بررسي نظريه منطقة الفراغ و تأثير آن در حل مشکلات حکومت اسلامي

دانلود

چکيده:
پژوهش حاضر به بحث درباره منطقه الفراغ و تأثير آن در حکومت اسلامي پرداخته است مبني بر اينکه منطقه الفراغ حوزه‌اي از شريعت اسلامي است که احکام الزامي در آن مقرر نشده و حکم اباحه در آن جارياست اما به سبب ماهيت متغير احکام، موضوعات و عناوين، قابليت قانونگذاري توسط ولي امر را دارد.
اين پژوهش ابتدا به بررسي مفاهيم کليدي پژوهش پرداخته و سپس به تبيين نظريه منطقه الفراغ مبني بر اين‌که منطقه الفراغ را حوزه‌اي مي‌داند که خداوند در آن حوزه حق قانونگذاري را به حاکم و ولي امر سپرده است تا حاکم اسلامي در آن قلمرو بنابه مصالح امر به صدور احکام حکومتي و ولايي بپردازد.
در ادامه به بررسيديدگاه‌هايمختلف در رابطه با منطقه الفرغ و همچنين اشکالات مطرح‌شده و پاسخ به اين اشکالات پرداخته شده است، و سپس به بررسي نظريات مختلف در مورد منطقه الفراغ و موافقين و مخالفين اين نظريه و همچنين وجه الجمع اين نظريات مطرح‌شده است.
در فصل دوم اين پژوهش به بررسي احکام حکومتي و ماهيت اين احکام و اهميت آن، و همچنين نظريات علما در مورد احکام حکومتي، و اينکه احکام حکومتي از سنخ احکام اوليه وثانويه نيستند و تفاوت‌هاي احکام حکومتي با اولي و ثانويمورد بررسي قرار گرفته است.
همچنين در اين پژوهش به نقش اساسي مصلحت که زيربناي منطقه الفراغ و احکام حکومتيمي‌باشداشاره شده است.
يکي ديگر از موضوعاتي که دراينپژوهشبه آن پرداخته شده است اين است که احکام حکومتي وولايي صادر شده از معصومينو فقها گردآوري شده و راه را براي تحقيق و تعمق بيشتر بر روي اين مسئله فراهم کرده است.
کليد واژگان: منطقة الفراغ، حکم حکومتي، نظريات جدید اصولی، حکم ثانوي.
 
مقدمه
اسلام به عنوان آييني جامع و جاودان، علاوه بر تأمين نيازهاي فردي، نيازهاي مردم و جامعه را در حوزه امور عمومي و حکومتي نيز پاسخگو است و احکامي وضع کرده است تا انسان در هيچ زماني در بلاتکليفي به سر نبرد و در مواقعي که از انجام احکام اوليناتوان است، احکام ثانوي را مقرر داشته و سرانجام براي باز کردن گره‌ها و معضلات سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و...، احکام حکومتي را تشريع کرده است تا با قوه محرک اجتهاد، سيستم قانونگذاري اسلام را در هر لحظه با نيازهاي برخاسته از تحولات جهان به پيش ببرد.
شهيد صدر مسئله «منطقة الفراغ» را در خصوص فعاليت‌هاي اقتصادي مطرح مي‌کند؛ ايشان در اين مورد معتقد است اصول نظام اقتصادي اسلام ثابت است و برايدوره‌هاي مختلف تاريخي وضع شده است؛ اما با توجه به تحولات دوره‌هاي مختلف، عنصر حقوقي متحرکي وجود دارد که مي‌تواند جوابگوي مقتضيات روز باشد و اين عنصر در واقع، جايگاه دولت نسبت به قانونگذاري در قلمرو آزاد قانوني است.
شهيد صدر معتقد است که مکتب اسلام، داراي دو جنبه مستقل است: يک جنبه به‌طور منجز به وسيله شارع تعيين گرديده و تغيير و تبدل در آن راه ندارد. جنبه ديگر که آن را «منطقة الفراغ» ناميدند، بايد به وسيله ولي امر برحسب نيازها و مقتضيات زمان و مکان تنظيم شود.
از اين رو «منطقة الفراغ» تعبيري است نسبت به نصوص تشريعي، نه نسبت به واقعيت‌هاي عيني و خارجي جامعه عهد نبوي؛ چه اينکه اقدامات نبي اکرم در حدود قلمرو مزبور، بر طبق هدف‌هاي اقتصادي آن روزگار و احتياجات عملي عصر، صورت پذيرفته است.
با نگاهي اجمالي به ابواب فقه اسلامي، حضور گسترده حکم حاکم را مي‌توان در آن يافت؛ که حکم به رؤيت هلال، لزوم پرداخت زکات در صورت طلب حاکم، تسعير اجناس احتکار شده، اجبار والي بر انجام حجّ، احکام قضائي و اجراي حدود، ديات و قصاص، نمونه‌هايي از آن است. با توجه به معناي حکم و فرق آن با فتوا، حرکت مستمر آن را در بستر زمان در مي‌يابيم.و گواه آن، تجلّي چشمگير و تطوّر آندر سيره معصومين و متعاقب آن در برخوردهاي نظري و عملي فقهاست.
قلمرو آزادي حاکم و اينکه آيا محدود است به مواردي که از قبل به عنوان مباح شناخته شده است و يا اعم از آن است، و نيز رابطه حکم حاکم با احکام فرعيه، از موضوعات قابل توجهي است که آن را در اين پژوهش مورد بررسي قرار مي‌دهيم.
اميد آنکه توفيق يار گردد و فرجام کار، آن‌چنان رقم خورد که خداوند خوشنود و ما نيز رستگار شويم.
 
