چکیده:هدف پژوهش جاری توسعه و ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش در زنجیره تأمین خدمات دولت الکترونیکی و با تأکید بر مؤلفه تجارت الکترونیکی G2Cاست. بدین منظور محقق سازمان ثبتاحوال استان اصفهان را بهعنوان بستر پژوهش و دیدگاهها و نظرات خبرگان و متخصصان سازمان ثبتاحوال را بهعنوان منابع اصلی پژوهش انتخاب کرد. ایشان از مصاحبههای عمیق و مشاهده مستقیم برای گردآوری دادههای دستاول استفاده نمود. ضمن آنکه از برخی دادههای دستدوم نظیر مستندات موجود سازمان و ادبیات مروری در پیشینه پژوهش بهره برد. محقق بهمنظور تجزیه، تحلیل و ترکیب دادهها از رویههای روش پژوهش گراندد تئوری استفاده نموده است، همچنین او از تکنیکهای دادهکاوی متنی بهمنظور بررسی صحت و دقت نتایج حاصل از پژوهش استفاده نموده است. استفاده از روششناسی مذکور توسعه و ارائه مدلی را در پی داشت که ضمن تبیین چگونگی روابط مدیریت دانش، زنجیره تأمین خدمات و تجارت الکترونیکی G2C امکان استفاده بهینه از چرخه مدیریت دانش، در سازمانهای ارائهکننده خدمات دولت الکترونیکی را بیان میدارد و تأکید مینماید کاربرد مدل ارائهشده، بهرهوری سازمانهای ارائهکننده خدمات دولت الکترونیکی را افزایش میدهد. در مدل مذکور، 6 لایه تدوین و توسعه دادهشده است که عبارتاند از (1) فرهنگسازی، (2) استانداردها و آییننامهها، (3) سند راهبردی و خطمشی مدیریت دانش، (4) مکانیزمهای تشویقی، (5) زیرساخت فناوری و کاربرد IT، (6) چرخه مدیریت دانش. محقق پس از تدوین 6 لایه به توسعه چرخه مدیریت دانش و طراحی بهینه فرآیندهای مدیریت دانش در طول زنجیره تأمین خدمات پرداخته است و بیان میدارد استفاده از چرخه مدیریت دانش مذکور، امکان توسعه خدمات دولت الکترونیکی در حوزه خدماتی دولت به شهروندان را مهیا مینماید. چرخه مدیریت دانش توسعه دادهشده شامل مراحل (1) هدفگذاری دانش، (2) کاوش و شناسایی دانش، (3) خلق و مهار نمودن دانش، (4) سازماندهی دانش، (5) ترکیب و توسعه دانش، (6) ثبت و ضبط دانش، (7) تسهیم و نشر دانش، (8) درک دانش، (9) کاربرد دانش، (10) ارزیابی دانش و (11) نگهداشت دانش است. درنهایت مؤلفههای مدل ارائهشده با عوامل موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه دانشمندان مختلف مقایسه و درنتیجه کاربردی و تأثیرگذار بودن مدل مورد تائید قرار گرفت.واژگان کلیدی: مدیریت دانش، زنجیره تأمین، تجارت الکترونیکی G2C، گراندد تئوری، دادهکاویمتنی. فهرست مطالب فصل اول : مقدمه. 21-1- مقدمه و تاریخچه موضوع. 21-1-1- تعاریف و مدلهای دولت الکترونیک. 31-1-2- مدلهای اطلاع رسانی و ارائه خدمات دولت الکترونیک. 31-2- اهمیت موضوع. 81-3- اهداف تحقیق. 101-4- سوالات و فرضیات. 101-4-1- سوال اصلی. 101-4-2- سوالات فرعی. 111-5- کاربردهای تحقیق. 111-5-1- هدف اصلی. 111-5-2- هدف فرعی. 111-5-3- نوآوریهای پیش بینی شده. 111-5-4- روش و مراحل تحقیق. 111-6- ساختار پایاننامه. 131-7- خلاصه فصل اول. 13فصل دوم : مروری بر منابع تحقیق. 152-1- مقدمه. 152-2- مدیریت دانش. 152-2-1- تعریف. 152-2-2- ویژگیها و مشخصات. 162-2-3- ابعاد و اجزاء. 162-3- مفاهیم پایه در مدیریت دانش. 172-3-1- داده. 172-3-2- اطلاعات. 172-3-3- دانش. 182-3-4- روابط داده، اطلاعات و دانش. 182-4- طبقهبندی انواع دانش. 182-4-1- دانش آشکار. 182-4-2- دانش پنهان(نهفته). 192-4-3- دانش فردی. 192-4-4- دانش گروهی(سازمانی). 192-5- مدیریت زنجیره تامین خدمات. 192-5-1- مدیریت زنجیره تامین. 192-5-2- مدیریت زنجیره خدمات. 202-6- تجارت الکترونیکی. 202-7- تجارت الکترونیکیG2C.. 202-8- دولت الکترونیکی. 202-9- ضرورت مدیریت دانش در بخش خدمات دولت الکترونیکی. 212-10- اصول مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C 212-11- عوامل موفقیت مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 242-12- موانع مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C 242-13- اهداف مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه خدمات تجارت الکترونیکی G2C.. 262-14- انواع دستهبندی مدلهای مدیریت دانش. 272-15- مکاتب مدیریت دانش. 282-15-1- مکتب اقتصادی. 282-15-2- مکتب سازمانی. 282-15-3- مکتب استراتژیک. 282-16- ارزیابی رویههای مدیریت دانش. 282-16-1- مدل رائــو. 282-16-2- مدلKMAT. 292-16-3- مدل OECD.. 292-17- چرخههای مدیریت دانش. 302-17-1- چرخه مدیریت دانش ویگ. 302-17-2- چرخه مدیریت دانش مهیر وزاک. 302-17-3- چرخه مدیریت دانش مک الوری. 312-17-4- چرخه مدیریت دانش بیوکویتز و ویلیامز. 312-17-5- چرخه مدیریت دانش دالــکر. 