چکیدهامروزه یکی از سرمایه های بنیادی و اساسی هر سازمانی نیروی انسانی موجود در آن سازمان میباشد که نقش عمدهای را در ایجاد ارزش برای سازمان به عهده دارند. بنا به دلایل متعددی هر سازمانی در طول حیات خود تعداد زیادی از نیروی انسانی خود را از دست میدهد که در نتیجه نیروی انسانی جدیدی به جای این افراد وارد سازمان میشوند. آنچه که در این بین باید مورد توجه قرار گیرد اینست که نیروی انسانی قبلی دانش گرانبهایی را در طول سالها فعالیت در سازمان بدست آورده است که با خود از سازمان خارج می کند. در این پروژه با رویکرد هوش تجاری نرم افزاری کاربردی برای مدیریت دانش کارکنان ارایه شده است. با استفاده از الگوریتم متنکاوی ابتکاری ارائه شده در این نرمافزار میتوان هر لحظه دانش نیروی انسانی شاغل در سازمان را ذخیره کرده و دانش مفیدی را از آن استنباط کرد. با استفاده از نمودار نگاشت موجود در این نرمافزار نیز در هر لحظه میتوان یک وضعیت از نحوه ارائه خدمت کارمندان را به مشتریان مشاهده نمود.کلیدواژه: سیستم مدیریت دانش، هوش تجاری، متن کاوی فهرست مطالب صفحهفصل اول کلیات تحقیق11-1مقدمه21-2اهداف تحقیق31-3اهمیت و ضرورت تحقیق31-4فرضیات تحقیق41-5پیشینه تحقیق41-6کاربران و کاربردهای تحقیق51-7ساختار کلی پایان نامه51-8جمعبندی6 فصل دوم مروری بر کارهای انجام شده72-1مقدمه82-2سیستم مدیریت دانش82-2-1مفهوم دانش82-2-2مفهوم مدیریت دانش92-2-3استراتژیهای مدیریت دانش102-2-4لزوم مدیریت دانش132-2-5ساختار سازمانی برای مدیریت دانشError! Bookmark not defined.2-2-6سیستم مدیریت دانش چیست؟142-3 هوش تجاری232-3-1مفهوم هوش تجاری242-3-2هدف هوش تجاری262-3-3اجزای سیستمهای هوش تجاری272-3-4فواید هوش تجاری312-3-5فازهای پیادهسازی هوش تجاری312-3-6فاکتورهای اصلی موفقیت پروژههای هوش تجاری342-3-7چالشهای هوش تجاری352-3-8کاربرد هوش تجاری در سیستم مدیریت دانش352-4متن کاوی و دادهکاوی 382-4-1خوشهبندی422-4-2دستهبندی432-4-3کاربرد متنکاوی در طراحی سیستم مدیریت دانش442-5 جمعبندی45فصل سوم روش شناسی تحقیق463-1مقدمه473-2متدولوژی CRISP483-1-1 شناخت کسبوکار و جمعآوری داده483-1-2 آمادهسازی دادهها503-1-3 مدلسازی503-1-4 مرحله چهارم، ارزیابی513-1-5 توسعه513-2متدولوژی حلزونی523-3جمعبندی55فصل چهارم اجرای تحقیق564-1مقدمه574-2نرمافزار و محیط پیادهسازی574-3پیادهسازی چارچوب اجرای پروژه584-3-1 پیادهسازی مرحله اول، شناخت کسبوکار و جمعآوری داده584-3-2پیادهسازی مرحله دوم، آمادهسازی دادهها584-3-3پیادهسازی مرحله سوم، مدلسازی594-3-4 پیادهسازی مرحله چهارم، ارزیابی614-3-5مرحله پنجم، توسعه614-4 جمعبندی63فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آتی645-1مقدمه655-2خلاصه تحقیق655-3نتایج کاربردی تحقیق665-4 نوآوریهای تحقیق575-5 محدودیتهای تحقیق675-6 پیشنهاد برای تحقیقات آتی67فهرست مراجع68 فهرست جدولها صفحهجدول1-1: مقایسه انواع استراتژیهای مدیریت اکتساب دانش12 فهرست شکلها صفحهشکل 2-1 مدل مدیریت دانش بویست.. 