فهرست مطالب:
مقدمه........................................................................................................... 1
 
فصلاول: کلیات.. 3
1 ـ 1 بيانمسئلۀتحقيق.. 4
1 ـ 2 بيانجنبه‌هايمجهولومبهممسئله.4
1 ـ 3 سؤالاصليتحقيق (ويژهمسئلهپژوهي).5
1 ـ 4 سؤالاتفرعيتحقيق (ويژهمسئلهپژوهي).5
1 ـ 5 پيشينهتحقيق.. 5
1 ـ 6 بياناهميتموضوع. 5
1 ـ 7 بيانجنبه‌هاينوآوريوجديدبودنطرح.6
1.مفاهيم 6
2 ـ 1 تعريفمنطقهالفراغ:6
2 ـ 2 تعريفحکمشرعي.. 6
2 ـ 2 ـ 1 حکمدرلغتبهمعانيمختلفيبهکاررفتهاست:6
2 ـ 2 ـ 2. حکمدراصطلاحفقهيواصولي:7
2 ـ 3 اقسامحکم.. 8
2 ـ 3 ـ 1 تقسيمحکمازنظرتعلقبهفعلمکلف... 9
2 ـ 3 ـ 1ـ 1 حکمتکليفي:9
2 ـ 3 ـ 1ـ2 حکموضعي:9
2 ـ 3 ـ 2.تقسيمحکمبهاعتباروقاعشدنيانشدندرموضوع. 9
2 ـ 3 ـ 2ـ1 حکمواقعيوظاهري.. 9
2 ـ 3 ـ 3.تقسيمحکمبهلحاظحالاتوشرايطحاکمبرمکلف... 10
2 ـ 3 ـ 3ـ1حکماوليوحکمثانوي:10
2 ـ 4 حکمحکومتي:11
2 ـ 3 ـ 5 ـ 1. تعريفاول. 12
2 ـ 3 ـ 5 ـ 2 تعريفدوم. 12
2 ـ 3 ـ 5 ـ 3. تعريفسوم. 13
2 ـ 3 ـ 5 ـ 4. تعريفچهارم. 14
2 ـ 3 ـ 5 ـ 5تعريفپنجم.. 14
2 ـ 5 حاکمدرلغتواصطلاح.. 15
2 ـ 3 ـ 6 ـ 1 تفاوتحکمشرعيوحکومتي.. 16
2 ـ 6 تعريفمصلحت... 16
2 ـ 6ـ 1 معنايلغويمصلحت... 16
2 ـ 3 ـ 6 معناياصطلاحيمصلحت... 17
 
