كشاورزي وزراعت در ايران بدون توجه به تأمين آب مورد نيازگياهان ميسرنيست. بنابراين بايستي برنامه ريزي صحيح براي آن بخصوص درشرايط خشكسالي صورت گيرد. برنامه ريزي صحيح مستلزم محاسبه دقيق نياز آبي گياهان ميباشد. براساس روشهاي موجود مبناي محاسبات نياز آبي گياهان ، تبخيرـ تعرق مرجع و ضرائب گياهي است. تبخير ـ تعرق مرجع توسط لايسيمتر اندازه گيري مي‌شود و براي سادگي كار مي‌توان آنرا با توجه به نوع منطقه از روشهاي تجربينيز تخمين زد. ضرائب گياهي نيز از مطا لعات لايسيمتر قابل محاسبه است. اين ضرائب تابعي از عوامل مختلفي از جمله اقليم ميباشد. بنابراين بايستي درهر منطقه اي با دقت براي هرمحصولي محاسبه شود. (19) براي محاسبه و برآورد مقدارتبخير ـ تعرق سازمان خوار باروكشاورزي ملل و متحد«FAO » تقسيم بندي زير را منظور نموده است:اندازه گيري مستقيم تبخير ـ تعرق به وسيله لايسيمتراندازه گيري مستقيم تبخير بوسيله تشتك يا تبخير سنجفرمولهاي تجر بيروشهاي آئروديناميكروش تراز انرژي(5)بعضي از روشها فقط جنبه تحقيقاتي داشته تا بتوانند فرايند‌هاي انتقالي بخار آب را بهتر و عميق تر بررسي نمايند.برخي ديگر به جهت نياز در برنامه‌هاي روزانه كشاورزي بكار مي‌روند. ولي دقت و اصالت روشهاي تحقيقاتي را ندارد. به هر حال براي عمليات روزانه درمزارع مي‌توان از روشهايي كه نتيجه آنها بيش از ده درصد با مقدار واقعي تبخير ـ تعرق متفاوت نباشد استفاده نمود.هدف از انجام اين طرح بدست آوردن ضرايب گياهي و تعيين نياز آبي سيب زميني دراستانهاي خراسان و سمنان ميباشد كه بوسيله لايسيمتر زهكش دار در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شده است. در مورد لايسيمتر و نحوه عملكرد آن و روابط تجربي بكار رفته دراين طرح درفصل بعدي توضيح داده مي‌شود.سيب زميني يكي از مهمترين منابع در تغذيه انسان است. اين محصول در جهان از نظر اهميت غذائي مقام پنجم بعداز گندم، برنج، ذرت و جو دارد.(11) بانگاهي به سي سال آينده، سازمان خوار بار كشاورزي (FAO) بر آورد كرده كه براي تغذيه جمعيت جهان به 60 در صد غذاي بيشتري نياز است(12) و از آنجا كه سيب زميني از نظر ارزش غذائي با توليد متوسط 2/2 تن يكي از اقلام محصولات غذايي مهم ميباشد بنابراين بايد با برنامه ريزي صحيح كشاورزي ، كه يكي از را هكار‌هاي آن بدست آوردن دقيق نياز آبي اين محصول است، باعث افزايش توليد آن در سطح جهان گرديد. اميد است اين تحقيق راه گشايي براي آيندگان درمسائل مديريت آبياري باشد. بيشترين سطح زير كشت اين محصول مربوط به اروپائيان است كه عملكردي بالغ بر 16 تن درهكتار را دارا مي‌باشند.(جدول 1-1) بطوريكه در اين جدول مشاهده مي‌شود حدود 43 درصد كل سيب‌زميني جهان در اروپا توليد مي‌شود. جدول1-1 ميزان سطح زير كشت و عملكرد كل سيب زميني در سطح جهانقارهسطح زير كشت(1000هكتار)عملكرد كل (T1000)در صد از كلآمريكا17254222455/13اروپا837513272564/42آسيا799912223625/39آفريقا11371241098/3استرا ليا424126056/0 محصول سيب زميني يكي از ارقام اصلي است كه در راستاي امنيت غذايي آينده كشور ميتواند نقش عمده اي را ايفاد نمايد سيب‌زميني تنها محصولي است كه بعد از گندم ، برنج و ذرت ميتواند بخشي از مواد نشاسته اي و پروتئيني مورد نياز جامعه را تأمين كرده و امكان جايگزيني آن با محصولات ذكر شده وجود داشته و در كاهش واردات محصولات غذائي فوق مؤثر ميباشد.(29) سطح زير كشت محصول سيب زميني كشور در سال 1382 برابر 175 هزار هكتار بر آورد شده است و ميزان توليد آن 5/3ميليون تن برآورد شده است كه اين مقدار12/1 در صد كل سيب زميني توليد شده در جهان ميباشد(1). براي افزايش اين مقدار بايد راهكارهاي بسيار بنيادي در نظر گرفت. يكي از راهكارهاي افزايش اين محصول بالا بردن ميزان كارائي مصرف آب ميباشد كه بدون برنامه ريزي صحيح آبياري مقدور نمي‌باشد. لذا برنامه ريزي صحيح آبياري مستلزم دانستن دقيق نياز آبي مي‌باشدكه اميد است اين تحقيق بتواند در جهت افزايش عملكرد سيب زميني در سطح كشور مؤثر باشد.
