فهرست مطالب فصل اول.. 1كليات پژوهش..... 11/1 مقدمه:22/1 طرح مساله:33/1 اهميت و ضرورت تحقيق.. 54/1 اهداف تحقيق.. 7فصل دوم. 8مباني نظري تحقيق... 81/2 تعريف رضايت از ديدگاه صاحبنظران جامعه شناسي.. 92/2- پيشينه تحقيق.. 11ا1/ 2/2 -بيشينه پژوهش هاي داخلي.. 122/ 2/2- نقد و بررسي پيشينه هاي داخلي.. 273/2/2- پيشينيه پژوهش هاي خارجي:274/ 2/2 نقد وبررسي پيشينه‌هاي خارجي.. 393/2 مباني نظري تحقيق.. 401/ 3/2 نظريه تسري(spill over theory)412/ 3/2 نظريه هدف گذاري «ادوين لاك» E.A.lock.. 423/ 3/2 نظريه مبادله. 434/3/2 نظريه نيازها454/2 چهارچوب نظري تحقيق.. 485/2 مدل تئوريكي تحقيق:50فصل سوم. 51روش تحقيق... 513/1 مقدمه. 522/3روش تحقيق:531/2/3: پرسش آغازي:542/2/3 مطالعات مقدماتي و اكتشافي:543/2/3 طرح نظري مسئله تحقيق:554/2/3 ساخت و ارائه مدل تئوريك:575/2/3 تبدل نظريه ها به فرضيه ها:576/2/3 تعريف عملياتي متغيرها و يافتن معرفهاي مناسب براي سنجش آنها:597/2/3 تهيه پرسشنامه براي سنجش متغيرها618/2/3 آزمون مقدماتي.. 663/3 جامعه آماري.. 671 /3/3حجم نمونه:67فصل چهارم. 71يافته‌هاي پژوهش..... 71*تحليل جداول توزيع فراواني.. 72جدول و نمودار 1-4 : توزيع پاسخگويان برحسب جنس............................ 73جدول و نمودار 2-4: توزيع پاسخگويان برحسب مقطع تحصيلي............. 74جدول و نمودار 3-4: توزيع پاسخگويان برحسب وضعيت شغلي............. 75جدول و نمودار 4-4: توزيع پاسخگويان برحسب وضعيت تاهل .............. 76جدول و نمودار 5-4: توزيع پاسخگويان برحسب شهر محل سكونت ..... 77جدول و نمودار 6-4: توزيع پاسخگويان برحسب تحصيلات مادر............ 78جدول و نمودار 7-4: توزيع پاسخگويان برحسب شغل مادر ................... 79جدول و نمودار 8-4: توزيع پاسخگويان برحسب تحصيلات پدر.............. 80جدول و نمودار 9-4: توزيع پاسخگويان برحسب شغل پدر....................... 81جدول و نمودار 10-4: توزيع پاسخگويان برحسب نوع مالكيت منزل...... 82جدول و نمودار 11-4: توزيع پاسخگويان برحسب سن.............................. 83جدول و نمودار 12-4: توزيع پاسخگويان برحسب معدل........................... 84جدول و نمودار 13-4: توزيع پاسخگويان برحسب ترم.............................. 85جدول و نمودار 14-4: توزيع پاسخگويان برحسب تعداد اعضاي خانواده 86جدول و نمودار 15-4: توزيع پاسخگويان برحسب درآمد خانواده.......... 87*تحليل جداول توزيع فراواني و نمودار ميانگين براي متغير وابسته و متغيرهاي مستقل مربوطه 88جدول و نمودار 16-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص تسلط به درس 89جدول و نمودار 17-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص مسئوليت پذيري90جدول و نمودار 18-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص ايجاد انگيزه 91جدول و نمودار 19-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص مقررات آموزشي 92جدول و نمودار 20-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص رضايت از تحصيل.............................................................................................................................. 