مقدمه همانگونه كه در قرآن مجيد آمده است،دين در نزد خداوند، اسلام است و خداوند اين دين را به عنوان دين جاويدان براي انسان پسنديده است و هدف آن را رساندن انسان به سعادت دنيا و آخرت ميداند كه براي رسيدن به اين هدف برنامههايي را براي تمام شئونات زندگي فردي، اجتماعي،سياسي، عبادي، دنيوي، اخروي و ...انسان در نظر گرفته است و آن چه را كه لازمه پيمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته، واجب و انسان را ملزم به انجام آنها نموده است و آن چه را كه مانع پيمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته، حرام كرده و انسان را از انجام آن نهي نموده است.يكي از چيزهايي كه مانع رسيدن انسان به سعادت است و خداوند از آن نهي فرموده، مساله سِحر و ساحري ميباشد كه فرمان داده است چنان چه كسي مرتكب اين عمل شود، بايد مجازات شود؛اسلام دين كاملي است كه هيچ گونه عيب و نقصي در آن راه ندارد؛ بنابراين بي جهت و بدون اتمام حجت كسي را مجازات نميكند. در مورد مساله سِحر نيز برنامه اسلام اين است كه بدون دليل و حجت ساحر را مجازات نميكند. بنابراين براي پيشگيري از وقوع سِحر، برنامههايي را تدارك ديده تا كسي مرتكب اين عمل نشود و چنانچه كسي به اين برنامهها توجه نكند و عمل سِحر از او سر بزند او را مجازات ميكند. بعضي از اين برنامهها به شرح ذيل ميباشد:1- اسلام انسانها را تشويق به دينداري و واقعيتپذيري مينمايد و اين كه نهي ميكند برخي انسانها را به ساحري روي آوردن زيرا آنها هرگز روي رستگاري را نميبينند. اسلام انسانها را از خرافهپرستي نهي ميكند و افراد ميتوانند براي گرهگشايي مشكلات خود همواره از خدا كمك بخواهند چرا كه ياد خدا آرامبخش دلهاست.2- انسانها ميتوانند به جاي رويآوردن به ساحري يا قبول سِحر دست دعا و تضرع به درگاه خداوند بردارند و همواره از آيات الهي ياري بخواهند كه اثرات مثبت و ساحري اثرات منفي دارد، از ياد خداوند غافل نشوند و به قضا و قدر الهي اعتقاد داشته باشند زيرا اين طور فردي، همواره از زندگي راضي و خرسند است و اندوه مشكلات را نميخورد.3- خداي تعالي در قرآن سوره انعام آيه 97 ميفرمايد:«اوست خدايي كه ستاره ها را براي شما قرار داد تا در تاريكيهاي بيابان و دريا به آنها راه بيابيد، و ما براي مردم دانا نشانههاي قدرت خود را بيان كرديم. بيان مسئله با توجه به اين كه موضوع اين تحقيق، بررسي حكم فقهي سِحر از دیدگاه مذاهب اسلامي است، هدف نگارنده اين است كه با مراجعه به قرآن كريم به عنوان اولين و مهمترين منبع احكام، احاديث معصومين – عليهم السلام – كتب تفسيري مفسرين شيعه و اهل سنت و كتب فقهي فقهاي مذاهب اسلامي حكم تكليفي سِحر را بيان نمايد كه شارع مقدس از بين احكام پنجگانهي تكليفي(واجب، حرام، مستحب،مكروه و مباح) كدام حكم را براي سِحر در نظر گرفته است و چنان چه ثابت شود شارع مقدس حكم تكليفي حرمت را براي سِحر در نظر گرفته است، احكام وضعي ناشي از آن، چه هستند؟ و آيا اين احكام تكليفي سِحر كه حرمت است به صورت مطلق يا نسبي؟ يعني آيا سِحر براي تمام افراد انسانها و تمام شرايط حرام است يا نه بعضي از افراد استثناء شدهاند و در بعضي شرايط حرمت تبديل به حليت ميشود؟و اگر حكم تكليفي حرمت تبديل به حليت شد حكم وضعي آن نيز برداشته مي شود يا به قوت خود باقي است؟