كشاورزي وزراعت در ايران بدون توجه به تأمين آب مورد نيازگياهان ميسرنيست. بنابراين بايستي برنامه ريزي صحيح براي آن بخصوص درشرايط خشكسالي صورت گيرد. برنامه ريزي صحيح مستلزم محاسبه دقيق نياز آبي گياهان ميباشد. براساس روشهاي موجود مبناي محاسبات نياز آبي گياهان ، تبخيرـ تعرق مرجع و ضرائب گياهي است. تبخير ـ تعرق مرجع توسط لايسيمتر اندازه گيري مي‌شود و براي سادگي كار مي‌توان آنرا با توجه به نوع منطقه از روشهاي تجربينيز تخمين زد. ضرائب گياهي نيز از مطا لعات لايسيمتر قابل محاسبه است. اين ضرائب تابعي از عوامل مختلفي از جمله اقليم ميباشد. بنابراين بايستي درهر منطقه اي با دقت براي هرمحصولي محاسبه شود. (19) براي محاسبه و برآورد مقدارتبخير ـ تعرق سازمان خوار باروكشاورزي ملل و متحد«FAO » تقسيم بندي زير را منظور نموده است:اندازه گيري مستقيم تبخير ـ تعرق به وسيله لايسيمتراندازه گيري مستقيم تبخير بوسيله تشتك يا تبخير سنجفرمولهاي تجر بيروشهاي آئروديناميكروش تراز انرژي(5)بعضي از روشها فقط جنبه تحقيقاتي داشته تا بتوانند فرايند‌هاي انتقالي بخار آب را بهتر و عميق تر بررسي نمايند.برخي ديگر به جهت نياز در برنامه‌هاي روزانه كشاورزي بكار مي‌روند. ولي دقت و اصالت روشهاي تحقيقاتي را ندارد. به هر حال براي عمليات روزانه درمزارع مي‌توان از روشهايي كه نتيجه آنها بيش از ده درصد با مقدار واقعي تبخير ـ تعرق متفاوت نباشد استفاده نمود.هدف از انجام اين طرح بدست آوردن ضرايب گياهي و تعيين نياز آبي سيب زميني دراستانهاي خراسان و سمنان ميباشد كه بوسيله لايسيمتر زهكش دار در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شده است. در مورد لايسيمتر و نحوه عملكرد آن و روابط تجربي بكار رفته دراين طرح درفصل بعدي توضيح داده مي‌شود.سيب زميني يكي از مهمترين منابع در تغذيه انسان است. اين محصول در جهان از نظر اهميت غذائي مقام پنجم بعداز گندم، برنج، ذرت و جو دارد.(11) بانگاهي به سي سال آينده، سازمان خوار بار كشاورزي (FAO) بر آورد كرده كه براي تغذيه جمعيت جهان به 60 در صد غذاي بيشتري نياز است(12) و از آنجا كه سيب زميني از نظر ارزش غذائي با توليد متوسط 2/2 تن يكي از اقلام محصولات غذايي مهم ميباشد بنابراين بايد با برنامه ريزي صحيح كشاورزي ، كه يكي از را هكار‌هاي آن بدست آوردن دقيق نياز آبي اين محصول است، باعث افزايش توليد آن در سطح جهان گرديد. اميد است اين تحقيق راه گشايي براي آيندگان درمسائل مديريت آبياري باشد. بيشترين سطح زير كشت اين محصول مربوط به اروپائيان است كه عملكردي بالغ بر 16 تن درهكتار را دارا مي‌باشند.(جدول 1-1) بطوريكه در اين جدول مشاهده مي‌شود حدود 43 درصد كل سيب‌زميني جهان در اروپا توليد مي‌شود. جدول1-1 ميزان سطح زير كشت و عملكرد كل سيب زميني در سطح جهانقارهسطح زير كشت(1000هكتار)عملكرد كل (T1000)در صد از كلآمريكا17254222455/13اروپا837513272564/42آسيا799912223625/39آفريقا11371241098/3استرا ليا424126056/0 محصول سيب زميني يكي از ارقام اصلي است كه در راستاي امنيت غذايي آينده كشور ميتواند نقش عمده اي را ايفاد نمايد سيب‌زميني تنها محصولي است كه بعد از گندم ، برنج و ذرت ميتواند بخشي از مواد نشاسته اي و پروتئيني مورد نياز جامعه را تأمين كرده و امكان جايگزيني آن با محصولات ذكر شده وجود داشته و در كاهش واردات محصولات غذائي فوق مؤثر ميباشد.(29) سطح زير كشت محصول سيب زميني كشور در سال 1382 برابر 175 هزار هكتار بر آورد شده است و ميزان توليد آن 5/3ميليون تن برآورد شده است كه اين مقدار12/1 در صد كل سيب زميني توليد شده در جهان ميباشد(1). براي افزايش اين مقدار بايد راهكارهاي بسيار بنيادي در نظر گرفت. يكي از راهكارهاي افزايش اين محصول بالا بردن ميزان كارائي مصرف آب ميباشد كه بدون برنامه ريزي صحيح آبياري مقدور نمي‌باشد. لذا برنامه ريزي صحيح آبياري مستلزم دانستن دقيق نياز آبي مي‌باشدكه اميد است اين تحقيق بتواند در جهت افزايش عملكرد سيب زميني در سطح كشور مؤثر باشد.