93جدول و نمودار 21-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص اميداوري به آينده شغلي 95جدول و نمودار 22-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص احترام به دانشجو 96جدول و نمودار 23-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص عدالت در سطح دانشگاه 97جدول و نمودار 24-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص رسيدن به هدف 98جدول و نمودار 25-4: مقايسه ميانگين هاي معرف هاي شاخص رضايت از زندگي 99*تحليل رابطه متغيير وابسته «رضايت از تحصيل» با متغييرهاي مستقل مربوطه 100جدول 26-4 وابستگي بين دو متغير رضايت از تحصيل و اميدواري به آينده شغلي 101جدول 27-4 وابستگي بين دو متغير رضايت از تحصيل و احترام به دانشجو 102جدول 28-4 وابستگي بين دو متغير رضايت از تحصيل و عدالت در سطح دانشگاه 103جدول 29-4 وابستگي بين دو متغير رضايت از تحصيل و رسيدن به هدف 104جدول 30-4 وابستگي بين دو متغير رضايت از تحصيل و رضايت از زندگي 105*تحليل رابطه متغير وابسته « رضايت از تحصيل » با متغيرهاي زمينه‌اي دو مقوله‌اي 106جدول 31-4 تحليل واريانس يك طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و جنس 107جدول 32-4 تحليل واريانس يك طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و مقطع تحصيلي 108جدول 33-4 تحليل واريانس يك طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و وضعيت شغلي 109جدول 34-4 تحليل واريانس يك طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و شهر محل سكونت ................................................................................................................................... 110تحليل رابطه متغيير وابسته «رضايت از تحصيل» با متغييرهاي زمينه‌اي چند مقوله‌اي 111جدول 35-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و رشته تحصيلي 112جدول 36-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و وضعيت تاهل 114جدول 37-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و تحصيلات مادر 115جدول 38-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و شغل مادر 116جدول 39-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و تحصيلات پدر 117جدول 40-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و شغل پدر118جدول 41-4 تحليل واريانس دو طرفه بين دو متغير رضايت از تحصيل و نوع مالكيت منزل 119فصل پنجم. 120خلاصه و نتيجه گيري.. 120منابع و ماخذ 1281/1 مقدمه:دانشگاه به عنوان يك نهاد اجتماعي- فرهنگي يكي از ارزشمند‌ترين منابعي است كه جامعه براي پيشرفت و توسعه در اختيار دارد، اين نهاد به جهت نقش تعيين كننده‌اي كه در توليد دانش (پژوهش)و انتقال دانش (آموزش) دارد به عنوان يكي از شاخص هاي تعيين ميزان توسعه كشورها مد نظر قرار گرفته است.همانطور كه مي‌دانيم جوانان در مقطع پيش دانشگاهي تلاش زيادي براي ورود به دانشگاه مي‌كنند و شايد بتوان گفت كه يكي از آمال و آرزوهاي جوانان امروزي ورود به دانشگاه مي‌باشد با ورود جواناني كه با اميد و آرزو به دانشگاه راه يافته‌اند اگر تلاش كنيم كه رضايتمندي اين دانشجويان تازه وارد را بطور نسبي فراهم كنيم مي‌توان انتظار داشت كه اين دانشجويان بعد از فراغت از تحصيل تعهد داشته بيشتري نسبت به شغل ، زندگي، ديگران درآينده داشته باشند زيرا زمانيكه افراد تعهد داشته باشند ديگر رشوه خواري، رياكاري، دروغ‌گويي براي رسيدن به اهداف خوب يا بد، فقر فرهنگي ، بي سوادي جوانان تحصيل كرده، ... وجود نخواهد داشت . بر اساس نظريه تسري Spill-over Theory رضايت از يك بخش از زندگي بروي رضايت از بخشهاي ديگر زندگي مؤثر است.