16شکل 2-2 مدیریت دانش هویت.. 17شکل 2-3 مدل مدیریت دانش شش بعدی.. 17شکل 2-4 مدل مدیریت دانش هالس.. 20شکل 2-5 مدل مدیریت دانش نوناکا.. 23شکل 2-6 مفهوم هوش تجاری .. 25شکل 2-7 چارچوب هوش تجاری.. 28شکل 2-8 مراحل پیادهسازی هوش تجاری.. 33شکل 2-9 فرایند کشف دانش.. 39شکل 3-1 مدل حلزونی.. 52شکل 3-2 مدل فرایند تحقیق.. 55شکل 4-1 نمودار گرافیکی حاصل از انجام عملیات نگاشت.. 61شکل 4-2 شمایی از نرمافزار ارائه شده.. 62 فهرست علائم و نشانهها صفحهETLExtract, Translate, LoadCRMCustomer Relationship ManagementDMData MiningOLAPOnLine Analytical ProcessingBIBusiness IntelligenceCRISPCross-Industry Standard Process for Data MiningAHPAgglomerative hierarchical method 1- فصل اولکلیات تحقیق1-1 مقدمه اهمیت مقوله دانش در دهههای اخیر رشد روزافزونی داشته است که این امر ناشی از تمرکز بر دانش به عنوان یکی از منابع استراتژیک سازمان میباشد. امروزه سازمانها یکی از راههای تمایز خود از سازمانهای دیگر را در افزایش میزان دانش بنیانی سازمانی خود جستجو میکنند تا بتوانند از طریق آن به سطوح بالاتری از کارایی و نوآوری دست یابند. توانایی سازمانها در یکپارچه سازی و هماهنگ نمودن دانش به عنوان یکی از راههای دستیابی و حفظ مزیتهای رقابتی تلقی میگردد. در این پروژه با بهره گیری از تکنیکهای هوش تجاری از قبیل متن کاوی دانش سازمانی در مرحله اول ذخیره شده و سپس با استفاده از الگوریتم ژنتیک دانش جدیدی را به پایگاه داده افزوده ایم. در نهایت کل پروژه را در قالب یک نرم افزار کامپیوتری که قابل نصب بر روی تمام سیستمهای کامپیوتری است، ارائه میدهیم. 1-2 اهداف تحقیق حفظ و نگهداری کارمندان با تجربه در هر سازمانی یکی از چالشهای اساسی در واحد نیروی انسانی به شمار میرود که با توجه به سابقه آنها و میزان کاراییشان با مشکلاتی همراه است. آنچه که در این میان بیشتر نمود پیدا میکند دانش و تجربهای است که هر کارمند هنگام خروج از سازمان با خود از سازمان خارج میکند. این تحقیق در راستای ایجاد سیستمی برای ثبت و بهرهگیری از این دانش در تمام قسمتهای یک سازمان خدماتی یا تولیدی قدم بر میدارد. ایجاد دانش جدید از دانش موجود یک ایده محوری میباشد که این تحقیق در پی رسیدن به آن است. 1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق ضرورت این تحقیق با پیشرفت سریع رقابت بین سازمانها مرتبط است. دانش در سازمانهای امروزی به عنوان یکی از عوامل کلیدی موفقیت[1] سازمانها تلقی میگردد. به همین جهت مدیریت دانش در سازمانها از اهمیتی ویژه برخوردار گردیده است. سازمانها در دنیای رقابتی امروز تلاش میکنند از بهترین متخصصان و کارمندان برای انجام پروژههای خود بهره جویند. ارزش افرینی برای هر سازمان توسط متخصصان آن شرکت یا سازمان انجام میگیرد. که در این میان نیاز به روش یا سیستمی هست که بتواند تجربیات ارزشمند آنها را در حین کار یا در زمان رویارویی با مشتری ثبت کرده و در کل سازمان برای دیگر کارمندان نیز به اشتراک بگذارد.