بررسي حكم فقهي سِحر از ديدگاه مذاهب اسلامي
مقدمه همانگونه كه در قرآن مجيد آمده است،دين در نزد خداوند، اسلام است و خداوند اين دين را به عنوان دين جاويدان براي انسان پسنديده است و هدف آن را رساندن انسان به سعادت دنيا و آخرت ميداند كه براي رسيدن به اين هدف برنامههايي را براي تمام شئونات زندگي فردي، اجتماعي،سياسي، عبادي، دنيوي، اخروي و ...انسان در نظر گرفته است و آن چه را كه لازمه پيمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته، واجب و انسان را ملزم به انجام آنها نموده است و آن چه را كه مانع پيمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته، حرام كرده و انسان را از انجام آن نهي نموده است.يكي از چيزهايي كه مانع رسيدن انسان به سعادت است و خداوند از آن نهي فرموده، مساله سِحر و ساحري ميباشد كه فرمان داده است چنان چه كسي مرتكب اين عمل شود، بايد مجازات شود؛اسلام دين كاملي است كه هيچ گونه عيب و نقصي در آن راه ندارد؛ بنابراين بي جهت و بدون اتمام حجت كسي را مجازات نميكند. در مورد مساله سِحر نيز برنامه اسلام اين است كه بدون دليل و حجت ساحر را مجازات نميكند. بنابراين براي پيشگيري از وقوع سِحر، برنامههايي را تدارك ديده تا كسي مرتكب اين عمل نشود و چنانچه كسي به اين برنامهها توجه نكند و عمل سِحر از او سر بزند او را مجازات ميكند. بعضي از اين برنامهها به شرح ذيل ميباشد:1- اسلام انسانها را تشويق به دينداري و واقعيتپذيري مينمايد و اين كه نهي ميكند برخي انسانها را به ساحري روي آوردن زيرا آنها هرگز روي رستگاري را نميبينند. اسلام انسانها را از خرافهپرستي نهي ميكند و افراد ميتوانند براي گرهگشايي مشكلات خود همواره از خدا كمك بخواهند چرا كه ياد خدا آرامبخش دلهاست.2- انسانها ميتوانند به جاي رويآوردن به ساحري يا قبول سِحر دست دعا و تضرع به درگاه خداوند بردارند و همواره از آيات الهي ياري بخواهند كه اثرات مثبت و ساحري اثرات منفي دارد، از ياد خداوند غافل نشوند و به قضا و قدر الهي اعتقاد داشته باشند زيرا اين طور فردي، همواره از زندگي راضي و خرسند است و اندوه مشكلات را نميخورد.3- خداي تعالي در قرآن سوره انعام آيه 97 ميفرمايد:«اوست خدايي كه ستاره ها را براي شما قرار داد تا در تاريكيهاي بيابان و دريا به آنها راه بيابيد، و ما براي مردم دانا نشانههاي قدرت خود را بيان كرديم. بيان مسئله با توجه به اين كه موضوع اين تحقيق، بررسي حكم فقهي سِحر از دیدگاه مذاهب اسلامي است، هدف نگارنده اين است كه با مراجعه به قرآن كريم به عنوان اولين و مهمترين منبع احكام، احاديث معصومين – عليهم السلام – كتب تفسيري مفسرين شيعه و اهل سنت و كتب فقهي فقهاي مذاهب اسلامي حكم تكليفي سِحر را بيان نمايد كه شارع مقدس از بين احكام پنجگانهي تكليفي(واجب، حرام، مستحب،مكروه و مباح) كدام حكم را براي سِحر در نظر گرفته است و چنان چه ثابت شود شارع مقدس حكم تكليفي حرمت را براي سِحر در نظر گرفته است، احكام وضعي ناشي از آن، چه هستند؟ و آيا اين احكام تكليفي سِحر كه حرمت است به صورت مطلق يا نسبي؟ يعني آيا سِحر براي تمام افراد انسانها و تمام شرايط حرام است يا نه بعضي از افراد استثناء شدهاند و در بعضي شرايط حرمت تبديل به حليت ميشود؟و اگر حكم تكليفي حرمت تبديل به حليت شد حكم وضعي آن نيز برداشته مي شود يا به قوت خود باقي است؟