(از كمپ، 278:1369)مثلا در اين تحقيق زمانيكه دانشجويان از تحصيل راضي باشند از حوزه‌هاي ديگر زندگي اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي، سياسي نيز راضي خواهند بود. 2/1 طرح مساله:دانشگاه مكاني فرهنگي و اجتماعي مي‌باشد و هر ساله جمع كثيري از جوانان براي گذراندن تحصيلات عاليه وارد آن مي‌شوند و هر يك از اين جوانان با در نظر داشتن اهداف خاص خود (ارتقاء سطح علمي، كسب شغل بهتر، رندگي بهتر ، گرفتن مدرك،...)به اين مكان مقدس قدم مي‌گذارند.اكنون با ورود اين جوانان با نشاط و اميدوار به آينده و همچنين علاقمند به تحصيل مسئوليت سنگيني به عهده مسئولين دانشگاه مي‌باشد ، از اين جهت كه اين مسئولين محترم بايد از پرسنل و اساتيد متعهد و كارآمد بهره گيرند، زيرا اين دو قشر تماس بيشتري را با دانشجويان كه آينده سازان جامعه هستند دارند، كه توجه بيشتر اين تحقيق به نقش اساتيد متمركز است آنچه از يك استاد وظيفه شناس و شايسته انتظار مي‌رود اين است كه بكوشد از ناكاميهاي درسي دانشجويانش جلوگيري كند و آنها را علاقمند به تحصيل،مطالعه، پژوهش سازد.همانطور كه مي‌دانيم دانشجويان اغلب در سن جواني به تحصيل مي‌پردازند و دوران جواني بسيار حساس مي‌باشد زيرا پايه‌هاي شخصيتي افراد در اين دوران شكل مي‌گيرد فردي كه مشغله ذهني جز تحصيل نداشته باشد و تحصيل دانشجو با رضايت باشد البته كه اين فرد در تحصيل موفق‌تر خواهد بود و آيندۀ تضمين شده‌تري نسبت به ديگران دارد زيرا در آرامش به سر مي‌برد و اين دانشجويان مسلماً در آينده فرد مفيد و شايسته‌اي براي خود، خانواده وجامعه خواهند بود.در مصاحبه اكتشافي كه با چند تن از اساتيد و دانشجويان انجام داديم به نظر مي‌رسيد كه مقداري نارضايتي در بين دانشجويان وجود دارد به دلايلي همچون عدم وجود امكانات مختلف ، عدم وجود كاركنان دلسوز و متعهد ، هزينه‌هاي سنگين دانشگاه آزاد، عدم وجود اساتيد با تجربه و با انگيزه ، تبعيض اساتيد بين دانشجويان ، وجود مقررات آموزشي نامناسب ، ... بخاطر عدم نظارت و دقت كافي مسئولين كه موجبات نارضايتي دانشجويان را فراهم مي‌كند.بنابراين رضايت عبارت است از: حالت خوشايندي است كه بخاطر فاصله كم انتظارات با واقعيت ، ارضاي نياز حاصل مي‌شود و دست يابي به هدف در موقعيت‌هاي مختلف براي فرد حاصل مي‌شود. كسب سعادت در زندگي به عنوان هدف والاي وجود انساني تلقي شده است كه باعث رشد و شكوفايي و پيشرفت انسان مي‌شود، و بالعكس عدم كسب سعادت اغلب به عنوان مانعي در راه انجام وظايف فرد تلقي مي‌شود، همانگونه كه ذكر شد رضايت از زندگي بازتاب توازن ميان آرزوهاي فرد و وضعيت فعلي او مي‌باشد. (كمبل و ديگران 1976 به نقل از اينگلمارت 1373 ص 244)به عبارتي هر چه فاصله بين سطح آرزوهاي فرد و وضعيت فعلي وي بيشتر گردد رضايتمندي كاهش مي‌يابد و بالعكس هر چه فاصله بين سطح آرزوهاي فرد و وضعيت فعلي وي كمتر گردد رضايتمندي افزايش مي‌يابد.بنابراين در اين پژوهش اولا درپي سنجش ميزان رضايت دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي- واحد قوچان ثانياً مي‌كوشيم كه عوامل مؤثر بر اين امر را بيابيم. 