322-18- انواع مدلهای مدیریت دانش. 322-18-1- مدل مدیریت دانشHicks. 322-18-2- مدل مدیریت دانشMark Mac Elroy. 322-18-3- مدل مدیریت دانشAPQC.. 332-18-4- مدل مدیریت دانشG Von Krogh & J Roos. 352-18-5- مدل مدیریت دانشAnderson Consulting. 352-18-6- مدل مدیریت دانشDi Bella&Nevis. 362-18-7- مدل مدیریت دانشChoo. 362-18-8- مدل مدیریت دانشWiig. 362-18-9- مدل مدیریت دانشSpek&Spijkernet372-18-10- مدل مدیریت دانشRuggles. 372-18-11- مدل مدیریت دانشODel372-18-12- مدل مدیریت دانشWeggeman. 372-18-13- مدل مدیریت دانشUTI382-18-14- مدل مدیریت دانشBoisot382-18-15- مدل مدیریت دانشAPOQ.. 392-18-16- مدل مدیریت دانشKeep&Daly&Ham.. 392-18-17- مدل مدیریت دانشGreen Wood. 392-18-18- مدل مدیریت دانشDavenport 7 Prusak. 392-18-19- مدل مدیریت دانشNewman&Conard. 402-18-20- مدل مدیریت دانشHjelmeruik&Kirkemi402-18-21- مدل مدیریت دانشPromote. 402-18-22- مدل مدیریت دانشBeek Man. 412-18-23- مدل مدیریت دانشHolsapple&Jashi412-18-24- مدل مدیریت دانشBukowitz&Willams. 422-18-25- مدل مدیریت دانشPawlowsky. 442-18-26- مدل مدیریت دانشProbst&Raub&Romhard. 442-18-27- مدل مدیریت دانشNonaka&Takeuchi462-19- فناوریهای مدیریت دانش. 462-19-1- مدیریت محتوا. 472-19-2- طبقه بندی دانش. 472-19-3- گروه افزار. 472-19-4- گروههای تسهیم تجربه برخط. 482-19-5- پرتالهای سازمانی. 482-19-6- تحلیل وطراحی شبکه های اجتماعی. 492-19-7- یادگیری الکترونیکی. 492-19-8- سیستم های مدیریت نوآوری و ایده. 492-20- مروری بر تحقیقات حوزه مدیریت دانش زنجیره تامین. 502-21- بهره وری مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات. 542-21-1- تعریف و مفاهیم بنیادین. 542-21-2- عوامل موثر بر بهرهوری. 552-21-3- ساختار اساسی افزایش بهرهوری. 552-21-4- برنامههای بهبود بهرهوری. 562-21-5- روش های اصلی بهبود بهره وری. 562-21-6- عناصر اصلی برنامه های بهبود بهرهوری. 582-22- تبیین شکافها و خلاءهای تحقیقات گذشته. 582-23- خلاصه فصل دوم. 58فصل سوم : روش تحقیق. 613-1- مقدمه. 613-2- انتخاب پارادایم تحقیق. 613-3- انتخاب روش تحقیق. 623-4- مفروضات تحقیق. 633-5- شرحی بر مرور ادبیات تحقیق. 643-6- شرحی بر گراندد تئوری(نظریه برخاسته از دادهها). 643-7- شرحی بر دادهکاوی متنی. 663-7-1- روش تحقیق و معماری پیشنهادی. 693-7-2- پردازش اطلاعات و داده. 693-7-2-1- سطح اول: واحد پردازش و ذخیرهسازی دانش. 703-7-2-1-1- خوشهبندی. 713-7-2-1-2- تشکیل پایگاه داده رابطهای. 723-7-2-2- سطح دوم: واحد پالایش دانش. 723-7-2-3- سطح سوم: واحد ردهبندی متن و کاربرد دانش. 733-7-3- تحلیل و طراحی. 733-7-3-1- الگوریتم نزدیکترین همسایه (K-NN). 743-7-3-2- الگوریتم بیز ساده (Naïve Bayes). 743-7-3-3- الگوریتم ماشینهای پشتیبان بردار (SVMs). 753-8- قلمرو تحقیق. 803-9- بستر تحقیق. 813-9-1- معرفی سازمان ثبت احوال کشور. 813-9-1-1- فعالیتهای اصلی سازمان در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 823-9-1-2- نقش سازمان ثبت احوال در تحقق دولت الکترونیکی. 843-9-1-3- سازمانهای همکار با سازمان ثبت احوال کشور. 853-10- چالشها و موانع ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات 853-11- نقاط قوت و فرصتهای ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات 863-12- جمعآوری و تحلیل دادهها. 863-13- چارچوب کلی پژوهش: شرحی بر شیوه بهکار گیری گراندد تئوری. 863-13-1- کلمات کلیدی. 863-13-2- گراندد تئوری (نظریه برخاسته از دادهها). 883-13-3- گامهای انجام پژوهش به روش گراندد تئوری. 903-13-4- مرحله مطالعات مقدماتی. 913-13-5- مرحله مطالعات اصلی. 923-13-6- انتخاب منابع اطلاعاتی. 933-13-7- شرحی بر انجام مصاحبه های عمیق. 943-13-8- ایجاد تمرکز در مصاحبه ها. 943-13-9- یاداشت برداری. 953-13-10- یادآورها و دیاگرامها. 953-13-11- ایجاد تعادل بین اصل بیطرفی و حساسیت نظری. 963-13-11-1- بی طرفی. 963-13-11-2- پیروی از رویکرد تفکر مقایسه ای. 973-13-11-3- کسب دیدگاههای متعدد نسبت به یک واقعه. 973-13-11-4- بازگشت دورهای به عقب و طرح دوبارهی پرسشها. 983-13-11-5- اتخاذ تفکر شکاکانه. 983-13-11-6- پیروی از رویه های تحقیق. 983-13-11-7- حساسیت نظری. 983-13-12- نمونهگیری نظری. 1003-13-13- مراحل کدگذاری در روش گراندد تئوری. 1023-13-13-1- گام 1: کدگذاری باز. 1023-13-13-2- گام 2: کدگذاری محوری. 1033-13-13-3- گام 3: کدگذاری انتخابی(گزینشی). 