چكيده فارسيدر اين تحقيق فرآورده جوشان حاصل از پوسته دانه اسفرزه در خانواده بارهنگ بصورت گرانولاسيون مرطوب تهيه شد. پوسته دانه اسفرزه از شركت ايران داروك تهيه تحت و تستهاي فارماكوپه‌اي شامل: (ضريب تورم، خاكستر تام، وزن خشك و مواد ناخالصي) مبتني بر استاندارد رفرانس‌ها قرار گرفت. سپس فرمولاسيونهاي متعددي، (در مجموع 30 فرمولاسيون) شامل نسبت‌هاي متفاوتي در پوسته دانه اسفرزه، اسيد و بازهاي مختلف شامل (اسيد سيتريك،اسيد تارتاربك و سديم بي‌كربنات)،پلي و منيل پيروليدون بعنوان چسباننده، افزودنيهاي ديگر شامل (رنگ دهنده، طعم دهنده و شيرين كننده) با هم مخلوط هستند و توسط اتانول %90 به گرانول تبديل شدند گرانولهاي تهيه شده از يك بامش 10 عبور داده شدند و در آون با دماي سانتي‌گراد خشك گرديدند. سپس از يك بامش 20 عبور داده شد. نتيجه فرمولاسيونها تهيه شده توسط خصوصيات ظاهري، زمان جوشش وPH، ريزش و ميزان ماده مؤثره بررسي شد. البته بايد توجه داشت كه هر گرم از گرانول تهيه شده معادل 40 ميلي‌ليتر موسيلاژ به دنبال اضافه كردن بافر با 8/6= PH مي‌دهد.3 فرمولاسيون با طعم‌هاي مختلف تهيه شد و توسط 10 نفر از داوطلبين سالم تست شد. بعد از انجام آناليز‌هاي آماري (فريدمن- ويكگسون)، بهترين فرمولاسيون شامل (%9 اسيد سيتريك، % 19 اسيد تارتاريك با %32 سديم بي كربنات، % 40 پوسته دانه اسفرزه، 300 ميلي‌گرم ساكاند، 750 ميلي‌گرم آسپارتام) انتخاب شد. سرانجام مطالعات پايداري تبريع شده روي فرمولاسيون منتخب به مدت 6 ماه در دماي سانتي‌گراد و رطوبت % 75 انجام شد. در طي ماه 1، 2، 3 و 6. نمونه گيري انجام و تستهاي فيزيكوشيميايي روي فرمولاسيون صورت گرفت. در نتايج اختلاف معني‌داري (05/0 > P) ديده نشد و پارامترهاي گفته شده در بالا در طي 6 ماه روي فرمولاسيون انجام گرفت.كلمات كليدي: پسيلوم اواتا، گرانولهاي جوشان، پوسته دانه اسفوزه، فرمولاسيون گرانول، گرانولاسيون مرطوب، مطالعات پايداري. 1-1- اسفرزهعبارت است از دانه های خشک شده یا پوست دانه های گیاه، بصورت رسیده و تمیز شده از Plantago ovata Forsk از خانواده بارهنگ (Plantaginaceae) است که حداقل حاوی 15 درصد موسیلاژ می باشد.نام علمی: Plantago ovata Forskalنام انگلیسی:Spangle seeds, plue psyllium seeds, Blonde psyllium, Indian plantago seedsنام عربی: برزقطونا (Barz qutuna)نام مترادف: Plantago trichophyllaنام خانواده: Plantaginaceae (خانواده بارهنگ)پلانتاگو در لاتین به معنای پاشنه پاست که مربوط به شکل برگ می باشد. و پيسلیوم در یونانی به معنای کک است که مربوط به شکل، رنگ و اندازه دانه ها می باشد و اواتا نیز مربوط به شکل برگها است.(1) و (2) تعداد صفحات 112 word فهرست مطالب چكيده فارسيچكيده انگليسيپيش گفتاربخش اول – مباحث نظريفصل اول – اسفرزه1-1 اسفرزه1-1-1- ريخت شناسي2-1-1- زمان جمع‌آوري3-1-1- خرده نگاري4-1-1- طرز نگهداري5-1-1- دامنه انتشار .6-1-1- مواد متشكله7-1-1- مواد مصرف گياه8-1-1- مهم‌ترين اثرات گزارش شده اسفرزه .1-8-1-1- بيماريهاي قلبي – عروقي .9-1-1- نحوه مقدار مصرف به عنوان ملين گياهي .................................................10-1-1- مكانسيم اثر ..............................................................................................11-1-1- موارد عدم مصرف ..................................................................................12-1-1- در دوران بارداري و شيردهي ................................................................13-1-1- تداخل دارويي ...........................................................................................14-1-1- موارد احتياط ...........................................................................................15-1-1- اشكال دارويي ..........................................................................................2-1- كنترل كيفي و كمي شيميايي پوسته دانه اسفرزه ............................................فصل دوم – يبوست1-2- يبوست ............................................................................................................2-2- اتيولوژي .........................................................................................................3-2- درمان .............................................................................................................1-3-2- درمان غير دارويي .....................................................................................2-3-2- درمان دارويي ............................................................................................4-2- سوء مصرف ريلمين‌ها ....................................................................................فصل سوم – كليات فرآورده جوشان1-3- مقدمه ..............................................................................................................2-3- تعريف پودر ....................................................................................................1-2-3- انواع پودرها ...............................................................................................3-3- تعريف گرانول .................................................................................................1-3-3- انواع گرانولها .............................................................................................4-3- مزاياي فرآوردههاي پودري و گرانولي ..........................................................5-3- معايب پودرها و گرانولها ................................................................................6-3- كلياتي در مورد فرآوردههاي جوشان ............................................................1-6-3- مكانسيم ايجاد جوش در فرآوردههاي جوشان .........................................2-6-3- مواد بكار رفته در فرآوردههاي جوشان ...................................................1-2-6-3- منابع اسيدي ...........................................................................................2-2-6-3- منابع بازي .............................................................................................3-2-6-3- چسباننده ................................................................................................4-2-6-3- تركيبات شيرين كننده .............................................................................5-2-6-3- تركيبات طعم دهنده ................................................................................6-2-6-3- رنگ دهنده .............................................................................................7-2-6-3- مواد افزايش دهنده محلوليت .................................................................8-2-6-3- مواد پايدار كننده ....................................................................................7-3- بسته‌‌بندي ........................................................................................................8-3- انواع فرآوردههاي جوشان .............................................................................1-8-3- پودرهاي جوشان .......................................................................................2-8-3- گرانولهاي جوشان .....................................................................................1-2-8-3- گرانولاسيون مرطوب ............................................................................1-1-2-8-3- مزاياي گرانولاسيون مرطوب ............................................................2-2-8-3- گرانولاسيون خشك ...............................................................................3-2-8-3- گرانولاسيون به روش ذوب ..................................................................9-3- آزمايشات كنترل فيزيكوشيميايي گرانولهاي جوشان .....................................1-9-3- خصوصيات ظاهري ...................................................................................2-9-3- تعيين مقدار موثره دارويي .........................................................................3-9-3- زمان جوشش و انحلال ..............................................................................4-9-3- PH محلول .................................................................................................5-9-3- تعيين مقدار رطوبت گرانولها ......................................................................10-3- آزمايشات پايداري و تعيين غير مفيد دارو ...................................................1-10-3- آزمايش پايداري تسريع شده ...................................................................2-10-3- آزمايش پايداري ادواري ..........................................................................3-10-3- عمر قفسه‌اي .................................................فصل چهارم – كار تجربيبخش دوم : مباحث تجربي1-4- مقدمه .............................................2-4- وسايل و دستگاههاي بكار رفته ......................................................................3-4- مواد بكار رفته ................................................................................................4-4- تهيه پودر پوسته دانه اسفرزه ........................................................................1-4-4- كنترل‌هاي كيفي و كمي شيميايي پوسته دانه اسفرزه .................................5-4- تعيين ريزش پودر .........................................................................6-4- تهيه گرانول جوشان ...........................................................................7-4- آزمونهاي كنترل فيزيكوشيميايي .........................................................1-7-4- بررسي خواص ظاهري .................................................................2-7-4- تعيين ريزش گرانولها ..................................................................3-7-4- آزمون تعيين PH محلول ...........................................................................4-7-4- تعيين مدت زمان جوشش و چگونگي انحلال .............................................5-7-4- آزمون تعيين مقدار موثر دارويي ...............................................................6-7-4- آزمايش پايداري .........................................................................................1-6-4- انتخاب مخلوط اسيد و باز در حضور اسفرزه ..........................................2-6-4- استفاده از سورفكتانت‌ها ............................................................................3-6-4- اصلاح طعم فرمولاسيونهاي منتخب ...........................................................4-6-4- اصلاح طعم فرمولاسيون توسط شيرين كننده ...........................................5-6-4- انتخاب فرمولاسيون نهايي .........................................................................فصل پنجم – نتايج و بحث1-5- مقدمه ..............................................................................................................2-5- نتايج و بحث مربوط به مطالعات انجام شده بر روي ريزش پودر اسفرزه ...1-2-5- تابعيت ريزش پودر اسفرزه .......................................................................2-2-5- نتايج حاصل از بررسي ريزش پودر اسفرزه توسط دستگاه ريزش سنج .3-5- نتايج حاصل از بررسي ريزش پودر اسفرزه با محاسبه انديس كار و ضريب هانسر4-5- بررسي فرمولاسيونهاي تهيه شده بررسي انتخاب منابع اسيدي و بازي .....5-5- بررسي فرمولاسيونهاي تهيه شده جهت دستيابي به PH مناسب ..................6-5- بررسي فرمولاسيونهاي تهيه شده از سورفكتانتهاي مختلف .......................7-5- بررسي فرمولاسيون تهيه شده از منابع اسيدي و بازي، طعم دهنده و شيرين كننده8-5- بررسی فرمولاسیون جدول (13-4) حاوی شکر و آسپارتام..........................9-5- نتايج حاصل از نظر خواهي داوطلبين در مورد 3 فرمولاسيون .....................10-5- آزمونهاي پايداري تسريع شده