توانایی پاسخ سریع و موثر به تغییرات نیازهای مشتریان، نیازمند اتخاذ تصمیمات سریع مدیریتی است که بدون بررسی و تحلیل دقیق دادهها و اطلاعات رخ نخواهد داد، از طرفی بررسی همهی دادهها وقتگیر است و با پاسخ سریع به نیازها مغایرت دارد؛ پس باید از هوش تجاری برای اتخاذ سریع تصمیمات مدیریتی با تحلیل دادههای مفید استفاده نمود. 1-4 فرضیات تحقیق - برای ارائه یک نرمافزار مدیریت دانش در سازمان نیاز به یک ابزار برنامه نویسی قدرتمند میباشد که ما در اینجا از جاوا [2](نسخه 1.8) استفاده کرده ایم.- با ورود هر دانش جدید به سیتم، کل دانش به روز رسانی میشود.- با الگوریتمی مثل الگوریتم ژنتیک [3]میتوان دانش جدید را از دانش و اطلاعات موجود استخراج نمود. 1-5 پیشینه تحقیق در زمینهی ارائه سیستم مدیریت دانش با استفاده از هوش تجاری تحقیقات کمی انجام گرفته شده است. در زمینه تولید نرمافزاری برای انجام مدیریت دانش کارمندان فعالیتی انجام نگرفته شده است. در زمان شروع به کار این پایان نامه در زمینه ارائه روش و الگوریتمی که بتواند در میان متون فارسی به متنکاوی بپردازد فعالیتی انجام نگرفته شده است. در زمینه متن کاوی با الگوریتم ژنتیک چند فعالیت نظری انجام گرفته شده است که در بخش مرور ادبیات آورده شده است. 1-6 کاربران و کاربردهای تحقیق تمامی شرکتهای خدماتی که از واحد پشتیبانی برخوردار هستند میتوانند از این نرم افزار برای ثبت فعالیتهای روزانه خود بهره جویند. بخش نگاشت موجود در این نرم افزار برای ارائه یک دید کلی از نحوه کار کارمند بخش پشتیبانی برای مدیریت فراهم میآورد. ارائه الگوریتمهای ابتکاری متن کاوی موجود در این تحقیق میتواند شروعی برای تولید یک نرمافزار جامع متن کاوی برای متون فارسی باشد. 1-7 ساختار کلی پایان نامه این پایان نامه از پنج فصل تشکیل شدهاست. برای اطلاع از ساختار نگارش پایان نامه، مروری بر آن خواهیم داشت:پس از فصل اول که به بررسی اهمیت موضوع و اهداف پایان نامه و ارائهی مقدمهای بر پایاننامه پرداخته، در فصل دوم ادبیات موضوع را بیان خواهیم کرد. پس از آن با مفهوم هوش تجاری، اهداف، اجزا و فواید پیادهسازی آن آشنا میشویم. سپس به بیان کاربرد هوش تجاری در مبحث سیستم مدیریت دانش خواهیم پرداخت. در آخرین بخش از فصل دوم نیز متنکاوی و ابزارها و الگوریتمهای استفادهشده در پروژه را مطرح میکنیم. در سومین فصل متدولوژی پایه که برای انجام این تحقیق انتخاب کردهایم را توضیح میدهیم. پس از آن با در نظر داشتن گامهایی که باید طی نماییم، چارچوبی برای اجرای این پروژه ارائه کرده و فازهایش را معرفی میکنیم. [1]- Critical Success Factor[2] Java[3] Genetic Algorithm