1053-14- تحلیل متون به روش دادهکاوی متنی جهت شکلگیری نظریه نهایی. 1053-15- ارزیابی کیفیت دادهها و تفسیرها. 1063-16- گامهای پژوهش در یک نگاه. 1073-17- نرم افزارMAXQDA.. 1083-18- خلاصه فصل سوم. 108فصل چهارم : یافتههای اصلی تحقیق. 1104-1- مقدمه. 1104-2- ورود به میدان پژوهش. 1104-3- مصاحبه. 1114-4- آغاز کدگذاری دادهها. 1124-4-1- گام اول: کدگذاری باز. 1134-4-2- شکلدهی مقولات و طبقات اصلی. 1234-4-3- گام دوم: کدگذاری محوری. 1344-4-4- یاداشتها. 1374-4-5- یادآورها و دیاگرامها. 1414-4-6- کاربرد دادهکاوی متنی. 1424-4-6-1- استفاده از دادهکاوی متنی جهت بررسی صحت و دقت کدگذاریها. 1424-4-7- گام سوم: کدگذاری انتخابی(گزینشی). 145. 147. 1474-5- ارائه مدل مفومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 1474-6- خلاصه فصل چهارم. 150فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادها. 1535-1- مقدمه. 1535-2- یافتههای اصلی تحقیق. 1555-2-1- چارچوب مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات تجارت الکترونیکی G2C 1555-2-2- مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات تجارت الکترونیکی G2C 1575-3- نوآوری و خلاقیت. 1605-4- محدودیتهای تحقیق. 1605-5- پیشنهادها. 1605-6- خلاصه فصل پنجم. 161منابع :. 162 فهرست جداولجدول (3-1) مولفههای پژوهش در تحقیقات کمی و کیفی62جدول (3-2) مقایسه عملکرد طبقهبندیهای مختلف79جدول (3-3) بهکارگیری گراندد تئوری در پژوهش89جدول (4-1) کدگذاری اولیه مصاحبه اول114جدول (4-2) کدگذاری اولیه مصاحبه دوم115جدول (4-3) کدگذاری اولیه مصاحبه سوم116جدول (4-4) کدگذاری اولیه مصاحبه چهارم117جدول (4-5) کدگذاری اولیه مصاحبه پنجم118جدول (4-6) کدگذاری اولیه مصاحبه ششم119جدول (4-7) کدگذاری اولیه مصاحبه هفتم120جدول (4-8) کدگذاری اولیه مصاحبه هشتم121جدول (4-9) کدگذاری اولیه مصاحبه نهم122جدول (4-10) کدگذاری ثانویه مصاحبه اول123جدول (4-11) کدگذاری ثانویه مصاحبه دوم124جدول (4-12) کدگذاری ثانویه مصاحبه سوم125جدول (4-13) کدگذاری ثانویه مصاحبه چهارم126جدول (4-14) کدگذاری ثانویه مصاحبه پنجم127جدول (4-15) کدگذاری ثانویه مصاحبه ششم128جدول (4-16) کدگذاری ثانویه مصاحبه هفتم129جدول (4-17) کدگذاری ثانویه مصاحبه هشتم130جدول (4-18) کدگذاری ثانویه مصاحبه نهم131جدول (4-19) شکلدهی طبقات کلی از مقولات132جدول (4-20) تشریح نظریه نهائی (چارچوب مفهومی)145جدول (5-1) عوامل موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه دانشمندان مختلف Okounoye (2003)154 فهرست اشکال و نمودارهاشکل(1-1) مدل دولت الکترونیکپیشنهادی کنفرانس پالرمو7شکل(1-2) گامهای کلی پژوهش12شکل(2-1) نمودار جزئیات راه کارهای مدیریت دانش (تاجفر، ا; هوشمند، ه; میرزائیونی، س. 1393)50شکل(3-1) ویژگیهای گراندد تئوری(گلاسر و اشتراوس)65شکل (3-2): فرایند متنکاوی به عنوان فرایند تعاملی و تکرار شونده.67شکل (3-3) دادهکاوی متنی برای کشف دانش در پایین دست و راه حل های مدیریت69شکل (3-4) سیستم ردهبندی متن و مدیریت دانش مبتنی MKTPKS72شکل (3-5) نمایش نامزدهای مجموعه termset76شکل (3-6) مقایسه دقت طبقهبندی با استفاده از معیار F79شکل (3-7) مراحل و فعالیتهای پژوهش گراندد تئوری91شکل (3-8) مدل پارادایم کدگذاری محوری (منبع: بازرگان،1387: 102)104شکل(3-9) گامهای پژوهش در یک نگاه107شکل (4-1) کدگذاری محوری براساس مدل پارادایم135شکل (4-2) چارچوب نهائی شکلگرفته از نظریه نهائی147شکل (4-3) ضرورت، موانع، الزامات مدیریت دانش148شکل (4-4) مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین تجارت الکترونیکی G2C149 فصل اول مقدمه و کلیات پژوهشبا رشد و توسعه فناوری اطلاعات و بهخصوص تجارت الکترونیکی زندگی روزمره انسانها دستخوش تغییرات عمده گردیده است. تجارت الکترونیکی روشی را بیان میدارد که در آن تراکنشهای تجاری روی شبکهها بهخصوص شبکه اینترنت انجام میپذیرد. این تراکنشها شامل خرید و فروش الکترونیکی کالاها، خدمات و اطلاعات است. برنامههای خاص تجارت الکترونیکی، از قبیل ارائه خدمات الکترونیکی دولت به شهروندان بهسرعت در حال رشد و توسعه میباشند ولی تجارت الکترونیکی فقط خرید و فروش و ارائه خدمات الکترونیکی نمیباشد، بلکه ارتباط، همکاری و کشف و انتشار اطلاعات بهصورت الکترونیکی نیز در این حوزه قرار میگیرد. فناوری اطلاعات، حکومتها و نهادهای اجرائی حاکمیت را نیز تحت تأثیر خود قرار میدهد که دراینبین مفهوم دولت الکترونیکی و شهروند الکترونیکی مطرح میگردد. [1] با توجه به این مطلب که ساختار اصلی دولت