3/1 اهميت و ضرورت تحقيقرضايت حالت خوشايندي است كه بخاطر دستيابي به هدف در موقعيت‌هاي مختلف به فرد دست مي‌دهد. رضايت انواع مختلفي دارد كه عبارتند از رضايت از زندگي خانوادگي، رضايت از زندگي زناشوئي، رضايت از وضعيت اقتصادي ، رضايت از خود، رضايت مشتري ، رضايت كارگر، رضايت كافرما، رضايت از محل زندگي، رضايت مردم از سازمانهاي اداري رضايت مشتركين (از شركت برق، آب، گاز، تلفن)رضايت از شغل ، رضايت از درآمد و رضايت از تحصيل كه ما بنا به دلايل زير درصدد بر‌آمديم تا تحقيقي در مورد رضايت دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي- واحد قوچان از تحصيل انجام دهيم:همانطور كه مشهود است عده زيادي از جمعيت كشور را جوانان تشكيل مي‌دهند تعداد نسبتا زيادي از جوانان ايراني را دانشجويان تشكيل مي‌دهند واين جوانان هستند كه بايد فرداي كشور را به آنها سپرد و اين امر زماني تحقق پيدا مي‌كند كه دانشجويان از وضعيت تحصيلي خود راضي باشند كه اين رضايت از تحصيل هم براي دانشجو و هم براي جامعه ضرورت دارد. اما اگر رضايت در اين سن جواني و دوران دانشجويي براي دانشجو فراهم نشود آثار سوء فراواني در سطح خرد، ميانه، كلان خواهد داشت.افزايش تنش ، مشكلات رفتاري ، نااميدي ،اضطراب ، افسردگي و ... از جمله آثار منفي نارضايتي از تحصيل مي‌باشد.به عنوان مثال فردي كه تصميم دارد تمام سعي و تلاش خود را در دانشگاه بكار گيرد و سخت درس بخواند و در راستاي همين هدف نيز گام بر مي‌دارد بعد مشاهده مي‌كند افرادي كه به درس كمتر توجه كرده‌اند ، كمتر در كلاس حاضر شده‌اند و ... با استفاده از طرح دوستي با استاد نمره‌شان بالاتر يا مانند فرد اول مي‌شود در اينصورت اگر آن دانشجو از نظر روحي حساس باشد ممكن است كه افسرده و نااميد از عدم پاداش در مقابل زحمتهايش سركوب شود.نيز پيامدهايي چون كاهش روحيه مشاركت جويي، همكاري و تعاون ، عدم اعتماد و ... را در پي دارد.مثلا دانشجويي كه از وضعيت تحصيلي خودناراضي باشد ديگر انگيزه‌اي ندارد همانطور كه مشاهده مي‌شود بعضي اوقات چند دانشجو با هم يك تحقيق را انتخاب مي‌كنندو در نهايت فردي كه علاقمندتر و با انگيزه‌تر از بقيه است ممكن بيشتر كار تحقيق را انجام دهد و بقيه فقط در نمره گرفتن شريك باشند در اين صورت دانشگاه كه يك مكان اجتماعي شدن است دانشجويان مشاركت را در كار گروهي نمي‌‌آموزند پس يك مشكل كاهش روحيه مشاركت جويي به جامعه تحميل مي‌شود.نيز پيامدهايي چون انواع مفاسد وانحرافات (بزهكاري) و درنهايت زمينه ساز مشكلات درجامعه خواهد بود.به عنوان مثال زمانيكه دانشجويان ازتحصيل خود ناراضي باشند در آن صورت مشاهده مي‌شود كه گاهي اوقات مثلا بعضي از دانشجويان يك تحقيق مشابه تحقيق خود(از دانشجويان ديگر، دانشگاههاي ديگر، ...)كپي مي‌كنند و به استاد تحويل مي‌دهند اين عمل دانشجو يك نوع تقلب محسوب مي‌شود. بنابراين شناسايي و ريشه‌يابي عواملي كه در متغير رضايت تاثير( مثبت و منفي) مي‌گذارد ما را در جهت پيشبرد اهداف كوتاه‌مدت و درازمدت ياري خواهد كرد. 4/1 اهداف تحقيقهدف اساسي اين پژوهش پاسخگويي به سوال اساسي تحقيق تحت عنوان سنجش ميزان رضايت دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي– واحد قوچان در سال 85-1384 از تحصيل و بررسي عوامل موثر بر آن مي‌باشد.3- بررسي رابطه متغير وابسته تحقيق با متغيرهاي مستقل (اميدواري به آينده شغلي، احترام به دانشجو و...) احساس شادي يا ارضايي كه يك فرد، هنگاميكه از ديگران پاداش مي‌گيرد يا توسط آنها تأييد مي‌شود، تجربه مي‌كند، بر اساس نظريه يادگيري، رضايت مثبت درتقويت رفتاري كه پاداش گرفته موثر بوده و درنتيجه احتمال اينكه فرد در آينده تحت شرايط مشابه همان رفتار را تكرار كند، افزايش مي‌يابد. (خضر نجات ، حميد 69:1369)بيشتر جنبه اجتماعي و رواني دارد ودر برابر آن Gratification خوشايندي جنبه عاطفي و روانشناختي قوي‌تري دارد. رضايت بيشتر از يك عين ياامر خاصي موردنظر است و نهايتاً تمايل شخص را به يك موضوع مي‌سنجد بنابراين مي‌توان گفت رضايت نوعي گرايش است ولي هرگرايش رضايت نيست در واقع رضايت نوعي گرايش خاص است و محدودتر از گرايش است. (چلبي 1375)هر چه فاصله بين ايده‌آل وواقعيت كمترشود فرد راضي‌تر خواهد بود و هرچه فاصله بين ايده‌آل و واقعيت بيشتر شود فرد ناراضي تر خواهد بود.(رفيع پور، فرامرز 15:1372)هروشكا دسترسي به هدف و ارضاي نياز با احساس رضايت و تجربيات مطبوع را همراه مي‌داند وعدم ارضا نياز را با نارضايتي و ارزشهاي احساس منفي.(رفيع پور، فرامرز، 17:1372)حالت خوشايندي است كه به خاطر دستيابي به هدف د رموقعيت‌هاي مختلف به فرد دست مي‌دهد.به عبارت ديگر حالت خوشايندي است كه به خاطر فاصله كم بين انتظارات با واقعيت به وجود مي‌آيد دراين صورت ارضاي نياز راحت تر و دستيابي به هدف در موقعيت‌هاي مختلف براي فردحاصل مي‌شود. 2/2- پيشينه تحقيقهر پديده داراي سابقه يا پيشينه‌اي است كه مطالعه سابقه آن محقق را در شناسايي و درك ماهيت آن پديده ياري مي‌كند. پديده‌هاي اجتماعي وابسته به گذشته‌اند و در زنجيره‌اي از تداوم جاي مي‌گيرند و هويت آنان بدون در نظر گرفتن گذشته اي كه در آن تكوين يافته‌اند به دست نخواهد آمد وقتي محقق در خصوص موضوع مورد تحقيق به منابع مختلف مراجعه ميكنداولاً: از محتواي منابع در رابطه با موضوع آگاه مي‌شود و بر اساس آن مي‌تواند حدو مرز شناخت علمي‌را در رابطه با موضوع مشخص كند و آماده شود تا يك گام به جلو بردارد.ثانياً: با آگاهي از نكات قوت وضعف منابع در برخورد با موضوع مي‌تواند چارچوب نظري جامع‌تر و واقع‌بينانه‌تري را شكل دهد واز ارتكاب خطاهاي گذشتگان بپرهيزد.ثالثاً: در قالب اين چارچوب نظري عمده‌ترين مفاهيم يا متغيرها را انتخاب كندو با پيش‌بيني روابط احتمالي در بين آنها فرضيه‌هايش را رشد دهد.(عبدالهي ،13:1374)درتحقيق حاضر از طرح خانم مژگان عظيمي‌هاشمي‌كه شامل 12 پيشينه داخلي و خارجي بوده است كه از اين تعداد 7 مقاله داخلي و 5 مقاله خارجي بوده است.همچنين از طرح آقاي غلامرضا صديق اورعي كه شامل 3 مقاله داخلي بوده نيز استفاده شده است. 1/ 2/2 -بيشينه پژوهش هاي داخليدر اين تحقيق كه توسط علي اكبر سجادي در سال 1375 صورت گرفته است فرضيات تحقيق را عوامل قيمت،برخوردو رفتار مناسب با مشتريان، تنوع و جور بودن كالا و خدمات متنوع فروشگاه درنظر گرفته است. واين موارد را به عنوان عوامل بسيار موثر بر رضايت مشتري وافزايش فروش فروشگاههاي زنجيره‌اي رفاه برشمرده است.(عظيمي‌هاشمي، مژگان 9:1381 به نقل از سجادي ، علي اكبر 1375)بررسي موثر رضايت بخش مشتريان بانكي به منظور بهبود و بالندگي سازمان(در مورد مطالعه بانك ملت مشهد- تهران)اين پژوهش توسط محمدرضا پورايرج در سال 1377 انجام شده است. نتايج اين پژوهش نشان داد كه :بانكها از طريق توجه به نيازها وانتظارات مشتريان خود مي‌توانند ضمن افزايش كيفيت ارائه خدمات بانكي موجبات رضايتمندي مشتريان را فراهم نمايند.سرعت عمل كاركنان در ارائه خدمات بانكي از عوامل موثر ديگري است كه مشتريان به آن حساسيت زيادي داشته‌اند.باوجود مديريت صحيح منابع انساني دربانكها، روابط بين كاركنان و مديران بهبود يافته تا موجب ايجاد انگيزش كاري وافزايش رضايت شغلي كاركنان و ارائه خدمات بانكي به طور بهينه شود.