چکیدهامروزه یکی از سرمایه های بنیادی و اساسی هر سازمانی نیروی انسانی موجود در آن سازمان میباشد که نقش عمدهای را در ایجاد ارزش برای سازمان به عهده دارند. بنا به دلایل متعددی هر سازمانی در طول حیات خود تعداد زیادی از نیروی انسانی خود را از دست میدهد که در نتیجه نیروی انسانی جدیدی به جای این افراد وارد سازمان میشوند. آنچه که در این بین باید مورد توجه قرار گیرد اینست که نیروی انسانی قبلی دانش گرانبهایی را در طول سالها فعالیت در سازمان بدست آورده است که با خود از سازمان خارج می کند. در این پروژه با رویکرد هوش تجاری نرم افزاری کاربردی برای مدیریت دانش کارکنان ارایه شده است. با استفاده از الگوریتم متنکاوی ابتکاری ارائه شده در این نرمافزار میتوان هر لحظه دانش نیروی انسانی شاغل در سازمان را ذخیره کرده و دانش مفیدی را از آن استنباط کرد. با استفاده از نمودار نگاشت موجود در این نرمافزار نیز در هر لحظه میتوان یک وضعیت از نحوه ارائه خدمت کارمندان را به مشتریان مشاهده نمود.کلیدواژه: سیستم مدیریت دانش، هوش تجاری، متن کاوی فهرست مطالب صفحهفصل اول کلیات تحقیق11-1مقدمه21-2اهداف تحقیق31-3اهمیت و ضرورت تحقیق31-4فرضیات تحقیق41-5پیشینه تحقیق41-6کاربران و کاربردهای تحقیق51-7ساختار کلی پایان نامه51-8جمعبندی6 فصل دوم مروری بر کارهای انجام شده72-1مقدمه82-2سیستم مدیریت دانش82-2-1مفهوم دانش82-2-2مفهوم مدیریت دانش92-2-3استراتژیهای مدیریت دانش102-2-4لزوم مدیریت دانش132-2-5ساختار سازمانی برای مدیریت دانشError! Bookmark not defined.2-2-6سیستم مدیریت دانش چیست؟142-3 هوش تجاری232-3-1مفهوم هوش تجاری242-3-2هدف هوش تجاری262-3-3اجزای سیستمهای هوش تجاری272-3-4فواید هوش تجاری312-3-5فازهای پیادهسازی هوش تجاری312-3-6فاکتورهای اصلی موفقیت پروژههای هوش تجاری342-3-7چالشهای هوش تجاری352-3-8کاربرد هوش تجاری در سیستم مدیریت دانش352-4متن کاوی و دادهکاوی 382-4-1خوشهبندی422-4-2دستهبندی432-4-3کاربرد متنکاوی در طراحی سیستم مدیریت دانش442-5 جمعبندی45فصل سوم روش شناسی تحقیق463-1مقدمه473-2متدولوژی CRISP483-1-1 شناخت کسبوکار و جمعآوری داده483-1-2 آمادهسازی دادهها503-1-3 مدلسازی503-1-4 مرحله چهارم، ارزیابی513-1-5 توسعه513-2متدولوژی حلزونی523-3جمعبندی55فصل چهارم اجرای تحقیق564-1مقدمه574-2نرمافزار و محیط پیادهسازی574-3پیادهسازی چارچوب اجرای پروژه584-3-1 پیادهسازی مرحله اول، شناخت کسبوکار و جمعآوری داده584-3-2پیادهسازی مرحله دوم، آمادهسازی دادهها584-3-3پیادهسازی مرحله سوم، مدلسازی594-3-4 پیادهسازی مرحله چهارم، ارزیابی614-3-5مرحله پنجم، توسعه614-4 جمعبندی63فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آتی645-1مقدمه655-2خلاصه تحقیق655-3نتایج کاربردی تحقیق665-4 نوآوریهای تحقیق575-5 محدودیتهای تحقیق675-6 پیشنهاد برای تحقیقات آتی67فهرست مراجع68 فهرست جدولها صفحهجدول1-1: مقایسه انواع استراتژیهای مدیریت اکتساب دانش12 فهرست شکلها صفحهشکل 2-1 مدل مدیریت دانش بویست.. 