الکترونیکی، ارتباط و تعاملاتی است که دولت با شهروندان (G2C[1])، بنگاههای اقتصادی (G2B[2])، کارکنان (G2E[3]) و سایر مؤسسات دولتی (G2G[4]) برقرار میسازد، لذا بررسی مؤلفهها و شاخصها در این چهار حوزه جزء عوامل کلیدی در تحقق اهداف دولت الکترونیکی[5] است. از سوی دیگر پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و درنتیجه، پیدایش ابزارهای ارتباطی و اطلاعرسانی نوین و بسیار پیشرفته در دنیای امروز، شکلهای نوینی از نحوه انجام کارها و ارائه خدمات را پدید آورده است که موجب افزایش دقت، سرعت و شفافیت و کاهش زمان و هزینه و درنتیجه، بهبود کیفی و کمی انجام کارها و خدمات شده است. تسهیلاتی که این فناوری برای انجام امور در اختیار میگذارد به نحوی است که باعث گردیده استفاده از این ابزارهای نوین بهسرعت در حال گسترش باشد. پیشبینی میشود در آینده نزدیک این شیوه به ابزار مسلط انجام کار و نحوه ارائه خدمت تبدیل گردد. تأثیرات بنیانی و شگرفی که استفاده از این فناوری بر جای میگذارد، بهگونهای است که بدون استفاده از آن، ساختار اداری حتی باوجود پیشرفت در تمامی زمینههای دیگر، از کارایی مطلوب برخوردار نخواهد بود. ازاینرو، بسیاری از کشورها سعی در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام اداری خود و اطلاعرسانی و ارائه خدمات از طریق این ابزارها و بهطور خلاصه، تحقق دولت الکترونیکی هستند. مطالعات و بررسیهای انجامشده در این خصوص حاکی از آن است که تلاش و رقابت گستردهای در این زمینه میان کشورها در جریان است.[2]هدف دولت الکترونیک ارائه خدمات بهتر، با هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر است؛ ولی نمیتوان استاندارد مشخصی برای سایر ویژگیهای آن معرفی کرد، زیرا هر دولتی میتواند با توجه به نیازهای جامعه خودش نظام دولت الکترونیک را پایهریزی کند.[2]هدف اصلی تحقق دولت الکترونیکی، ارائه خدمات مؤثر و کارآمد به شهروندان با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات است، بهگونهای که دولت، بیشتر و بهتر پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد. از مزایای استفاده از فناوری اطلاعات در تعامل میان مردم و دولت، میتوان موارد زیر را نام برد:1- قابلیت ارائه اطلاعات و خدمات در تمام اوقات شبانهروز.2- عدم نیاز به مراجعه حضوری برای دریافت اطلاعات و خدمات.3- ارائه اطلاعات و خدمات سریع و مطمئن.4- افزایش اثربخشی و کارایی و کاهش هزینههای دولت.برای موفقیت در دستیابی به دولت الکترونیک به چند تحول اساسی در سیستم دولتی نیاز است که مهمترین آنها به شرح زیر میباشند:1- جایگزینی دولتِ شهروند ـ محور بهجای دولتِ دیوان ـ محور.2- پاسخگویی و شفافیت بیشتر بهجای تصمیمگیریهای غیر شفاف.3- سیاستگذاری بر اساس واقعیتها و تحلیل دادهها.4- تغییر نقش دولت از حالت دستوری به شکل پیشنهادی.برای تحقق دولت الکترونیکی و چگونگی اطلاعرسانی و ارائه خدمات، مدلهای مختلفی تاکنون ایجادشده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود.[2]1- مدل انتشاری: مبنای این مدل، انتشار اطلاعات دستگاهها و سازمانهای دولتی برای همه اقشار جامعه است تا بر اساس آن بتوانند بهتر تصمیمگیری کنند. این مدل به شهروندان کمک میکند که بدانند چه خدمات دولتی ارائه میشوند و چگونه میتوان به آنها دسترسی پیدا کرد. همچنین در این مدل، اطلاعات مربوط به اقدامات و عملکرد دولت در اختیار حوزه وسیعتری از مردم قرار میگیرد.مزیت این مدل آن است که یک شهروند مطلع بهتر میتواند از خدمات ارائهشده استفاده کند. استفاده از این مدل وضعیت فقدان اطلاعات که در کشورهای درحالتوسعه متداول است، را اصلاح میکند. از ویژگیهای اصلی این مدل عبارتاند از:2- مدل جریان اطلاعات حساس: این مدل مبتنی بر انتشار اطلاعات حساس موردنیاز مخاطبان خاص است. اطلاعات حساس در یک دولت ناکارآمد به سهولت در دسترس قرار نمیگیرند. بهعنوانمثال میتوان اطلاعات مربوط به فساد درباره یک سازمان یا زیرمجموعههای آن را بهصورت online به سازمانهای بازرسی اطلاع داد و یا اطلاعاتی را در اختیار گروههای خاصی قرارداد که معمولاً افشا نمیشوند، مانند اطلاعات در مورد اثرات مخرب زیستمحیطی صنایع مختلف.3- مدل تحلیل مقایسهای: این مدل برای کشورهای درحالتوسعه از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مدل نقاط ضعف و قوت دولت باهم مقایسه شده و جنبههای مختلف نقاط ضعف و اثر آن بر مردم بررسی و تحلیل میشود. این مقایسه را میتوان دریک بازه زمانی انجام داد تا بتوان با تحلیل وضعیت گذشته و آینده، میزان اثربخشی را تعیین نمود.
ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تأمین تجارت الکترونیکی G2C
چکیده:هدف پژوهش جاری توسعه و ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش در زنجیره تأمین خدمات دولت الکترونیکی و با تأکید بر مؤلفه تجارت الکترونیکی G2Cاست. بدین منظور محقق سازمان ثبتاحوال استان اصفهان را بهعنوان بستر پژوهش و دیدگاهها و نظرات خبرگان و متخصصان سازمان ثبتاحوال را بهعنوان منابع اصلی پژوهش انتخاب کرد. ایشان از مصاحبههای عمیق و مشاهده مستقیم برای گردآوری دادههای دستاول استفاده نمود. ضمن آنکه از برخی دادههای دستدوم نظیر مستندات موجود سازمان و ادبیات مروری در پیشینه پژوهش بهره برد. محقق بهمنظور تجزیه، تحلیل و ترکیب دادهها از رویههای روش پژوهش گراندد تئوری استفاده نموده است، همچنین او از تکنیکهای دادهکاوی متنی بهمنظور بررسی صحت و دقت نتایج حاصل از پژوهش استفاده نموده است. استفاده از روششناسی مذکور توسعه و ارائه مدلی را در پی داشت که ضمن تبیین چگونگی روابط مدیریت دانش، زنجیره تأمین خدمات و تجارت الکترونیکی G2C امکان استفاده بهینه از چرخه مدیریت دانش، در سازمانهای ارائهکننده خدمات دولت الکترونیکی را بیان میدارد و تأکید مینماید کاربرد مدل ارائهشده، بهرهوری سازمانهای ارائهکننده خدمات دولت الکترونیکی را افزایش میدهد. در مدل مذکور، 6 لایه تدوین و توسعه دادهشده است که عبارتاند از (1) فرهنگسازی، (2) استانداردها و آییننامهها، (3) سند راهبردی و خطمشی مدیریت دانش، (4) مکانیزمهای تشویقی، (5) زیرساخت فناوری و کاربرد IT، (6) چرخه مدیریت دانش. محقق پس از تدوین 6 لایه به توسعه چرخه مدیریت دانش و طراحی بهینه فرآیندهای مدیریت دانش در طول زنجیره تأمین خدمات پرداخته است و بیان میدارد استفاده از چرخه مدیریت دانش مذکور، امکان توسعه خدمات دولت الکترونیکی در حوزه خدماتی دولت به شهروندان را مهیا مینماید. چرخه مدیریت دانش توسعه دادهشده شامل مراحل (1) هدفگذاری دانش، (2) کاوش و شناسایی دانش، (3) خلق و مهار نمودن دانش، (4) سازماندهی دانش، (5) ترکیب و توسعه دانش، (6) ثبت و ضبط دانش، (7) تسهیم و نشر دانش، (8) درک دانش، (9) کاربرد دانش، (10) ارزیابی دانش و (11) نگهداشت دانش است. درنهایت مؤلفههای مدل ارائهشده با عوامل موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه دانشمندان مختلف مقایسه و درنتیجه کاربردی و تأثیرگذار بودن مدل مورد تائید قرار گرفت.واژگان کلیدی: مدیریت دانش، زنجیره تأمین، تجارت الکترونیکی G2C، گراندد تئوری، دادهکاویمتنی. فهرست مطالب فصل اول : مقدمه. 21-1- مقدمه و تاریخچه موضوع. 21-1-1- تعاریف و مدلهای دولت الکترونیک. 31-1-2- مدلهای اطلاع رسانی و ارائه خدمات دولت الکترونیک. 31-2- اهمیت موضوع. 81-3- اهداف تحقیق. 101-4- سوالات و فرضیات. 101-4-1- سوال اصلی. 101-4-2- سوالات فرعی. 111-5- کاربردهای تحقیق. 111-5-1- هدف اصلی. 111-5-2- هدف فرعی. 111-5-3- نوآوریهای پیش بینی شده. 111-5-4- روش و مراحل تحقیق. 111-6- ساختار پایاننامه. 131-7- خلاصه فصل اول. 13فصل دوم : مروری بر منابع تحقیق. 152-1- مقدمه. 152-2- مدیریت دانش. 152-2-1- تعریف. 152-2-2- ویژگیها و مشخصات. 162-2-3- ابعاد و اجزاء. 162-3- مفاهیم پایه در مدیریت دانش. 172-3-1- داده. 172-3-2- اطلاعات. 172-3-3- دانش. 182-3-4- روابط داده، اطلاعات و دانش. 182-4- طبقهبندی انواع دانش. 182-4-1- دانش آشکار. 182-4-2- دانش پنهان(نهفته). 192-4-3- دانش فردی. 192-4-4- دانش گروهی(سازمانی). 192-5- مدیریت زنجیره تامین خدمات. 192-5-1- مدیریت زنجیره تامین. 192-5-2- مدیریت زنجیره خدمات. 202-6- تجارت الکترونیکی. 202-7- تجارت الکترونیکیG2C.. 202-8- دولت الکترونیکی. 202-9- ضرورت مدیریت دانش در بخش خدمات دولت الکترونیکی. 212-10- اصول مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C 212-11- عوامل موفقیت مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 242-12- موانع مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C 242-13- اهداف مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه خدمات تجارت الکترونیکی G2C.. 262-14- انواع دستهبندی مدلهای مدیریت دانش. 272-15- مکاتب مدیریت دانش. 282-15-1- مکتب اقتصادی. 282-15-2- مکتب سازمانی. 282-15-3- مکتب استراتژیک. 282-16- ارزیابی رویههای مدیریت دانش. 282-16-1- مدل رائــو. 282-16-2- مدلKMAT. 292-16-3- مدل OECD.. 292-17- چرخههای مدیریت دانش. 302-17-1- چرخه مدیریت دانش ویگ. 302-17-2- چرخه مدیریت دانش مهیر وزاک. 302-17-3- چرخه مدیریت دانش مک الوری. 312-17-4- چرخه مدیریت دانش بیوکویتز و ویلیامز. 