فصلدوم: تبييننظريهمنطقهالفراغ.. 18
1.پيشينهنظريه «منطقهالفراغ»23
2.زمينه‌هاينظريهمنطقهالفراغ:24
3.شکوفايينظريهمنطقهالفراغ. 25
4.شهيدصدرومنطقةالفراغ. 28
5. دلائلمنطقهالفراغ. 30
5 ـ 1. دليلاول. 30
5 ـ 2 دليلدوم. 34
6. ويژگي‌هايمنطقةالفراغ. 34
7. اشکالاتمطرح‌شدهبرنظريهمنطقةالفراغ. 36
7 ـ 1 اشکالاول. 36
7 ـ 2 جواباشکال. 37
7 ـ 3 اشکالدوم. 40
7ـ 3 ـ 1 آيات... 40
7 ـ 3 ـ 2 روايات... 40
7 ـ 4 جواباشکال. 41
7 ـ 5 اشکالسوم. 43
8 ـ 6 جواباشکال. 45
9. حکمکليمنطقةالفراغ. 47
 
فصلسوم: دیدگاه‌هایمختلفدربارۀمنطقهالفراغ.. 48
1 . قواعدآمرهوحوزهالزاماتازديدگاهامامخميني(رحمةاللهعليه)49
2.منطقةالفراغدرسخناننائيني.. 51
3.علامۀطباطباييومنطقةالفراغ. 52
4.آيت‌اللهمکارمشيرازومنطقةالفراغ. 53
5.نظريۀانحصارقانونبرايخدا55
6.نظريهجعلقانونبهدستوليامر. 57
7.نظريهمنکرانولايتفقيه. 60
8.منطقةالفراغومالانصفيه. 61
9.منطقةالفراغوخلأقانوني.. 62
10.وجهالجمعديدگاه‌هادرموردنظريهمنطقةالفراغ. 65
 
فصلچهارم: شرايطوضوابطمنطقهالفراغ.. 66
1.روشوضعقوانيدرمحدودهمنطقةالفراغ. 67
2.شرايطوموازينتعيينمتصديامردرمنطقهالفراغ. 67
2 ـ 1 ديدگاهشيعهواهلسنت... 67
3.دلايلعقليونقليبرولايتفقيه. 68
3 ـ 1 دلايلعقلي.. 68
3 ـ 2 دلائلنقلي.. 69
3 ـ 2 ـ 1 آيات... 69
3 ـ 2 ـ 2 روايات... 69
4.شرايطوليامر. 69
4 ـ 1 علموشناختقانون. 69
4 ـ 2 عدالت... 70
4 ـ 3 کفايتوصلاحيت... 70
5.ادلهحجيتقانونگذاريازطرفحکومت... 71
5 ـ 1 آيهاوليالامر. 71
5 ـ 2 روايات: کهدرنمونهاحکامخواهيمآورد.71
5 ـ 3 دليلعقلي.. 71
فصلپنجم: حکمحکومتی.. 73
1 ـ 1 پيامبراکرموحکمحکومتي.. 74
1 ـ 2 اميرالمومنين(عليه‌السلام)وحکمحکومتي.. 75
1 ـ 3 امامحسن(عليه‌السلام)وحکمحکومتي.. 76
1 ـ 4 سايرمعصومان(عليهم‌السلام)وحکمحکومتي.. 76
1 ـ 5 حضرتحجت(عليه‌السلام)وحکمحکومتي.. 77
1 ـ 6 حکمحکومتيوفقها77
2.اقسامحکمحکومتي.. 78
3. ماهيتحکمحکومتي.. 78
3 ـ 1 شهيدصدروحکمحکومتي.. 79
3 ـ 2 امامخميني(رحمةالله‌عليه)79
3 ـ 3 علامهجعفري(رحمةالله‌عليه)80
3 ـ 4 آيت‌اللهمکارمشيرازي.. 80
3 ـ 5 آيت‌اللهجواديآملي.. 80
3 ـ 6 آيت‌اللهمصباحيزدي.. 81
4.دايرۀشمولحکمحکومتي.. 82
4 ـ 1 شهيدصدر(رحمةالله‌عليه)82
4 ـ 2 آيت‌اللهخوئي(رحمةالله‌عليه)83
4 ـ 3 علامهطباطبايي(رحمةالله‌عليه)84
4 ـ 4 امامخميني(رحمةالله‌عليه)85
4 ـ 5 شهيدمطهري(رحمةالله‌عليه)85
4 ـ 6. علامهجعفري(رحمةالله‌عليه)86
4 ـ 7 آيت‌اللهمکارمشيرازي.. 86
5. حکمحکومتيومنطقةالفراغ. 86
6.رابطهاحکامحکومتيبااحکاماوليوثانوي.. 87
6 ـ 1. تفاوتاحکامحکومتيواحکاماوليه؛87
7.تزاحمحکمحکومتيوحکماولي.. 88
8.تفاوتاحکامحکومتيواحکامثانويه. 89
9.حکمحکومتي؛اوليهياثانويه؟. 90
 