16شکل 2-2 مدیریت دانش هویت.. 17شکل 2-3 مدل مدیریت دانش شش بعدی.. 17شکل 2-4 مدل مدیریت دانش هالس.. 20شکل 2-5 مدل مدیریت دانش نوناکا.. 23شکل 2-6 مفهوم هوش تجاری .. 25شکل 2-7 چارچوب هوش تجاری.. 28شکل 2-8 مراحل پیادهسازی هوش تجاری.. 33شکل 2-9 فرایند کشف دانش.. 39شکل 3-1 مدل حلزونی.. 52شکل 3-2 مدل فرایند تحقیق.. 55شکل 4-1 نمودار گرافیکی حاصل از انجام عملیات نگاشت.. 61شکل 4-2 شمایی از نرمافزار ارائه شده.. 62 فهرست علائم و نشانهها صفحهETLExtract, Translate, LoadCRMCustomer Relationship ManagementDMData MiningOLAPOnLine Analytical ProcessingBIBusiness IntelligenceCRISPCross-Industry Standard Process for Data MiningAHPAgglomerative hierarchical method 1- فصل اولکلیات تحقیق1-1 مقدمه اهمیت مقوله دانش در دهههای اخیر رشد روزافزونی داشته است که این امر ناشی از تمرکز بر دانش به عنوان یکی از منابع استراتژیک سازمان میباشد. امروزه سازمانها یکی از راههای تمایز خود از سازمانهای دیگر را در افزایش میزان دانش بنیانی سازمانی خود جستجو میکنند تا بتوانند از طریق آن به سطوح بالاتری از کارایی و نوآوری دست یابند. توانایی سازمانها در یکپارچه سازی و هماهنگ نمودن دانش به عنوان یکی از راههای دستیابی و حفظ مزیتهای رقابتی تلقی میگردد. در این پروژه با بهره گیری از تکنیکهای هوش تجاری از قبیل متن کاوی دانش سازمانی در مرحله اول ذخیره شده و سپس با استفاده از الگوریتم ژنتیک دانش جدیدی را به پایگاه داده افزوده ایم. در نهایت کل پروژه را در قالب یک نرم افزار کامپیوتری که قابل نصب بر روی تمام سیستمهای کامپیوتری است، ارائه میدهیم. 1-2 اهداف تحقیق حفظ و نگهداری کارمندان با تجربه در هر سازمانی یکی از چالشهای اساسی در واحد نیروی انسانی به شمار میرود که با توجه به سابقه آنها و میزان کاراییشان با مشکلاتی همراه است. آنچه که در این میان بیشتر نمود پیدا میکند دانش و تجربهای است که هر کارمند هنگام خروج از سازمان با خود از سازمان خارج میکند. این تحقیق در راستای ایجاد سیستمی برای ثبت و بهرهگیری از این دانش در تمام قسمتهای یک سازمان خدماتی یا تولیدی قدم بر میدارد. ایجاد دانش جدید از دانش موجود یک ایده محوری میباشد که این تحقیق در پی رسیدن به آن است. 1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق ضرورت این تحقیق با پیشرفت سریع رقابت بین سازمانها مرتبط است. دانش در سازمانهای امروزی به عنوان یکی از عوامل کلیدی موفقیت[1] سازمانها تلقی میگردد. به همین جهت مدیریت دانش در سازمانها از اهمیتی ویژه برخوردار گردیده است. سازمانها در دنیای رقابتی امروز تلاش میکنند از بهترین متخصصان و کارمندان برای انجام پروژههای خود بهره جویند. ارزش افرینی برای هر سازمان توسط متخصصان آن شرکت یا سازمان انجام میگیرد. که در این میان نیاز به روش یا سیستمی هست که بتواند تجربیات ارزشمند آنها را در حین کار یا در زمان رویارویی با مشتری ثبت کرده و در کل سازمان برای دیگر کارمندان نیز به اشتراک بگذارد.