312-17-5- چرخه مدیریت دانش دالــکر. 322-18- انواع مدلهای مدیریت دانش. 322-18-1- مدل مدیریت دانشHicks. 322-18-2- مدل مدیریت دانشMark Mac Elroy. 322-18-3- مدل مدیریت دانشAPQC.. 332-18-4- مدل مدیریت دانشG Von Krogh & J Roos. 352-18-5- مدل مدیریت دانشAnderson Consulting. 352-18-6- مدل مدیریت دانشDi Bella&Nevis. 362-18-7- مدل مدیریت دانشChoo. 362-18-8- مدل مدیریت دانشWiig. 362-18-9- مدل مدیریت دانشSpek&Spijkernet372-18-10- مدل مدیریت دانشRuggles. 372-18-11- مدل مدیریت دانشODel372-18-12- مدل مدیریت دانشWeggeman. 372-18-13- مدل مدیریت دانشUTI382-18-14- مدل مدیریت دانشBoisot382-18-15- مدل مدیریت دانشAPOQ.. 392-18-16- مدل مدیریت دانشKeep&Daly&Ham.. 392-18-17- مدل مدیریت دانشGreen Wood. 392-18-18- مدل مدیریت دانشDavenport 7 Prusak. 392-18-19- مدل مدیریت دانشNewman&Conard. 402-18-20- مدل مدیریت دانشHjelmeruik&Kirkemi402-18-21- مدل مدیریت دانشPromote. 402-18-22- مدل مدیریت دانشBeek Man. 412-18-23- مدل مدیریت دانشHolsapple&Jashi412-18-24- مدل مدیریت دانشBukowitz&Willams. 422-18-25- مدل مدیریت دانشPawlowsky. 442-18-26- مدل مدیریت دانشProbst&Raub&Romhard. 442-18-27- مدل مدیریت دانشNonaka&Takeuchi462-19- فناوریهای مدیریت دانش. 462-19-1- مدیریت محتوا. 472-19-2- طبقه بندی دانش. 472-19-3- گروه افزار. 472-19-4- گروههای تسهیم تجربه برخط. 482-19-5- پرتالهای سازمانی. 482-19-6- تحلیل وطراحی شبکه های اجتماعی. 492-19-7- یادگیری الکترونیکی. 492-19-8- سیستم های مدیریت نوآوری و ایده. 492-20- مروری بر تحقیقات حوزه مدیریت دانش زنجیره تامین. 502-21- بهره وری مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات. 542-21-1- تعریف و مفاهیم بنیادین. 542-21-2- عوامل موثر بر بهرهوری. 552-21-3- ساختار اساسی افزایش بهرهوری. 552-21-4- برنامههای بهبود بهرهوری. 562-21-5- روش های اصلی بهبود بهره وری. 562-21-6- عناصر اصلی برنامه های بهبود بهرهوری. 582-22- تبیین شکافها و خلاءهای تحقیقات گذشته. 582-23- خلاصه فصل دوم. 58فصل سوم : روش تحقیق. 613-1- مقدمه. 613-2- انتخاب پارادایم تحقیق. 613-3- انتخاب روش تحقیق. 623-4- مفروضات تحقیق. 633-5- شرحی بر مرور ادبیات تحقیق. 643-6- شرحی بر گراندد تئوری(نظریه برخاسته از دادهها). 643-7- شرحی بر دادهکاوی متنی. 663-7-1- روش تحقیق و معماری پیشنهادی. 693-7-2- پردازش اطلاعات و داده. 693-7-2-1- سطح اول: واحد پردازش و ذخیرهسازی دانش. 703-7-2-1-1- خوشهبندی. 713-7-2-1-2- تشکیل پایگاه داده رابطهای. 723-7-2-2- سطح دوم: واحد پالایش دانش. 723-7-2-3- سطح سوم: واحد ردهبندی متن و کاربرد دانش. 733-7-3- تحلیل و طراحی. 733-7-3-1- الگوریتم نزدیکترین همسایه (K-NN). 743-7-3-2- الگوریتم بیز ساده (Naïve Bayes). 743-7-3-3- الگوریتم ماشینهای پشتیبان بردار (SVMs). 753-8- قلمرو تحقیق. 803-9- بستر تحقیق. 813-9-1- معرفی سازمان ثبت احوال کشور. 813-9-1-1- فعالیتهای اصلی سازمان در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 823-9-1-2- نقش سازمان ثبت احوال در تحقق دولت الکترونیکی. 843-9-1-3- سازمانهای همکار با سازمان ثبت احوال کشور. 853-10- چالشها و موانع ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات 853-11- نقاط قوت و فرصتهای ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات 863-12- جمعآوری و تحلیل دادهها. 863-13- چارچوب کلی پژوهش: شرحی بر شیوه بهکار گیری گراندد تئوری. 863-13-1- کلمات کلیدی. 863-13-2- گراندد تئوری (نظریه برخاسته از دادهها). 883-13-3- گامهای انجام پژوهش به روش گراندد تئوری. 903-13-4- مرحله مطالعات مقدماتی. 913-13-5- مرحله مطالعات اصلی. 923-13-6- انتخاب منابع اطلاعاتی. 933-13-7- شرحی بر انجام مصاحبه های عمیق. 943-13-8- ایجاد تمرکز در مصاحبه ها. 943-13-9- یاداشت برداری. 953-13-10- یادآورها و دیاگرامها. 953-13-11- ایجاد تعادل بین اصل بیطرفی و حساسیت نظری. 963-13-11-1- بی طرفی. 963-13-11-2- پیروی از رویکرد تفکر مقایسه ای. 973-13-11-3- کسب دیدگاههای متعدد نسبت به یک واقعه. 973-13-11-4- بازگشت دورهای به عقب و طرح دوبارهی پرسشها. 983-13-11-5- اتخاذ تفکر شکاکانه. 983-13-11-6- پیروی از رویه های تحقیق. 983-13-11-7- حساسیت نظری. 983-13-12- نمونهگیری نظری. 1003-13-13- مراحل کدگذاری در روش گراندد تئوری. 1023-13-13-1- گام 1: کدگذاری باز. 1023-13-13-2- گام 2: کدگذاری محوری. 