(عظيمي‌هاشمي، مژگان 8-1381:9 به نقل از پورايرج محمدرضا 1377) اين پژوهش توسط محمدرضا پور ايرج در سال 1377انجام شده است.نتايج اين پژوهش نشان داد كه:1- بانكها از طريق توجه به نيازها و انتظارات مشتريان خود مي‌توانند ضمن افزايش كيفيت ارانه خدمات بانكي موجبات رضايتمندي مشتريان را فراهم نمايند.2- سرعت عمل كاركنان در ارائه خدمات بانكي از عوامل موثر ديگري است كه مشتريان به آن حساسيت زيادي داشته‌اند.3- با وجود مديريت صحيح منابع انساني در بانكها، روابط بين كاركنان و مديران بهبود يافته تا موجب ايجاد انگيزش كاري وافزايش رضايت شغلي كاركنان وارائه خدمات بانكي به طور بهينه شود.(عظيمي‌هاشمي، مژگان 1381: 8-9 به نقل از پورايرج محمدرضا 1377) اين پژوهش توسط آقاي عبدالحسين نيك گهر انجام شده است.يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه ميل به قدرشناسي از جانب ديگري كه در احترام اجتماعي و در رتبه و مقام و شغل منعكس مي‌شود.بالاترين اهميت را در رضايت شغلي دارد وضع تغذيه بيمه شدگان نسبت به خدمات غيردرماني سازمان كم است و بيشتر با مستمري بازنشستگي معتقدند كه سازمان تا حدودي نيازهاي درماني آنان را تأمين مي‌كند بيش ازنيمي‌از بيمه‌‌شدگان از خدمات درماني مسقيم رضايت داشته‌اند.(عظيمي‌هاشمي، مژگان 9:1381 به نقل از نيك گهر، عبدالحسين) رضامندي از زندگي بيانگر ميزان ارضا تمايلات و نيازهاي اساسي انسانها بوده واز اين طريق مفهوم رضامندي با نياز ارتباط مي‌يابد. رضامندي از زندگي به عنوان ارضا نيازهاي اساسي و تلقي مثبت و احساس خوشايند افراد نسبت به قلمروهاي مختلف زندگي است. از تئوري نيازهاي پنجگانه (فيزيولوژيك، ايمني، اجتماعي، احترام يا صيانت ذات و خودشكوفايي) مازلو به عنوان چارچوب تعيين نيازهاي اساسي استفاده شده است. نتايج تحقيق بر اساس نمونه 140نفري دربين مهاجرين ساكن خميني‌شهر نشان مي‌دهد در جامعه مورد مطالعه رضامندي افراد از نيازهاي سطوح بالا و به عبارتي نيازهاي معنوي در حد قابل توجه بوده و كمبودهاي افراد و نارضامنديهاي آنها بيشتر به نيازهاي سطوح پايين و نيازهاي مادي و فيزيولوژيك مربوط مي‌شود. درتبيين مكانيسم رضامندي از زندگي بعد از مهاجرت وعوامل موثر بر آن از تئوري هاي نياز، مبادله درجامعه شناسي و تئوريهاي برابري، احتمال وانتظار ودو عاملي هرزبرگ درروان‌شناسي اجتماعي استفاده شده است.بر اساس مدل نظري امرمهاجرت به عنوان نوعي مبادله اقتصادي در بازار تصور شده است كه در آن ويژگي ها و امكانات افراد در زندگي قبل از مهاجرت به عنوان داده و امكانات و ويژگيهاي زندگي بعداز مهاجرت به عنوان نوعي «ستاده» در مبادله مهاجرت تلقي مي‌شود. هرچه ستاده‌هاي افراد در مقابل داده‌هاي آنها بيشتر و يا در همان حد انتظار باشد، يا احتمال بيشتري براي كسب ستاده‌ها در آينده وجود داشته باشد. رضامندي از زندگي بعد از مهاجرت بيشتر مي‌شود. بر اساس نتايج اين تحقيق با افزايش سن خواسته‌ها كمتر شده و رضامندي بيشتر مي‌شود. پايگاه اجتماعي و آگاهي اجتماعي هر چه از سطوح بالاتر برخوردار باشند، توقعات بيشتر و احساس نياز بيشتر و رضامندي كمتر مي‌شود. تمايل به زندگي در شهر، داشتن روحيه تقديرگرا، خوشبيني نسبت به آينده، داشتن انگيزه براي زندگي در محل و ارزشها و ايده‌آلهاي سطح پايين موجب افزايش رضامندي از زندگي بعد از مهاجرت است.(عظيمي‌هاشمي، مژگان 1382 به نقل از سليماني دريچه، براتعلي 1373)