توانایی پاسخ سریع و موثر به تغییرات نیازهای مشتریان، نیازمند اتخاذ تصمیمات سریع مدیریتی است که بدون بررسی و تحلیل دقیق دادهها و اطلاعات رخ نخواهد داد، از طرفی بررسی همهی دادهها وقتگیر است و با پاسخ سریع به نیازها مغایرت دارد؛ پس باید از هوش تجاری برای اتخاذ سریع تصمیمات مدیریتی با تحلیل دادههای مفید استفاده نمود. 1-4 فرضیات تحقیق - برای ارائه یک نرمافزار مدیریت دانش در سازمان نیاز به یک ابزار برنامه نویسی قدرتمند میباشد که ما در اینجا از جاوا [2](نسخه 1.8) استفاده کرده ایم.- با ورود هر دانش جدید به سیتم، کل دانش به روز رسانی میشود.- با الگوریتمی مثل الگوریتم ژنتیک [3]میتوان دانش جدید را از دانش و اطلاعات موجود استخراج نمود. 1-5 پیشینه تحقیق در زمینهی ارائه سیستم مدیریت دانش با استفاده از هوش تجاری تحقیقات کمی انجام گرفته شده است. در زمینه تولید نرمافزاری برای انجام مدیریت دانش کارمندان فعالیتی انجام نگرفته شده است. در زمان شروع به کار این پایان نامه در زمینه ارائه روش و الگوریتمی که بتواند در میان متون فارسی به متنکاوی بپردازد فعالیتی انجام نگرفته شده است. در زمینه متن کاوی با الگوریتم ژنتیک چند فعالیت نظری انجام گرفته شده است که در بخش مرور ادبیات آورده شده است. 1-6 کاربران و کاربردهای تحقیق تمامی شرکتهای خدماتی که از واحد پشتیبانی برخوردار هستند میتوانند از این نرم افزار برای ثبت فعالیتهای روزانه خود بهره جویند. بخش نگاشت موجود در این نرم افزار برای ارائه یک دید کلی از نحوه کار کارمند بخش پشتیبانی برای مدیریت فراهم میآورد. ارائه الگوریتمهای ابتکاری متن کاوی موجود در این تحقیق میتواند شروعی برای تولید یک نرمافزار جامع متن کاوی برای متون فارسی باشد. 1-7 ساختار کلی پایان نامه این پایان نامه از پنج فصل تشکیل شدهاست. برای اطلاع از ساختار نگارش پایان نامه، مروری بر آن خواهیم داشت:پس از فصل اول که به بررسی اهمیت موضوع و اهداف پایان نامه و ارائهی مقدمهای بر پایاننامه پرداخته، در فصل دوم ادبیات موضوع را بیان خواهیم کرد. پس از آن با مفهوم هوش تجاری، اهداف، اجزا و فواید پیادهسازی آن آشنا میشویم. سپس به بیان کاربرد هوش تجاری در مبحث سیستم مدیریت دانش خواهیم پرداخت. در آخرین بخش از فصل دوم نیز متنکاوی و ابزارها و الگوریتمهای استفادهشده در پروژه را مطرح میکنیم. در سومین فصل متدولوژی پایه که برای انجام این تحقیق انتخاب کردهایم را توضیح میدهیم. پس از آن با در نظر داشتن گامهایی که باید طی نماییم، چارچوبی برای اجرای این پروژه ارائه کرده و فازهایش را معرفی میکنیم. [1]- Critical Success Factor[2] Java[3] Genetic Algorithm