1033-13-13-3- گام 3: کدگذاری انتخابی(گزینشی). 1053-14- تحلیل متون به روش دادهکاوی متنی جهت شکلگیری نظریه نهایی. 1053-15- ارزیابی کیفیت دادهها و تفسیرها. 1063-16- گامهای پژوهش در یک نگاه. 1073-17- نرم افزارMAXQDA.. 1083-18- خلاصه فصل سوم. 108فصل چهارم : یافتههای اصلی تحقیق. 1104-1- مقدمه. 1104-2- ورود به میدان پژوهش. 1104-3- مصاحبه. 1114-4- آغاز کدگذاری دادهها. 1124-4-1- گام اول: کدگذاری باز. 1134-4-2- شکلدهی مقولات و طبقات اصلی. 1234-4-3- گام دوم: کدگذاری محوری. 1344-4-4- یاداشتها. 1374-4-5- یادآورها و دیاگرامها. 1414-4-6- کاربرد دادهکاوی متنی. 1424-4-6-1- استفاده از دادهکاوی متنی جهت بررسی صحت و دقت کدگذاریها. 1424-4-7- گام سوم: کدگذاری انتخابی(گزینشی). 145. 147. 1474-5- ارائه مدل مفومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات در حوزه تجارت الکترونیکی G2C.. 1474-6- خلاصه فصل چهارم. 150فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادها. 1535-1- مقدمه. 1535-2- یافتههای اصلی تحقیق. 1555-2-1- چارچوب مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات تجارت الکترونیکی G2C 1555-2-2- مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین خدمات تجارت الکترونیکی G2C 1575-3- نوآوری و خلاقیت. 1605-4- محدودیتهای تحقیق. 1605-5- پیشنهادها. 1605-6- خلاصه فصل پنجم. 161منابع :. 162 فهرست جداولجدول (3-1) مولفههای پژوهش در تحقیقات کمی و کیفی62جدول (3-2) مقایسه عملکرد طبقهبندیهای مختلف79جدول (3-3) بهکارگیری گراندد تئوری در پژوهش89جدول (4-1) کدگذاری اولیه مصاحبه اول114جدول (4-2) کدگذاری اولیه مصاحبه دوم115جدول (4-3) کدگذاری اولیه مصاحبه سوم116جدول (4-4) کدگذاری اولیه مصاحبه چهارم117جدول (4-5) کدگذاری اولیه مصاحبه پنجم118جدول (4-6) کدگذاری اولیه مصاحبه ششم119جدول (4-7) کدگذاری اولیه مصاحبه هفتم120جدول (4-8) کدگذاری اولیه مصاحبه هشتم121جدول (4-9) کدگذاری اولیه مصاحبه نهم122جدول (4-10) کدگذاری ثانویه مصاحبه اول123جدول (4-11) کدگذاری ثانویه مصاحبه دوم124جدول (4-12) کدگذاری ثانویه مصاحبه سوم125جدول (4-13) کدگذاری ثانویه مصاحبه چهارم126جدول (4-14) کدگذاری ثانویه مصاحبه پنجم127جدول (4-15) کدگذاری ثانویه مصاحبه ششم128جدول (4-16) کدگذاری ثانویه مصاحبه هفتم129جدول (4-17) کدگذاری ثانویه مصاحبه هشتم130جدول (4-18) کدگذاری ثانویه مصاحبه نهم131جدول (4-19) شکلدهی طبقات کلی از مقولات132جدول (4-20) تشریح نظریه نهائی (چارچوب مفهومی)145جدول (5-1) عوامل موفقیت مدیریت دانش از دیدگاه دانشمندان مختلف Okounoye (2003)154 فهرست اشکال و نمودارهاشکل(1-1) مدل دولت الکترونیکپیشنهادی کنفرانس پالرمو7شکل(1-2) گامهای کلی پژوهش12شکل(2-1) نمودار جزئیات راه کارهای مدیریت دانش (تاجفر، ا; هوشمند، ه; میرزائیونی، س. 1393)50شکل(3-1) ویژگیهای گراندد تئوری(گلاسر و اشتراوس)65شکل (3-2): فرایند متنکاوی به عنوان فرایند تعاملی و تکرار شونده.67شکل (3-3) دادهکاوی متنی برای کشف دانش در پایین دست و راه حل های مدیریت69شکل (3-4) سیستم ردهبندی متن و مدیریت دانش مبتنی MKTPKS72شکل (3-5) نمایش نامزدهای مجموعه termset76شکل (3-6) مقایسه دقت طبقهبندی با استفاده از معیار F79شکل (3-7) مراحل و فعالیتهای پژوهش گراندد تئوری91شکل (3-8) مدل پارادایم کدگذاری محوری (منبع: بازرگان،1387: 102)104شکل(3-9) گامهای پژوهش در یک نگاه107شکل (4-1) کدگذاری محوری براساس مدل پارادایم135شکل (4-2) چارچوب نهائی شکلگرفته از نظریه نهائی147شکل (4-3) ضرورت، موانع، الزامات مدیریت دانش148شکل (4-4) مدل مفهومی مدیریت دانش زنجیره تامین تجارت الکترونیکی G2C149 فصل اول مقدمه و کلیات پژوهشبا رشد و توسعه فناوری اطلاعات و بهخصوص تجارت الکترونیکی زندگی روزمره انسانها دستخوش تغییرات عمده گردیده است. تجارت الکترونیکی روشی را بیان میدارد که در آن تراکنشهای تجاری روی شبکهها بهخصوص شبکه اینترنت انجام میپذیرد. این تراکنشها شامل خرید و فروش الکترونیکی کالاها، خدمات و اطلاعات است. برنامههای خاص تجارت الکترونیکی، از قبیل ارائه خدمات الکترونیکی دولت به شهروندان بهسرعت در حال رشد و توسعه میباشند ولی تجارت الکترونیکی فقط خرید و فروش و ارائه خدمات الکترونیکی نمیباشد، بلکه ارتباط، همکاری و کشف و انتشار اطلاعات بهصورت الکترونیکی نیز در این حوزه قرار میگیرد. فناوری اطلاعات، حکومتها و نهادهای اجرائی حاکمیت را نیز تحت تأثیر خود قرار میدهد که دراینبین مفهوم دولت الکترونیکی و شهروند الکترونیکی مطرح میگردد. [1] با توجه به