیرد و ریشه در امر اجتماعی داشته باشد. زمانی که با بحاران گفتگو در عرصه های مختلف حیات اجتماعی مواجه میشویم حس استیصال و درماندگی شدیدی به آدمی دست میدهد. به عبارت رایج گره هایی که با دست باز میشوند را با دندان باز کردن هم پرسشی از سطح سازگاری را برمیانگیزد هم احساس درماندگی به بار میآورد.این موقعیتها در زندگی روزمره بسیارند و شاید در سطح فهم عوامانه پاسخی درخور نیابند جز زیر سرال بردن خرد و ویژگیهای روانی افرادی که از گفتگو امتناع میکنند. اما در جامعهشناسی هماره باید از این سطح عوامانه فراتر رفت و در پس ظاهر امور ساختاری را یافت که امکان گفتگو را از میان میبرد. در این سطح نیز میتوان سطوح و عناصر زیادی یافت اما آنچه بیشتر برای من واضح بود مسئله ی آنومی است که با شرایط مدرن و گذار به مدرنیته گره خوردگی عمیقی دارد لذا با این انگیزه نوشتن این پژوهش را آغاز کردم. فهرست مطالب فصل اول: کليات تحقيق. 11-1- طرح مسئله. 31-2- ضرورت و اهميت موضوع. 41-3- پرسشهاي پژوهش.. 51-4- اهداف تحقيق. 61-5- پيشينه پژوهش.. 61-5-1- پيشينه داخلي پژوهش هاي مرتبط با کنش ارتباطي.. 61-5-2- پيشينه خارجي پژوهش هاي مرتبط با کنش ارتباطي.. 81-5-3- پيشينه ي مرتبط با بیهنجاری.. 131-5-4- جمع بندي پيشينه تحقيق. 27فصل دوم: مباني نظري. 292-1- نظريهي کنشارتباطي. 302-2- نظريهي بیهنجاری يا آنومی. 372-4- چارچوب نظري. 472-5- فرضيات.. 55فصل سوم: روش پژوهش.. 563-1- مقدمه. 57 3-2- روش تحقيق. 573-3- معرفي ابزار جمع آوري اطلاعات.. 583-4- شيوه جمع آوري اطلاعات.. 593-5- واحد تحليل. 593-6- جمعيت آماري. 593-7- شيوه نمونهگيري. 603-8- تعيين حجم نمونه. 613-10- روشهاي آماري تحليل دادهها623-11- تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرهاي تحقيق. 633-9- تعيين اعتبار و پايايي ابزار اندازه گيري. 683-9-1- پايايي (قابليت اعتماد)683-9-2- اعتبار (روايي)69فصل چهارم. 71تجزيه و تحليل يافته ها714-1- مقدمه. 724-2- آماره های توصیفی. 724-3- آماره های توصیفی احساس بیهنجاری. 734-4- توصيف متغير وابسته پژوهش.. 87 4-5- آزمون فرضيه های پژوهش.. 964-6- ضرايب رگرسيون برای بررسی اثرابعاد احساس بی هنجاری بر امکان کنش ارتباطی. 100فصل پنجم: جمع بندي. 103و نتيجه گيري. 1035-1- مقدمه. 1045-2- تبيين يافته هاي توصيفي. 1045-3- يافته هاي استنباطي. 1055-3-1- تبيين فرضيه اصلي.. 1055-3-2- تبيين فرضيات فرعي.. 1065-4- تبيين مدل پژوهش و نظام فرضيات.. 1085-5- پيشنهادات.. 1125-5-1- پيشنهادات راهبردي.. 1125-5-2- پيشنهادهاي پژوهشي.. 112منابع و مآخذ. 114پيوست ها121
بررسي رابطه احساس بي هنجاري (آنومی) با امکان کنش ارتباطي
چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین احساس بیهنجاری و امکان کنش ارتباطی صورت گرفت. بدین منظور با نظر به نظریهپردازان سنت فکری آنومی و فشار ساختاری از دورکیم تا مسنر و روزنفلد و تحقیقات انجام شده در این زمینه و همچنین نظریه کنش ارتباطی از یورگن هابرماس، مدلی نظری طراحی شد که مطابق با آن احساس بیهنجاری و ابعاد آن یعنی بیمعنایی و بیاعتمادی، بیقدرتی و بتوارگی پول در تعامل با یکدیگر بر امکان کنش ارتباطی اثرگذارند. با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای در شهروندان بالای 18 سال شهر مشهد 400 نفر بهعنوان نمونه، پرسشنامه کتبی را که متشکل از گویههای امکان کنش ارتباطی و احساس بیهنجاری و اطلاعات زمینهای بود؛ تکمیل کردند. ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که هر سه بعد احساس بیهنجاری با امکان کنش ارتباطی و نمره کلی احساس بیهنجاری با متغیر وابسته دارای همبستگی منفی و معنادار است. در بین متغیرهای زمینهای تنها تحصیلات رابطه مثبت و معناداری با امکان کنش ارتباطی نشان داد. مدل نهایی پژوهش با کمک ضرایب رگرسیون نشان داد که دو بعد بیمعنایی و بیاعتمادی و همچنین بیقدرتی مستقیماً امکان کنش ارتباطی را تبیین نمیکنند بلکه بهصورت غیر مستقیم از طریق بتوارگی پول تبیینکنندهی امکان کنش ارتباطیاند. نتایج با نظر به پژوهشهای پیشین و نظریههای این حیطه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.کلیدواژگان: امکان کنش ارتباطی، احساس بیهنجاری (آنومی)، بیمعنایی و بیاعتمادی، بیقدرتی، بتوارگی پول پیشگفتارانگیزه نوشتن این پایاننامه مانند هر پزوهش دیگری تلفیقی است از دغدغههای شخصی و واقعیات اجتماعی. به عبارت دیگر جدا کردن دغدغههای شخصی از واقعیتها و ساختارهای اجتماعی کمی محال به نظر میرسد. از این حیث که هر چیزی میتواند شاکله ای اجتماعی به خود بگیرد و ریشه در امر اجتماعی داشته باشد. زمانی که با بحاران گفتگو در عرصه های مختلف حیات اجتماعی مواجه میشویم حس استیصال و درماندگی شدیدی به آدمی دست میدهد. به عبارت رایج گره هایی که با دست باز میشوند را با دندان باز کردن هم پرسشی از سطح سازگاری را برمیانگیزد هم احساس درماندگی به بار میآورد.این موقعیتها در زندگی روزمره بسیارند و شاید در سطح فهم عوامانه پاسخی درخور نیابند جز زیر سرال بردن خرد و ویژگیهای روانی افرادی که از گفتگو امتناع میکنند. اما در جامعهشناسی هماره باید از این سطح عوامانه فراتر رفت و در پس ظاهر امور ساختاری را یافت که امکان گفتگو را از میان میبرد. در این سطح نیز میتوان سطوح و عناصر زیادی یافت اما آنچه بیشتر برای من واضح بود مسئله ی آنومی است که با شرایط مدرن و گذار به مدرنیته گره خوردگی عمیقی دارد لذا با این انگیزه نوشتن این پژوهش را آغاز کردم. فهرست مطالب فصل اول: کليات تحقيق. 11-1- طرح مسئله. 31-2- ضرورت و اهميت موضوع. 41-3- پرسشهاي پژوهش.. 51-4- اهداف تحقيق. 61-5- پيشينه پژوهش.. 61-5-1- پيشينه داخلي پژوهش هاي مرتبط با کنش ارتباطي.. 61-5-2- پيشينه خارجي پژوهش هاي مرتبط با کنش ارتباطي.. 81-5-3- پيشينه ي مرتبط با بیهنجاری.. 131-5-4- جمع بندي پيشينه تحقيق. 27فصل دوم: مباني نظري. 292-1- نظريهي کنشارتباطي. 302-2- نظريهي بیهنجاری يا آنومی. 372-4- چارچوب نظري. 472-5- فرضيات.. 55فصل سوم: روش پژوهش.. 563-1- مقدمه. 57 3-2- روش تحقيق. 573-3- معرفي ابزار جمع آوري اطلاعات.. 583-4- شيوه جمع آوري اطلاعات.. 593-5- واحد تحليل. 593-6- جمعيت آماري. 593-7- شيوه نمونهگيري. 603-8- تعيين حجم نمونه. 613-10- روشهاي آماري تحليل دادهها623-11- تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرهاي تحقيق. 633-9- تعيين اعتبار و پايايي ابزار اندازه گيري. 683-9-1- پايايي (قابليت اعتماد)683-9-2- اعتبار (روايي)69فصل چهارم. 71تجزيه و تحليل يافته ها714-1- مقدمه. 724-2- آماره های توصیفی. 724-3- آماره های توصیفی احساس بیهنجاری. 734-4- توصيف متغير وابسته پژوهش.. 87 4-5- آزمون فرضيه های پژوهش.. 964-6- ضرايب رگرسيون برای بررسی اثرابعاد احساس بی هنجاری بر امکان کنش ارتباطی. 100فصل پنجم: جمع بندي. 103و نتيجه گيري. 1035-1- مقدمه. 1045-2- تبيين يافته هاي توصيفي. 1045-3- يافته هاي استنباطي. 1055-3-1- تبيين فرضيه اصلي.. 1055-3-2- تبيين فرضيات فرعي.. 1065-4- تبيين مدل پژوهش و نظام فرضيات.. 1085-5- پيشنهادات.. 1125-5-1- پيشنهادات راهبردي.. 1125-5-2- پيشنهادهاي پژوهشي.. 112منابع و مآخذ. 114پيوست ها121