فصلششم: مصلحتعنصراساسيمنطقةالفراغ.. 92
1.نقشمصلحتدراحکامشرعي.. 93
2.جايگاهمصلحتدرجعلقوانين.. 94
3.انواعمصلحت... 95
4.مصلحتازديدگاهاهلسنت (مصالحمرسله)96
5.مصلحتازديدگاهشيعه. 98
5 ـ 1 مصلحتبهعنوانشرطاجرايحکمثابت:98
5 ـ 2 مصلحتبهعنوانمبناييبرايتغييراحکامشرع:100
6.مرجعتشخيصمصلحت... 103
7.نقشمصلحتدرقانونگذاري.. 104
 
فصلهفتم: نمونه‌هاييازاحکامحکومتيفقها105
1.نمونه‌هايازاحکامحکومتيعبادي.. 107
1 ـ 1 حکمبهثبوتهلال:108
1 ـ 2 حکمحاکمبهپرداختزکات:108
1 ـ 3 حکمجهادابتدايي:108
1 ـ 4 حکم،نسبتبهبرخيازمراحلامربهمعروفونهيازمنکر:109
2.نمونه‌هايازاحکامحکومتياقتصادي.. 109
2 ـ 1. حکمبهفروشاجناساحتکارشده:109
2 ـ 2 احکامحکومتيدرموقفاتعامه:109
2 ـ 3 حکمبرآزادکردنزمين:109
2 ـ 4 تحديدمالکيت... 110
3.نمونه‌هاييازاحکامسياسي.. 110
3 ـ 1 حکمبرلزومحمايتازمشروطيت:110
3 ـ 2 تحريمپارچهولباس‌هايخارجي:110
3 ـ 3 حکمجهاددفاعيعليهايتاليا،روسيهوانگليس:111
3 ـ 4 حکمتحريماستعمالتوتونوتنباکوازسويآيت‌اللهميرزايشيرازي:111
3 ـ 5 احکامحکومتيامامخميني(رحمهاللهعليه):111
نتيجه. 113
فهرستمنابع. 116

👇 تصادفی👇

بانک کامل شماره های وایبری سراسر کشور به تفکیک شغلتهويه مطبوعپک آموزشی " شرکت ملی گاز ایران "رمان دور دنیا در هشتاد روز اثر معروف ژول ورنپروژه مهندسی برق - كنترل و هدايت از راه دور توسط SMS در سيستم موبايلپرسشنامه استاندارد ترس از امتحان فیلیپساصول و شیوه های عطر سازینمونه سوالات تخصصی رشته کارشناسی الهیات- علوم قرآن و حدیث - تفسیر ترتیبی قرآن 2 کد درس: 1220181-1220504جزوه بررسی سیستم های قدرتدانلود نقشه اتوکدی ویلای 2 خوابه 94 متری نیم پیلوت dwg ✅فایل های دیگر✅

#️⃣ برچسب های فایل بررسي نظريه منطقة الفراغ و تأثير آن در حل مشکلات حکومت اسلامي

بررسي نظريه منطقة الفراغ و تأثير آن در حل مشکلات حکومت اسلامي

دانلود بررسي نظريه منطقة الفراغ و تأثير آن در حل مشکلات حکومت اسلامي

خرید اینترنتی بررسي نظريه منطقة الفراغ و تأثير آن در حل مشکلات حکومت اسلامي

👇🏞 تصاویر 🏞