این مطلب که ساختار اصلی دولت الکترونیکی، ارتباط و تعاملاتی است که دولت با شهروندان (G2C[1])، بنگاههای اقتصادی (G2B[2])، کارکنان (G2E[3]) و سایر مؤسسات دولتی (G2G[4]) برقرار میسازد، لذا بررسی مؤلفهها و شاخصها در این چهار حوزه جزء عوامل کلیدی در تحقق اهداف دولت الکترونیکی[5] است. از سوی دیگر پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و درنتیجه، پیدایش ابزارهای ارتباطی و اطلاعرسانی نوین و بسیار پیشرفته در دنیای امروز، شکلهای نوینی از نحوه انجام کارها و ارائه خدمات را پدید آورده است که موجب افزایش دقت، سرعت و شفافیت و کاهش زمان و هزینه و درنتیجه، بهبود کیفی و کمی انجام کارها و خدمات شده است. تسهیلاتی که این فناوری برای انجام امور در اختیار میگذارد به نحوی است که باعث گردیده استفاده از این ابزارهای نوین بهسرعت در حال گسترش باشد. پیشبینی میشود در آینده نزدیک این شیوه به ابزار مسلط انجام کار و نحوه ارائه خدمت تبدیل گردد. تأثیرات بنیانی و شگرفی که استفاده از این فناوری بر جای میگذارد، بهگونهای است که بدون استفاده از آن، ساختار اداری حتی باوجود پیشرفت در تمامی زمینههای دیگر، از کارایی مطلوب برخوردار نخواهد بود. ازاینرو، بسیاری از کشورها سعی در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام اداری خود و اطلاعرسانی و ارائه خدمات از طریق این ابزارها و بهطور خلاصه، تحقق دولت الکترونیکی هستند. مطالعات و بررسیهای انجامشده در این خصوص حاکی از آن است که تلاش و رقابت گستردهای در این زمینه میان کشورها در جریان است.[2]هدف دولت الکترونیک ارائه خدمات بهتر، با هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر است؛ ولی نمیتوان استاندارد مشخصی برای سایر ویژگیهای آن معرفی کرد، زیرا هر دولتی میتواند با توجه به نیازهای جامعه خودش نظام دولت الکترونیک را پایهریزی کند.[2]هدف اصلی تحقق دولت الکترونیکی، ارائه خدمات مؤثر و کارآمد به شهروندان با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات است، بهگونهای که دولت، بیشتر و بهتر پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد. از مزایای استفاده از فناوری اطلاعات در تعامل میان مردم و دولت، میتوان موارد زیر را نام برد:1- قابلیت ارائه اطلاعات و خدمات در تمام اوقات شبانهروز.2- عدم نیاز به مراجعه حضوری برای دریافت اطلاعات و خدمات.3- ارائه اطلاعات و خدمات سریع و مطمئن.4- افزایش اثربخشی و کارایی و کاهش هزینههای دولت.برای موفقیت در دستیابی به دولت الکترونیک به چند تحول اساسی در سیستم دولتی نیاز است که مهمترین آنها به شرح زیر میباشند:1- جایگزینی دولتِ شهروند ـ محور بهجای دولتِ دیوان ـ محور.2- پاسخگویی و شفافیت بیشتر بهجای تصمیمگیریهای غیر شفاف.3- سیاستگذاری بر اساس واقعیتها و تحلیل دادهها.4- تغییر نقش دولت از حالت دستوری به شکل پیشنهادی.برای تحقق دولت الکترونیکی و چگونگی اطلاعرسانی و ارائه خدمات، مدلهای مختلفی تاکنون ایجادشده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود.[2]1- مدل انتشاری: مبنای این مدل، انتشار اطلاعات دستگاهها و سازمانهای دولتی برای همه اقشار جامعه است تا بر اساس آن بتوانند بهتر تصمیمگیری کنند. این مدل به شهروندان کمک میکند که بدانند چه خدمات دولتی ارائه میشوند و چگونه میتوان به آنها دسترسی پیدا کرد. همچنین در این مدل، اطلاعات مربوط به اقدامات و عملکرد دولت در اختیار حوزه وسیعتری از مردم قرار میگیرد.مزیت این مدل آن است که یک شهروند مطلع بهتر میتواند از خدمات ارائهشده استفاده کند. استفاده از این مدل وضعیت فقدان اطلاعات که در کشورهای درحالتوسعه متداول است، را اصلاح میکند. از ویژگیهای اصلی این مدل عبارتاند از:2- مدل جریان اطلاعات حساس: این مدل مبتنی بر انتشار اطلاعات حساس موردنیاز مخاطبان خاص است. اطلاعات حساس در یک دولت ناکارآمد به سهولت در دسترس قرار نمیگیرند. بهعنوانمثال میتوان اطلاعات مربوط به فساد درباره یک سازمان یا زیرمجموعههای آن را بهصورت online به سازمانهای بازرسی اطلاع داد و یا اطلاعاتی را در اختیار گروههای خاصی قرارداد که معمولاً افشا نمیشوند، مانند اطلاعات در مورد اثرات مخرب زیستمحیطی صنایع مختلف.3- مدل تحلیل مقایسهای: این مدل برای کشورهای درحالتوسعه از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مدل نقاط ضعف و قوت دولت باهم مقایسه شده و جنبههای مختلف نقاط ضعف و اثر آن بر مردم بررسی و تحلیل میشود. این مقایسه را میتوان دریک بازه زمانی انجام داد تا بتوان با تحلیل وضعیت گذشته و آینده، میزان اثربخشی را تعیین نمود.